17

¹ Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận,
Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
² Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ,
Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
³ Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng;
Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
⁴ Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác;
Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
⁵ Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình;
Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
⁶ Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu;
Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
⁷ Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu;
Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
⁸ Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó;
Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
⁹ Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái;
Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
¹⁰ Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan,
Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
¹¹ Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch;
Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
¹² Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con,
Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
¹³ Tai họa không hề lìa khỏi nhà
Của kẻ lấy ác trả thiện.
¹⁴ Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy;
Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
¹⁵ Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình,
Cả hai đều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
¹⁶ Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu,
Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
¹⁷ Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn;
Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
¹⁸ Kẻ ngu muội giao tay,
Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
¹⁹ Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi;
Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
²⁰ Kẻ nào có lòng vạy vò không tìm được phước hạnh;
Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
²¹ Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu;
Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
²² Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay;
Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
²³ Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ,
Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
²⁴ Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng;
Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
²⁵ Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha,
Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
²⁶ Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình,
Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
²⁷ Người nào kiêng lời nói mình có tri thức;
Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
²⁸ Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan;
Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.

17

¹Better a dry crust with peace and quiet
than a house full of feasting, with strife.

²A prudent servant will rule over a disgraceful son
and will share the inheritance as one of the family.

³The crucible for silver and the furnace for gold,
but the Lord tests the heart.

⁴A wicked person listens to deceitful lips;
a liar pays attention to a destructive tongue.

⁵Whoever mocks the poor shows contempt for their Maker;
whoever gloats over disaster will not go unpunished.

⁶Children’s children are a crown to the aged,
and parents are the pride of their children.

⁷Eloquent lips are unsuited to a godless fool—
how much worse lying lips to a ruler!

⁸A bribe is seen as a charm by the one who gives it;
they think success will come at every turn.

⁹Whoever would foster love covers over an offense,
but whoever repeats the matter separates close friends.

¹⁰A rebuke impresses a discerning person
more than a hundred lashes a fool.

¹¹Evildoers foster rebellion against God;
the messenger of death will be sent against them.

¹²Better to meet a bear robbed of her cubs
than a fool bent on folly.

¹³Evil will never leave the house
of one who pays back evil for good.

¹⁴Starting a quarrel is like breaching a dam;
so drop the matter before a dispute breaks out.

¹⁵Acquitting the guilty and condemning the innocent—
the Lord detests them both.

¹⁶Why should fools have money in hand to buy wisdom,
when they are not able to understand it?

¹⁷A friend loves at all times,
and a brother is born for a time of adversity.

¹⁸One who has no sense shakes hands in pledge
and puts up security for a neighbor.

¹⁹Whoever loves a quarrel loves sin;
whoever builds a high gate invites destruction.

²⁰One whose heart is corrupt does not prosper;
one whose tongue is perverse falls into trouble.

²¹To have a fool for a child brings grief;
there is no joy for the parent of a godless fool.

²²A cheerful heart is good medicine,
but a crushed spirit dries up the bones.

²³The wicked accept bribes in secret
to pervert the course of justice.

²⁴A discerning person keeps wisdom in view,
but a fool’s eyes wander to the ends of the earth.

²⁵A foolish son brings grief to his father
and bitterness to the mother who bore him.

²⁶If imposing a fine on the innocent is not good,
surely to flog honest officials is not right.

²⁷The one who has knowledge uses words with restraint,
and whoever has understanding is even-tempered.

²⁸Even fools are thought wise if they keep silent,
and discerning if they hold their tongues.