1 Đây cũng là những châm ngôn của Sa-lô-môn, mà các người của Ê-xê-chia, vua Giu-đa, sao tả. 2 Giấu kín việc nào, ấy là vinh hiển của Đức Chúa Trời; Nhưng dò xét điều nào, ấy là vinh hiển của các vua. 3 Người ta không thể dò biết bề cao của từng trời, Bề sâu của đất, hay là lòng của các vua. 4 Hãy lấy cứt khỏi bạc, Thì thợ bạc liền được một khí dụng; 5 Hãy trừ kẻ ác khỏi trước mặt vua, Thì ngôi người sẽ nhờ công bình được lập bền vững. 6 Chớ phô mình trước mặt vua, Và đừng ngồi tại chỗ của người cao trọng.⚓ 7 Vì thà người ta nói cùng con rằng: Hãy lên đây, Hơn là người ta hạ con xuống trước mặt vua chúa, mà mắt con đã thấy. 8 Chớ vội gây ra điều tranh tụng, E rốt cuộc khi kẻ lân cận con đã làm con hổ thẹn, Con sẽ chẳng biết làm chi. 9 Hãy đối nại duyên cớ con với chánh kẻ lân cận con, Song chớ tỏ sự kín đáo của kẻ khác; 10 E khi người nghe điều ấy sẽ trách con, Và sự sỉ nhục con không hề bôi hết chăng. 11 Lời nói phải thì, Khác nào trái bình bát bằng vàng có cẩn bạc. 12 Người khôn ngoan quở trách lỗ tai hay nghe, Khác nào một cái vòng vàng, một đồ trang sức bằng vàng ròng vậy. 13 Sứ giả trung tín với người sai đi, Giống như tuyết mát mẻ trong ngày mùa gặt; Vì người bổ sức linh hồn của chủ mình. 14 Kẻ nào tự khoe khoang giả dối về lễ vật mình, Tợ như có mây có gió, mà không mưa. 15 Hằng chậm nóng giận mới khuyên được lòng của quan trưởng; Còn lưỡi mềm dịu bẻ gãy các xương. 16 Nếu con tìm được mật, hãy ăn vừa phải, Kẻo khi ăn no chán, con mửa ra chăng. 17 Chớ năng bước chân đến nhà kẻ lân cận con, E người chán con, và trở lòng ghét con chăng. 18 Kẻ nào đối chứng giả dối cho người lân cận mình, Khác nào một cái búa, một cây gươm, một mũi tên nhọn. 19 Tin cậy kẻ bất trung trong ngày hoạn nạn, Giống như răng bị gãy bể, tỉ như chân trẹo đi. 20 Ai hát cho lòng buồn thảm nghe, Khác nào kẻ lột áo mình khi ngày lạnh, Và như giấm đổ trên diêm tiêu vậy. 21 Nếu kẻ thù nghịch con có đói, hãy cho nó ăn; Nếu có khát, hãy cho nó uống;⚓ 22 Vì như vậy con chất than cháy đỏ trên đầu nó, Và Đức Giê-hô-va sẽ báo lại cho con. 23 Gió bắc sanh ra mưa; Còn lưỡi nói hành cách kín đáo gây cho mặt mày giận dữ. 24 Thà ở một góc trên mái nhà, Hơn là ở chung nhà với người đàn bà hay tranh cạnh. 25 Tin lành ở xứ xa đến, Giống như nước mát mẻ cho người khát khao. 26 Người công bình xiêu tó trước mặt kẻ gian ác, Khác nào một suối nước bị dấy đục, một nguồn nước bị hư. 27 Ăn mật nhiều quá lấy làm chẳng tốt; Và cầu kiếm vinh hiển cho mình, ấy gây sự tổn hại. 28 Người nào chẳng chế trị lòng mình, Khác nào một cái thành hư nát, không có vách ngăn.
