1 Đức Giê-hô-va cũng phán cùng Môi-se tại trên núi Si-na-i rằng:⚓2 Hãy truyền cho dân Y-sơ-ra-ên rằng: Khi các ngươi đã vào xứ ta sẽ ban cho rồi, thì đất phải nghỉ, giữ một lễ sa-bát cho Đức Giê-hô-va. 3 Trong sáu năm, ngươi sẽ gieo ruộng và hớt nho mình, cùng thâu hoạch thổ sản. 4 Nhưng năm thứ bảy sẽ là năm sa-bát, để cho đất nghỉ, tức là một năm sa-bát cho Đức Giê-hô-va; ngươi chẳng nên gieo ruộng mình hay là hớt nho mình; 5 chẳng nên gặt lại những chi đã tự mọc lên sau khi mùa màng, và đừng hái nho của vườn nho không hớt sửa: ấy sẽ là một năm cho đất nghỉ. 6 Phàm vật gì mà đất sanh sản trong năm sa-bát: sẽ dùng làm đồ ăn cho ngươi, cho tôi trai tớ gái ngươi, cho kẻ làm thuê của ngươi, và cho kẻ ngoại bang kiều ngụ với ngươi; 7 cùng luôn cho lục súc và thú vật ở trong xứ ngươi nữa; hết thảy thổ sản dùng làm đồ ăn vậy.
Năm hân hỉ
8 Ngươi cũng hãy tính bảy tuần năm, tức bảy lần bảy năm; thì giờ của bảy tuần năm nầy sẽ là bốn mươi chín năm; 9 rồi đến ngày mồng mười tháng bảy, tức là ngày chuộc tội, các ngươi phải thổi kèn vang trong khắp xứ. 10 Các ngươi phải làm cho năm thứ năm mươi nên thánh, và rao truyền sự tự do cho hết thảy dân trong xứ. Ấy sẽ là năm hân hỉ cho các ngươi; ai nấy đều được nhận lại cơ nghiệp mình, và ai nấy đều trở về gia quyến mình. 11 Năm thứ năm mươi nầy là một năm hân hỉ cho các ngươi, không nên gieo, không nên gặt vật chi đất tự sanh sản, và cũng chẳng nên hái nho không có hớt sửa, 12 vì là một năm hân hỉ, sẽ làm thánh cho các ngươi; phải ăn những thổ sản. 13 Trong năm hân hỉ nầy, các sản nghiệp đều sẽ trở về nguyên chủ.
Về việc bán và chuộc các sản nghiệp
14 Nếu các ngươi bán hay là mua vật chi với kẻ lân cận mình, thì chớ lận anh em mình. 15 Ngươi sẽ cứ lấy số năm từ sau năm hân hỉ mà mua với kẻ lân cận mình; còn người, cứ lấy theo số năm có hoa lợi mà bán. 16 Tùy theo số năm sau năm hân hỉ, ngươi sẽ bù thêm giá; tùy theo số năm ít, ngươi sẽ giảm bớt giá; vì theo số mùa gặt mà người bán cho ngươi. 17 Chớ ai trong vòng các ngươi làm lận kẻ lân cận mình; nhưng hãy kính sợ Đức Chúa Trời, vì ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của các ngươi. 18 Các ngươi khá làm theo mạng lịnh ta, gìn giữ luật pháp ta và noi theo, như vậy sẽ được ăn ở bình yên trong xứ. 19 Đất sẽ sanh sản hoa lợi cho các ngươi, các ngươi sẽ ăn no và được ở bình yên trong xứ. 20 Ví các ngươi nói rằng: Nếu chúng tôi chẳng gieo, chẳng gặt mùa màng, thì trong năm thứ bảy sẽ lấy chi mà ăn? 21 Năm thứ sáu, ta sẽ giáng phước cho các ngươi, và năm ấy sẽ trúng mùa bù ba năm. 22 Năm thứ tám, các ngươi sẽ gieo và ăn hoa lợi của mùa màng cũ cho đến mùa màng mới của năm thứ chín. 23 Đất không được đoạn mãi; vì đất thuộc về ta, các ngươi ở cùng ta như kẻ khách ngoại bang và kẻ kiều ngụ. 24 Trong khắp xứ mà các ngươi sẽ được làm sản nghiệp, hãy cho phép chuộc đất lại. 25 Nếu anh em ngươi trở nên nghèo, và bán một phần sản nghiệp mình, thì người bà con gần có quyền chuộc lại, phải đến chuộc phần đất anh em người đã bán. 26 Nếu người nào không có ai được quyền chuộc lại, nhưng tự lo cho có chi chuộc lại được, 27 thì phải tính từ năm đã bán bồi số trội cho chủ mua, rồi người sẽ được nhận sản nghiệp mình lại. 28 Nếu nguyên chủ không tìm đủ giá đặng trả cho, đất bán sẽ thuộc về người chủ mua cho đến năm hân hỉ; đoạn đất sẽ ra khỏi tay chủ mua và về nguyên chủ. 29 Nếu người nào bán một cái nhà ở trong thành có vách bọc, thì có được phép chuộc lại cho đến giáp một năm sau khi bán; phép chuộc lại của người chỉ trong một năm trọn vậy. 30 Còn nếu không chuộc lại