17

1 Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận,
 Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
2 Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ,
 Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
3 Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng;
 Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
4 Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác;
 Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
5 Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình;
 Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
6 Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu;
 Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
7 Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu;
 Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
8 Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó;
 Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
9 Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái;
 Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
10 Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan,
 Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
11 Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch;
 Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
12 Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con,
 Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
13 Tai họa không hề lìa khỏi nhà
 Của kẻ lấy ác trả thiện.
14 Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy;
 Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
15 Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình,
 Cả hai đều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
16 Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu,
 Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
17 Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn;
 Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
18 Kẻ ngu muội giao tay,
 Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
19 Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi;
 Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
20 Kẻ nào có lòng vạy vò không tìm được phước hạnh;
 Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
21 Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu;
 Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
22 Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay;
 Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
23 Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ,
 Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
24 Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng;
 Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
25 Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha,
 Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
26 Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình,
 Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
27 Người nào kiêng lời nói mình có tri thức;
 Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
28 Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan;
 Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.

17

  1Thà ăn bánh mì khô mà hoà thuận,
   còn hơn nhà đầy thức ăn mà cãi vã.
  2Đầy tớ khôn ngoan sẽ quản trị con trai gây sỉ nhục,
   và thừa hưởng một phần gia tài chủ để lại cho con cái.
  3Lò luyện bạc và nồi thử vàng,
   còn Chúa thử lòng.
  4Kẻ ác hay nghe ý kiến ác độc.
   Kẻ nói dối để tâm đến lời cay cú.
  5Ai ngược đãi người nghèo sỉ nhục Đấng Tạo Hóa mình,
   ai hớn hở trên sự đau khổ người khác sẽ bị phạt.
  6Con cháu là niềm kiêu hãnh của người già,
   và cha mẹ là niềm kiêu hãnh của con cái.
  7Lời tao nhã không thích hợp cho kẻ dại,
   Lời nói dối càng không phù hợp với người cai trị.
  8Kẻ hối lộ tin vào may mắn.
   Hắn cho rằng làm gì cũng thành công.
  9Ai tha thứ lỗi lầm kẻ khác tìm thêm bạn hữu,
   nhưng nhắc mãi lỗi cũ khiến bạn bè xa lánh.
  10Người khôn học được nhiều qua lời trách móc,
   còn kẻ ngu dại có đánh trăm roi cũng như không.
  11Kẻ ác tìm điều dấy loạn,
   cho nên sứ giả hung bạo sẽ được sai đi trị chúng.
  12Thà gặp gấu cái mất con,
   hơn gặp kẻ ngu dại làm chuyện ngu xuẩn.
  13Ai lấy ác báo thiện,
   sẽ luôn luôn gặp khó khăn trong gia đình.
  14Gây cãi vã chẳng khác nào chỗ nứt trong đập nước,
   cho nên hãy ngăn chận nó trước khi nó nổ bùng.
  15Chúa rất ghét hai điều sau:
   phóng thích kẻ có tội và trừng phạt người vô tội.
  16Kẻ dại dù có mua khôn ngoan cũng vô ích,
   vì nó không ước muốn học hỏi.
  17Bạn bè thương nhau mọi lúc,
   còn anh em sinh ra để giúp nhau trong cảnh khốn khó.
  18Ai dại dột mới bảo lãnh cho láng giềng.
  19Ai ưa tranh biện thích phạm tội.
   Ai hay khoác lác rước lấy lôi thôi vào mình.
  20Kẻ có lòng gian ác chẳng thể thành công,
   kẻ ăn nói phỉnh gạt sẽ gặp lôi thôi.
  21Sinh con dại dột thật đáng buồn;
   làm cha mẹ của đứa ngu dại chẳng vui sướng gì.
  22Lòng vui mừng là phương thuốc hay,
   còn tinh thần chán nản làm suy yếu sức khoẻ.
  23Khi kẻ ác nhận của hối lộ,
   thì công lý cất cánh bay đi.
  24Người thông hiểu luôn tìm sự khôn ngoan,
   nhưng mắt kẻ ngu dại nhìn mông lung.
  25Con ngu dại gây buồn bực cho cha,
   là niềm sầu khổ của mẹ.
  26Trừng phạt người vô tội là sai,
   đánh đập người lãnh đạo lương thiện là quấy.
  27Người khôn ngoan dè dặt trong lời nói,
   kẻ biết điều mình làm tỏ ra bình thản.
  28Khi im lặng thì kẻ ngu cũng được xem là khôn,
   nếu làm thinh thì kẻ dại cũng được xem như thông sáng.