1 Cách lâu ngày, trong năm thứ ba, có lời của Đức Giê-hô-va phán dạy Ê-li rằng: Hãy đi, ra mắt A-háp; ta sẽ khiến mưa sa xuống đất. 2 Vậy, Ê-li đi ra mắt A-háp. Vả, tại Sa-ma-ri có cơn đói kém quá đỗi. 3 A-háp sai gọi Áp-đia, là quan gia tể mình. (Áp-đia rất kính sợ Đức Giê-hô-va. 4 Xảy ra khi Giê-sa-bên diệt hết các đấng tiên tri của Đức Giê-hô-va, thì Áp-đia có đem một trăm đấng tiên tri đi giấu trong hai hang đá, mỗi hang năm mươi người, dùng bánh và nước mà nuôi họ.) 5 A-háp nói với Áp-đia rằng: Hãy đi khắp xứ, xem hết thảy các suối và khe, có lẽ chúng ta sẽ tìm được cỏ, và cứu cho ngựa và la còn sống, không phải diệt hết các súc vật ta chăng? 6 Vậy, hai người chia xứ đặng đi tuần. A-háp đi một mình con đường nầy, và Áp-đia đi một mình con đường kia. 7 Áp-đia đương đi đường, thì gặp Ê-li ra đón mình. Áp-đia nhìn biết người, sấp mình xuống đất, mà thưa rằng: Hỡi Ê-li chúa tôi! Có phải ông chăng? 8 Người đáp. Ừ phải ta. Ngươi hãy đi nói với chủ ngươi rằng: Ê-li ở đây. 9 Áp-đia tiếp rằng: Tôi có phạm tội gì, mà ông muốn phó kẻ tôi tớ ông vào tay A-háp, hầu cho người giết tôi đi? 10 Tôi chỉ Giê-hô-va Đức Chúa Trời hằng sống của ông mà thề, chẳng dân nào nước nào mà chủ tôi không sai đến tìm ông; và khi người ta đáp rằng: Ê-li không có đây, thì người bắt nước bắt dân ấy thề rằng không ai gặp ông. 11 Mà bây giờ, ông lại nói với tôi tớ rằng: Hãy đi nói với chủ ngươi: Ê-li ở đây. 12 Rồi khi tôi lìa khỏi ông, sẽ có thần của Đức Giê-hô-va đem ông đi nơi nào tôi chẳng biết; vậy, khi tôi đi thuật lại cùng A-háp, mà người không thấy ông, ắt sẽ giết tôi đi. Vả, kẻ tôi tớ ông kính sợ Đức Giê-hô-va từ khi thơ ấu. 13 Khi Giê-sa-bên giết các tiên tri của Đức Giê-hô-va, thì tôi có giấu một trăm tiên tri của Đức Giê-hô-va trong hai hang đá, mỗi hang năm mươi người, dùng bánh và nước mà nuôi họ; người ta há không có thuật điều đó cho chúa tôi hay sao? 14 Và bây giờ, ông biểu tôi: Hãy đi nói với chủ ngươi rằng: Ê-li ở đây. Người ắt sẽ giết tôi đi. 15 Ê-li đáp rằng: Ta chỉ sanh mạng Đức Giê-hô-va vạn quân, là Đấng ta phục sự, mà thề rằng: Chính ngày nay ta sẽ ra mắt A-háp. 16 Vậy, Áp-đia đi đón A-háp, và thuật lại cho người. A-háp bèn đi đón Ê-li. 17 Vừa khi A-háp thấy Ê-li, thì nói rằng: Có phải ngươi, là kẻ làm rối loạn Y-sơ-ra-ên chăng? 18 Ê-li đáp rằng: Chẳng phải tôi làm rối loạn Y-sơ-ra-ên đâu; bèn là vua và nhà cha vua, bởi vì vua đã bỏ điều răn của Đức Giê-hô-va, và đã tin theo thần Ba-anh. 19 Vậy bây giờ vua hãy sai người đi nhóm cả Y-sơ-ra-ên, với bốn trăm năm mươi tiên tri của Ba-anh, và bốn trăm tiên tri của Át-tạt-tê, ăn tại bàn Giê-sa-bên, khiến họ đến cùng tôi trên núi Cạt-mên. 20 Vậy, A-háp sai người đi nhóm cả dân Y-sơ-ra-ên và những tiên tri đến núi Cạt-mên. 21 Đoạn Ê-li đến trước mặt dân sự mà nói rằng: Các ngươi đi giẹo hai bên cho đến chừng nào? Nếu Giê-hô-va là Đức Chúa Trời, khá theo Ngài; nếu Ba-anh là Đức Chúa Trời, hãy theo hắn. Song dân sự không đáp một lời. 22 Bấy giờ, Ê-li nói với dân sự rằng: Trong vòng những tiên tri của Đức Giê-hô-va, chỉ một mình ta còn lại; còn các tiên tri Ba-anh số là bốn trăm năm mươi người. 