44

Giô-sép truyền quản gia để chén mình trong bao lúa Bên-gia-min

¹ Giô-sép bèn truyền lịnh cho quản gia rằng: Hễ các người đó chở nổi bao nhiêu, thì hãy đổ lương thực cho họ đầy bao bấy nhiêu, rồi để bạc của mỗi người lại nơi miệng bao họ. ² Lại hãy để cái chén bằng bạc ta tại miệng bao chung với bạc mua lúa của người út nữa. Quản gia bèn làm y như lời Giô-sép dặn mình.
³ Ngày mai, trời vừa sáng, người ta cho các người đó và lừa về. ⁴ Khi đi ra khỏi thành chưa xa, Giô-sép nói cùng quản gia rằng: Ngươi hãy đứng dậy, đuổi theo mấy người đó; khi theo kịp rồi, hãy nói rằng: Sao các ngươi lấy oán trả ơn như vậy? ⁵ Có phải cái chén nầy là của chúa ta thường dùng uống rượu và bói chăng? Các ngươi đã làm một việc chẳng thiện đó. ⁶ Quản gia theo kịp, lặp lại mấy lời ấy; ⁷ các anh em bèn đáp rằng: Sao chúa nói như vậy? Chẳng bao giờ kẻ tôi tớ chúa có ý tưởng làm đến việc thế nầy! ⁸ Đây, từ xứ Ca-na-an chúng tôi có đem bạc đã được nơi miệng bao xuống giao lại cho người thay; dễ nào lại có ý mong ăn cắp bạc hay vàng của dinh chủ người sao? ⁹ Xin cho kẻ tôi tớ nào mà người tìm được cái chén đó phải chết đi, và chính chúng tôi sẽ làm tôi mọi cho chúa. ¹⁰ Quản gia đáp: Ừ thôi! hãy làm như lời các ngươi đã nói: Ta tìm được chén nơi ai thì người đó sẽ làm tôi mọi cho ta đó; còn các ngươi thì vô tội. ¹¹ Tức thì, mỗi người lật đật hạ bao mình xuống đất và mở ra. ¹² Quản gia lục soát, bắt từ bao anh cả lần đến bao em út. Cái chén bèn tìm đặng trong bao Bên-gia-min. ¹³ Mỗi người xé áo mình ra, chất bao lúa lên lưng lừa, rồi cùng trở lại thành.

Giô-sép muốn cầm Bên-gia-min lại trong xứ Ê-díp-tô

¹⁴ Giu-đa cùng anh em đồng vào đến nhà Giô-sép, người hãy còn ở nơi đó; họ bèn sấp mình xuống đất trước mặt người. ¹⁵ Giô-sép hỏi: Các ngươi gây nên nông nỗi chi vậy? Há chẳng biết một kẻ như ta đây có tài bói sao? ¹⁶ Giu-đa đáp: Chúng tôi sẽ nói cùng chúa làm sao? Sẽ phân lại làm sao? Sẽ chữa mình chúng tôi làm sao? Đức Chúa Trời đã thấu rõ điều gian ác của tôi tớ chúa rồi. Nầy, chúng tôi cùng kẻ đã bị bắt được chén nơi tay đều làm kẻ tôi tớ cho chúa. ¹⁷ Nhưng Giô-sép đáp rằng: Ta chẳng hề có ý làm như vậy đâu! Người mà đã bị bắt được chén nơi tay sẽ làm tôi mọi ta; còn các ngươi hãy trở về nhà cha mình bình yên.

Giu-đa nài xin Giô-sép trả con út lại cho cha mình

¹⁸ Giu-đa bèn lại gần Giô-sép mà thưa rằng: Vì chúa ngang vai Pha-ra-ôn, xin lỗi chúa, chớ nổi giận cùng kẻ tôi tớ, để tôi nói một lời cho chúa nghe. ¹⁹ Chúa có hỏi kẻ tôi tớ rằng: Các ngươi còn cha hay là anh em nào chăng? ²⁰ Có thưa lại cùng chúa rằng: Chúng tôi còn một cha già, cùng một con trai đã sanh muộn cho người. Anh ruột đứa nầy đã chết rồi, nên trong vòng các con của mẹ nó, nó còn một mình, và cha thương nó lắm. ²¹ Vả, chúa có dặn rằng: Hãy dẫn nó xuống đến ta, hầu cho ta thấy nó được tận mắt. ²² Và chúng tôi có thưa lại cùng chúa rằng: Đứa trẻ chẳng lìa cha được; nếu lìa ra thì cha sẽ chết. ²³ Nhưng chúa lại dạy: Nếu em út không theo các ngươi xuống đây, thì các ngươi chẳng còn thấy mặt ta nữa. ²⁴ Nên khi chúng tôi trở về nhà kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, thì chúng tôi có thuật lại cho người nghe những lời của chúa.
²⁵ Kế ấy, cha lại biểu chúng tôi rằng: Hãy trở xuống đặng mua một ít lương thực. ²⁶ Chúng tôi thưa lại rằng: Không được; nhưng nếu em út đi theo cùng, thì mới trở xuống được; bằng không, thì chúng tôi không thế ra mắt người đó. ²⁷ Kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, đáp rằng: Bay biết rằng vợ ta sanh cho ta hai đứa con trai; ²⁸ một đứa đã từ ta đi mất biệt; ta cũng đã nói: Chắc đã bị thú dữ xé rồi, vì đến bây giờ chưa thấy lại. ²⁹ Nếu bay còn dắt đứa nầy đi khỏi mặt ta nữa, rủi có điều tai hại chi xảy đến cho nó, tức nhiên bay sẽ làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.
³⁰ Cha thương em út tôi lắm cho đến đỗi hai linh hồn khắng khít nhau; nếu bây giờ, khi tôi trở về nơi kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, mà không có em út đó, ³¹ thì khi vừa thấy con út không còn nữa, chắc người sẽ chết. Nếu vậy, các tôi tớ chúa sẽ làm cho cha già tóc bạc của chúng tôi, --- cũng là kẻ tôi tớ chúa, --- đau lòng xót dạ, xuống âm phủ. ³² Vì kẻ tôi tớ nầy có chịu bảo lãnh đứa con út đó mà thưa rằng: Nếu con không đem em về cho cha, thì sẽ cam tội cùng cha mãi mãi
³³ Vậy bây giờ, xin cho kẻ tôi tớ chúa ở tôi mọi thế cho đứa trẻ, đặng nó theo trở lên cùng các anh mình. ³⁴ Vì, nếu đứa trẻ không theo về, làm sao tôi dám về cùng cha tôi? Ôi, tôi nỡ nào thấy điều tai họa của cha tôi ư!

