18

Giê-trô đến viếng Môi-se

¹ Giê-trô, thầy tế lễ xứ Ma-đi-an, ông gia của Môi-se, hay được mọi điều Đức Chúa Trời đã làm cho Môi-se cùng Y-sơ-ra-ên, là dân sự Ngài, và nghe Ngài đã dẫn dân ấy ra khỏi xứ Ê-díp-tô. ² Người bèn dẫn Sê-phô-ra, vợ Môi-se, đã cho trở về nhà cha,⚓ ³ cùng hai con trai, một tên là Ghẹt-sôn⚓, --- vì Môi-se đã nói rằng: Tôi kiều ngụ nơi ngoại bang; ---⚓ ⁴ và một tên là Ê-li-ê-se⚓, --- vì người lại có nói: Đức Chúa Trời của tổ phụ tôi đã vùa giúp và giải cứu tôi khỏi gươm Pha-ra-ôn. --- ⁵ Vậy, Giê-trô, ông gia của Môi-se, đến với hai con trai và vợ Môi-se, thăm người nơi đồng vắng, chỗ đóng trại gần bên núi Đức Chúa Trời. ⁶ Người bèn sai báo cùng Môi-se rằng: Ta là Giê-trô, ông gia của ngươi, ta cùng vợ ngươi và hai con trai nàng đến thăm ngươi.
⁷ Môi-se ra đón rước ông gia mình, mọp xuống và hôn người, hỏi thăm nhau, rồi vào trại. ⁸ Môi-se liền thuật cho ông gia mình biết mọi điều Đức Giê-hô-va vì Y-sơ-ra-ên đã làm cho Pha-ra-ôn và người Ê-díp-tô, mọi điều khổ nhọc xảy đến cho mình dọc đường, và Đức Giê-hô-va đã giải thoát dân Y-sơ-ra-ên thế nào. ⁹ Giê-trô lấy làm vui mừng về các ơn mà Đức Giê-hô-va đã làm cho Y-sơ-ra-ên, giải cứu dân ấy khỏi tay người Ê-díp-tô. ¹⁰ Giê-trô nói rằng: Đáng ngợi khen Đức Giê-hô-va thay! là Đấng đã giải cứu các ngươi ra khỏi tay người Ê-díp-tô và tay Pha-ra-ôn, và giải cứu dân sự ra khỏi quyền của người Ê-díp-tô. ¹¹ Bây giờ ta biết rằng Đức Giê-hô-va là lớn hơn hết các thần, vì khi người Ê-díp-tô cậy lòng kiêu ngạo dấy lên, thì Ngài thắng được chúng nó. ¹² Giê-trô, ông gia của Môi-se, bèn bày một của lễ thiêu và các lễ vật mà dâng cho Đức Chúa Trời; rồi A-rôn và các trưởng lão Y-sơ-ra-ên đến ăn bánh cùng ông gia của Môi-se, trước mặt Đức Chúa Trời.
¹³ Qua ngày sau, Môi-se ra ngồi xét đoán dân sự; dân sự đứng chực trước mặt người từ sớm mai đến chiều. ¹⁴ Ông gia thấy mọi điều người làm cho dân sự, bèn hỏi rằng: Con làm chi cùng dân sự đó? Sao con chỉ ngồi một mình, còn cả dân sự đứng chực trước mặt từ sớm mai cho đến chiều như vậy? ¹⁵ Môi-se bèn thưa rằng: Ấy vì dân sự đến cùng tôi đặng hỏi ý Đức Chúa Trời. ¹⁶ Khi nào họ có việc chi, thì đến cùng tôi, tôi xét đoán người nầy cùng người kia, và cho họ biết những mạng lịnh và luật pháp của Đức Chúa Trời. ¹⁷ Nhưng ông gia lại nói rằng: Điều con làm đó chẳng tiện. ¹⁸ Quả thật, con cùng dân sự ở với con sẽ bị đuối chẳng sai, vì việc đó nặng nề quá sức con, một mình gánh chẳng nổi. ¹⁹ Bây giờ, hãy nghe cha khuyên con một lời, cầu xin Đức Giê-hô-va phù hộ cho. Về phần con, hãy làm kẻ thay mặt cho dân sự trước mặt Đức Chúa Trời, và đem trình mọi việc cho Ngài hay. ²⁰ Hãy lấy mạng lịnh và luật pháp Ngài mà dạy họ, chỉ cho biết con đường nào phải đi, và điều chi phải làm. ²¹ Nhưng hãy chọn lấy trong vòng dân sự mấy người tài năng, kính sợ Đức Chúa Trời, chân thật, ghét sự tham lợi, mà lập lên trên dân sự, làm trưởng cai trị hoặc ngàn người, hoặc trăm người, hoặc năm mươi người, hoặc mười người, ²² đặng xét đoán dân sự hằng ngày. Nếu có việc can hệ lớn, họ hãy giải lên cho con; còn những việc nhỏ mọn, chính họ hãy xét đoán lấy. Hãy san bớt gánh cho nhẹ; đặng họ chia gánh cùng con. ²³ Nếu con làm việc nầy, và Đức Chúa Trời ban lịnh cho con, con chắc sẽ chịu nổi được, và cả dân sự nầy sẽ đến chỗ mình bình yên.
²⁴ Môi-se vâng lời ông gia mình, làm y như mọi điều người đã dạy. ²⁵ Vậy, Môi-se bèn chọn trong cả Y-sơ-ra-ên những người tài năng, lập lên trên dân sự, làm trưởng cai tri, hoặc ngàn người, hoặc trăm người, hoặc năm mươi người, hoặc mười người; ²⁶ họ xét đoán dân sự hằng ngày. Các việc khó họ giải lên cho Môi-se; nhưng chính họ xét lấy các việc nhỏ. ²⁷ Đoạn, Môi-se để cho ông gia mình trở về xứ người.