trước khi giáp hạn một năm trọn, thì nhà ở trong thành có vách bọc đó sẽ về chủ mua và dòng dõi người mãi mãi; đến năm hân hỉ nhà đó không ra khỏi tay họ. 31 Nhưng các nhà ở nơi hương thôn không có vách bọc lấy, thì kể như ruộng đất; chủ bán có phép chuộc lại; đến năm hân hỉ nhà sẽ về nguyên chủ. 32 Còn về các thành của người Lê-vi, và về các nhà của họ ở trong thành đó, thì người Lê-vi luôn luôn có quyền chuộc lại. 33 Ai mua của người Lê-vi một cái nhà tại trong thành người Lê-vi, đến năm hân hỉ nhà đó sẽ về nguyên chủ; vì các nhà cửa tại trong những thành người Lê-vi là sản nghiệp của họ giữa dân Y-sơ-ra-ên. 34 Những ruộng đất thuộc về thành người Lê-vi không phép bán, vì là sản nghiệp đời đời của họ.
Về người nghèo khổ
35 Nếu anh em ở gần ngươi trở nên nghèo khổ, tài sản người lần lần tiêu mòn⚓, thì hãy cứu giúp người, mặc dầu là kẻ khách kiều ngụ, hầu cho người cứ ở cùng ngươi.⚓36 Chớ ăn lời, cũng đừng lấy lợi người; nhưng hãy kính sợ Đức Chúa Trời mình, thì anh em ngươi sẽ ở cùng ngươi. 37 Chớ cho người vay bạc ăn lời và đừng cho mượn lương thực đặng lấy lời.⚓38 Ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời các ngươi, Đấng đã đem các ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, đặng ban cho các ngươi xứ Ca-na-an, và làm Đức Chúa Trời của các ngươi.
Về tôi mọi
39 Nếu anh em ở gần ngươi trở nên nghèo khổ, đem bán mình cho ngươi, chớ nên bắt người làm việc như tôi mọi;⚓40 người ở nhà ngươi như kẻ làm thuê, người ở đậu, sẽ giúp việc ngươi cho đến năm hân hỉ: 41 đoạn người và con cái người thôi ở nhà ngươi, trở về nhà và nhận lấy sản nghiệp của tổ phụ mình. 42 Vì ấy là những tôi tớ ta mà ta đã đem ra khỏi xứ Ê-díp-tô; không nên bán họ như người ta bán tôi mọi. 43 Ngươi chớ lấn lướt mà khắc bạc họ, nhưng phải kính sợ Đức Chúa Trời ngươi. 44 Còn tôi trai tớ gái thuộc về ngươi, thì sẽ do các dân chung quanh mình mà ra; ấy do nơi những dân đó mà các ngươi mua tôi trai tớ gái. 45 Các ngươi cũng có phép mua tôi mọi trong bọn con cái của kẻ khách kiều ngụ nơi mình và của họ hàng chúng nó sanh ra trong xứ các ngươi; vậy họ sẽ làm sản nghiệp của các ngươi. 46 Các ngươi để họ lại làm cơ nghiệp cho con cháu mình; hằng giữ họ như kẻ tôi mọi. Nhưng về phần anh em các ngươi, là dân Y-sơ-ra-ên, thì không ai nên lấn lướt mà khắc bạc anh em mình. 47 Khi một khách ngoại bang hay là một người kiều ngụ nơi ngươi trở nên giàu, còn anh em ngươi ở cùng họ lại nên nghèo, đem bán mình cho kẻ khách ngoại bang kiều ngụ nơi ngươi, hay là cho một người nào trong nhà kẻ khách ngoại bang ấy, 48 sau khi đã đem bán mình rồi, thì sẽ có phép chuộc lại: một anh em người được chuộc người lại, 49 hoặc bác chú, hoặc con của bác chú; hoặc một người thân thích cũng được chuộc người lại; hay là nếu người có thế, thì chính người phải chuộc mình lấy. 50 Người sẽ tính cùng chủ mua từ năm nào mình đã bán mình cho đến năm hân hỉ; và giá bán sẽ tính theo số năm nhiều, hay ít: tức là tính như ngày công của người làm thuê vậy. 51 Nếu còn nhiều năm, thì hãy cứ số năm nầy, cân phân theo giá đã bán mình mà chuộc lại; 52 nếu đến năm hân hỉ còn ít năm, thì hãy tính với chủ mua cứ theo số năm nầy mà thối hồi số mua mình lại. 53 Họ đối cùng chủ như một người làm thuê năm, chủ không nên lấn lướt mà khắc bạc người trước mặt ngươi. 54 Nếu người không được chuộc lại bởi các thế ấy, đến năm hân hỉ người và các con trai người sẽ được ra tự do. 55 Vì dân Y-sơ-ra-ên là tôi tớ ta, tức các tôi tớ ta đã đem ra khỏi xứ Ê-díp-tô. Ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của các ngươi.
