10

Các châm ngôn của Sa-lô-môn

(Từ đoạn 10 đến đoạn 29)

Quyển thứ nhứt góp các châm ngôn của Sa-lô-môn

1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình;
 Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó.
2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi;
 Song sự công bình giải cứu khỏi chết.
3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát;
 Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi.
4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn;
 Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có.
5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan;
 Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục.
6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình;
 Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo.
7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi;
 Song tên kẻ gian ác rục đi.
8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn;
 Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã.
9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc;
 Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết.
10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu;
 Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã.
11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống;
 Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo.
12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn;
 Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.
13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan;
 Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu.
14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức;
 Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến.
15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người;
 Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ.
16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống;
 Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi
17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống;
 Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc.
18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả;
 Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại.
19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu;
 Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan.
20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao;
 Còn lòng kẻ hung ác không ra gì.
21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người;
 Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu.
22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có;
 Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào.
23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi;
 Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan.
24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó;
 Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao.
25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa;
 Song nền của người công bình còn đến đời đời.
26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt,
 Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy.
27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng;
 Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi.
28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ;
 Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi.
29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng;
 Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác.
30 Người công bình chẳng hề bị rúng động;
 Song kẻ ác không được ở trên đất.
31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan;
 Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất.
32 Môi người công bình biết điều đẹp ý;
 Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.

10

Beiv Kuv Mienh Caux Orqv Mienh

1Naaiv se Saa^lo^morn nyei cong-mengh waac.
  Cong-mengh nyei dorn bun die duqv njien-youh,
   mv baac hngongx nyei dorn hoic maa nzauh.
  2Zoux maiv zingx duqv daaih nyei zinh zoih maiv lamh longc,
   mv baac zoux duqv horpc nyei sic haih njoux mienh maiv zuqc daic.
  3Ziouv maiv bun kuv mienh ngorc,
   mv baac ninh dangv jienv maiv bun orqv mienh duqv ninh mbuo cei nyei.
  4Buoz lueic bun mienh zuqc jomc,
   mv baac buoz jienh bun mienh butv zoih.
  5Guai nyei dorn taux nqaai gorng siou cun-gaeng,
   mv baac gaatv nyei ziangh hoc bueix m'njormh nyei dorn se zuqc nyaiv nyei dorn.
  6Kuv mienh duqv fuqv-loqc,
   mv baac orqv mienh nyei nzuih bingx jienv oix zoux doqc nyei sic.
  7Jangx kuv mienh haiz hnangv duqv fuqv,
   mv baac orqv mienh nyei mbuox mienh la'kuqv, hnangv benx ga'naaiv-huv nor.
  8Hnyouv cong-mengh nyei mienh oix ei jienv leiz-latc,
   mv baac la'guaih gorngv hngongx nyei jauv wuov deix, oix zuqc baaic.
  9Yangh ziepc zuoqv nyei jauv wuov deix duqv baengh orn nyei yangh,
   gan ngau njuotv nyei jauv wuov deix ziouc biux mengh cuotv daaih aqv.
  10Mienh nyapc m'zing zoux cuotv sic,
   mv baac bungx laangc nyei kuinx mienh wuov deix, liepc baengh orn.
  11Kuv mienh nyei nzuih benx ziangh maengc nyei wuom-zingv,
   mv baac orqv mienh nyei nzuih bingx oix zoux doqc nyei sic.
  12Nzorng nyei jauv coqv cuotv nzaeng jaax nyei sic,
   mv baac se gorngv hnamv mienh ziouc guangc yietc zungv zoux dorngc nyei sic.
  13Mengh baeqc nyei mienh nyei nzuih maaih wuonh zaang,
  mv baac maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh puix duqv biaav mborqv diqc daanz.
  14Cong-mengh mienh siou jienv wuonh zaang,
   mv baac mienh hngongx mienh gorngv nyei waac bun baaic waaic nyei sic taux fatv.
  15Butv-zoih mienh nyei zinh zoih benx ninh wuonv nyei zingh.
   Mv baac mienh jomc mienh jomc nyei jauv bun ninh mbuo zuqc baaic waaic.
  16Kuv mienh nyei fin-kouv dorh mienh duqv maengc ziangh,
   mv baac orqv mienh duqv nyei buonc se dorh mienh baamz zuiz.
  17Ei jienv njaaux nyei waac wuov deix yiem ziangh maengc nyei jauv.
   Mv baac haaix dauh ngaengc jienv gorngv-njaaux nyei waac ziouc mingh dorngc jauv aqv.
  18Haaix dauh bingx jienv nzorng nyei sic maaih gorngv-baeqc nyei nzuih.
   Haaix dauh cuotv nzuih gorngv waac-huv benx mienh hngongx mienh.
  19Gorngv camv waac camv, simv maiv ndutv baamz zuiz nyei jauv,
   mv baac mienh guai mienh nyienz duqv ganh nyei nzuih.
  20Kuv mienh nyei waac hnangv zien nyaanh,
   orqv mienh nyei hnyouv hnamv nyei jauv maiv zic zinh.
  21Kuv mienh nyei nzuih gorngv nyei waac yungz mienh camv,
   mv baac mienh hngongx mienh zuqc daic laaix maiv hiuv haaix nyungc.
  22Se Ziouv ceix fuqv bun mienh butv zoih,
   ninh yaac maiv jaa you-nzauh.
  23Mienh hngongx mienh zoux dorngc ninh mbuo haiz oix nyei,
   mv baac mengh baeqc nyei mienh a'hneiv cong-mengh nyei jauv.
  24Orqv mienh gamh nziex nyei zungv oix zunc zaaic ninh,
   mv baac kuv mienh oix duqv nyei zungv duqv aqv.
  25Nziaaux-jieqv jiex mingh, ziouc maiv maaih orqv mienh aqv,
   mv baac kuv mienh duqv liepc wuonv taux yietc liuz.
  26Paaiv mienh lueic mienh mingh zoux haaix nyungc,
   weic paaiv ninh wuov deix ninh se hnangv wuom-sui bun nyaah njienz,
   yaac hnangv douz-sioux bieqc m'zing.
  27Mienh taaih Ziouv bun ziangh nyei hnoi-nyieqc jaa ndaauv,
   mv baac orqv mienh nyei hnyangx-soux nangv njiec.
  28Kuv mienh maaih lamh hnamv nyei setv mueiz se njien-youh,
   mv baac orqv mienh hnamv oix duqv nyei, setv mueiz maiv duqv haaix nyungc aqv.
  29Ziouv zoux hnyouv zingx nyei mienh kaux wuonv nyei dorngx,
   mv baac bun zoux orqv sic nyei mienh zuqc mietc.
  30Kuv mienh yietc liuz maiv zuqc tuix cuotv,
   mv baac orqv mienh zungv maiv duqv yiem deic-bung.
  31Kuv mienh nyei nzuih gorngv cuotv cong-mengh nyei waac,
   mv baac buv longh buv dangv mienh nyei mbietc zungv oix gaatv guangc.
  32Kuv mienh nyei nzuih gorngv waac longx,
   mv baac orqv mienh nyei nzuih kungx gorngv gorngv-baeqc nyei waac hnangv.