22

Thì kiều ngụ trong đồng bằng Mô-áp

(Từ đoạn 22 đến đoạn 36)

Ba-lác và Ba-la-am

¹ Đoạn, dân Y-sơ-ra-ên đi, đến đóng trại trong đồng bằng Mô-áp, bên kia sông Giô-đanh, đối diện Giê-ri-cô. ² Ba-lác, con trai Xếp-bô, thấy hết mọi điều Y-sơ-ra-ên đã làm cho dân A-mô-rít. ³ Mô-áp lấy làm sợ sệt lắm và kinh khủng trước mặt dân Y-sơ-ra-ên, vì dân đó rất đông. ⁴ Vậy, Mô-áp nói cùng các trưởng lão Ma-đi-an rằng: Bây giờ, đoàn dân đông nầy sẽ nuốt hết thảy chung quanh ta, khác nào con bò ăn cỏ trong đồng vậy.
Đương lúc đó, Ba-lác, con trai Xếp-bô, làm vua Mô-áp. ⁵ Người sai sứ giả đến cùng Ba-la-am, con trai Bê-ô, ở Phê-thô-rơ, tại trên mé sông, trong xứ của con cái dân sự mình, đặng gọi người mà nói rằng: Nầy một dân đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô, phủ khắp mặt đất, và đóng lại đối ngang ta.⚓ ⁶ Vậy, ta xin ngươi hãy đến bây giờ, rủa sả dân nầy cho ta, vì nó mạnh hơn ta. Có lẽ ta sẽ đánh bại dân nầy và đuổi nó khỏi xứ được; vì ta biết rằng kẻ nào ngươi chúc phước cho, thì được phước; còn kẻ nào ngươi rủa sả, thì bị rủa sả.
⁷ Vậy, các trưởng lão Mô-áp đi cùng các trưởng lão Ma-đi-an, trong tay có lễ vật cho thầy bói, đến cùng Ba-la-am mà thuật lại những lời của Ba-lác. ⁸ Người đáp rằng: hãy ở lại đây đêm nay thì ta sẽ trả lời theo như lời Đức Giê-hô-va sẽ phán cùng ta. Các trưởng lão Mô-áp ở lại nhà Ba-la-am.
⁹ Vả, Đức Chúa Trời đến cùng Ba-la-am và phán rằng: Những người ngươi có trong nhà là ai? ¹⁰ Ba-la-am thưa cùng Đức Chúa Trời rằng: Ba-lác, con trai Xếp-bô, vua Mô-áp, đã sai đến tôi đặng nói rằng: ¹¹ Nầy, một dân đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô, phủ khắp mặt đất; hãy đến bây giờ, rủa sả dân đó cho ta: có lẽ ta sẽ đánh bại dân nầy và đuổi nó được. ¹² Đức Chúa Trời phán cùng Ba-la-am rằng: Ngươi chớ đi với chúng nó, chớ rủa sả dân nầy, vì dân nầy được ban phước. ¹³ Sớm mai Ba-la-am dậy, nói cùng các sứ thần của Ba-lác rằng: Hãy trở về xứ các ngươi, vì Đức Giê-hô-va không cho ta đi cùng các ngươi. ¹⁴ Vậy, các sứ thần Mô-áp dậy trở về Ba-lác mà tâu rằng: Ba-la-am từ chối đến cùng chúng tôi.
¹⁵ Ba-lác lại sai nhiều sứ thần hơn và tôn trọng hơn những người trước, ¹⁶ đến cùng Ba-la-am mà rằng: Ba-lác, con trai Xếp-bô, có nói như vầy: Ta xin ngươi, chớ có chi ngăn cản ngươi đến cùng ta, ¹⁷ vì ta sẽ tôn ngươi rất vinh hiển, và làm theo mọi điều ngươi sẽ nói cùng ta. Ta xin ngươi hãy đến rủa sả dân nầy. ¹⁸ Ba-la-am đáp cùng các sứ thần của Ba-lác rằng: Dầu Ba-lác sẽ cho ta nhà người đầy vàng và bạc, ta cũng chẳng được vượt qua mạng của Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của ta, đặng làm một việc hoặc nhỏ hay lớn. ¹⁹ Song ta xin các ngươi cũng ở lại đêm nay, đặng ta biết Đức Giê-hô-va sẽ phán điều chi cùng ta nữa. ²⁰ Trong lúc ban đêm, Đức Chúa Trời giáng đến Ba-la-am mà phán rằng: Nếu các người ấy đến đặng gọi ngươi, hãy đứng dậy đi với chúng nó; nhưng chỉ hãy làm theo lời ta sẽ phán. ²¹ Vậy, sớm mai, Ba-la-am dậy thắng lừa cái mình và đi với các sứ thần Mô-áp.