25
Xyoo Xya
(2 Kevcai 15.1-11)
1Tus TSWV hais rau Mauxes saum Roob Xinais 2kom hais rau cov Yixalayees hais tias, thaum nej mus nyob hauv lub tebchaws uas tus TSWV muab pub rau nej lawm, nej yuav tsum hwm tus TSWV, xyoo xya nej tsis txhob cog qoob rau hauv tej liaj tej teb. 3Nej muab rau lub xyoo los cog qoobloo rau hauv nej tej liaj tej teb, tav nej tej txiv hmab hauv nej tej vaj thiab sau nej tej qoobloo los cia. 4Tiamsis xyoo xya yog xyoo uas cia tej liaj tej teb ntawd so, rau qhov yog xyoo so rau tus TSWV. Tsis txhob cog qoobloo rau hauv nej tej liaj tej teb thiab tsis txhob tav nej tej txiv hmab hauv nej tej vaj li. 5Nej tsis txhob mus hlais tej nplej uas nws tuaj nws hauv nej tej liaj tej teb uas tsis muaj neeg tseb thiab tsis txhob mus de tej txiv hmab uas nej tsis tau tav; lub xyoo no yuav tsum cia lub tebchaws so tsis txhob ua ib yam dabtsi li. 6Txawm yog xyoo ntawd, nej cia tej liaj tej teb so tsis cog qoobloo los nej yuav muaj zaub muaj mov txaus rau nej, nej cov tub qhe thiab ntxhais qhev, nej cov tub zog, cov neeg txawv tebchaws uas nrog nej nyob, 7thiab tej tsiaj nyeg tsiaj qus uas nyob hauv nej lub tebchaws noj. Txhua yam uas tuaj hauv tej liaj tej teb puavleej noj tau huv tibsi.
Xyoo Thim Tej Liaj Teb Rov Qab
8Nej suav xya xyoo xya zaus, tagnrho yog muaj plaub caug cuaj xyoos. 9Ces thaum lub xya hli ntuj hnub xiab kaug, yog Hnub Theej Txhoj, tso ib tug txivneej mus tshuab raj tshuab xyu ncig thoob plaws hauv nej lub tebchaws. 10Nej yuav tsum muab xyoo tsib caug ua xyoo tseemceeb rau nej thiab tshaj tawm muab kev ywjpheej rau cov pejxeem sawvdaws hauv nej lub tebchaws. Xyoo no, tej teb uas nej yuav los, yuav tsum thim rov qab rau tus tswv qub lossis nws tej xeebntxwv, thiab txhua tus uas muab muag mus ua luag qhev lawm los yuav tsum xa rov qab mus rau nws tsevneeg. 11Xyoo tsib caug ntawd, nej tsis txhob cog qoob rau hauv nej tej teb lossis hlais tej nplej uas nws tuaj nws lossis tsis txhob de tej txiv hmab uas nej tsis tau tav hauv tej vaj txiv hmab. 12Rau qhov xyoo ntawd, yog xyoo dawbhuv rau nej; nej muab tej qoob uas nws tuaj nws hauv nej tej teb los noj xwb. 13Txhua yam uas nej yuav los, xyoo ntawd yuav tsum tau muab thim rov rau tus tswv qub. 14Yog nej muag nej tej teb rau nej cov kwvtij Yixalayees lossis nej yuav nws tej teb, nej tsis txhob ua tsis ncaj rau ib leeg tus twg. 15Yuav tsum them tus nqi raws li tej xyoo uas sau tau qoob hauv daim teb ntawd ua ntej Xyoo uas Thim rov qab. 16Yog hais tias ntau xyoo yuav tsum them tus nqi ntau, tiamsis yog tsawg xyoo kuj them tus nqi tsawg, rau qhov muag raws li tej qoob uas sau tau hauv thaj teb ntawd. 17Nej ib leeg tsis txhob ua tsis ncaj rau ib leeg, tiamsis nej yuav tsum hwm tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv.
