43
约瑟的哥哥带便雅悯到埃及
1那地的饥荒非常严重。
2他们从埃及带来的粮食吃完了，父亲对他们说：“你们再去给我们买些粮来。”
3犹大对他说：“那人严厉地警告我们说：‘你们的弟弟若不和你们同来，你们就不要来见我的面。’
4你若派我们的弟弟跟我们同去，我们就下去给你买粮；
5你若不派他去，我们就不下去，因为那人对我们说：‘你们的弟弟若不和你们同来，你们就不要来见我的面。’”
6以色列说：“你们为什么这样害我，告诉那人你们还有弟弟呢？”
7他们说：“那人详细问到我们和我们的家人，说：‘你们的父亲还在吗？你们还有兄弟吗？’我们就按着他的这些话告诉他，我们怎么知道他会说：‘把你们的弟弟带下来’呢？”
8犹大又对他父亲以色列说：“请派这年轻人和我同去，我们就动身前去，好叫我们和你，以及我们的孩子都得存活，不至于死。
9我为他担保，你可以从我手中要人，我若不带他回来交在你面前，我就对你永远担当这罪。
10我们若没有耽搁，现在第二趟都回来了。”
11父亲以色列对他们说：“如果必须如此，你们要这样做：把本地土产中最好的乳香、蜂蜜、香料、没药、坚果、杏仁各取一点，放在器皿里，带下去送给那人作礼物。
12手里要带双倍的银子，把退还在你们袋口的银子亲手带回去；或许那是个失误。
13带着你们的弟弟，动身再去见那人。
14愿全能的上帝使你们在那人面前蒙怜悯，放你们另一个兄弟和便雅悯回来。我若要失丧儿子，就丧了吧！”
15于是，他们拿着那些礼物，手里也带双倍的银子，并且带着便雅悯，动身下到埃及，站在约瑟面前。
16约瑟见便雅悯和他们同来，就对管家说：“把这些人领到屋里。要宰杀牲畜，预备宴席，因为中午这些人要跟我吃饭。”
17那人就照约瑟所说的去做，领他们进约瑟的屋里。
18这些人因为被领到约瑟的屋里，就害怕，说：“领我们到这里来，必是因为当初退还在我们袋里的银子，要设计害我们，抓我们去当奴隶，抢夺我们的驴。”
19他们就挨近约瑟的管家，在屋子门口和他说话，
20说：“我主啊，求求你，我们当初下来，真的是要买粮食。
21后来到了住宿的地方，我们打开袋子，看哪，各人的银子还在自己的袋口上，银子的分量一点不少。现在我们亲手把它带回来，
22我们手里又带了另外的银子来买粮食。我们不知道是谁把银子放在我们袋里的。”
23他说：“你们平安！不要害怕，是你们的上帝和你们父亲的上帝把财宝放在你们的袋里。你们的银子，我已经收了。”他就把西缅带出来，交给他们。
24那人领这些人进约瑟的屋里，给他们水洗脚，又给他们饲料喂驴。
25他们预备好礼物，等候约瑟中午来，因为他们听说他们要在那里吃饭。
26约瑟来到家里，他们就把手中的礼物拿进屋里给他，俯伏在地，向他下拜。
27约瑟问他们安，又说：“你们的父亲，就是你们所说的那位老人家平安吗？他还在吗？”
28他们说：“你仆人，我们的父亲平安，他还在。”于是他们低头下拜。
29约瑟举目看见他同母的弟弟便雅悯，就说：“你们向我所说那最小的弟弟就是这位吗？”又说：“我儿啊，愿上帝赐恩给你！”
30约瑟爱弟之情激动，就急忙找个地方去哭。他进入自己的房间，哭了一场。
31他洗了脸出来，勉强忍住，就说：“开饭吧！”
32他们为约瑟单独摆了一席，为那些人又摆了一席，也为和约瑟同吃饭的埃及人另摆了一席，因为埃及人不和希伯来人一同吃饭；那是埃及人所厌恶的。
33兄弟们被安排在约瑟面前坐席，都按着长幼的次序，这些人彼此感到诧异。
34约瑟把他面前的食物分给他们，但便雅悯所得的比别人多五倍。他们就喝酒，和约瑟一同畅饮。
43
Ƀing Ayŏng Yôsêp Wơ̆t Glaĭ Pơ Čar Êjip Hăng Adơi Gơñu Benyamin
1Tơdơi kơ anŭn, tơlơi ư̆ rơpa ăt jai kơtang hloh amăng anih lŏn Kanaan.
