13

¹ Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha;
Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
² Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành;
Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
³ Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình;
Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
⁴ Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết;
Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
⁵ Người công bình ghét lời dối trá;
Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
⁶ Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng;
Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
⁷ Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết;
Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
⁸ Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình;
Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
⁹ Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời;
Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
¹⁰ Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn;
Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
¹¹ Hoạnh tài ắt phải hao bớt;
Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
¹² Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn;
Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
¹³ Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại;
Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
¹⁴ Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống,
Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
¹⁵ Sự thông sáng thật được ân điển;
Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
¹⁶ Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết;
Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
¹⁷ Sứ giả gian ác sa vào tai họa;
Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
¹⁸ Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục;
Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
¹⁹ Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn;
Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
²⁰ Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan;
Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
²¹ Tai họa đuổi theo kẻ có tội;
Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
²² Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình;
Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
²³ Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực;
Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
²⁴ Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình;
Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
²⁵ Người công bình ăn cho phỉ dạ mình;
Còn bụng kẻ ác bị đói.

13

¹Con khôn ngoan nghe lời cha khuyên dạy,
Còn đứa nhạo khinh không nghe lời quở trách của ai.
²Người tốt sẽ hưởng bông trái của lời mình nói,
Còn phường phản bội sẽ chuốc lấy sự bạo tàn.
³Ai giữ miệng mình sẽ giữ được mạng sống mình,
Kẻ nói nhiều ắt sẽ bại hoại chẳng sai.
⁴Kẻ biếng nhác đói rũ mà không có gì ăn đỡ bụng,
Còn người siêng năng lúc nào thực phẩm cũng dư thừa.
⁵Người ngay lành ghét những gì gian dối,
Còn kẻ ác gian mang lại sự tồi tệ và nhuốc nhơ.
⁶Ðức công chính bảo hộ người ngay thẳng,
Còn tội lỗi làm sụp đổ kẻ ác gian.
⁷Có kẻ làm ra vẻ ta đây giàu có mà thật ra chẳng có gì cả,
Cũng có người làm ra vẻ nghèo khó mà lại có của cải rất nhiều.
⁸Của cải nhiều có thể là tiền để chờ chuộc mạng,
Còn người nghèo khó chẳng có gì nên chẳng ai thèm hăm dọa.
⁹Ánh sáng của người ngay lành luôn tỏa soi rực rỡ,
Nhưng đèn của kẻ gian ác sẽ sớm bị dập tắt.
¹⁰Sự kiêu ngạo chỉ gây điều tranh cãi,
Người khôn ngoan biết ghi nhận lời khuyên.
¹¹Của cải nhờ lừa dối tinh vi để làm giàu nhanh chóng sẽ mau tan biến,
Nhưng ai chăm chỉ làm ăn và dành dụm từ từ sẽ giàu vững.
¹²Trì hoãn niềm hy vọng làm cho lòng đau đớn,
Ao ước được thành là cây sự sống xanh tươi.
¹³Kẻ khinh dể lời khuyên dạy chuốc lấy sự hủy hoại cho mình,
Người biết quý trọng điều răn chắc sẽ được ban thưởng.
¹⁴Sự dạy dỗ của người khôn ngoan chính là nguồn sự sống,
Kẻ vâng theo sẽ không sa vào bẫy tử vong.
¹⁵Người thông sáng sẽ nhận ân huệ tốt,
Còn đường của kẻ bất trung sẽ gặp những khốn đốn rất nhiều.
¹⁶Người thông minh làm việc gì cũng sáng suốt,
Kẻ dại khờ phô diễn sự dại dột nó ra.
¹⁷Sứ giả gian hùng gây thêm điều rắc rối,
Sứ giả trung thành hóa giải được những khó khăn.
¹⁸Khinh dể lời khuyên dạy chuốc lấy bần cùng nhục nhã,
Nhưng người chịu nghe lời quở trách sẽ được tôn trọng về sau.
¹⁹Mơ ước được thành làm khoan khoái tâm hồn mong mỏi,
Lìa bỏ gian ác là điều kẻ điên dại gớm ghê.
²⁰Ai giao thiệp với người khôn ngoan sẽ học được khôn ngoan,
Ai làm bạn với kẻ điên dại sẽ có ngày mang họa.
²¹Nỗi bất hạnh luôn đuổi theo kẻ tội lỗi,
Sự phồn vinh là phần thưởng của người ngay lành.
²²Người tốt sẽ để gia tài lại cho con cháu,
Nhưng kẻ tội lỗi tích trữ của cải cho người ngay lành.
²³Ruộng của người nghèo trúng mùa và mang lại nhiều hoa lợi,
Nhưng sự bất công cướp sạch những hoa lợi đó đi.
²⁴Ai kiêng cữ roi vọt là không thương con cái,
Người thương con ắt sửa trị con mình.
²⁵Người ngay lành thừa của ăn của uống,
Kẻ gian ác bụng cứ đói triền miên.