1 Tại Thành Y-cô-ni, Phao-lô và Ba-na-ba cùng vào nhà hội của người Giu-đa, và giảng một cách đến nỗi có rất nhiều người Giu-đa và người Gờ-réc tin theo. 2 Song những người Giu-đa chưa chịu tin thì xui giục và khêu chọc lòng người ngoại nghịch cùng anh em. 3 Dầu vậy, Phao-lô và Ba-na-ba ở lại đó cũng khá lâu, đầy dẫy sự bạo dạn và đức tin trong Chúa, và Chúa dùng tay của hai sứ đồ làm những phép lạ dấu kỳ, mà chứng về đạo ân điển của Ngài. 4 Nhưng dân chúng trong thành chia phe ra: Kẻ thì theo bên Giu-đa, người thì theo bên hai sứ đồ. 5 Lại khi những người ngoại và người Giu-đa cùng các quan mình nổi lên đặng hà hiếp và ném đá hai sứ đồ, 6 thì hai sứ đồ đã biết trước, bèn trốn tránh trong các thành xứ Ly-cao-ni, là thành Lít-trơ, thành Đẹt-bơ, và miền chung quanh đó, 7 mà giảng Tin lành.
Phao-lô và Ba-na-ba tại thành Lít-trơ
8 Nơi thành Lít-trơ có một người liệt chân, què từ lúc mới sanh ra, chẳng hề đi được. 9 Người ngồi và nghe Phao-lô giảng. Phao-lô chăm mắt trên người, thấy có đức tin để chữa lành được, 10 bèn nói lớn tiếng rằng: Ngươi hãy chờ dậy, đứng thẳng chân lên. Người nhảy một cái, rồi đi. 11 Dân chúng thấy sự Phao-lô đã làm, thì kêu lên bằng tiếng Li-cao-ni rằng: Các thần đã lấy hình loài người mà xuống cùng chúng ta. 12 Chúng bèn xưng Ba-na-ba là thần Giu-bi-tê,⚓) còn Phao-lô là thần Mẹt-cu-rơ,⚓) vì là người đứng đầu giảng đạo. 13 Thầy cả của thần Giu-bi-tê có miếu nơi cửa thành, đem bò đực và tràng hoa đến trước cửa, muốn đồng lòng với đoàn dân dâng một tế lễ. 14 Nhưng hai sứ đồ là Ba-na-ba và Phao-lô hay điều đó, bèn xé áo mình, sấn vào giữa đám đông, mà kêu lên rằng: 15 Hỡi các bạn, sao làm điều đó? Chúng ta chỉ là loài người, giống như các ngươi; chúng ta giảng Tin lành cho các ngươi, hầu cho xây bỏ các thần hư không kia, mà trở về cùng Đức Chúa Trời hằng sống, là Đấng đã dựng nên trời, đất, biển, và muôn vật trong đó.⚓16 Trong các đời trước đây, Ngài để cho mọi dân theo đường riêng mình, 17 dầu vậy, Ngài cứ làm chứng luôn về mình, tức là giáng phước cho, làm mưa từ trời xuống, ban cho các ngươi mùa màng nhiều hoa quả, đồ ăn dư dật, và lòng đầy vui mừng. 18 Tuy sứ đồ nói như vậy, chỉ vừa đủ ngăn trở dân chúng dâng cho mình một tế lễ. 19 Bấy giờ có mấy người Giu-đa từ thành An-ti-ốt và thành Y-cô-ni đến dỗ dành dân chúng; chúng ném đá Phao-lô, tưởng người đã chết, nên kéo ra ngoài thành. 20 Nhưng các môn đồ đương nhóm chung quanh người, thì người vùng đứng dậy và vào trong thành. Bữa sau, người đi với Ba-na-ba đến thành Đẹt-bơ.