25
Tej Pajlug uas Xalumoos Hais Ntxiv
1Ntawm no yog Xalumoos tej pajlug uas cov Yudas tus Vajntxwv Hexekiyas tej nomtswv muab sau tseg cia rau hauv tsev tu plaub. 2Peb hwm Vajtswv rau qhov nws npog txhua yam cia, peb hwm tej vajntxwv rau qhov lawv tshawb txhua yam tawm. 3Koj yeej tsis paub txog vajntxwv lub siab xav ib zaug li, nws xav tau dav tshaj peb; ntuj ceebtsheej siab thiab hiavtxwv tob npaum li cas nws yeej xav dhau peb deb npaum li ntawd. 4Cais tej quav hlau tawm ntawm cov tseem nyiaj mus thiaj li nchuav tau tej tais nyiaj zoo nkauj. 5Tsis txhob pub cov tuavxam siab phem nyob ze vajntxwv thiab nws cov nomtswv, vajntxwv thiaj tswj tau lub tebchaws ncaj ncees. 6Thaum koj sawv tabmeeg ntawm vajntxwv, tsis txhob ua txuj khav li koj yog tus neeg tseemceeb. 7Cia luag caw koj mus zaum lub chaw siab zoo dua li luag ntiab koj sawv thiab muab lub chaw ntawd rau lwm tus neeg uas tseemceeb dua koj zaum. 8Tej yam uas koj paub tsis tseeb, koj tsis txhob maj mus ua timkhawv rau hauv tsev tu plaub. Nyob tsam muaj dua lwm tus timkhawv pom qhov tseeb dua koj, thaum ntawd koj yuav ua li cas? 9Yog koj thiab koj tej phoojywg zejzog muaj tej lus tsis sib haum xeeb, neb cia li sib hais neb kom tas, tsis txhob muab hais ncha teb ncha chaw. 10Yog tsis ua li ntawd, luag yuav paub hais tias koj yog ib tug uas tsis zais tej lus tseemceeb cia, ces koj yuav txajmuag mus li. 11Lo lus zoo uas hais rau lub sijhawm tsimnyog hais zoo ib yam li tej kub uas muab vuam txaij nraug zees rau ntawm lub tais nyiaj. 12Tus neeg uas txaus siab mloog tus neeg uas twb pom dua ua dua los lawm tej lus ntuas, mas muaj nqis dua tej nplhaib lossis tej saw uas tseem kub. 13Tus neeg xa xov uas ncaj ua rau tus txib nws mus lub siab kaj ib yam li haus cov dej txias thaum lub caij sau qoob. 14Cov neeg uas coglus tseg hais tias, yuav muab yam ub yam no rau luag, tiamsis tsis muab, mas zoo ib yam li tauv huab thiab nthwv cua uas tsis muaj nag. 15Ua siab ntev thiaj yuav ntxias tau tej nomtswv thiab tej lus zoo ua rau luag lub siab muag. 16Tsis txhob noj zib ntab ntau dhau, yog noj ntau yuav ua rau koj ntuav. 17Tsis txhob niaj hnub mus cuav zos hauv koj tej phoojywg nruab ze, nyob tsam nws nkees nrog koj nyob thiab ntxub koj. 18Tej lus kom tsis tseeb zoo ib yam li tus qws lossis rab ntaj lossis xib xubvos uas ntse zuag plias. 19Cia siab rau tus neeg tsis ncaj thaum muaj kev ntxhov siab, ces zoo ib yam li tus lov hniav xo mov lossis tus tu taw mus kev. 20Hu nkauj rau tus neeg nyuaj siab mloog, ces zoo ib yam li tug neeg hle ris tsho mus tiv no lossis zoo li nphoo ntsev rau lub qhov txhab. 21Yog koj tus yeebncuab tshaib plab, cia li muab mov rau nws noj; yog nws nqhis dej, cia li muab dej rau nws haus. 22Yog koj ua li ntawd nws yuav txajmuag, tus TSWV thiaj yuav muab nqi zog rau koj. 23Cov cua uas tuaj sab qaumteb tuaj coj nag los li cas tus neeg taugxaiv ua rau muaj kev chim li ntawd. 24Nyob saum rutsev zoo dua li nrog tus pojniam uas yws tau nyob ua ke hauv tsev. 25Xov zoo tuaj lub tebchaws deb tuaj zoo ib yam li koj haus cov dej txias thaum koj nqhis dej qa qhuav qhawv. 26Tus neeg ncaj ncees uas cia tug neeg ua phem coj nws mus ua kev phem kev qias, ces zoo li lub qhovdej txhawv uas nro lossis lub qhovtshij uas muaj tshuaj lom nyob hauv. 27Noj zib ntab ntau yuav tsis zoo rau koj, thiab qhov uas cia luag qhuas koj ntau los yuav tsis zoo ib yam nkaus. 28Yog koj tswj tsis tau koj kev chim, ces koj tsis muaj kev pab ib yam li lub nroog uas tsis muaj ntsayeej thaiv thiab qhib lug rau yeebncuab tuaj tua ntag.