²² Nhưng cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời nổi phừng lên, vì người ra đi; thiên sứ của Đức Giê-hô-va đứng trên đường đặng cản người. Vả, người đã cỡi lừa cái mình, và có hai đứa đầy tớ đi theo. ²³ Lừa cái thấy thiên sứ của Đức Giê-hô-va đứng trên đường có cây gươm trần nơi tay, bèn tẽ đường đi vào trong ruộng; Ba-la-am đánh nó đặng dẫn nó vào đường lại. ²⁴ Nhưng thiên sứ của Đức Giê-hô-va đứng trong đường nhỏ của vườn nho có vách bên nầy và bên kia. ²⁵ Lừa thấy thiên sứ của Đức Giê-hô-va thì nép vào vách và ép chân Ba-la-am; người đánh nó. ²⁶ Thiên sứ của Đức Giê-hô-va đi tới xa hơn, đứng trong một ngả rất hẹp không chỗ nào trở qua bên hữu hay là bên tả; ²⁷ lừa thấy thiên sứ của Đức Giê-hô-va bèn nằm quị dưới Ba-la-am. Nhưng Ba-la-am nổi giận, đánh lừa bằng một cây gậy. ²⁸ Bấy giờ, Đức Giê-hô-va mở miệng lừa ra, nó nói cùng Ba-la-am rằng; Tôi có làm chi cho người, mà người đã đánh tôi ba lần? ²⁹ Ba-la-am đáp cùng lừa cái rằng: Ấy là tại mầy khinh nhạo ta. Chớ chi ta có cây gươm trong tay, ta đã giết mầy rồi! ³⁰ Lừa nói cùng Ba-la-am rằng: Tôi há chẳng phải là lừa của người mà người đã cỡi luôn đến ngày nay sao? Tôi há có thói làm như vậy cùng người chăng? Người đáp: Không.
³¹ Đức Giê-hô-va bèn mở mắt Ba-la-am ra, thấy thiên sứ của Đức Giê-hô-va đứng trong đường tay cầm một cây gươm. Người cúi đầu và sấp mặt xuống đất. ³² Thiên sứ của Đức Giê-hô-va nói: Sao ngươi đã đánh lừa cái ngươi ba lần? Nầy, ta đi ra đặng cản ngươi, vì ta thấy ngươi đi theo một con đường dẫn mình đến nơi hư nát. ³³ Vả, con lừa cái có thấy ta, đi tẽ trước mặt ta ba lần, nếu nó không đi tẽ trước mặt ta, chắc ta đã giết ngươi rồi và để nó sống. ³⁴ Ba-la-am bèn thưa cùng thiên sứ của Đức Giê-hô-va rằng: Tôi có phạm tội, vì chẳng biết người đã đứng trong đường đặng cản tôi, bây giờ, nếu người không bằng lòng tôi đi, tôi sẽ trở về. ³⁵ Thiên sứ của Đức Giê-hô-va nói cùng Ba-la-am rằng: Hãy đi cùng các người đó, nhưng ngươi chỉ hãy nói điều chi ta sẽ phán dặn ngươi. Ba-la-am bèn đi cùng các sứ thần của Ba-lác.
³⁶ Khi Ba-lác hay rằng Ba-la-am đến, bèn đi ra tới thành Mô-áp ở gần khe Ạt-nôn, tức là ở tận bờ cõi của xứ, mà nghinh tiếp người. ³⁷ Ba-lác nói cùng Ba-la-am rằng: Ta há chẳng sai sứ vời ngươi sao? Sao ngươi không đến ta? Ta há không tôn vinh hiển cho ngươi được sao? ³⁸ Ba-la-am đáp cùng Ba-lác rằng: Nầy tôi đã đến cùng vua, bây giờ tôi há có thể nói ra lời gì chăng? Tôi sẽ nói điều chi Đức Chúa Trời đặt trong miệng tôi vậy.
³⁹ Ba-la-am đi cùng Ba-lác, đến Ki-ri-át-Hút-sốt. ⁴⁰ Ba-lác giết những bò và chiên, sai dâng cho Ba-la-am và các sứ thần đã đi với người. ⁴¹ Khi đến sáng mai, Ba-lác đem Ba-la-am lên Ba-mốt-Ba-anh, là nơi người thấy đầu cùng trại quân Y-sơ-ra-ên.