23 Vậy, hãy cho chúng ta hai con bò đực; họ phải chọn một con cho mình, sả ra từng miếng, sắp để trên củi, nhưng chớ châm lửa. Còn ta, ta sẽ làm con bò kia, để nó trên củi, nhưng không châm lửa. 24 Đoạn, hãy kêu cầu danh của thần các ngươi, còn ta, ta sẽ kêu cầu danh của Đức Giê-hô-va. Thần đáp lời bằng lửa, ấy quả là Đức Chúa Trời. Cả dân sự đều đáp rằng: Lời nói rất phải. 25 Ê-li bèn nói với những tiên tri Ba-anh rằng: Hãy chọn một con bò đực, làm nó trước đi, vì các ngươi đông; rồi hãy cầu khẩn danh của thần các ngươi; nhưng chớ châm lửa. 26 Vậy, chúng bắt con bò mà người ta đã ban cho mà làm nó; rồi từ sớm mai đến trưa, chúng cầu khẩn danh của Ba-anh, và rằng: Hỡi Ba-anh! Xin đáp lời chúng tôi. Nhưng chẳng có tiếng gì, cũng chẳng ai đáp lời; chúng đều nhảy chung quanh bàn thờ mình đã dựng lên. 27 Khi đã đến trưa, Ê-li nhạo chúng mà rằng: Khá la lớn lên đi, vì người là thần: Hoặc người đương suy gẫm, hoặc ở đâu xa, hoặc đương đi đường; hay là có lẽ người ngủ, và sẽ thức dậy. 28 Vậy, chúng kêu lớn tiếng; và theo thói lệ họ, lấy gươm giáo gạch vào mình cho đến chừng máu chảy ra. 29 Khi quá trưa rồi, họ cứ nói tiên tri như vậy cho đến giờ dâng của lễ chay ban chiều; nhưng vẫn không có tiếng gì, chẳng ai đáp lời, cũng không cố ý đến. 30 Bấy giờ, Ê-li nói với cả dân sự rằng: Hãy đến gần ta. Dân sự bèn đến gần người. Đoạn, Ê-li sửa lại cái bàn thờ của Đức Giê-hô-va bị phá hủy. 31 Người lấy mười hai hòn đá, theo số mười hai chi phái của các con trai Gia-cốp, là người mà lời của Đức Giê-hô-va đã phán cho rằng: Y-sơ-ra-ên sẽ là tên ngươi.⚓32 Người dùng mười hai hòn đá ấy mà dựng lên một cái bàn thờ nhân danh Đức Giê-hô-va; chung quanh bàn thờ, người đào một cái mương đựng được hai đấu hột giống; 33 rồi chất củi, sả bò tơ ra từng miếng, và sắp nó lên trên củi. Kế người nói: 34 Hãy múc đầy bốn bình nước, và đem đổ trên của lễ thiêu và củi. Người lại nói: Hãy làm lần thứ nhì; thì người ta làm lần thứ nhì. Người tiếp: Hãy làm lần thứ ba, và họ làm lần thứ ba, 35 cho đến đỗi nước chảy chung quanh bàn thờ, và đầy cái mương nữa, 36 Đến giờ dâng của lễ chay ban chiều, tiên tri Ê-li đến gần và nguyện rằng: Lạy Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, của Y-sác, và của Y-sơ-ra-ên, ngày nay xin hãy tỏ cho người ta biết rằng Ngài là Đức Chúa Trời trong Y-sơ-ra-ên, rằng tôi là kẻ tôi tớ Ngài, và tôi vâng lời Ngài mà làm mọi sự nầy. 37 Đức Giê-hô-va ôi! Xin nhậm lời tôi, xin đáp lời tôi, hầu cho dân sự nầy nhìn biết rằng Giê-hô-va là Đức Chúa Trời, và Ngài khiến cho lòng họ trở lại. 38 Lửa của Đức Giê-hô-va bèn giáng xuống, thiêu đốt của lễ thiêu, củi, đá, bụi, và rút nước trong mương. 39 Thấy vậy, cả dân sự sấp mình xuống đất, và la rằng: Giê-hô-va là Đức Chúa Trời! Giê-hô-va là Đức Chúa Trời! 40 Ê-li nói với chúng rằng: Hãy bắt các tiên tri của Ba-anh, chớ cho thoát một người nào. Chúng bèn bắt họ, Ê-li đem họ xuống dưới khe Ki-sôn, và giết họ tại đó. 41 Đoạn Ê-li nói cùng A-háp rằng: Hãy đi lên, ăn và uống, vì tôi đã nghe tiếng mưa lớn. 42 Vậy, A-háp trở lên đặng ăn uống. Nhưng Ê-li leo lên chót núi Cạt-mên, cúi xuống đất và úp mặt mình giữa hai đầu gối.