Kev Noj Haus Xyoo Xya
18Nej yuav tsum ua raws li tus TSWV tej kevcai thiab tej lus samhwm, nej thiaj yuav tau zoo nyob kaj siab lug hauv nej lub tebchaws. 19Nej lub tebchaws yuav ntsu qoobloo heev, nej yuav muaj noj muaj haus nplua mias thiab tau zoo nyob kaj siab lug. 20Tiamsis nej nug hais tias, yog xyoo xya ntawd peb tsis cog thiab tsis sau qoobloo, peb yuav noj dabtsi thiaj li nyob dhau xyoo? 21Xyoo rau tus TSWV yuav foom koob hmoov rau lub tebchaws kom ntsu qoob heev txaus noj peb xyoos. 22Xyoo yim thaum nej cog qoob rau hauv nej tej teb los nej tseem tau tej qoob uas thaum xyoo rau nej sau cia ntawd los noj, thiab nej tseem yuav tau noj mus txog thaum nej hlais nej tej qoob tshiab xyoo yim ntawd.
Thim Teb thiab Vajtse Rov Qab
23Tsis txhob muab koj daim teb muag tuag rau luag, rau qhov koj tsis yog tus tswv; daim teb ntawd yog Vajtswv tug, koj zoo li tus neeg txawv tebchaws uas nrog kuv nyob xwb. 24Thaum muab daim teb muag rau lwm tus lawm, tus tswv qub muaj cai txhiv daim teb ntawd rov qab los ua nws tug. 25Yog cov Yixalayees leejtwg txomnyem thiab raug yuam kom muab nws daim teb muag, nws cov kwvtij txheeb ze yuav tsum mus txhiv daim teb ntawd rov qab. 26Yog leejtwg tsis muaj kwvtij txheeb ze pab txhiv daim teb rov qab, tom qab uas nws muaj nyiaj txaus nws yuav tsum tau txhiv rov qab. 27Nws yuav tsum suav txij xyoo uas nws muag daim teb mus txog xyoo thim, saib tau pestsawg xyoo, nws yuav tsum them nyiaj ntxiv rau tus uas yuav nws daim teb. Nws thiaj yuav rov tau daim teb los ua nws tug. 28Tiamsis yog nws tsis muaj nyiaj txaus txhiv daim teb ntawd rov qab, ces daim teb ntawd tseem nyob rau ntawm tus tswv uas nws muab muag rau mus txog Xyoo uas Thim tej teb. Xyoo ntawd mam thim tau daim teb ntawd rov rau tus tswv qub. 29Yog leejtwg muag nws lub tsev nyob hauv lub nroog uas muaj ntsayeej, thawj xyoo uas txwm nkaus ib xyoos rau hnub uas muag, nws muaj cai txhiv tau rov qab. 30Tiamsis yog nws tsis txhiv rov qab xyoo ntawd, ces nws tsis muaj cai txhiv rov qab lawm, lub tsev ntawd yuav yog tus uas nws muab muag rau lawm tug, thiab nws tej xeebntxwv tug mus li; thaum txog Xyoo Thim yuav tsis thim lub tsev lawm. 31Tiamsis tej tsev uas nyob hauv tej zos tsis muaj ntsayeej thaiv yuav ua ib yam li tej teb ntag; tus tswv tsev qub muaj cai txhiv tej tsev ntawd rov qab, thaum txog Xyoo Thim tej teb thiab tej tsev ntawd yuav tsum tau thim huv tibsi rov qab. 32Txawm yog li cas los xij, cov Levis muaj cai txhiv lawv tej vajtse hauv tej nroog uas twb muab tu rau lawv lawm rov qab lub sijhawm twg los tau. 33Yog cov Levis leejtwg muab nws lub tsev hauv tej nroog uas tu ua lawv tug lawm muag thiab tseem tsis tau txhiv rov qab, thaum txog Xyoo Thim yuav tsum tau thim lub tsev ntawd rov qab, rau qhov tej tsev ntawd nyob hauv cov Levis tej nroog uas yog lawv tug ntawm haivneeg Yixalayees. 34Tiamsis tej teb uas nyob ibncig cov Levis tej nroog tsis txhob muab muag; tej ntawd yeej yog cov Levis tug mus ibtxhis li.
