10

Các châm ngôn của Sa-lô-môn

(Từ đoạn 10 đến đoạn 29)

Quyển thứ nhứt góp các châm ngôn của Sa-lô-môn

1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình;
 Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó.
2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi;
 Song sự công bình giải cứu khỏi chết.
3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát;
 Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi.
4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn;
 Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có.
5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan;
 Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục.
6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình;
 Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo.
7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi;
 Song tên kẻ gian ác rục đi.
8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn;
 Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã.
9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc;
 Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết.
10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu;
 Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã.
11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống;
 Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo.
12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn;
 Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.
13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan;
 Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu.
14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức;
 Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến.
15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người;
 Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ.
16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống;
 Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi
17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống;
 Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc.
18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả;
 Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại.
19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu;
 Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan.
20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao;
 Còn lòng kẻ hung ác không ra gì.
21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người;
 Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu.
22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có;
 Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào.
23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi;
 Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan.
24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó;
 Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao.
25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa;
 Song nền của người công bình còn đến đời đời.
26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt,
 Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy.
27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng;
 Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi.
28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ;
 Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi.
29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng;
 Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác.
30 Người công bình chẳng hề bị rúng động;
 Song kẻ ác không được ở trên đất.
31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan;
 Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất.
32 Môi người công bình biết điều đẹp ý;
 Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.

10

Xalaumoo tej paj lug

1Xalaumoo tej paj lug.

  Tus tub ntse ua rau leej txiv zoo siab,
  tus tub ruam ua rau leej niam nyuaj siab.
  2Tej nyiaj txiag uas ua limhiam tau los
   tsis muaj nuj nqes,
  tiamsis txojkev ncaj ncees
   cawm kom dim kev tuag.
  3Yawmsaub tsis cia cov neeg ncaj ncees tshaib,
   tiamsis nws tsis pub cov neeg limhiam
   tau raws li uas lawv ntshaw.
  4Txhais tes tub nkeeg yuav pluag,
   txhais tes nquag yuav ua rau nplua nuj.
  5Tus tub uas sau qoob loo
   rau lub caij ntuj qhua mas nws paub tab,
  tiamsis tus tub uas tsaug zog
   lub caij sau qoob yuav coj kev txaj muag los.
  6Tej koob hmoov yuav los rau saum
   cov neeg ncaj ncees taubhau,
  tiamsis cov neeg limhiam lub qhov ncauj
   npog txojkev ua nruj ua tsiv.
  7Qhov uas nco txog cov neeg ncaj ncees
   yog tau koob hmoov,
  tiamsis cov neeg limhiam
   lub suab lub npe yuav lwj tag.
  8Tus uas lub siab muaj tswvyim
   nws yuav muab tej lus nkaw saib hlob,
  tiamsis tus uas ruam ncauj ntau
   yuav raug kev puam tsuaj.
  9Tus uas ua lub siab dawb paug
   yuav nyob ruaj khov,
  tiamsis tus uas coj nkhaus
   sawvdaws yeej yuav paub.
  10Tus uas zij ncaug ntxi muag
   kuj ua kom muaj kev ntxhov,
  tiamsis tus uas muaj cuabkav ntuas
   ua kom nyob sib hum xeeb.
  11Cov uas ncaj ncees lub qhov ncauj
   yog lub qhov dej txhawv uas pub txojsia,
  tiamsis tus neeg limhiam lub qhov ncauj
   npog txojkev ua nruj ua tsiv.
  12Txojkev sib ntxub tshum kom muaj
   kev sib cav sib ceg,
  tiamsis txojkev hlub yuav tswj tau
   txhua yam kev txhaum.
  13Yuav tau tswvyim ntawm
   tus uas thoob tsib to nrog daim tawv ncauj,
  tiamsis rab nplawm yuav ntaus
   tus uas tsis thoob tsib nrob qaum.
  14Cov uas muaj tswvyim
   yuav khaws kev txawj ntse cia,
  tiamsis qhov uas tus ruam ntau ncauj
   coj kev puam tsuaj los ze.
  15Tus nplua nuj tej nyiaj txiag
   yog nws lub nroog ruaj khov,
  tiamsis tus pluag txojkev pluag
   yog nws txojkev puam tsuaj.
  16Cov neeg ncaj ncees tej nqe zog
   yuav coj mus tau txojsia,
  cov neeg limhiam tej nqe zog
   yuav coj mus saws lub txim.
  17Tus uas mloog lus qhuab qhia
   kuj nyob hauv txojkev uas tau txojsia,
  tiamsis tus uas tsis lees yuav
   tej lus qhuab ntuas yuav yuam kev.
  18Tus uas zais nws tej kev ntxub
   rau hauv nruab siab,
   nws daim tawv ncauj dag,
  thiab tus uas iab hiam luag
   yog tus neeg ruam.
  19Yog ntau ncauj yeej yuav muaj kev txhaum,
   tiamsis tus uas tswj nws daim tawv ncauj
   mas nws paub tab.
  20Tus uas ncaj ncees tus nplaig
   yog cov tseem nyiaj,
  tus neeg limhiam lub siab
   tsis muaj nuj nqes kiag li.
  21Tus uas ncaj ncees daim tawv ncauj
   yug tau neeg coob coob,
   tiamsis tus uas ruam tuag vim tsis thoob tsib.
  22Yawmsaub tej koob hmoov ua kom nplua nuj,
   nws tsis ntxiv kev nyuaj siab rau.
  23Qhov uas ua txhaum ua qias
   mas tus ruam saib yog kev lomzem xwb,
  qhov uas muaj tswvyim xyaum zoo
   mas ua rau tus uas thoob tsib to nrog zoo siab.
  24Yam uas tus neeg limhiam ntshai
   yeej yuav los raug nws,
  yam uas tus ncaj ncees ntshaw
   Vajtswv yeej yuav pub.
  25Thaum cua daj cua dub ntsawj tuaj
   tus neeg limhiam ploj tag lawm,
  tiamsis tus uas ncaj ncees
   nyob ruaj khov mus ib txhis.
  26Tej kua qaub rhiab hniav li cas
   thiab tej pa taws ncho qhov muag li cas,
  ces tus tub nkeeg yuav zoo ib yam li ntawd
   rau tus uas txib nws.
  27Qhov uas hwm thiab paub ntshai Yawmsaub
   yuav txuas txojsia ntev mus,
  tiamsis tus neeg limhiam
   lub niaj lub xyoo yuav tsis ntev.
  28Qhov uas cov ncaj ncees vam
   yuav tiav rau txojkev zoo siab xyiv fab,
  tiamsis qhov uas cov neeg limhiam vam
   yuav ploj tag mus.
  29Yawmsaub yog lub chaw ruaj khov
   rau tus uas siab ncaj,
   tiamsis nws yuav rhuav tshem cov uas ua phem.
  30Cov uas ncaj ncees
   yuav tsis raug muab rho pov tseg,
  tiamsis tus uas ua limhiam
   yuav tsis tau nyob hauv lub tebchaws.
  31Tus neeg ncaj ncees lub qhov ncauj
   nthuav tswvyim tawm los,
  tiamsis tus nplaig ntxeev ntxias
   yuav raug muab txiav pov tseg.
  32Tus neeg ncaj ncees daim tawv ncauj
   paub tej lus uas hum luag,
  tiamsis tus neeg limhiam lub qhov ncauj
   tsuas paub tej lus ntxeev ntxias xwb.