2Tui anŭn, tơdang sang anŏ Yakôb hơmâo ƀơ̆ng huă hĭ laih abih bang pơdai gơñu hơmâo blơi mơ̆ng čar Êjip, ama gơñu laĭ kơ ƀing ană đah rơkơi ñu, “Wơ̆t glaĭ blơi gơnam ƀơ̆ng kơ ƀing ta bĕ.”
3Samơ̆ Yudah laĭ kơ ñu, “Pô khua anŭn pơtă pơñen pơhuĭ laih kơ ƀing gơmơi tui anai, ‘Ƀing gih ƀu či ƀuh ƀô̆ mơta kâo dơ̆ng tah tơdah adơi gih ƀu rai hrŏm hăng ƀing gih.’
4Tơdah ih brơi adơi gơmơi nao hrŏm hăng ƀing gơmơi, ƀing gơmơi či trŭn nao blơi gơnam ƀơ̆ng kar hăng ih pơđar yơh.
5Samơ̆ tơdah ih ƀu brơi ñu nao ôh, ƀing gơmơi ƀu či trŭn nao ôh yuakơ pô khua anŭn hơmâo laĭ laih kơ ƀing gơmơi, ‘Ƀing gih ƀu či ƀuh ƀô̆ mơta kâo dơ̆ng tah tơdah adơi gih ƀu rai hrŏm hăng gih.’ ”
6Ama gơñu Israel pơhiăp, “Yua hơget ƀing gih ruai hăng pô khua anŭn ƀing gih hơmâo sa čô adơi pơkŏn dơ̆ng hăng ba rai tơlơi rŭng răng anai ƀơi kâo lĕ?”
7Ƀing gơñu laĭ glaĭ tui anai, “Pô khua anŭn tơña kơ ƀing gơmơi kơ ƀing ta laih anŭn kơ sang anŏ ta. Ñu tơña kơ ƀing gơmơi, ‘Ama gih dŏ hơdip mơ̆? Ƀing gih hơmâo ayŏng adơi pơkŏn dơ̆ng mơ̆?’ Ƀing gơmơi kơnơ̆ng laĭ glaĭ tơlơi tơña ñu đôč. Ƀing gơmơi ƀu dưi thâo krăn ôh ñu či laĭ, ‘Ba rai bĕ adơi gih pơ anai.’ ”
8Giŏng anŭn, Yudah pơhiăp hăng ama ñu Israel, “Brơi čơđai anŭn nao hrŏm hăng kâo bĕ laih anŭn ƀing gơmơi či nao hrŏm mơtam, tui anŭn ƀing ta, ih laih anŭn ƀing ană bă gơmơi či hơdip yơh, ƀu djai ôh.
9Kâo pô či pơkơjăp tơlơi rơnŭk rơnua kơ ñu, ih dưi kơnang ƀơi kâo yơh yuakơ ñu. Tơdah kâo ƀu ba glaĭ kơ ih hăng ba ñu pơ anai ƀơi anăp ih ôh, kâo či tŭ mă tơlơi brŏk ƀuăh ih amăng abih tơlơi hơdip kâo yơh.
10Tơdah ƀing gơmơi ƀu dŏ tơguan ôh kơ tơlơi ih laĭ glaĭ, ƀing gơmơi dưi trŭn nao pơ adih hăng wơ̆t glaĭ dua wơ̆t laih tă anai.”
11Giŏng anŭn, ama gơñu Israel laĭ kơ ƀing gơñu tui anai, “Tơdah khŏm ngă kar hăng anŭn, tui anŭn ngă tơlơi anai: Mă ba bĕ hơget gơnam hiam hloh ƀing ta hơmâo kơ pô khua anŭn jing gơnam brơi pơyơr kơ ñu, anŭn jing ia ƀâo mơngưi hăng ia hơni, gơnam ƀâo mơngưi hăng ia jrao phĭ̱ laih anŭn hơdôm sar boh kơyâo botnim hăng sar boh kơyâo saked.