Trở về thành An-ti-ốt
21 Khi hai sứ đồ đã rao truyền Tin lành trong thành đó, và làm cho khá nhiều người trở nên môn đồ, thì trở về thành Lít-trơ, thành Y-cô-ni, và thành An-ti-ốt, 22 giục các môn đồ vững lòng, khuyên phải bền đỗ trong đức tin, và bảo trước rằng phải trải qua nhiều nỗi khó khăn mới vào được nước Đức Chúa Trời. 23 Khi hai sứ đồ khiến lựa chọn những trưởng lão trong mỗi Hội thánh, cầu nguyện và kiêng ăn xong, thì dâng các người đó cho Chúa là Đấng mình đã tin đến. 24 Kế đó, hai sứ đồ vượt qua đất Bi-si-đi, đến trong xứ Bam-phi-ly. 25 Sau khi đã truyền đạo tại thành Bẹt-giê rồi, thì xuống thành Át-ta-li. 26 Từ nơi đó, hai người chạy buồm về thành An-ti-ốt, là chỗ mình đã ra đi, được giao phó cho ân điển Đức Chúa Trời, để làm công việc mình vừa mới làm xong. 27 Hai người đến nơi, nhóm họp Hội thánh rồi, bèn thuật lại mọi việc Đức Chúa Trời đã cậy mình làm, và Ngài mở cửa đức tin cho người ngoại là thể nào. 28 Hai người ở tại đó lâu ngày với các môn đồ.
14
Phau-lô Cớp Ba-naba Tâng Vil I-cuni
1Tữ Phau-lô cớp Ba-naba toâq pỡ vil I-cuni, alới mut atỡng sĩa tâng dống sang tỗp I-sarel. Parnai alới pai la blễng lứq. Ngkíq clứng cũai tễ tỗp I-sarel cớp tễ tỗp tỡ cỡn cũai I-sarel noap cớp sa‑âm Yê-su tê. 2Ma máh tỗp I-sarel ca tỡ ễq sa‑âm parnai Yiang Sursĩ, alới sasrúc cũai tỡ cỡn cũai I-sarel yỗn alới ũan chóq máh cũai khoiq sa‑âm. 3Ngkíq Phau-lô cớp Ba-naba ỡt atỡng parnai Yiang Sursĩ dũn lứq tâng vil ki. Alới atỡng clŏ́q lứq. Cớp Yiang Sursĩ apáh yỗn cũai dáng parnai alới pai la lứq parnai Yiang Sursĩ, yuaq án yỗn alới bữn chớc têq táq ranáq salễh. 4Ma máh cũai tâng vil ki caryoah cỡt bar tỗp. Muoi tỗp yoc ễ puai tỗp I-sarel ca tỡ bữn sa‑âm. Ma muoi tỗp ễn yoc ễ puai Phau-lô cớp Ba-naba. 5Chơ cũai I-sarel ca tỡ bữn sa‑âm, ki pruam cớp cũai tỡ cỡn cũai I-sarel cớp máh cũai sốt tâng vil, alới pai vial Phau-lô cớp Ba-naba, cớp tám tamáu chóq alới hỡ. 6Ma tữ alới bar náq sâng ngkíq, alới lúh aloŏh chíq tễ vil ki, pỡq chu cruang Lu-cani cớp mut tâng vil Lutrơ, vil Der-bơ, cớp máh vil mpễr ki. 7Tâng máh vil ki alới atỡng parnai o tễ Yê-su Crĩt.