18

Giê-trô Ðến Thăm Mô-sê

¹ Giê-trô, tư tế của người Mi-đi-an, nhạc phụ của Mô-sê, đã nghe tất cả những gì Ðức Chúa Trời làm cho Mô-sê và cho I-sơ-ra-ên dân Ngài, thể nào CHÚA đã đem dân I-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập. ² Số là trước đó Mô-sê đã gởi vợ ông là Xíp-pô-ra về cho nhạc phụ ông. Ông cụ đã nhận bà lại ³ với hai con trai của bà. Tên của một cậu là Ghẹt-sôm, (vì ông nói, “Tôi là một kiều dân nơi đất khách quê người”), ⁴ còn tên của cậu kia là Ê-li-ê-xe (vì ông nói, “Ðức Chúa Trời của tổ tiên tôi là Ðấng giúp đỡ tôi và đã giải cứu tôi thoát khỏi gươm của Pha-ra-ôn”). ⁵ Giê-trô nhạc phụ của Mô-sê đến trong đồng hoang, nơi Mô-sê đang hạ trại trên núi của Ðức Chúa Trời, dẫn theo hai con trai và vợ của Mô-sê đến cho ông. ⁶ Cụ cho người nhắn tin với Mô-sê, “Cha là Giê-trô nhạc phụ của con đang trên đường đến thăm con; có vợ và hai con trai của con đi với cha.” ⁷ Mô-sê đi ra đón nhạc phụ của ông. Ông sấp mình xuống trước mặt cụ, rồi ôm hôn cụ. Hai người hỏi thăm nhau, rồi họ vào trong lều. ⁸ Mô-sê thuật lại cho nhạc phụ ông nghe mọi điều CHÚA đã làm cho Pha-ra-ôn và cho dân Ai-cập vì cớ dân I-sơ-ra-ên. Ông cũng kể cho cụ nghe những khó khăn gặp phải dọc đường, và thể nào CHÚA đã giải cứu họ. ⁹ Giê-trô vui mừng về các ơn lành CHÚA đã làm cho dân I-sơ-ra-ên trong việc giải thoát họ ra khỏi tay dân Ai-cập.
¹⁰ Giê-trô nói, “Chúc tụng CHÚA, Ðấng đã giải thoát quý vị khỏi tay dân Ai-cập và khỏi tay Pha-ra-ôn. ¹¹ Bây giờ tôi biết rằng CHÚA là Ðấng vĩ đại hơn tất cả các thần, vì Ngài đã giải thoát dân I-sơ-ra-ên ra khỏi tay dân Ai-cập, những kẻ đã đối xử với họ cách kiêu căng.” ¹² Sau đó Giê-trô nhạc phụ của Mô-sê dâng một của lễ thiêu và các con vật hiến tế lên Ðức Chúa Trời. A-rôn và tất cả các trưởng lão của I-sơ-ra-ên đến dùng bữa với nhạc phụ của Mô-sê trong sự hiện diện của Ðức Chúa Trời.