12Mă ba bĕ dua wơ̆t lu hloh prăk hrŏm hăng ƀing gih, yuakơ ƀing gih ăt khŏm ba glaĭ khul prăk arăng pioh glaĭ ƀơi amăng bah kơsăk gih. Năng ai anŭn jing sa tơlơi tơhuăl yơh.
13Djă̱ ba adơi gih hăng gih laih anŭn wơ̆t glaĭ pơ khua anŭn mơtam bĕ.
14Rơkâo kơ Ơi Adai Dưi Kơtang brơi kơ ƀing gih tơlơi pap ƀơi anăp khua anŭn, tui anŭn pô khua anŭn či brơi ayŏng adơi gih Benyamin hăng Simeôn dưi wơ̆t glaĭ kơ ƀing gih. Bơ kơ kâo, tơdah kâo rơngiă hĭ ană bă kâo, kâo khŏm rơngiă hĭ ƀing gơñu yơh.”
15Tui anŭn, ƀing gơñu mă ba hơdôm gơnam brơi pơyơr anŭn laih anŭn prăk dua wơ̆t lu hloh, laih anŭn wơ̆t hăng adơi gơñu Benyamin mơ̆n. Ƀing gơñu ječ ameč trŭn nao pơ čar Êjip laih anŭn tơdang ƀing gơñu truh pơ anŭn, ƀing gơñu pơrơđah gơñu pô ƀơi anăp Yôsêp.
16Tơdang Yôsêp ƀuh Benyamin hăng ƀing ayŏng ñu, ñu laĭ kơ pô ding kơna gai bruă amăng sang ñu, “Ba ƀing anai nao pơ sang kâo, pơdjai bĕ sa drơi hlô mơnơ̆ng hăng pơkra tơlơi ƀơ̆ng huă bĕ; ƀing gơñu či ƀơ̆ng huă hăng kâo ƀơi hrơi dơ̆ng kơñ.”
17Pô ding kơna anŭn ngă tui hăng tơlơi Yôsêp pơtă laih anŭn ba ƀing ayŏng adơi Yôsêp nao pơ sang Yôsêp.
18Hlak anai ƀing ayŏng adơi ñu anai huĭ bra̱l biă mă tơdang arăng ba ƀing gơñu nao pơ sang Yôsêp. Ƀing gơñu pơmĭn, “Arăng ba rai ta pơ anai yuakơ khul prăk hơmâo pioh glaĭ laih amăng kơsăk ta hlâo adih anŭn. Ñu kiăng kơsung ngă sat kơ ƀing ta, mă lui hĭ tơpul aseh glai ta laih anŭn pơjing hĭ ƀing ta jing ƀing hlŭn mơnă yơh anai.”
19Tui anŭn, ƀing gơñu nao ƀơi anăp pô ding kơna Yôsêp anŭn hăng pơhiăp hăng gơ̆ ƀơi bah amăng sang.
20Ƀing gơñu laĭ tui anai, “Ơ khua, ƀing gơmơi rai pơ anai tal sa kiăng kơ blơi gơnam ƀơ̆ng.
21Samơ̆ ƀơi anih ƀing gơmơi đŏm mlam ƀơi jơlan yuakơ mlam laih, ƀing gơmơi pŏk hơdôm kơsăk gơmơi laih anŭn rĭm čô ƀuh prăk ñu pô, djơ̆ tui nua pơkă ñu, ƀơi amăng bah kơsăk. Tui anŭn, ƀing gơmơi ăt ba glaĭ ƀing gơñu hrŏm hăng ƀing gơmơi mơ̆n.
22Ƀing gơmơi ăt ba rai prăk pơkŏn dơ̆ng mơ̆n hrŏm hăng ƀing gơmơi kiăng kơ blơi mă gơnam ƀơ̆ng. Ƀing gơmơi ƀu thâo ôh hlơi pô pioh glaĭ khul prăk gơmơi amăng kơsăk gơmơi anŭn.”
