17

¹ Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận,
Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
² Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ,
Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
³ Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng;
Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
⁴ Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác;
Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
⁵ Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình;
Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
⁶ Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu;
Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
⁷ Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu;
Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
⁸ Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó;
Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
⁹ Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái;
Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
¹⁰ Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan,
Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
¹¹ Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch;
Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
¹² Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con,
Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
¹³ Tai họa không hề lìa khỏi nhà
Của kẻ lấy ác trả thiện.
¹⁴ Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy;
Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
¹⁵ Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình,
Cả hai đều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
¹⁶ Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu,
Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
¹⁷ Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn;
Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
¹⁸ Kẻ ngu muội giao tay,
Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
¹⁹ Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi;
Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
²⁰ Kẻ nào có lòng vạy vò không tìm được phước hạnh;
Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
²¹ Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu;
Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
²² Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay;
Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
²³ Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ,
Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
²⁴ Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng;
Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
²⁵ Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha,
Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
²⁶ Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình,
Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
²⁷ Người nào kiêng lời nói mình có tri thức;
Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
²⁸ Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan;
Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.

17

¹Thà một miếng bánh khô mà yên lành,
Hơn là nhà đầy thịt tế lễ mà tranh chấp.
²Người đầy tớ hành động khôn ngoan,
Sẽ cai trị trên người con trai hành động ô nhục;
Và sẽ hưởng gia tài cùng với các anh em.
³Lò đúc để luyện bạc, lò luyện kim để luyện vàng,
Nhưng CHÚA thử nghiệm tấm lòng.
⁴Kẻ ác lắng nghe môi gian ác;
Kẻ dối trá lắng nghe lưỡi hiểm độc.
⁵Kẻ nhạo báng người nghèo khó làm nhục Đấng Tạo Hóa mình;
Kẻ vui mừng vì tai họa sẽ không tránh khỏi hình phạt.
⁶Cháu chắt là mão triều thiên của người già.
Sự vinh hiển của các con là cha mẹ.
⁷Môi miệng thanh cao không xứng với kẻ ngu xuẩn;
Môi miệng dối trá lại càng không hợp với bậc vương giả.
⁸Của hối lộ như cái bùa trước mắt người sử dụng nó;
Người xoay về hướng nào cũng thành công.
⁹Người nào bỏ qua lầm lỗi, tìm kiếm sự thương mến nhau;
Còn cứ nhắc lại lỗi lầm phân rẽ bạn bè.
¹⁰Một lời quở trách sẽ thấm sâu vào người hiểu biết,
Hơn là trăm roi đánh kẻ ngu dại.
¹¹Kẻ gian ác chỉ tìm kiếm sự phản loạn;
Nhưng một sứ giả độc ác sẽ được sai đi đánh nó.
¹²Thà gặp phải gấu cái mất con
Hơn là gặp một kẻ ngu dại trong cơn ngu xuẩn của nó.
¹³Kẻ nào lấy ác trả thiện,
Họa sẽ không rời khỏi nhà nó.
¹⁴Khởi đầu cuộc tranh chấp như việc vỡ đê;⚓
Vậy hãy chấm dứt tranh cãi trước khi nó bùng nổ.
¹⁵Tuyên xưng công chính cho kẻ ác cũng như lên án người công chính;
Cả hai đều ghê tởm đối với CHÚA.
¹⁶Ích lợi gì cho một kẻ ngu dại cầm bạc trong tay,
Để mua khôn ngoan khi nó thiếu tâm trí?
¹⁷Một người bạn yêu mến nhau luôn,
Và anh em sinh ra để giúp đỡ nhau trong lúc hoạn nạn.
¹⁸Người thiếu tâm trí là người bắt tay bảo lãnh,
Người bảo lãnh cho người láng giềng.
¹⁹Người nào thích vi phạm, thích tranh chấp;
Kẻ nâng cổng nhà cho cao lên, tìm kiếm sự sụp đổ.
²⁰Kẻ có lòng gian tà không tìm được phúc lành,
Và kẻ có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai họa.
²¹Người sinh con ngu dại sẽ buồn thảm;
Cha của kẻ ngu dại cũng không có niềm vui.
²²Tấm lòng vui vẻ là liều thuốc hay;
Tinh thần suy sụp làm xương cốt khô héo.
²³Kẻ ác thầm lén nhận hối lộ
Để làm sai lệch đường lối công bình.
²⁴Khôn ngoan ở trước mặt người sáng suốt,
Nhưng mắt của kẻ ngu dại ở nơi tận cùng quả đất.
²⁵Con trai ngu dại là sự buồn thảm cho cha,
Là nỗi cay đắng cho mẹ sinh ra nó.
²⁶Phạt người vô tội là sai lầm,
Cũng như đánh đòn bậc vương giả vì lòng ngay thẳng của họ.
²⁷Người gìn giữ lời nói là người hiểu biết;
Người có tinh thần trầm tĩnh là người sáng suốt.
²⁸Khi im lặng dù người ngu cũng được kể là khôn;
Người kiềm chế môi miệng được coi là sáng suốt.