1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình; Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó. 2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi; Song sự công bình giải cứu khỏi chết. 3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát; Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi. 4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn; Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có. 5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan; Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục. 6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình; Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo. 7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi; Song tên kẻ gian ác rục đi. 8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn; Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã. 9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc; Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết. 10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu; Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã. 11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống; Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo. 12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn; Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.⚓ 13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan; Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu. 14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức; Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến. 15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người; Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ. 16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống; Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi 17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống; Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc. 18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả; Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại. 19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu; Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan. 20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao; Còn lòng kẻ hung ác không ra gì. 21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người; Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu. 22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có; Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào. 23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi; Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan. 24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó; Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao. 25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa; Song nền của người công bình còn đến đời đời. 26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt, Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy. 27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng; Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi. 28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ; Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi. 29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng; Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác. 30 Người công bình chẳng hề bị rúng động; Song kẻ ác không được ở trên đất. 31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan; Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất. 32 Môi người công bình biết điều đẹp ý; Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.
10
Những Lời Nói Khôn Ngoan của Sa-lô-môn
1Các câu châm ngôn của Sa-lô-môn. Con khôn ngoan làm cha vui vẻ; Con ngu dại khiến mẹ buồn lo. 2Của cải phi nghĩa chẳng ích lợi gì, Nhưng đức công chính cứu ta khỏi chết. 3CHÚA không để người ngay lành bị đói, Nhưng Ngài làm cho khát vọng của kẻ gian ác không thành. 4Tay biếng nhác sẽ trở nên nghèo khó; Tay siêng năng sẽ có giàu sang. 5Ðứa con biết thâu trữ trong mùa hè là đứa con khôn ngoan; Ðứa con mê ngủ trong mùa gặt là đứa con mang về xấu hổ. 6Ðầu người ngay lành nhận được nhiều ân phước, Còn miệng kẻ ác gian tiềm ẩn những bạo tàn. 7Tưởng nhớ đến người ngay lành là một điều phước hạnh, Còn tên tuổi kẻ ác gian bị rục rữa trong giá lạnh của lãng quên. 8Người có lòng khôn ngoan đón nhận những lời răn bảo, Nhưng kẻ dại dột lắm lời sẽ lảo đảo ngã nhào. 9Người nào bước đi trong sự liêm khiết sẽ an tâm vững tiến, Nhưng ai theo lối gian tà sớm muộn gì bản chất sẽ hiện ra. 10Ai nháy mắt ra dấu để đồng tình làm bậy sẽ gây nên sầu não, Còn người thẳng thắn phê bình xây dựng sẽ đem lại hòa bình. 11Miệng người ngay lành là nguồn sự sống, Còn miệng kẻ gian ác tống ra bao hung hiểm ẩn tàng. 12Sự ghen ghét sẽ gây ra cãi vã, Nhưng tình yêu thương khỏa lấp mọi phiền lòng. 13Lời khôn ngoan thoát ra từ môi người hiểu biết, Nhưng roi đòn đặc biệt dành cho lưng kẻ chẳng nghĩ suy. 14Người khôn ngoan luôn trau dồi thêm tri thức, Còn kẻ dại dột lắm lời tức rước họa vào thân. 15Tài sản của người giàu có là thành trì của họ, Còn cảnh khốn khó của người nghèo rõ là cảnh lầm than. 16Công lao khó nhọc của người ngay lành dẫn đến sự sống; Hoa lợi của kẻ gian ác là phương tiện để nó phạm tội thêm. 17Người vâng giữ lời giáo huấn là người đi theo đường sự sống, Nhưng kẻ khước từ lời quở trách ắt sẽ bị lạc đường. 18Kẻ có lòng ghen ghét che dấu lòng mình bằng môi dối trá; Kẻ đồn đãi lời vu oan quả là kẻ dại khờ. 19Người nói nhiều sẽ không thiếu điều vấp phạm, Còn người khôn ngoan thận trọng trong lời nói của mình. 20Lưỡi người ngay lành giống như bạc thượng hảo hạng, Nhưng trí kẻ gian ác thật chẳng đáng vài xu. 21Môi người ngay lành nuôi được nhiều người sống, Còn kẻ dại khờ phải chịu chết vì thiếu nghĩ suy. 22Phước hạnh của CHÚA làm ta nên giàu có; Ngài chẳng thêm nỗi phiền muộn gì vào. 23Kẻ điên dại coi việc làm ác giống như trò tiêu khiển, Còn người trí thức được vui khi xử sự cách khôn ngoan. 24Kẻ gian ác sợ điều nào sẽ bị trao cho điều ấy; Người ngay lành ước điều chi thì điều ấy được ban cho. 25Khi cơn giông tố qua rồi kẻ ác sẽ không còn nữa, Nhưng người ngay lành sẽ được vững lập đời đời. 26Như giấm làm ghê răng thể nào, như khói làm cay mắt thể nào, Kẻ biếng nhác cũng như vậy đối với người sai bảo nó. 27Kính sợ CHÚA làm gia thêm tuổi thọ, Nhưng tuổi kẻ gian tà quả có giảm bớt đi. 28Người ngay lành hy vọng và cuối cùng được vui thỏa, Còn kẻ gian ác trông mong nhưng rốt cục chẳng có gì. 29Ðường lối CHÚA là thành trì cho người chân chính, Nhưng đó cũng là chỗ diệt vong cho kẻ ác gian. 30Người ngay lành sẽ không bao giờ bị dứt bỏ, Nhưng kẻ gian ác sẽ không có đất dung thân. 31Miệng người ngay lành nói ra điều khôn ngoan, Còn lưỡi kẻ gian ác sớm muộn gì cũng bị cắt đứt. 32Môi người ngay lành nói điều đáng nói, Còn miệng kẻ gian ác nói toàn chuyện gian tà.