23Ñu laĭ, “Hoaĭ ôh. Anăm huĭ ôh. Ơi Adai gih jing Ơi Adai ama gih yơh hơmâo brơi mŭk dram anŭn amăng kơsăk gih; kâo mă laih prăk gih.” Giŏng anŭn, ñu pŏk tơbiă Simeôn kơ ƀing gơñu.
24Pô ding kơna anŭn ba ƀing gơñu nao pơ sang Yôsêp, brơi ƀing gơñu ia kiăng kơ rao tơkai gơñu, laih anŭn brơi adrăng krô kơ tơpul aseh gơñu.
25Ƀing gơñu prap rơmet gơnam brơi pơyơr gơñu kơ Yôsêp či rai ƀơi hrơi dơ̆ng, yuakơ arăng pơtă laih kơ ƀing gơñu, ƀing gơñu či ƀơ̆ng huă hrŏm pơ anŭn yơh.
26Tơdang Yôsêp mŭt rai pơ sang, ƀing ayŏng adơi ñu ba rai hơdôm gơnam brơi pơyơr kơ Yôsêp hăng bon kơkuh ƀơi lŏn gah anăp ñu.
27Ñu tơña ƀing gơ̆ kơ tơlơi hiam drơi jan laih anŭn ñu laĭ, “Ƀing gih hơmâo ruai kơ kâo ama tha gih, hiư̆m ñu ră anai? Ñu ăt dŏ hơdip hiam drơi jan mơ̆?”
28Ƀing gơñu laĭ glaĭ, “Ding kơna ih, ama gơmơi ăt dŏ hơdip laih anŭn hiam drơi jan mơ̆n.” Giŏng anŭn, ƀing gơñu bon kơkuh kiăng kơ pơpŭ kơ Yôsêp.
29Tơdang ñu lăng ƀuh adơi ñu Benyamin, ană amĭ ñu pô, ñu tơña, “Anai jing adơi rơnuč gih jing pô ƀing gih ruai kơ kâo hă?” Laih anŭn ñu laĭ kơ Benyamin, “Rơkâo Ơi Adai bơni hiam kơ ih, dăm.”
30Giŏng anŭn, Yôsêp đuaĭ tơbiă mơtam yuakơ pran jua ñu bă hăng hơnơ̆k pơpư̆ kơ adơi ñu; ñu ječ ameč tơbiă hơduah sa anih kiăng kơ hia. Ñu mŭt amăng anih ñu pô hăng hia pơ anŭn.
31Laih kơ ñu pač ƀô̆ mơta ñu, ñu mŭt rai, pơkơjăp ñu pô hăng laĭ kơ pô ding kơna gai bruă, “Ba rai gơnam ƀơ̆ng bĕ.”
32Ƀing gơñu yŏng gơnam ƀơ̆ng huă kơ Yôsêp hơjăn kơƀa̱ng ñu pô, kơ ƀing ayŏng adơi anŭn hơjăn kơƀa̱ng gơñu pô, laih anŭn kơ ƀing Êjip ƀơ̆ng hrŏm hăng ñu hơjăn kơƀa̱ng gơñu pô, yuakơ ƀing Êjip ƀu dưi ƀơ̆ng huă hrŏm hăng ƀing Hêbrơ ôh, yuakơ anŭn jing tơlơi hơƀak drak kơ ƀing Êjip yơh.
33Ƀing ayŏng adơi anai hơmâo dŏ ƀơi kơƀa̱ng, ƀơi anăp Yôsêp, tŏ tơroai tui hăng thŭn tơkeng gơñu, mơ̆ng pô tha hloh truh kơ pô čơđai hloh, tui anŭn ƀing gơñu pơlăng kơ tơdruă hăng tơlơi hli̱ng hla̱ng biă mă yơh.
34Tơdang hơdôm gơnam ƀơ̆ng huă hơmâo brơi kơ ƀing gơñu mơ̆ng kơƀa̱ng Yôsêp, gơnam ƀơ̆ng huă kơ Benyamin jing rơma wơ̆t lu hloh kơ abih bang ƀing ayŏng ñu. Tui anŭn, ƀing gơñu ƀơ̆ng laih anŭn mơñum mơak mơai hăng Yôsêp.