⚓43 Đoạn, người nói với kẻ tôi tớ mình rằng: Xin hãy đi lên, ngó về phía biển. Kẻ tôi tớ đi lên xem, nhưng nói rằng: Không có chi hết. Ê-li lại nói: Hãy trở lên bảy lần. 44 Lần thứ bảy, kẻ tôi tớ đáp rằng: Tôi thấy ở phía biển lên một cụm mây nhỏ như lòng bàn tay. Ê-li bèn tiếp: Hãy đi nói với A-háp rằng: Hãy thắng xe và đi xuống, kẻo mưa cầm vua lại chăng. 45 Trong một lúc, trời bị mây che đen, gió nổi dậy, và có cơn mưa rất lớn. A-háp bèn lên xe mình, đi đến Gít-rê-ên. 46 Tay Đức Giê-hô-va giáng trên Ê-li; người thắt lưng, chạy trước A-háp cho đến khi tới Gít-rê-ên.
18
Eliya rov mus ntsib Ahaj
1Tau ntau hnub tom qab Yawmsaub hais lus tuaj rau Eliya rau xyoo uas peb tias, “Cia li mus tshwm plaws rau Ahaj pom koj, mas kuv yuav tso nag los rau hauv lub tebchaws.” 2Eliya kuj mus yuav tshwm rau Ahaj pom. Tej kev tshaib nqhis ntawd hnyav kawg rau hauv Xamali tebchaws. 3Ahaj txawm hu Aupadiya uas yog tus thawj saib vajntxwv tsev tuaj cuag nws. Aupadiya hwm Yawmsaub heev. 4Thaum Yexenpee tua Yawmsaub cov xibhwb cev lus, Aupadiya coj ib puas tus xibhwb mus zais rau hauv tej qhov tsua ib lub qhov tsua tsib caug leej, thiab muab ncuav muab dej yug lawv. 5Ahaj hais rau Aupadiya tias, “Cia li mus rau txhua lub qhov dej txhawv thiab txhua lub hav thoob plaws lub tebchaws. Tej zaum wb yuav nrhiav tau zaub los cawm tej nees tej luj txwv txojsia thiab tej tsiaj thiaj tsis tuag.” 6Yog li ntawd ob tug thiaj li muab lub tebchaws faib rau ob tug mus nrhiav. Ahaj thiaj mus dua ib txojkev, Aupadiya mus dua ib txojkev. 7Thaum Aupadiya tabtom taug kev mus, ua ciav Eliya tuaj ntsib nws. Aupadiya cim tau nws ces txawm khwb nkaus pe nws hais tias, “Kuv tus tswv Eliya, yog koj tiag lov?” 8Eliya teb tias, “Yog kuv ntag. Koj cia li mus hais rau koj tus tswv tias, ‘Eliya nyob ntawm no.’ ” 9Aupadiya hais tias, “Kuv ua txhaum dabtsi es koj yuav muab kuv uas yog koj tus qhev rau hauv Ahaj txhais tes rau nws tua pov tseg? 10Muaj koj tus Vajtswv Yawmsaub muaj txojsia nyob pom, tsis muaj ib haiv neeg lossis ib lub tebchaws twg uas kuv tus tswv tsis txib kuv mus txog. Thaum lawv hais tias, ‘Eliya tsis nyob ntawm no,’ mas Ahaj yuav kom haiv neeg ntawd lossis lub tebchaws ntawd cog lus twv tias lawv nrhiav tsis tau koj. 11Nimno koj tseem hais tias, ‘Cia li mus hais rau koj tus tswv tias, Eliya nyob ntawm no.’ 12Ces thaum kuv tawm ntawm koj mus lawd, Yawmsaub tus Ntsuj Plig yuav coj koj mus rau qhovtwg kuv tsis paub. Yog li ntawd, thaum kuv mus hais rau Ahaj es nws tuaj nrhiav tsis tau koj, ces nws yuav muab kuv tua pov tseg xwb, txawm yog kuv uas yog koj tus qhev tau hwm Yawmsaub txij thaum hluas los kuj xij. 13Tsis muaj leejtwg hais rau koj uas yog kuv tus tswv paub tias kuv tau ua dabtsi rau thaum Yexenpee tua Yawmsaub cov xibhwb uas cev lus lov? Kuv muab Yawmsaub cov xibhwb ntawd ib puas leej zais hauv tej qhov tsua ib lub qhov tsua tsib caug leej, thiab muab ncuav muab dej yug lawv. 14Nimno koj hais tias, ‘Cia li mus hais rau koj tus tswv tias, Eliya nyob ntawm no,’ ces vajntxwv yuav muab kuv tua pov tseg.” 15Mas Eliya hais tias, “Yawmsaub uas muaj hwjchim loj kawg nkaus uas kuv ua koom muaj txojsia nyob pom, hnub no kuv yeej yuav tshwm plaws rau Ahaj pom.” 16Aupadiya thiaj mus cuag Ahaj thiab qhia nws paub. Ces Ahaj txawm mus ntsib Eliya. 