44

Yô-sep Chim Sễm Ai Án

¹Chơ Yô-sep ớn cũai táq ranáq án neq: “Chóq poân crơng sana tâng bau cũai ki, maléq rơi alới dững. Cớp dŏq loah práq alới dũ náq tâng ngoah bau alới. ²Chóq cachoc práq khong cứq tâng ngoah bau a‑ễm ralŏ́h. Cớp chóq loah máh práq tâng bau án tê.”
Ngkíq cũai táq ranáq ki táq puai ĩn parnai Yô-sep pai.
³Toâq poang tarưp, máh sễm ai ki loŏh tễ ntốq ki cớp aséh dễn alới. ⁴Alới loŏh tễ vil ki, ma alới pỡq tỡ yũah yơng. Chơ Yô-sep atỡng cũai sốt ranáq tâng dống án neq: “Mới rapuai cũai ki. Toâq mới satỡm alới, ki blớh alới neq: ‘Nŏ́q ncháu cứq táq o chóq anhia, ma anhia táq sâuq chóq án? ⁵Nŏ́q anhia tutuoiq cachoc dỡq ncháu cứq? Cachoc dỡq nâi la cachoc ống ncháu hếq sâng dốq nguaiq dỡq, cớp dốq ễ mumưl. Anhia táq ranáq nâi la sâuq lứq!’”
⁶Ngkíq, cũai táq ranáq yỗn Yô-sep rapuai satỡm máh sễm ai ki; cớp án pai ĩn santoiq Yô-sep khoiq atỡng án. ⁷Ma máh sễm ai ki ta‑ỡi án neq: “Cỗ nŏ́q ncháu hếq pai ngkíq? Lứq samoât, hếq tỡ nai chanchớm ễ táq ranáq sâuq ngkíq. ⁸Máh práq hếq ramóh loah tâng bau, la hếq dững asuoi loah chơ yỗn anhia tễ cruang Cana-an. Hếq ễ tuoiq táq ntrớu práq tỡ la yễng tễ dống ncháu anhia? ⁹Khân achuaih chuaq tamóh crơng ki tâng bau cũai aléq tễ tỗp hếq ca táq ranáq achuaih, ki yỗn án ki cuchĩt chíq. Ma hỡn tễ ki ễn, nheq náq hếq pruam cỡt sũl ncháu anhia hỡ.”
¹⁰Cũai ki ta‑ỡi neq: “Ơq! Thỗi! Anhia táq ĩn anhia khoiq pai nơ. Cũai aléq ma bữn cachoc ki, lứq án cóq cỡt sũl cứq. Ma aléq ca tỡ bữn bữn cachoc ki, ki anhia tỡ bữn lôih ntrớu.”
¹¹Ngkíq, dũ náq alới tál tháng acŏ́q asễng bau pỡ cutễq, cớp pớh bau alới. ¹²Cũai táq ranáq yỗn Yô-sep chuaq nheq dũ bau alới, tễ bau ai clúng toau toâq bau a‑ễm ralŏ́h. Tữ toâq pỡ bau a‑ễm ralŏ́h, án ramóh muoi lám cachoc ki. ¹³Máh ai án, alới háq tampâc alới, táq tếc alới sâng ngua lứq. Cớp alới patiang loah bau tâng cloong aséh dễn. Chơ alới píh loah chu vil.
¹⁴Chơ Yuda cớp nheq máh sễm ai Yô-sep toâq loah pỡ dống Yô-sep. Ma Yô-sep noâng ỡt tâng dống ki. Nheq náq alới cucốh cucũoi sĩa choâng moat Yô-sep. ¹⁵Yô-sep blớh alới neq: “Nŏ́q anhia táq ranáq nâi? Anhia dáng ma tỡ bữn, cứq bữn ngê mumưl?”
¹⁶Yuda ta‑ỡi loah neq: “Nŏ́q hếq ễ ta‑ỡi ncháu? Parnai ntrớu hếq ễ ta‑ỡi? Cớp ranáq ntrớu hếq têq táq yỗn anhia dáng hếq tỡ bữn táq ranáq nâi? Yiang Sursĩ toâp dáng ŏ́c lôih hếq. Nheq náq hếq nâi lứq cỡt cũai sũl anhia, dếh án ca bữn cachoc anhia tâng bau hỡ.”