Lời Khuyên của Giê-trô

(Phục 1:9-18)

¹³ Hôm sau Mô-sê ngồi xét xử dân, trong khi đoàn dân đứng đợi quanh ông từ sáng sớm cho đến chiều tối. ¹⁴ Khi nhạc phụ của Mô-sê trông thấy mọi điều ông làm cho dân, ông cụ nói, “Con đang làm gì cho dân vậy? Tại sao con ngồi đó xét xử một mình, trong khi mọi người phải đứng đợi quanh con từ sáng sớm cho đến chiều tối như thế?” ¹⁵ Mô-sê trả lời nhạc phụ của ông, “Bởi vì dân muốn đến gặp con để thỉnh ý Ðức Chúa Trời. ¹⁶ Khi có chuyện tranh tụng, họ đến với con, và con phân xử đôi bên. Con cũng cho họ biết luật lệ và mệnh lệnh của Ðức Chúa Trời.”
¹⁷ Nhạc phụ của Mô-sê nói với ông, “Những gì con đang làm đó không tốt. ¹⁸ Con sẽ làm cho mình sớm kiệt lực, không những con mà luôn cả những người dân đang chờ con, vì công việc nầy quá nặng nề cho con; con không thể giải quyết hết một mình được. ¹⁹ Bây giờ con hãy nghe cha nói. Cha muốn khuyên con mấy lời, và cầu xin Ðức Chúa Trời ở với con: Con là người đại diện cho dân trước mặt Ðức Chúa Trời, để con có thể trình dâng những nan đề của họ lên Ðức Chúa Trời. ²⁰ Con nên dạy họ các luật lệ và mệnh lệnh của Ngài, để họ biết phải đi theo đường nào và phải làm gì. ²¹ Ngoài ra, con cũng phải tìm trong dân những người có khả năng, những người kính sợ Ðức Chúa Trời, đáng tin cậy, ghét lợi lộc bất chính, rồi lập những người ấy lên làm những người chỉ huy trên ngàn người, trăm người, năm mươi người, và mười người. ²² Hãy để họ xét xử dân thường xuyên. Khi nào có việc quan trọng, họ sẽ đem đến con; còn những việc thường, con hãy để cho những người ấy xử. Như vậy công việc của con sẽ nhẹ đi, vì họ sẽ chia sẻ bớt gánh nặng cho con. ²³ Nếu con làm được như thế, và Ðức Chúa Trời cũng truyền cho con như vậy, con mới có thể gánh vác nổi, và tất cả những người đến chờ để được xử nầy cũng sẽ sớm được về nhà họ bình an.”
²⁴ Mô-sê nghe theo lời khuyên của nhạc phụ ông và làm theo mọi điều cụ khuyên bảo. ²⁵ Mô-sê chọn những người có khả năng trong toàn dân I-sơ-ra-ên, rồi lập họ lên làm đầu trên dân, để họ chỉ huy ngàn người, trăm người, năm mươi người, và mười người. ²⁶ Hằng ngày những người ấy xét xử dân. Những trường hợp khó xử họ đem đến Mô-sê, còn những trường hợp thường họ xét xử lấy.
²⁷ Sau đó Mô-sê tiễn nhạc phụ của ông ra về, và ông cụ đã lên đường trở về xứ mình.