13

¹ Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha;
Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
² Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành;
Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
³ Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình;
Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
⁴ Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết;
Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
⁵ Người công bình ghét lời dối trá;
Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
⁶ Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng;
Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
⁷ Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết;
Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
⁸ Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình;
Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
⁹ Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời;
Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
¹⁰ Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn;
Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
¹¹ Hoạnh tài ắt phải hao bớt;
Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
¹² Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn;
Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
¹³ Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại;
Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
¹⁴ Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống,
Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
¹⁵ Sự thông sáng thật được ân điển;
Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
¹⁶ Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết;
Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
¹⁷ Sứ giả gian ác sa vào tai họa;
Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
¹⁸ Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục;
Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
¹⁹ Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn;
Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
²⁰ Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan;
Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
²¹ Tai họa đuổi theo kẻ có tội;
Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
²² Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình;
Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
²³ Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực;
Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
²⁴ Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình;
Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
²⁵ Người công bình ăn cho phỉ dạ mình;
Còn bụng kẻ ác bị đói.

13

¹Con khôn ngoan nghe lời cha khuyên bảo,
nhưng con hỗn láo chẳng thèm để ý đến lời răn dạy.
²Người nhân đức ăn lấy hoa quả của miệng mình,
nhưng kẻ gian tà chỉ ham thích sự hung bạo.
³Ai thận trọng trong lời ăn tiếng nói bảo vệ mạng sống mình,
còn kẻ phát ngôn bừa bãi sẽ bị tàn hại.
⁴Kẻ lười biếng mong mỏi nhiều mà chẳng được gì,
nhưng sự ao ước của người siêng năng sẽ được thoả mãn.
⁵Người công chính ghét điều giả dối,
còn kẻ ác làm điều ô nhục.
⁶Sự công chính bảo vệ người thanh liêm,
nhưng làm điều ác khiến kẻ có tội bị tàn hại.
⁷Có người làm bộ giàu mà thực ra chẳng có gì.
Kẻ khác làm bộ nghèo nhưng thực ra lại giàu có.
⁸Kẻ giàu có thể phải trả tiền chuộc mạng mình,
nhưng người nghèo sợ bị đe dọa.
⁹Người nhân đức nhìn tương lai xán lạn,
còn tương lai kẻ ác như lửa tắt⚓.
¹⁰Tánh kiêu căng chỉ đưa đến cãi vã,
nhưng ai nghe lời khuyên răn là người khôn.
¹¹Tiền phù vân tiêu tan nhanh chóng,
nhưng tiền dành giụm sẽ từ từ gia tăng.
¹²Không đạt được ý nguyện khiến lòng buồn rầu.
Nhưng điều ao ước thành tựu
giống như ăn trái cây sự sống.
¹³Ai gạt bỏ điều dạy bảo sẽ phải trả giá đắt,
còn kẻ vâng theo mệnh lệnh sẽ được ban thưởng.
¹⁴Lời dạy dỗ của người khôn là mạch sống.
Nó giúp người ta tránh được cạm bẫy nguy hiểm.
¹⁵Người biết phải chăng sẽ được kính trọng,
nhưng đời của kẻ không đáng tin sẽ lâm cảnh khốn khổ.
¹⁶Người thông sáng hành động khôn ngoan,
còn kẻ ngu dại phơi bày bản chất dốt nát của mình.
¹⁷Sứ giả gian ác gây lôi thôi⚓,
nhưng sứ giả đáng tin khiến mọi việc suông sẻ.
¹⁸Ai không chịu sửa dạy
sẽ lâm cảnh nghèo khó và nhục nhã,
nhưng ai nghe lời khuyên dạy sẽ được tôn trọng.
¹⁹Ước muốn thành tựu khiến tâm hồn sảng khoái,
còn kẻ ngu dại chẳng bao giờ muốn thôi làm điều ác.
²⁰Ai kết bạn với người khôn sẽ trở nên khôn ngoan,
nhưng làm bạn với kẻ dại sẽ bị tổn hại.
²¹Kẻ có tội sẽ bị chuyện lôi thôi theo đuổi,
nhưng người nhân đức sẽ vui hưởng thành công.
²²Người tốt để lại gia tài cho con cháu,
còn của cải kẻ có tội sẽ dành cho người công chính.
²³Ruộng nương kẻ nghèo sinh sản nhiều hoa lợi,
nhưng kẻ bất công cướp lấy hết⚓.
²⁴Không sửa dạy con là ghét nó,
nhưng ai thương con mình sẽ lo sửa dạy nó.
²⁵Người công chính sẽ đủ ăn,
còn kẻ ác sẽ bị đói khổ.