22

Mbaalaakv Heuc Mbaa^laa^am Daaih

¹Nqa'haav I^saa^laa^en Mienh cuotv jauv mingh taux Mo^apc nyei ndau-baengh, Jor^ndaen Ndaaih dong bung, Ye^li^ko Zingh doix-ngaanc.
²Mo^apc Deic-Bung nyei hungh, Sipc^bo nyei dorn, Mbaalaakv, buatc I^saa^laa^en Mienh zoux bun Aa^mo^lai Mienh nyei yietc zungv sic. ³Mo^apc Mienh gengh! gamh nziex haic weic zuqc I^saa^laa^en Mienh camv! haic. Mo^apc Mienh gamh nziex gau I^saa^laa^en Mienh, ninh mbuo zungv hnyouv waaic nzengc.
⁴Mo^apc Mienh ziouc mbuox Mi^ndien Mienh nyei ⟨mienh gox,⟩ “Naaiv guanh ndongc naaic camv nyei mienh oix naqv mbiec nzengc huing nzuonx nyei yietc zungv ga'naaiv, hnangv ngongh gouv hlaix njang nzengc ciangv nyei miev nor.”
Wuov zanc Sipc^bo nyei dorn, Mbaalaakv, zoux Mo^apc Mienh nyei hungh. ⁵Ninh ziouc paaiv mienh mingh mbuox Mbe^o nyei dorn, ⟨Mbaa^laa^am,⟩⚓ daaih. Mbaa^laa^am yiem ninh nyei buonv-guoqv, nitv fatv Yu^fe^ditc Ndaaih, Beto wuov. Mbaalaakv gorngv,
“Maaih yietc fingx mienh yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih yiem buangv lungh ndiev nyei ndau-beih. Ih zanc ninh mbuo zungv daaih yiem jienv yie nyei doix-ngaanc. ⁶Tov meih ih zanc daaih tengx yie zioux ninh mbuo, weic zuqc ninh mbuo gengh! gauh henv yie. Hnangv naaic, nziex yie haih mborqv hingh ninh mbuo, zunc ninh mbuo cuotv deic-bung mv bei. Weic zuqc yie hiuv duqv meih buang waac haaix dauh, wuov dauh ziouc duqv fuqv. Meih zioux haaix dauh, wuov dauh zuqc zioux aqv.”
⁷Mo^apc caux Mi^ndien Mienh nyei mienh gox ziouc cuotv jauv aengx dorh jienv cingv zioux nyei nyaanh mingh. Taux Mbaa^laa^am wuov, ninh mbuo ziang Mbaalaakv nyei waac mbuox ninh.
⁸Mbaa^laa^am mbuox ninh mbuo, “Meih mbuo bueix muonz naaiv oc. Ziux Ziouv mbuox yie, yie ziouc mbuox meih mbuo.” Wuov deix Mo^apc Mienh nyei jien ziouc hitv Mbaa^laa^am wuov.
⁹Tin-Hungh daaih taux Mbaa^laa^am wuov naaic gaax ninh, “Caux meih yiem naaiv deix mienh se haaix dauh?”