¹⁷Ma Yô-sep ta‑ỡi loah án neq: “Cứq tỡ bữn chanchớm ễ táq ranáq ngkíq. Ma án ca ĩt cachoc cứq, lứq án ki toâp cóq cỡt sũl cứq. Ma máh anhia, ki têq anhia chu ien khễ pỡ dống mpoaq anhia.”
¹⁸Moâm Yô-sep pai ngkíq, Yuda toâq pỡ án cớp pai neq: “Cứq sễq lôih ncháu! Cứq sễq tễ ncháu muoi ramứh. Cứq sễq ncháu chỗi nhôp cứq, la cũai táq ranáq anhia. Lứq samoât, ncháu bữn chớc lĩ-ralĩ cớp puo. ¹⁹Tễ nhũang, ncháu khoiq blớh hếq neq: ‘Anhia noâng bữn mpoaq cớp a‑ễm samiang canŏ́h tỡ?’ ²⁰Ngkíq hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Bữn, bữn mpoaq, ma án khoiq thâu chơ. Cớp hếq bữn muoi lám a‑ễm samiang ralŏ́h. Mpoaq hếq amia án bo mpoaq hếq khoiq thâu chơ. Án ki muoi mpiq cớp a‑ễm hếq ca khoiq cuchĩt. Yuaq ngkíq, mpoaq hếq ma ayooq lứq án, cỗ noâng manoaq án toâp tễ mpiq ki.’
²¹“Moâm ki ncháu atỡng hếq neq: ‘Cóq anhia dững a‑ễm ralŏ́h toâq pỡ cứq; cứq yoc ễ hữm án!’ ²²Ma hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Cũai póng nâi, án tỡ têq ratáh tễ mpoaq. Khân án loŏh, ki mpoaq án cuchĩt toâp.’ ²³Ma ncháu khoiq atỡng hếq neq: ‘Khân anhia tỡ bữn dững án toâq cớp anhia, ki anhia tỡ bữn hữm noâng cứq.’ ²⁴Ngkíq, toâq hếq chu pỡ mpoaq hếq, la cũai táq ranáq anhia, hếq atỡng loah yỗn án dáng tễ máh parnai ncháu pai.
²⁵“Ntun ki mpoaq hếq ớn hếq neq: ‘Cóq anhia pỡq chỡng loah máh crơng sana yỗn hái cha.’ ²⁶Ma hếq ta‑ỡi án neq: ‘Hếq tỡ têq pỡq khân a‑ễm ralŏ́h ma tỡ bữn pỡq nứng hếq. Khân hếq pỡq ống hếq, la hếq tỡ têq hữm noâng cũai sốt.’
²⁷“Ngkíq mpoaq hếq ta‑ỡi neq: ‘Anhia khoiq dáng chơ lacuoi cứq Rachel canỡt bar lám con samiang sâng yỗn cứq. ²⁸Manoaq khoiq loŏh tễ cứq chơ, cớp cứq chanchớm charán pla háq chíq tỗ án. Toau tangái nâi cứq tỡ bữn hữm noâng án. ²⁹Khân anhia ĩt con ralŏ́h nâi ễn tễ cứq, cớp khân án tamóh ŏ́c croŏq ntrớu, ki cứq la cũai thâu lứq sâng ngua, cớp cứq cuchĩt toâp.’
^30-31“Yuaq ngkíq, khân cứq chu loah pỡ mpoaq cứq, ma tỡ bữn cũai póng nâi chu nứng cứq, ki mpoaq cứq cuchĩt toâp, cỗ mứt pahỡm án pasếq lứq cớp con ralŏ́h án. Khân lứq toâq ŏ́c ki, hếq lứq táq yỗn mpoaq hếq cỡt ngua cớp ariang hếq cachĩt chíq án. ³²Cứq chĩuq tôt cớp mpoaq cứq, khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu cớp cứq. Ki cứq bữn lôih mantái níc cớp mpoaq cứq. ³³Yuaq ngkíq, sễq ncháu yỗn cứq pláih tang a‑ễm nâi cỡt sũl anhia, ncháu ơi. Sễq ncháu acláh yỗn a‑ễm nâi chu cớp sễm ai án. ³⁴Khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu, nŏ́q khớn cứq chu pỡ mpoaq cứq? Cứq tỡ rơi nhêng mpoaq cứq ma chĩuq ŏ́c tỗiq bap cỗ ŏ́c ngua lứq nâi.”