1 Đây cũng là những châm ngôn của Sa-lô-môn, mà các người của Ê-xê-chia, vua Giu-đa, sao tả. 2 Giấu kín việc nào, ấy là vinh hiển của Đức Chúa Trời; Nhưng dò xét điều nào, ấy là vinh hiển của các vua. 3 Người ta không thể dò biết bề cao của từng trời, Bề sâu của đất, hay là lòng của các vua. 4 Hãy lấy cứt khỏi bạc, Thì thợ bạc liền được một khí dụng; 5 Hãy trừ kẻ ác khỏi trước mặt vua, Thì ngôi người sẽ nhờ công bình được lập bền vững. 6 Chớ phô mình trước mặt vua, Và đừng ngồi tại chỗ của người cao trọng.⚓ 7 Vì thà người ta nói cùng con rằng: Hãy lên đây, Hơn là người ta hạ con xuống trước mặt vua chúa, mà mắt con đã thấy. 8 Chớ vội gây ra điều tranh tụng, E rốt cuộc khi kẻ lân cận con đã làm con hổ thẹn, Con sẽ chẳng biết làm chi. 9 Hãy đối nại duyên cớ con với chánh kẻ lân cận con, Song chớ tỏ sự kín đáo của kẻ khác; 10 E khi người nghe điều ấy sẽ trách con, Và sự sỉ nhục con không hề bôi hết chăng. 11 Lời nói phải thì, Khác nào trái bình bát bằng vàng có cẩn bạc. 12 Người khôn ngoan quở trách lỗ tai hay nghe, Khác nào một cái vòng vàng, một đồ trang sức bằng vàng ròng vậy. 13 Sứ giả trung tín với người sai đi, Giống như tuyết mát mẻ trong ngày mùa gặt; Vì người bổ sức linh hồn của chủ mình. 14 Kẻ nào tự khoe khoang giả dối về lễ vật mình, Tợ như có mây có gió, mà không mưa. 15 Hằng chậm nóng giận mới khuyên được lòng của quan trưởng; Còn lưỡi mềm dịu bẻ gãy các xương. 16 Nếu con tìm được mật, hãy ăn vừa phải, Kẻo khi ăn no chán, con mửa ra chăng. 17 Chớ năng bước chân đến nhà kẻ lân cận con, E người chán con, và trở lòng ghét con chăng. 18 Kẻ nào đối chứng giả dối cho người lân cận mình, Khác nào một cái búa, một cây gươm, một mũi tên nhọn. 19 Tin cậy kẻ bất trung trong ngày hoạn nạn, Giống như răng bị gãy bể, tỉ như chân trẹo đi. 20 Ai hát cho lòng buồn thảm nghe, Khác nào kẻ lột áo mình khi ngày lạnh, Và như giấm đổ trên diêm tiêu vậy. 21 Nếu kẻ thù nghịch con có đói, hãy cho nó ăn; Nếu có khát, hãy cho nó uống;⚓ 22 Vì như vậy con chất than cháy đỏ trên đầu nó, Và Đức Giê-hô-va sẽ báo lại cho con. 23 Gió bắc sanh ra mưa; Còn lưỡi nói hành cách kín đáo gây cho mặt mày giận dữ. 24 Thà ở một góc trên mái nhà, Hơn là ở chung nhà với người đàn bà hay tranh cạnh. 25 Tin lành ở xứ xa đến, Giống như nước mát mẻ cho người khát khao. 26 Người công bình xiêu tó trước mặt kẻ gian ác, Khác nào một suối nước bị dấy đục, một nguồn nước bị hư. 27 Ăn mật nhiều quá lấy làm chẳng tốt; Và cầu kiếm vinh hiển cho mình, ấy gây sự tổn hại. 28 Người nào chẳng chế trị lòng mình, Khác nào một cái thành hư nát, không có vách ngăn.
25
Tej paj lug uas Xalaumoo hais ntxiv
1Ntawm no yog Xalaumoo tej paj lug uas Yuda tus vajntxwv Hexekhiya cov tub teg tub taws sau cia.
