13

1 Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha;
 Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
2 Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành;
 Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
3 Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình;
 Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
4 Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết;
 Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
5 Người công bình ghét lời dối trá;
 Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
6 Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng;
 Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
7 Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết;
 Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
8 Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình;
 Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
9 Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời;
 Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
10 Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn;
 Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
11 Hoạnh tài ắt phải hao bớt;
 Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
12 Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn;
 Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
13 Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại;
 Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
14 Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống,
 Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
15 Sự thông sáng thật được ân điển;
 Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
16 Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết;
 Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
17 Sứ giả gian ác sa vào tai họa;
 Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
18 Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục;
 Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
19 Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn;
 Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
20 Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan;
 Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
21 Tai họa đuổi theo kẻ có tội;
 Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
22 Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình;
 Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
23 Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực;
 Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
24 Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình;
 Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
25 Người công bình ăn cho phỉ dạ mình;
 Còn bụng kẻ ác bị đói.

13

1Tus tub uas txawj ntse yeej ua tib zoo mloog thaum nws txiv qhuab ntuas nws, tiamsis tus uas muab hlob yeej tsis kam lees nws tej kev txhaum.
2Cov neeg siab zoo yuav tau nqi zog vim tej lus zoo uas lawv hais, tiamsis cov neeg dag ntxias nrhiav nrhw ua kev phem.
3Tus neeg uas tswj tau nws lub qhovncauj yuav ceev tau nws txojsia; tus neeg ntau ncauj yuav raug kev puastsuaj.
4Tus neeg tubnkeeg ntshaw npaum li cas los nws yeej tsis tau tej ntawd ib zaug li. Tus neeg nquag yuav tau txhua yam raws li nws lub siab xav.
5Cov neeg ncaj ncees ntxub txojkev dag, tiamsis cov neeg siab phem yuav txajmuag thiab poob ntsejmuag.
6Kev ncaj ncees tsomkwm tus neeg uas tsis muaj txim txhaum; kev txhaum ua rau tus neeg ua phem raug kev puastsuaj.
7Muaj ibtxhia ua li lawv yog neeg npluanuj, tiamsis lawv tsis muaj dabtsi li. Muaj ibtxhia ua li lawv yog neeg pluag, tiamsis lawv yog neeg muaj txiag npluanuj.
8Tus neeg npluanuj siv nyiaj txiag cawm nws txojsia, tiamsis tsis muaj leejtwg ua phem rau tus neeg pluag.
9Cov neeg ncaj ncees zoo ib yam li lub teeb ci pom kev lam lug, cov neeg siab phem zoo ib yam li lub teeb uas twb muab tshuab tuag lawm.
10Tus neeg muab hlob tsuas tsim kom muaj kev kub ntxhov, tiamsis tus neeg uas thov luag pab tuav tswvyim thiaj yog neeg ntse.
11Tej nyiaj uas nej tau los yoojyim yuav nyob tsis ntev; tiamsis tej nyiaj uas nej siv dag zog khwv tau los yuav muaj ntau ntxiv.
12Thaum koj tas kev cia siab, mob koj siab kawg li, tiamsis thaum tau kiag lawm ua rau koj zoo siab kawg.
13Yog koj tsis kam yuav luag tej lus ntuas, ces koj yuav raug teebmeem; coj raws li luag tej lus qhia koj thiaj ua neej kaj siab.
14Cov neeg txawj ntse tej lus qhuab qhia yog lub qhovdej cawm txojsia; tej lus ntawd yuav pab koj thaum koj raug kev txhawjxeeb.
15Luag yuav hwm tus neeg txawj ntse, tiamsis cov neeg uas luag tsis cia siab rau tabtom taug txojkev puastsuaj.
16Cov neeg txawj ntse yuav ua dabtsi lawv xub xav ua ntej mam li ua, tiamsis cov neeg ruam cia li khav lawv tej kev ruam rau sawvdaws mloog.
17Tus neeg xa xov tsis ncaj tsim kom muaj kev kub ntxhov, tiamsis tus uas xa xov ncaj yuav ua rau sawvdaws kaj siab lug.
18Tus uas tsis kam kawm txawj kawm ntse yuav pluag thiab txaj muag, tiamsis tus uas khaws luag tej lus ntuas cia rau nruab siab luag yuav hwm.
19Yog yus tau yam uas yus xav yuav mas zoo yus siab heev! Cov neeg ruam tsis kam tso lawv txojkev phem kev qias tseg li.
20Yog koj nrog cov neeg txawj ntse ua ke koj thiaj yuav txawj ntse. Yog koj ua phoojywg nrog cov neeg ruam, koj yuav raug kev puastsuaj.
21Teebmeem raws cov neeg txhaum qab rau txhua txhia txojkev, tiamsis cov neeg ncaj ncees yuav tau tej nqi zog zoo.
22Tus neeg siab zoo nws yuav muaj nyiaj txiag tseg rau nws tej xeebntxwv, tiamsis cov neeg txhaum tej nyiaj txiag yuav tseg cia rau cov neeg ncaj ncees yuav.
23Tus neeg pluag ua tau qoobloo ntau hauv nws daim teb, tiamsis tus neeg tsis ncaj tuaj txeeb tas lawm.
24Yog koj tsis qhuab qhia koj tus tub, ces yog koj tsis hlub nws. Yog koj hlub nws, koj yeej yuav ntuas nws.
25Cov neeg ncaj ncees muaj noj nplua mias, tiamsis cov neeg ua phem tshaib nqhis tas mus li.