17Thaum Ahaj pom dheev Eliya, Ahaj hais rau nws tias, “No yog koj lov, tus uas ua ceeblaj rau cov Yixayee?” 18Mas Eliya teb tias, “Tsis yog kuv ua kev ceeblaj rau cov Yixayee, yog koj ua ntag thiab koj txiv tsev neeg ua, rau qhov nej tau tso Yawmsaub tej lus nkaw tseg mus raws kua tej dab Npa‑as. 19Vim li no koj cia li xa xov thiab sau cov Yixayee sawvdaws tuaj ua ke cuag kuv rau saum lub roob Khamee, thiab hu plaub puas tsib caug leej txiv neeb uas teev dab Npa‑as thiab plaub puas leej txiv neeb uas teev dab Asela tuaj, yog cov uas nrog Yexenpee koom rooj noj haus ua ke.”
Sib twv saum lub roob Khamee
20Ahaj txawm xa xov mus thoob plaws cov Yixayee sawvdaws thiab sau zog cov txiv neeb tuaj ua ke rau saum lub roob Khamee. 21Eliya txawm txav los ze rau ntawm cov pejxeem sawvdaws thiab hais tias, “Nej tseem yuav ua siab ywj fab ywj fwj rau ob tog mus ntev li cas? Yog Yawmsaub yog Vajtswv, cia li raws nws qab mus. Yog dab Npa‑as yog Vajtswv, cia li raws nws qab mus.” Cov pejxeem tsis teb nws ib los li. 22Ces Eliya txawm hais rau cov pejxeem tias, “Kuv mas tshuav kuv tib leeg yog Yawmsaub tus xibhwb cev lus xwb. Tiamsis Npa‑as cov txiv neeb muaj plaub puas tsib caug leej. 23Thov muab ob tug txiv nyuj rau peb. Cia lawv xaiv ib tug rau lawv, muab txiav ua tej ywb yav thiab muab tso rau saum cub tawg tiamsis tsis txhob rauv taws. Thiab kuv yuav npaj dua ib tug txiv nyuj tso rau saum cub tawg thiab tsis rauv taws. 24Nej cia li hu nej tus dab lub npe thov mas kuv yuav hu Yawmsaub lub npe thov. Saib tug twg tso hluavtaws los teb mas tus ntawd thiaj yog Vajtswv tiag.” Cov pejxeem sawvdaws teb tias, “Ua li uas hais kod zoo lawm.” 25Eliya hais rau dab Npa‑as cov txiv neeb tias, “Nej cia li xaiv ib tug txiv nyuj rau nej thiab npaj ua ntej rau qhov nej muaj coob leej. Nej cia li thov hu nej tus dab lub npe, tiamsis tsis txhob rauv taws.” 26Lawv txawm coj tus txiv nyuj uas muab rau lawv los thiab npaj thiab hu dab Npa‑as lub npe thaum sawv ntxov mus txog tav su thov hais tias, “Au Npa‑as, thov teb peb lauj!” Tiamsis tsis muaj ib lub suab tsis muaj leejtwg teb kiag li. Lawv dhia ua nchia taw puag ncig lub thaj uas lawv ua ntawd. 27Thaum tav su Eliya hais twm lawv tias, “Hu nrov nrov li, rau qhov nws yog ib tug timtswv. Tej zaum nws lub siab yuj mus rau lwm qhov lawm lossis nws mus tom hav nroj lossis mus kev deb lawm, lossis tej zaum nws tseem tsaug zog thiab nej yuav tsum tsa nws sawv.” 28Lawv kuj qw nrov nrov, thiab muab ntaj muab hmuv los suam lawv lub cev raws li lawv kevcai ua ntshav los liab pes vog lawv ib ce. 29Thaum dhau tav su lawd lawv qw vwm loj vwm leg mus txog lub sijhawm uas teem cia ua kevcai hlawv xyeem los tsis