1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình; Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó. 2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi; Song sự công bình giải cứu khỏi chết. 3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát; Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi. 4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn; Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có. 5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan; Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục. 6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình; Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo. 7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi; Song tên kẻ gian ác rục đi. 8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn; Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã. 9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc; Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết. 10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu; Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã. 11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống; Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo. 12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn; Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.⚓ 13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan; Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu. 14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức; Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến. 15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người; Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ. 16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống; Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi 17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống; Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc. 18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả; Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại. 19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu; Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan. 20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao; Còn lòng kẻ hung ác không ra gì. 21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người; Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu. 22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có; Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào. 23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi; Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan. 24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó; Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao. 25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa; Song nền của người công bình còn đến đời đời. 26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt, Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy. 27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng; Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi. 28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ; Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi. 29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng; Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác. 30 Người công bình chẳng hề bị rúng động; Song kẻ ác không được ở trên đất. 31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan; Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất. 32 Môi người công bình biết điều đẹp ý; Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.
10
Các châm ngôn của Sa-lô-môn
(10:1 – 29:27)
Tập thứ nhất sưu tập các châm ngôn của Sa-lô-môn
(10:1 – 24:34)
1Đây là các châm ngôn của Sa-lô-môn:
Con khôn ngoan làm cho cha vui vẻ, Nhưng con ngu dại khiến mẹ buồn phiền. 2Của phi nghĩa chẳng lợi ích gì, Nhưng đức công chính cứu người khỏi chết. 3Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công chính phải đói khát, Nhưng Ngài loại bỏ tham vọng của kẻ gian tà. 4Bàn tay lười biếng khiến cho nghèo khó, Còn bàn tay siêng năng hẳn sẽ làm giàu. 5Người thu trữ trong mùa hè là con khôn ngoan, Nhưng kẻ ngủ vùi trong mùa gặt là con sỉ nhục. 6Đầu người công chính được ban phước lành, Nhưng miệng kẻ gian ác chất chứa điều tàn bạo. 7Kỷ niệm của người công chính được khen ngợi, Còn tên tuổi kẻ gian ác sẽ mục nát. 8Tấm lòng khôn ngoan đón nhận điều răn, Nhưng môi miệng ngu dại sẽ bị diệt vong. 9Người sống ngay thẳng sẽ được an toàn, Còn kẻ theo đường lối quanh co sẽ bị vạch trần. 10Kẻ nheo mắt hiểm độc gây ra đau khổ, Và môi miệng ngu dại sẽ bị diệt vong. 11Miệng của người công chính là nguồn sự sống, Nhưng miệng kẻ gian ác chất chứa bạo tàn. 12Sự thù ghét sinh ra tranh cãi,⚓ Lòng yêu thương khỏa lấp mọi tội tình. 13Sự khôn ngoan tìm thấy trên môi người hiểu biết, Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ ngu si. 14Người khôn ngoan tích lũy tri thức, Miệng kẻ ngu dại đem hủy diệt đến gần. 15Tài sản là thành trì kiên cố của người giàu có, Sự suy sụp là thảm cảnh của kẻ nghèo nàn. 16Công lao của người công chính hướng về sự sống, Còn hoa lợi kẻ gian ác hướng về tội lỗi. 17Người tuân giữ lời khuyên dạy, đi trong đường sự sống; Kẻ từ chối sự quở trách hẳn phải lạc lầm. 18Kẻ giấu sự thù ghét có môi giả dối, Ai buông lời vu khống là kẻ ngu si. 19Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu; Nhưng ai cầm giữ môi miệng là người khôn ngoan. 20Lưỡi người công chính như bạc quý, Lòng kẻ ác gian chẳng đáng giá gì. 21Môi người công chính nuôi sống nhiều người, Còn kẻ ngu dại chết vì thiếu hiểu biết. 22Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có; Ngài chẳng thêm vào đó đau khổ nhọc nhằn. 23Kẻ ngu dại xem việc gây tội ác như trò vui, Nhưng người thông sáng yêu thích sự khôn ngoan. 24Điều kẻ gian ác khiếp sợ sẽ xảy ra cho nó, Nhưng điều người công chính ước ao sẽ được ban cho. 25Khi giông bão thổi qua, kẻ ác không còn nữa, Nhưng nền móng người công chính mãi mãi vững bền. 26Như giấm làm ghê răng, khói làm cay mắt, Kẻ lười biếng đối với người sai nó là như thế. 27Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia tăng ngày tháng, Còn tuổi đời kẻ ác sẽ bị rút ngắn đi. 28Hi vọng của người công chính dẫn đến niềm vui, Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ tan biến đi. 29Đường lối Đức Giê-hô-va là đồn lũy cho người ngay thẳng, Nhưng là chỗ diệt vong cho kẻ làm ác. 30Người công chính chẳng bao giờ bị lay chuyển, Nhưng kẻ gian ác không được ở trên đất. 31Miệng người công chính sinh ra sự khôn ngoan, Còn lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị cắt mất. 32Môi người công chính nói điều tốt đẹp, Miệng kẻ hung ác chỉ nói chuyện gian tà.