44

Giô-sép truyền quản gia để chén mình trong bao lúa Bên-gia-min

¹ Giô-sép bèn truyền lịnh cho quản gia rằng: Hễ các người đó chở nổi bao nhiêu, thì hãy đổ lương thực cho họ đầy bao bấy nhiêu, rồi để bạc của mỗi người lại nơi miệng bao họ. ² Lại hãy để cái chén bằng bạc ta tại miệng bao chung với bạc mua lúa của người út nữa. Quản gia bèn làm y như lời Giô-sép dặn mình.
³ Ngày mai, trời vừa sáng, người ta cho các người đó và lừa về. ⁴ Khi đi ra khỏi thành chưa xa, Giô-sép nói cùng quản gia rằng: Ngươi hãy đứng dậy, đuổi theo mấy người đó; khi theo kịp rồi, hãy nói rằng: Sao các ngươi lấy oán trả ơn như vậy? ⁵ Có phải cái chén nầy là của chúa ta thường dùng uống rượu và bói chăng? Các ngươi đã làm một việc chẳng thiện đó. ⁶ Quản gia theo kịp, lặp lại mấy lời ấy; ⁷ các anh em bèn đáp rằng: Sao chúa nói như vậy? Chẳng bao giờ kẻ tôi tớ chúa có ý tưởng làm đến việc thế nầy! ⁸ Đây, từ xứ Ca-na-an chúng tôi có đem bạc đã được nơi miệng bao xuống giao lại cho người thay; dễ nào lại có ý mong ăn cắp bạc hay vàng của dinh chủ người sao? ⁹ Xin cho kẻ tôi tớ nào mà người tìm được cái chén đó phải chết đi, và chính chúng tôi sẽ làm tôi mọi cho chúa. ¹⁰ Quản gia đáp: Ừ thôi! hãy làm như lời các ngươi đã nói: Ta tìm được chén nơi ai thì người đó sẽ làm tôi mọi cho ta đó; còn các ngươi thì vô tội. ¹¹ Tức thì, mỗi người lật đật hạ bao mình xuống đất và mở ra. ¹² Quản gia lục soát, bắt từ bao anh cả lần đến bao em út. Cái chén bèn tìm đặng trong bao Bên-gia-min. ¹³ Mỗi người xé áo mình ra, chất bao lúa lên lưng lừa, rồi cùng trở lại thành.

Giô-sép muốn cầm Bên-gia-min lại trong xứ Ê-díp-tô

¹⁴ Giu-đa cùng anh em đồng vào đến nhà Giô-sép, người hãy còn ở nơi đó; họ bèn sấp mình xuống đất trước mặt người. ¹⁵ Giô-sép hỏi: Các ngươi gây nên nông nỗi chi vậy? Há chẳng biết một kẻ như ta đây có tài bói sao? ¹⁶ Giu-đa đáp: Chúng tôi sẽ nói cùng chúa làm sao? Sẽ phân lại làm sao? Sẽ chữa mình chúng tôi làm sao? Đức Chúa Trời đã thấu rõ điều gian ác của tôi tớ chúa rồi. Nầy, chúng tôi cùng kẻ đã bị bắt được chén nơi tay đều làm kẻ tôi tớ cho chúa. ¹⁷ Nhưng Giô-sép đáp rằng: Ta chẳng hề có ý làm như vậy đâu! Người mà đã bị bắt được chén nơi tay sẽ làm tôi mọi ta; còn các ngươi hãy trở về nhà cha mình bình yên.

Giu-đa nài xin Giô-sép trả con út lại cho cha mình

¹⁸ Giu-đa bèn lại gần Giô-sép mà thưa rằng: Vì chúa ngang vai Pha-ra-ôn, xin lỗi chúa, chớ nổi giận cùng kẻ tôi tớ, để tôi nói một lời cho chúa nghe. ¹⁹ Chúa có hỏi kẻ tôi tớ rằng: Các ngươi còn cha hay là anh em nào chăng? ²⁰ Có thưa lại cùng chúa rằng: Chúng tôi còn một cha già, cùng một con trai đã sanh muộn cho người. Anh ruột đứa nầy đã chết rồi, nên trong vòng các con của mẹ nó, nó còn một mình, và cha thương nó lắm. ²¹ Vả, chúa có dặn rằng: Hãy dẫn nó xuống đến ta, hầu cho ta thấy nó được tận mắt. ²² Và chúng tôi có thưa lại cùng chúa rằng: Đứa trẻ chẳng lìa cha được; nếu lìa ra thì cha sẽ chết. ²³ Nhưng chúa lại dạy: Nếu em út không theo các ngươi xuống đây, thì các ngươi chẳng còn thấy mặt ta nữa. ²⁴ Nên khi chúng tôi trở về nhà kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, thì chúng tôi có thuật lại cho người nghe những lời của chúa.
²⁵ Kế ấy, cha lại biểu chúng tôi rằng: Hãy trở xuống đặng mua một ít lương thực. ²⁶ Chúng tôi thưa lại rằng: Không được; nhưng nếu em út đi theo cùng, thì mới trở xuống được; bằng không, thì chúng tôi không thế ra mắt người đó. ²⁷ Kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, đáp rằng: Bay biết rằng vợ ta sanh cho ta hai đứa con trai; ²⁸ một đứa đã từ ta đi mất biệt; ta cũng đã nói: Chắc đã bị thú dữ xé rồi, vì đến bây giờ chưa thấy lại. ²⁹ Nếu bay còn dắt đứa nầy đi khỏi mặt ta nữa, rủi có điều tai hại chi xảy đến cho nó, tức nhiên bay sẽ làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.
³⁰ Cha thương em út tôi lắm cho đến đỗi hai linh hồn khắng khít nhau; nếu bây giờ, khi tôi trở về nơi kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, mà không có em út đó, ³¹ thì khi vừa thấy con út không còn nữa, chắc người sẽ chết. Nếu vậy, các tôi tớ chúa sẽ làm cho cha già tóc bạc của chúng tôi, --- cũng là kẻ tôi tớ chúa, --- đau lòng xót dạ, xuống âm phủ. ³² Vì kẻ tôi tớ nầy có chịu bảo lãnh đứa con út đó mà thưa rằng: Nếu con không đem em về cho cha, thì sẽ cam tội cùng cha mãi mãi
³³ Vậy bây giờ, xin cho kẻ tôi tớ chúa ở tôi mọi thế cho đứa trẻ, đặng nó theo trở lên cùng các anh mình. ³⁴ Vì, nếu đứa trẻ không theo về, làm sao tôi dám về cùng cha tôi? Ôi, tôi nỡ nào thấy điều tai họa của cha tôi ư!