Qiv Nyiaj rau Tus Pluag
35Yog ib tug kwvtij Yixalayees uas nyob ze nej pluag thiab tsis muaj noj tsis muaj haus, nej yuav tsum pub rau nws kom muaj noj muaj haus ib yam li tus neeg uas nej ntiav ua haujlwm, nws thiaj nrog nej nyob taus. 36Tsis txhob tsub pajlaum rau nws them, tiamsis nej yuav tsum hwm Vajtswv thiab cia nej cov kwvtij Yixalayees nyob ze nej. 37Tsis txhob tsub pajlaum rau nws them tej nyiaj uas nej qiv rau nws, thiab tsis txhob muab nej tej qoob muag ua nqi kim kim rau nws. 38Kuv yog tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv uas coj nej nram tebchaws Iziv los, kuv muab lub tebchaws Kana-as no rau nej nyob, thiab kuv yog nej tus Vajtswv.
Tso Tej Tubqhe
39Yog ib tug kwvtij Yixalayees uas nyob ze nej pluag heev thiab nws muab nws muag ua nej qhev, nej tsis txhob muab nws ua haujlwm ib yam li yog tus qhev. 40Nws nrog nej nyob ib yam li tus neeg uas nej ntiav ua nej tej haujlwm thiab ua haujlwm rau nej mus txog Xyoo uas Thim xwb. 41Lub sijhawm ntawd nws thiab nws cov menyuam mam li tso nej tseg rov mus nrog nws tsevneeg nyob thiab mus tuav nws tej yawgkoob tej qubtxeeg qubteg. 42Vim haivneeg Yixalayees yog kuv cov tubtxib, thiab kuv tau coj lawv tawm nram tebchaws Iziv los; yuav tsum tsis txhob muab lawv muag mus ua luag qhev. 43Nej tsis txhob tswjhwm lawv ntawm txojkev nruj tsiv thiab tsimtxom, tiamsis yuav tsum paub ntshai nej tus Vajtswv. 44Yog nej xav tau tubqhe thiab ntxhais qhev, nej yuav tsum muab nyiaj mus yuav ntawm tej haivneeg uas nyob puagncig nej xwb. 45Thiab yuav tej neeg txawv tebchaws uas nrog nej nyob tej menyuam los ua nej qhev. Cov menyuam ntawd yog cov yug hauv nej lub tebchaws, lawv thiaj yog nej neeg, 46thiab lawv yuav ua nej tej tubki tej neeg los tau, lawv yuav ua haujlwm rau nej mus tas lawv simneej. Tiamsis nej tsis txhob ua li ntawd rau nej cov kwvtij Yixalayees. 47Tus neeg txawv tebchaws uas nrog nej nyob, nws muaj txiag npluanuj, yog nej cov kwvtij Yixalayees leejtwg pluag, thiab nws muab nws muag rau tus neeg txawv tebchaws lossis tus npluanuj ntawd ib tug kwvtij coj mus ua qhev; 48tom qab uas nws muab nws muag tas lawm, nws cov kwvtij tseem muaj cai txhiv tau nws rov qab: nws cov tijlaug, cov kwv, 49cov txivhlob, cov txivntxawm, cov kwvtij lossis lwm tus kwvtij uas txheeb ze yuav tsum txhiv nws lossis yog nws muaj nyiaj txaus nws yuav tsum them nyiaj txhiv nws rov qab. 50Nws yuav tsum mus nrog tus uas yuav nws ntawd sablaj, thiab nkawd suav txij xyoo uas nws muab nws muag los txog Xyoo Thim thiab yuav tsum kom tus nqi uas txhiv nws ntawd kom npaum li tej nqi uas ntiav ib tug tub zog ntag. 51-52Yog tseem tshuav ntau xyoo, tus qhev ntawd yuav tsum tau thim tej nqi uas nws tshuav ntawd ib nrab rov qab raws li tej xyoo uas nws tshuav ntawd, 53ib yam li yog tus tswv ntawd ntiav nws ua haujlwm ib ntus xwb. Nws tus tswv yuav tsum tsis txhob ua limhiam rau nws. 54Yog nws tsis txhiv nws raws li uas hais los no, txog Xyoo Thim tus tswv yuav tsum tau tso nws thiab nws cov menyuam mus. 55Tsis pub cov Yixalayees ua luag qhev mus li, rau qhov haivneeg Yixalayees yog kuv cov tubtxib. Kuv yog tus coj lawv tawm nram tebchaws Iziv los; kuv yog tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv.