1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình; Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó. 2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi; Song sự công bình giải cứu khỏi chết. 3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát; Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi. 4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn; Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có. 5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan; Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục. 6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình; Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo. 7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi; Song tên kẻ gian ác rục đi. 8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn; Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã. 9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc; Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết. 10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu; Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã. 11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống; Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo. 12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn; Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.⚓ 13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan; Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu. 14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức; Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến. 15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người; Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ. 16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống; Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi 17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống; Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc. 18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả; Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại. 19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu; Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan. 20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao; Còn lòng kẻ hung ác không ra gì. 21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người; Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu. 22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có; Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào. 23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi; Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan. 24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó; Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao. 25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa; Song nền của người công bình còn đến đời đời. 26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt, Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy. 27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng; Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi. 28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ; Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi. 29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng; Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác. 30 Người công bình chẳng hề bị rúng động; Song kẻ ác không được ở trên đất. 31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan; Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất. 32 Môi người công bình biết điều đẹp ý; Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.
10
Lời khôn ngoan của Sô-lô-môn
1Đây là những châm ngôn của Sô-lô-môn: Con trai khôn ngoan làm cha mình vui, nhưng con trai ngu dại gây buồn khổ cho mẹ nó. 2Của bất nghĩa không có giá trị gì, những ai công chính sẽ cứu mình khỏi chết. 3Chúa không bao giờ để người lành bị đói khổ, nhưng Ngài cản không cho kẻ ác đạt được ý muốn. 4Ai lười biếng sẽ nghèo khổ, nhưng ai chịu khó sẽ được giàu có. 5Ai thu chứa hoa quả đúng mùa là khôn ngoan, nhưng kẻ ngủ suốt mùa gặt là điều sỉ nhục. 6Người nhân lành sẽ được nhiều ân phúc, nhưng miệng kẻ ác che dấu điều hung bạo. 7Người nhân đức để lại những nguồn phước hạnh, nhưng tên tuổi kẻ ác sẽ bị tiêu diệt⚓. 8Người khôn làm theo điều chỉ bảo, nhưng kẻ nói nhiều sẽ bị tổn hại. 9Ai thanh liêm sẽ sống bình an, nhưng kẻ bất lương sẽ bị bại lộ. 10Kẻ dùng mắt mình làm dấu sẽ gặp lôi thôi, và ai nói nhiều sẽ gặp tổn hại⚓. 11Lời nói của người tốt giống như suối nước tươi mát⚓, nhưng miệng kẻ ác sẽ bị thiệt hại. 12Sự ghen ghét gây ra điều lôi thôi, còn tình yêu thương tha thứ mọi lỗi lầm. 13Sự khôn ngoan ở trên lưỡi người thông minh, nhưng roi đập xuống lưng kẻ ngu dại⚓. 14Người khôn ngoan thận trọng khi nói ra điều mình biết, còn miệng kẻ ngu dại mang tai hoạ cho mình. 15Kẻ giàu được bảo vệ nhờ tiền nhiều, nhưng kẻ nghèo bị tổn hại vì thiếu tiền. 16Phần thưởng của người công chính là sự sống, còn lợi tức của kẻ ác là sự trừng phạt. 17Ai chịu sửa dạy là đi theo đường sự sống, còn kẻ xem thường sự sửa trị sẽ dẫn kẻ khác lầm lạc. 18Người che giấu điều ganh ghét là kẻ dối trá. Kẻ loan tin đồn là dại⚓. 19Nói nhiều chỉ đưa đến lỗi lầm; còn ai canh chừng miệng lưỡi mình là khôn. 20Lời nói của người nhân đức như bạc nguyên chất, nhưng tư tưởng của kẻ ác chẳng có giá trị gì. 21Lời nói của người nhân đức giúp đỡ kẻ khác, nhưng kẻ dại dột sẽ chết vì thiếu hiểu biết. 22Phước lành của Chúa ban của cải, còn vất vả cũng chẳng thêm được gì.⚓ 23Kẻ dại thích làm bậy, còn người hiểu biết thích làm việc khôn. 24Kẻ ác sẽ lãnh điều chúng nó sợ, còn người nhân đức sẽ nhận được điều mình ao ước. 25Trận bão sẽ thổi bay kẻ ác đi, nhưng người nhân đức sẽ đứng vững vàng. 26Kẻ biếng nhác làm hại người chủ sai mình đi, như giấm buốt răng hay khói cay mắt. 27Ai kính sợ Chúa sẽ sống lâu, nhưng đời của kẻ ác sẽ bị cắt ngắn. 28Niềm hi vọng của người lành mang lại vui mừng⚓, còn hi vọng kẻ ác sẽ tiêu tan. 29Chúa gìn giữ người liêm chính, nhưng Ngài diệt kẻ ác. 30Người liêm chính sẽ không bao giờ bị lay chuyển, còn kẻ ác sẽ bị đuổi ra⚓ khỏi xứ. 31Người nhân đức nói ra những lời khôn ngoan, nhưng lưỡi của kẻ nói dối sẽ bị cắt đi. 32Người nhân đức biết điều mình phải nói, nhưng kẻ ác chỉ chuyên nói dối.