44

Joseph’s Cup

¹And he commanded the ⚓steward of his house, saying, ⚓“Fill the men’s sacks with food, as much as they can carry, and put each man’s money in the mouth of his sack. ²Also put my cup, the silver cup, in the mouth of the sack of the youngest, and his grain money.” So he did according to the word that Joseph had spoken. ³As soon as the morning dawned, the men were sent away, they and their donkeys. ⁴When they had gone out of the city, and were not yet far off, Joseph said to his steward, “Get up, follow the men; and when you overtake them, say to them, ‘Why have you ⚓repaid evil for good? ⁵Is not this the one from which my lord drinks, and with which he indeed practices divination? You have done evil in so doing.’ ”
⁶So he overtook them, and he spoke to them these same words. ⁷And they said to him, “Why does my lord say these words? Far be it from us that your servants should do such a thing. ⁸Look, we brought back to you from the land of Canaan ⚓the money which we found in the mouth of our sacks. How then could we steal silver or gold from your lord’s house? ⁹With whomever of your servants it is found, ⚓let him die, and we also will be my lord’s slaves.”
¹⁰And he said, “Now also let it be according to your words; he with whom it is found shall be my slave, and you shall be blameless.” ¹¹Then each man speedily let down his sack to the ground, and each opened his sack. ¹²So he searched. He began with the oldest and left off with the youngest; and the cup was found in Benjamin’s sack. ¹³Then they ⚓tore their clothes, and each man loaded his donkey and returned to the city.
¹⁴So Judah and his brothers came to Joseph’s house, and he was still there; and they ⚓fell before him on the ground. ¹⁵And Joseph said to them, “What deed is this you have done? Did you not know that such a man as I can certainly practice divination?”
¹⁶Then Judah said, “What shall we say to my lord? What shall we speak? Or how shall we clear ourselves? God has ⚓found out the iniquity of your servants; here ⚓we are, my lord’s slaves, both we and he also with whom the cup was found.”
¹⁷But he said, ⚓“Far be it from me that I should do so; the man in whose hand the cup was found, he shall be my slave. And as for you, go up in peace to your father.”

Judah Intercedes for Benjamin

¹⁸Then Judah came near to him and said: “O my lord, please let your servant speak a word in my lord’s hearing, and ⚓do not let your anger burn against your servant; for you are even like Pharaoh. ¹⁹My lord asked his servants, saying, ‘Have you a father or a brother?’ ²⁰And we said to my lord, ‘We have a father, an old man, and ⚓a child of his old age, who is young; his brother is ⚓dead, and he ⚓alone is left of his mother’s children, and his ⚓father loves him.’ ²¹Then you said to your servants, ⚓‘Bring him down to me, that I may set my eyes on him.’ ²²And we said to my lord, ⚓‘The lad cannot leave his father, for if he should leave his father, his father would die.’ ²³But you said to your servants, ‘Unless your youngest brother comes down with you, you shall see my face no more.’
²⁴“So it was, when we went up to your servant my father, that we told him the words of my lord. ²⁵And ⚓our father said, ‘Go back and buy us a little food.’ ²⁶But we said, ‘We cannot go down; if our youngest brother is with us, then we will go down; for we may not see the man’s face unless our youngest brother is with us.’ ²⁷Then your servant my father said to us, ‘You know that ⚓my wife bore me two sons; ²⁸and the one went out from me, and I said, ⚓“Surely he is torn to pieces”; and I have not seen him since. ²⁹But if you ⚓take this one also from me, and calamity befalls him, you shall bring down my gray hair with sorrow to the grave.’
³⁰“Now therefore, when I come to your servant my father, and the lad is not with us, since ⚓his life is bound up in the lad’s life, ³¹it will happen, when he sees that the lad is not with us, that he will die. So your servants will bring down the gray hair of your servant our father with sorrow to the grave. ³²For your servant became surety for the lad to my father, saying, ⚓‘If I do not bring him back to you, then I shall bear the blame before my father forever.’ ³³Now therefore, please ⚓let your servant remain instead of the lad as a slave to my lord, and let the lad go up with his brothers. ³⁴For how shall I go up to my father if the lad is not with me, lest perhaps I see the evil that would come upon my father?”