2Qhov uas Vajtswv muaj koob meej yog qhov uas nws npog ntau yam cia, tiamsis qhov uas tej vajntxwv tau koob meej yog qhov uas lawv tshawb tau ntau yam tshwm los. 3Lub ntuj nyob siab li cas thiab lub ntiajteb nyob tob li cas, kuj tshawb tsis tau tej vajntxwv lub siab tag ib yam li ntawd. 4Cia li muab tej quav nyiaj nchuav kom tawm mus, mas thiaj tau cov tseem nyiaj rau tus Kws ua tais. 5Cia li muab cov neeg limhiam raws tawm ntawm tus vajntxwv xubntiag mus, nws lub zwm txwv thiaj yuav nyob ncaj ncees mus li. 6Tsis txhob mus sawv tsab ua loj rau ntawm vajntxwv xubntiag thiab tsis txhob mus sawv ntawm cov uas ua hlob lub chaw, 7Qhov uas luag hais tias, “Nce los rau ntawm no,” zoo dua li raug muab raws nqes rau lub rooj qes tab meeg cov thawj.
Yam uas koj pom 8tsis txhob maj mus ua timkhawv rau hauv tsev tu plaub tsam muaj dua lwm tus ua rau koj poob ntsej muag mas thaum kawg koj yuav ua li cas? 9Cia li nrog tus uas muaj plaub rau koj hais kom hum, tsis txhob nthuav nws lub qe rau lwm tus, 10tsam lwm tus tau hnov ces koj raug txaj muag thiab luag yuav xyav koj lub moo tsis zoo mus li. 11Hais tej lus zoo rau lub sijhawm uas cheem tsum hais, mas zoo yam nkaus li lub txiv duaj kub uas nyob hauv lub tais nyiaj. 12Tus uas txawj ntse ntuas tus uas tig ntsej mloog mas zoo yam nkaus li nplhaib kub saw kub. 13Daus xib daus npu laj ntxiag rau lub caij sau qoob li cas, mas tus tub tshaj xo uas ncaj zoo li ntawd rau cov uas txib nws mus, nws ua rau cov uas txib nws mus kaj siab. 14Tus uas khav hais tias nws yuav pub yam ub yam no tiamsis kuj tsis pub, mas zoo yam nkaus li tej huab cua uas tsis muaj nag. 15Qhov uas ua siab ntev yuav haub tau nom tswv, thiab tus nplaig uas hais lus mos lus muag yuav txo tau lub siab tawv.⚓ 16Yog koj pom zib ntab cia li noj kom txaus nkaus xwb, tsam koj tsau dhau ces ntuav. 17Koj txhais kotaw uas mus cov zos hauv luag tej tsev mas tsawg mus ib ntswv, tsam ces luag dhuav thiab ntxub koj. 18Tus uas ua cuav timkhawv tom kwvtij zej zog kuj zoo yam nkaus li tus qws lossis rab ntaj lossis rab xub uas ntse. 19Qhov uas tso siab rau ib tug uas tsis ncaj thaum uas koj raug txom nyem, kuj zoo yam nkaus li tus hniav uas mob thiab txhais kotaw uas ceg tawv. 20Tus uas hu nkauj rau tus uas lwj siab mloog mas zoo yam nkaus li tus uas hle nws cev tsoos tsho rau hnub uas no, thiab zoo yam nkaus li muab kua qaub hliv rau lub kiav txhab. 21Yog koj tus yeeb ncuab tshaib plab ces muab mov rau nws noj, yog nws nqhis dej cia li muab rau nws haus, 22rau qhov koj yuav rauv ib cub thee cig plaws rau saum nws taubhau, mas Yawmsaub yuav muab nqe zog rau koj. 23Cua ntsawj sab ped tuaj coj nag los li cas, tus nplaig uas taug xaiv kuj coj lub ntsej muag chim los ib yam li ntawd. 24Nyob saum ru tsev zoo dua li nrog tus pojniam tsawm taus nyob hauv tsev. 25Tej xov zoo uas tuaj tebchaws deb tuaj kuj zoo yam nkaus li khob dej txiag rau tus uas nqhis. 26Tus ncaj ncees uas swb tug neeg limhiam zoo yam nkaus li lub hauv dej muaj av lossis lub qhov dej qias. 27Qhov uas noj zib ntab ntau kuj tsis zoo, yog li ntawd yuav tsis txhob hais tej lus qhuas ntau dhau.⚓ 28Tus uas tswj tsis tau nws lub siab, kuj yam nkaus li lub nroog uas pob tag tsis muaj ntsa loog.