17

¹ Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận,
Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
² Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ,
Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
³ Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng;
Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
⁴ Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác;
Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
⁵ Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình;
Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
⁶ Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu;
Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
⁷ Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu;
Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
⁸ Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó;
Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
⁹ Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái;
Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
¹⁰ Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan,
Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
¹¹ Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch;
Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
¹² Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con,
Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
¹³ Tai họa không hề lìa khỏi nhà
Của kẻ lấy ác trả thiện.
¹⁴ Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy;
Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
¹⁵ Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình,
Cả hai đều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
¹⁶ Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu,
Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
¹⁷ Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn;
Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
¹⁸ Kẻ ngu muội giao tay,
Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
¹⁹ Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi;
Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
²⁰ Kẻ nào có lòng vạy vò không tìm được phước hạnh;
Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
²¹ Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu;
Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
²² Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay;
Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
²³ Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ,
Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
²⁴ Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng;
Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
²⁵ Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha,
Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
²⁶ Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình,
Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
²⁷ Người nào kiêng lời nói mình có tri thức;
Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
²⁸ Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan;
Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.

17

¹Thà sống thanh bần trong hòa thuận,
Còn hơn xung đột giữa giàu sang,⚓
²Chủ để nô lệ khôn ngoan quản trị đứa con ngỗ nghịch⚓
Cho nó đồng hưởng gia tài như con ruột.
³Nồi giót luyện bạc; lò lửa luyện vàng,
Chúa Hằng Hữu tôi luyện lòng người.
⁴Kẻ làm ác thích nghe lời phỉnh dối,
Người giả trá mê theo lời giảo quyệt.
⁵Ai chế diễu người nghèo, xúc phạm Đấng Tạo hóa,
Ai vui mừng thấy người ngộ nạn sẽ không khỏi hình phạt.
⁶Cháu chắt là vương miện của ông già,
Tổ phụ là vinh dự cho con cháu.
⁷Lời trang nhã không xứng người ngu,
Bậc lãnh tụ không nói câu xảo trá.
⁸Dùng tặng phẩm làm "viên ngọc thần,"⚓
Đến đâu việc cũng thành viên mãn.
⁹Che đậy lỗi lầm được người yêu mến,
Nhắc lại sơ hở làm tình bằng hữu tiêu tan.
¹⁰Một lời quở trách thức tỉnh người khôn,
Hơn cả trăm roi đánh kẻ ngu muội.
¹¹Người hung ác chỉ thích nổi loạn,
Sứ giả bạo tàn sẽ đi dẹp nó.
¹²Thà đương đầu với gấu cái mất con,
Còn hơn gặp người dại nổi khùng.
¹³Người nỡ lấy ác báo thiện,
Chẳng hề thoát hậu quả khốc hại.
¹⁴Tranh chấp khỏi đầu như đê vỡ,⚓
Thà nên dứt lời trước khi cãi lộn.
¹⁵Chúa Hằng Hữu ghét người điêu trá,
Vàng thau tráo đổi, trắng đen đảo lừa⚓.
¹⁶Kẻ khờ ôm bạc đi học khôn,
Lòng không chuyên, bạc cũng vô hiệu.
¹⁷Tình thân hữu keo sơn mãi mãi,
Nghĩa anh em quý lúc khổ nguy.⚓
¹⁸Người dại dột bảo lãnh vội vàng,
Đem ách giữa đàng, mang vào cổ.⚓
¹⁹Ai ưa tranh cạnh chuốc điều tội ác,
Phô trương cửa đẹp rước họa vô nhà⚓
²⁰Lòng xảo trá không hề thành đạt,
Lưỡi gian ngoa rước lấy họa tai.
²¹Con khờ khạo làm cha phiền lụy,
Người sầu khổ vì con điên dại.
²²Niềm vui vẻ như thang thuốc bổ,
Nỗi thảm sầu phá hoại tủy xương.⚓
²³Người tham nhũng nhận hối lộ ngầmh¬[Nt 'hối lộ từ bụng']
Để làm lệch cán cân công lý.
²⁴Người khôn sáng đeo đuổi khôn ngoan
Mắt kẻ dại nhìn chân trời góc bể.
²⁵Con khờ dại làm rầu lòng cha,
Gây đắng cay cho mẹ đã sinh ra nó.
²⁶Phạt vạ người công bằng,
Đánh đòn kẻ quyền quý.
Là hai việc sai lầm.
²⁷Người khôn ngoan thường ít lời,
Kẻ sáng suốt hay bình tĩnh.
²⁸Biết im lặng dại cũng thành khôn,
Biết hãm cầm miệng lưỡi được coi là sáng suốt.