¹⁰Mbaa^laa^am dau Tin-Hungh, “Mo^apc Deic-Bung nyei hungh, Sipc^bo nyei dorn, Mbaalaakv, paaiv mienh daaih mbuox yie, ¹¹‘Maaih fingx mienh yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih yiem buangv lungh ndiev nyei ndau-beih. Ih zanc tov meih daaih zioux ninh mbuo. Hnangv naaic nziex yie haih caux ninh mbuo mborqv jaax aengx zunc ninh mbuo biaux norh.’+”
¹²Tin-Hungh gorngv mbuox Mbaa^laa^am, “Maiv dungx caux naaiv deix mienh mingh, yaac maiv dungx zioux I^saa^laa^en Mienh, weic zuqc yie ceix fuqv bun ninh mbuo mi'aqv.”
¹³Da'nyeic ndorm, Mbaa^laa^am jiez sin daaih mbuox yiem Mbaalaakv daaih wuov deix zoux hlo nyei mienh, “Meih mbuo nzuonx meih mbuo ganh nyei deic-bung aqv, weic zuqc Ziouv maiv bun yie caux meih mbuo mingh.”
¹⁴Wuov deix Mo^apc Mienh nyei jien ziouc nzuonx Mbaalaakv wuov gorngv, “Mbaa^laa^am maiv kangv caux yie mbuo daaih.”
¹⁵Mbaalaakv aengx paaiv deix zoux hlo nyei mienh mingh, gauh camv yaac maaih mengh dauh gauh hlo zinh ndaangc wuov deix. ¹⁶Ninh mbuo mingh taux Mbaa^laa^am wuov gorngv,
“Sipc^bo nyei dorn, Mbaalaakv, hnangv naaiv nor gorngv. ‘Tov maiv dungx bun haaix nyungc laanh jienv bun meih maiv duqv taux yie naaiv. ¹⁷Yie oix bun meih duqv domh zingh nyeic. Meih oix yie zoux haaix nyungc yie yaac ei jienv zoux. Tov! daaih tengx yie zioux naaiv deix mienh.’+”
¹⁸Mv baac Mbaa^laa^am dau Mbaalaakv paaiv daaih nyei mienh, “Maiv gunv Mbaalaakv zorqv nzengc buangv hungh dinc nyei jiem nyaanh bun yie, yie yaac maiv haih zoux jiex ndaangc Ziouv, yie nyei Tin-Hungh, mbuox nyei. Domh sic fai fiuv-sic maiv haih zoux. ¹⁹Ih zanc tov meih mbuo yiem muonz naaiv hnangv zinh ndaangc wuov deix nor, weic bun yie hiuv duqv Ziouv aengx oix jaa mbuox haaix nyungc yie.”
²⁰Wuov muonz Tin-Hungh daaih gorngv mbuox Mbaa^laa^am, “Weic zuqc naaiv deix mienh daaih lorz meih, meih gunv caux ninh mbuo mingh aqv. Mv baac kungx ziux yie mbuox nyei waac zoux hnangv.”