muaj ib lub suab tsis muaj leejtwg teb tsis muaj leejtwg quav ntsej li. 30Ces Eliya txawm hais rau cov pejxeem sawvdaws tias, “Cia li txav los ze kuv.” Cov pejxeem sawvdaws kuj txav los ze nws. Mas nws kho Yawmsaub lub thaj uas raug muab rhuav pob tag lawd. 31Eliya nqa kaum ob lub pob zeb los npaum li Yakhauj cov tub li xeem, yog tus uas Yawmsaub hais lus tuaj rau nws tias, “Koj npe yuav hu ua Yixayee,” 32thiab nws muab cov pob zeb ntawd los teeb ua lub thaj rau Yawmsaub lub npe. Nws khawb ib tug kwj vij lub thaj txaus ntim ob xe‑a⚓ noob qoob. 33Nws muab taws tso tib zoo thiab muab tus txiv nyuj txiav ua tej ywb yav thiab muab tso rau saum cov taws. Nws hais tias, “Cia li ntaus dej ntim rau plaub lub hub thiab muab hliv ywg rau saum tej uas yuav hlawv xyeem thiab saum cov taws.” 34Nws hais tias, “Cia li rov qab ywg zaum ob.” Lawv kuj ywg zaum ob. Nws hais tias, “Cia li ywg zaum peb.” Lawv kuj ywg zaum peb. 35Mas dej ntws nto puag ncig lub thaj thiab puv nkaus tus kwj. 36Thaum txog lub sijhawm uas teem cia ua kevcai hlawv xyeem, Eliya uas cev Vajtswv lus txav los ze thiab hais tias, “Au Yawmsaub uas yog Aplahas, Yiha thiab Yixayee tus Vajtswv, hnub no thov qhia sawvdaws paub tias koj yog Vajtswv hauv cov Yixayee thiab paub tias kuv yog koj tus tub qhe thiab kuv ua tej no huvsi raws li koj tej lus. 37Thov teb kuv, au Yawmsaub, thov teb kuv, xwv cov neeg no thiaj paub tias Yawmsaub koj yog Vajtswv thiab koj ua kom lawv lub siab tig rov los.” 38Ces Yawmsaub tso hluavtaws poob los kub tej uas muab ua kevcai hlawv xyeem thiab kub cov taws thiab tej pob zeb thiab tej hmoov av thiab ua cov dej hauv tus kwj qhuav tag. 39Thaum cov neeg sawvdaws pom tej ntawd, lawv kuj khwb pes nkaus thiab hais tias, “Yawmsaub nws yog Vajtswv, Yawmsaub nws yog Vajtswv tiag.” 40Thiab Eliya hais rau lawv tias, “Cia li ntes dab Npa‑as cov txiv neeb, tsis txhob cia ib tug khiav dim li.” Mas lawv ntes cov ntawd los, mas Eliya coj cov ntawd mus rau nram tus dej Khisoo thiab muab tua rau qhov ntawd.
Vajtswv tso nag los
41Eliya hais rau Ahaj tias, “Koj cia li mus noj mus haus rau qhov muaj suab tuam tsam nag los lawm.” 42Ahaj thiaj mus noj haus. Ces Eliya txawm nce mus rau saum lub ncov roob Khamee. Nws khoov ntshis rau hauv av lub plhu ti nkaus ob lub hauv caug. 43Thiab nws hais rau nws tus qhev tias, “Cia li sawv tsees saib mus rau nram hiavtxwv.” Nws thiaj sawv tsees mus saib thiab hais tias, “Tsis muaj dabtsi li.” Eliya hais tias, “Cia li rov mus saib dua xya zaus.” 44Thaum txog zaum xya tus qhev hais tias, “Saib nawj, muaj ib qho huab me me dav li lub xib teg tawm hauv hiavtxwv tuaj.” Mas Eliya hais tias, “Koj cia li mus hais rau Ahaj tias, ‘Koj cia li hwbxwm tsheb nees es rov mus tsev tsam ces nag los tav koj kev.’ ” 45Ib pliag ntshis xwb lub ntuj txawm tsaus ntais muaj huab thiab cua mas nag los hlob heev. Ahaj caij tsheb nees rov qab mus rau lub moos Yile‑ee. 46Yawmsaub txhais tes los rau saum Eliya, nws thiaj qaws kiag tsho rau ntawm duav thiab dhia huas Ahaj ntej xub mus txog ntawm rooj loog Yile‑ee.