1 Hỡi con, nếu con có bảo lãnh cho kẻ lân cận mình, Nếu con giao tay mình vì người ngoại, 2 Thì con đã bị lời miệng mình trói buộc, Mắc phải lời của miệng con. 3 Hỡi con, bởi vì con đã sa vào tay kẻ lân cận con, Hãy làm điều nầy và giải cứu mình con: Hãy đi hạ mình xuống, nài xin người lân cận con; 4 Chớ để cho hai mắt con ngủ, Hoặc mí mắt con chợp lại; 5 Hãy giải cứu mình khỏi người như con hoàng dương thoát khỏi tay thợ săn, Như con chim thoát khỏi tay kẻ đánh rập.
Về sự biếng nhác
6 Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đi đến loài kiến; Khá xem xét cách ăn ở nó mà học khôn ngoan. 7 Tuy nó không có hoặc quan tướng, Hoặc quan cai đốc, hay là quan trấn, 8 Thì nó cũng biết sắm sửa lương phạn mình trong lúc mùa hè, Và thâu trữ vật thực nó trong khi mùa gặt. 9 Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi sẽ nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi sẽ ngủ thức dậy? 10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm một chút…,⚓ 11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ đến như kẻ đi rảo, Và sự thiếu thốn của ngươi tới như người cầm binh khí.
Về sự gian lận
12 Người nào đi đứng có miệng giả dối, Là một kẻ vô loại, một người gian ác; 13 Hắn liếc con mắt, dùng chân mình bày ý, Và lấy ngón tay mình ra dấu; 14 Trong lòng hắn vẫn có sự gian tà; Nó toan mưu ác luôn luôn, Và gieo sự tranh cạnh. 15 Bởi cớ ấy, tai họa sẽ xảy đến nó thình lình; Bỗng chúc nó bị bại hoại, không phương thế chữa được.
Điều Đức Giê-hô-va gớm ghét
16 Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét, Và bảy điều Ngài lấy làm gớm ghiếc: 17 Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, Tay làm đổ huyết vô tội; 18 Lòng toan những mưu ác, Chân vội vàng chạy đến sự dữ, 19 Kẻ làm chứng gian và nói điều dối, Cùng kẻ gieo sự tranh cạnh trong vòng anh em.
Về sự tà dâm
20 Hỡi con, hãy giữ lời răn bảo của cha, Chớ lìa bỏ các phép tắc của mẹ con. 21 Khá ghi tạc nó nơi lòng con luôn luôn, Và đeo nó nơi cổ con. 22 Khi con đi, các lời đó sẽ dẫn dắt con; Lúc con ngủ, nó gìn giữ con; Và khi con thức dậy, thì nó sẽ trò chuyện với con. 23 Vì điều răn là một cái đèn, luật pháp là ánh sáng, Và sự quở trách khuyên dạy là con đường sự sống, 24 Đặng giữ con khỏi người đàn bà ác nghiệp, Và khỏi lưỡi dua nịnh của dâm phụ. 25 Lòng con chớ tham muốn sắc nó, Đừng để mình mắc phải mí mắt nó. 26 Vì tại kỵ nữ có người nông nổi chỉ còn một miếng bánh mà thôi; Người dâm phụ vẫn lừa sẵn linh hồn quí báu. 27 Há có người nào để lửa trong lòng mình, Mà áo người lại chẳng bị cháy sao? 28 Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chân mình lại chẳng bị phồng chăng? 29 Kẻ nào đi tới cùng vợ người lân cận mình cũng vậy; Phàm ai đụng đến nàng ắt chẳng được khỏi bị phạt. 30 Người ta chẳng khinh dị kẻ trộm, Nếu nó ăn cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát; 31 Hễ nó bị bắt, chắc phải thường bồi gấp bảy lần; Nó sẽ nộp hết tài sản của nhà nó. 32 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với người đàn bà, tất vô tâm vô trí: Ai làm như vậy, khiến cho linh hồn mình bị hư mất. 33 Người ấy sẽ bị thương tích và khinh bỉ, Sự sỉ nhục người sẽ chẳng bôi mất đi; 34 Vì sự ghen ghét là điều giận dữ của người nam, Trong ngày báo thù, người không dung thứ; 35 Người sẽ chẳng nhận giá đền tội nào hết, Mặc dầu con gia tăng của lễ, người cũng không đặng phỉ ý đâu.