Fin-Mienh Dangv Jienv Mbaa^laa^am Caux Ninh Nyei Lorh

²¹Da'nyeic ndorm, Mbaa^laa^am jiez sin daaih, zorqv geh orn buic jienv ninh nyei lorh, gan jienv wuov deix Mo^apc Mienh nyei jien mingh. ²²Mv baac Tin-Hungh qiex jiez haic weic zuqc Mbaa^laa^am mingh. Ziouv nyei fin-mienh ziouc daaih souv jienv jauv dangv jienv ninh. Wuov zanc Mbaa^laa^am geh jienv lorh, aengx maaih i dauh bou gan ninh mingh. ²³Lorh buatc Ziouv nyei fin-mienh souv jienv wuov jauv nanv jienv nzuqc ndaauv. Lorh ziouc simv cuotv jauv-hlen bieqc ndeic mingh. Mbaa^laa^am ziouc mborqv lorh, aapv lorh aengx faaux wuov jauv.
²⁴Ziouv nyei fin-mienh aengx mingh souv jienv i norm a'ngunc huingx mbu'ndongx, jauv hepc nyei dorngx. I bung jauv-hlen yaac maaih la'bieiv-laatc. ²⁵Lorh buatc Ziouv nyei fin-mienh ziouc mbengx jienv laatc jiex, njaapc zuqc Mbaa^laa^am nyei zaux. Mbaa^laa^am ziouc aengx mborqv ninh nyei lorh.
²⁶Ziouv nyei fin-mienh aengx jiex mingh souv jienv gauh hepc jiex nyei yietc norm dorngx. Zaaix maengx, mbiaauc maengx, maiv maaih dorngx mingh aqv. ²⁷Lorh buatc Ziouv nyei fin-mienh ninh ziouc mbaapv njiec. Mbaa^laa^am corc geh jienv nyei. Mbaa^laa^am qiex jiez! haic, longc biaav-mbiaac mborqv. ²⁸Ziouv bun lorh haih gorngv waac mbuox Mbaa^laa^am, “Yie zoux haaix nyungc bun meih, meih cingx daaih mborqv yie naaiv deix buo nzunc?”
²⁹Mbaa^laa^am dau lorh, “Meih zoux bun yie baaic hmien. Se gorngv yie nyei buoz nanv jienv nzuqc ndaauv nor, yie ih zanc zungv daix meih aqv.”
³⁰Lorh aengx gorngv mbuox Mbaa^laa^am, “Yie maiv zeiz meih ganh nyei lorh, dongh meih yietc seix geh taux ih zanc fai? Yie hnangv naaiv nor zoux jiex bun meih nyei fai?”
Mbaa^laa^am gorngv, “Maiv zoux jiex.”
³¹Wuov zanc Ziouv bun Mbaa^laa^am nyei m'zing haih mangc duqv buatc Ziouv nyei fin-mienh nanv jienv nzuqc ndaauv souv jienv wuov jauv. Mbaa^laa^am ziouc mbaapv njiec ndau.
³²Ziouv nyei fin-mienh naaic ninh, “Meih weic haaix diuc mborqv meih nyei lorh taux buo nzunc? Yie daaih naaiv dangv meih nyei jauv weic zuqc meih zoux nyei se ngaengc jienv yie zoux. ³³Lorh buatc yie yaac simv pien naaiv deix buo nzunc. Se gorngv ninh maiv simv nor, yie zungv daix meih aqv. Mv baac liouh meih nyei lorh.”
³⁴Mbaa^laa^am gorngv mbuox Ziouv nyei fin-mienh, “Yie baamz zuiz aqv. Yie maiv hiuv duqv meih yiem wuov jauv dangv jienv yie. Se gorngv meih maiv a'hneiv yie mingh nor, yie ziouc nzuonx aqv.”
³⁵Ziouv nyei fin-mienh gorngv mbuox Mbaa^laa^am, “Gunv caux naaiv deix mienh mingh aqv, mv baac kungx ei yie mbuox nyei waac gorngv hnangv.” Mbaa^laa^am ziouc gan jienv Mbaalaakv paaiv daaih wuov deix jien mingh mi'aqv.

Mbaalaakv Zipv Mbaa^laa^am

³⁶Mbaalaakv haiz gorngv Mbaa^laa^am daaih, ninh ziouc mingh taux Mo^apc Deic-Bung nyei gapv-jaaix gauh go jiex nyei yietc norm zingh, Aannon Ndaaih hlen wuov zipv. ³⁷Mbaalaakv gorngv mbuox Mbaa^laa^am, “Yie paaiv mienh mingh heuc meih gaanv daaih, meih zoux haaix nyungc maiv daaih? Meih laaic yie maiv bun zingh nyeic gaux fai?”
³⁸Mbaa^laa^am dau, “Ih zanc yie se taux meih naaiv aqv. Mv baac yie fungc haih la'guaih gorngv haaix nyungc? Tin-Hungh hnangv haaix nor mbuox yie, yie kungx haih hnangv wuov nor gorngv hnangv.”
³⁹Mbaa^laa^am ziouc caux jienv Mbaalaakv mingh Ki^li^yaatv Husotv Zingh. ⁴⁰Mbaalaakv daix ngongh caux ba'gi yungh ziec yaac zorqv deix orv bun Mbaa^laa^am caux gan jienv mingh wuov deix jien.
⁴¹Da'nyeic ndorm, Mbaalaakv dorh Mbaa^laa^am faaux taux Mbaamotv Mbaa^an.⚓ Yiem naaic ninh mangc duqv buatc deix I^saa^laa^en Mienh.