6
Sự Bảo Lãnh
1Hỡi con ta, nếu con bảo lãnh cho người láng giềng; Nếu con đưa tay hứa với một người lạ. 2Nếu con bị sập bẫy vì môi miệng; Nếu con bị mắc bẫy vì lời nói mình. 3Hỡi con ta, hãy làm thế này để giải cứu mình. Vì con đã lọt vào tay kẻ láng giềng con; Hãy đến, cúi đầu nài xin kẻ láng giềng con. 4Đừng để cho mắt con ngủ; Chớ để cho mí mắt con khép lại. 5Hãy thoát thân như nai tơ thoát khỏi tay thợ săn;⚓ Như chim thoát khỏi tay người đánh bẫy.
Lười Biếng
6Hỡi kẻ lười biếng, hãy đến xem con kiến; Hãy xem đường lối nó để trở nên khôn ngoan. 7Nó không có người lãnh đạo, Giám đốc hay cai trị; 8Nhưng nó tích trữ lương thực vào mùa hè Và thu nhặt thực phẩm trong mùa gặt. 9Hỡi kẻ lười biếng, ngươi còn nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi mới ngủ thức dậy? 10Ngủ một chút; chợp mắt một chút; Khoanh tay nằm nghỉ một chút; 11Thế là sự nghèo khó của ngươi sẽ đến như kẻ cướp bóc, Và sự thiếu thốn của ngươi sẽ đến như người lính nơi chiến trận.⚓
Sự Gian Tà
12Người nào sống với môi miệng gian dối Là kẻ vô loài, người gian ác. 13Hắn nháy mắt làm ám hiệu; Khều chân, Chỉ ngón tay làm dấu; 14Người có lòng gian tà, âm mưu điều ác; Lúc nào cũng gieo điều bất hòa. 15Cho nên tai họa sẽ thình lình kéo đến, Trong chốc lát nó sẽ bị hủy diệt không phương cứu chữa.
Những Điều CHÚA Ghét
16Có sáu điều CHÚA ghét Và bảy điều Ngài ghê tởm: 17Con mắt tự cao; Lưỡi dối trá; Bàn tay đổ máu vô tội; 18Lòng toan tính những âm mưu gian ác; Chân vội vàng chạy đến điều dữ; 19Nhân chứng gian thốt ra lời dối trá; Kẻ gieo điều bất hòa giữa vòng anh em. 20Hỡi con ta, hãy giữ các điều răn của cha con Và chớ từ bỏ lời dạy dỗ của mẹ con. 21Hãy luôn luôn ghi khắc nó trong lòng; Hãy đeo nó nơi cổ con. 22Khi con đi, nó sẽ dẫn con; Khi con nằm nó sẽ bảo vệ con; Lúc con thức nó sẽ trò chuyện với con. 23Vì điều răn là ngọn đèn; Sự dạy dỗ là ánh sáng Và lời quở trách để giáo huấn Là con đường sự sống; 24Để giữ con tránh khỏi người đàn bà gian ác; Khỏi lưỡi ngọt ngào của người đàn bà dâm loạn. 25Lòng con chớ thèm muốn sắc đẹp nó; Cũng đừng để mí mắt nó chiếm lấy con. 26Vì gái điếm làm cho con chỉ còn một miếng bánh;⚓ Nhưng người đàn bà ngoại tình⚓ săn đuổi chính linh hồn quý giá của con. 27Có thể nào một người mang lửa trên bụng Mà quần áo không cháy sao? 28Hay một người bước đi trên than lửa đỏ Mà chân không bị phỏng sao? 29Người nào ngủ⚓ với vợ người khác cũng như vậy; Ai đụng đến nàng sẽ không tránh khỏi hình phạt. 30Một kẻ cắp sẽ không bị khinh Nếu nó đánh cắp để ăn khi đói khát. 31Nhưng nếu nó bị bắt, nó phải đền gấp bảy lần; Nó phải trả bằng tất cả tài sản nhà nó. 32Người ngoại tình là người mất hết tâm trí; Kẻ làm điều đó sẽ hủy diệt linh hồn⚓ mình. 33Người sẽ bị thương tích và bị sỉ nhục; Sự sỉ nhục của người sẽ không thể nào tẩy xóa được. 34Vì ghen tuông là cơn thịnh nộ của người chồng; Người sẽ không dung thứ khi báo thù. 35Người sẽ không chấp nhận bất cứ một sự đền bù nào; Dù con đút lót nhiều quà cáp người cũng không chịu.