Phau-lô Cớp Ba-naba Tâng Vil Lutrơ
8Tâng vil Lutrơ bữn manoaq samiang yỗt ayững tễ mpiq án canỡt. Án tỡ têq pupỡq. 9Án tamứng tê Phau-lô atỡng. Tữ Phau-lô cloân níc chu án, Phau-lô hữm án lứq sa‑âm Yiang Sursĩ têq táq bán ayững án. 10Ngkíq Phau-lô ớn án casang lứq: “Mới yuor tayứng!” Yóiq toâp án yuor. Chơ án pỡq. 11Toâq cũai clứng hữm Phau-lô táq ranáq nâi, alới pruam pai casang lứq toâq parnai alới bữm, la parnai Lu-cani, neq: “Yiang ơiq alới bar náq nâi! Yiang samblớt cỡt cũai!” 12Cớp alới dŏq Ba-naba la yiang Yubi-tỡ. Cớp alới dŏq Phau-lô la yiang Mer-curi, cỗ án la cũai nghễl bỗq ariang yiang ki tê. 13Tỗp sang yiang Yubi-tỡ, alới bữn muoi lám prông cheq ramŏ́h vil. Án ca yống tampức yiang ki dững ntroŏq tangcáh cớp piar pỡ ngoah toong viang vil, cỗ ễ toŏng Ba-naba cớp Phau-lô. 14Tữ Ba-naba cớp Phau-lô sâng tỗp ki ễ sang alới, alới háq chíq tampâc bữm, táq tếc alới tỡ ễq tỗp ki táq ngkíq. Chơ alới lúh chu cũai clứng ki cớp pai casang lứq neq: “Sễm ai ơi! Nŏ́q anhia yoc ễ toŏng hếq? 15Hếq la cũai machớng anhia tê. Hếq toâq pỡ nâi yoc ễ atỡng anhia dáng chỗi toŏng noâng yiang canŏ́h, yuaq yiang ki tỡ têq chuai anhia ntrớu. Ma cóq anhia sang ống Yiang Sursĩ sâng. Ống Yiang Sursĩ toâp la Yiang tamoong níc. Lứq ống Yiang Sursĩ toâp tễng paloŏng, cutễq, dỡq, cớp dũ ramứh tâng ki. 16Tâng máh dỡi nhũang Yiang Sursĩ yỗn nheq tỗp cũai puai ngê alới bữm. 17Ma noâng Yiang Sursĩ táq sa‑ữi tếc o yỗn nheq tữh cũai ki dáng samoât lứq, án la Yiang ca sốt lứq. Án yỗn alới bữn li phũac mia cớp bữn crơng sarnóh, pĩeiq catữ. Ngkíq mứt pahỡm alới cỡt bũi lứq.” 18Ma Phau-lô mán ễ pê sưoq alới chỗi tutoŏng án cớp Ba-naba. 19Tỡ bữn dũn noâng tỗp I-sarel tễ vil Anti-ôt, cruang Bi-sadi, cớp tễ vil I-cuni, alới toâq. Alới radững cũai proai tám tamáu chóq Phau-lô, ễ cachĩt án. Tữ alới chanchớm pai Phau-lô khoiq cuchĩt chơ, alới hor aloŏh tỗ án yáng tiah vil. 20Ma toâq tỗp sa‑âm Yê-su rôm mpễr tỗ Phau-lô, ngkíq Phau-lô yuor tayứng cớp án mut loah tâng vil ki. Máh tangái parnỡ ễn Phau-lô cớp Ba-naba loŏh tễ vil ki pỡq chu vil Der-bơ ễn.
Alới Chu Pỡ Vil Anti-ôt Sĩa Tâng Cruang Si-ri
21Tâng vil Der-bơ alới atỡng sĩa parnai o tễ Yê-su Crĩt, cớp clứng cũai sa‑âm Yê-su Crĩt tê. Moâm alới atỡng tâng vil Der-bơ, chơ alới píh chu loah pỡ vil Lutrơ, vil I-cuni, cớp vil Anti-ôt tâng cruang Bi-sadi. 22Tâng máh vil ki Phau-lô cớp Ba-naba catoaih atỡng máh cũai puai Yê-su yỗn alới sa‑âm nheq rangứh cớp yống pacái lứq máh ŏ́c alới khoiq sa‑âm chơ. Alới atỡng tỗp ki neq: “Khân hái yoc ễ mut tâng ntốq Yiang Sursĩ sốt, cóq hái chĩuq sa‑ữi ramứh túh coat.” 23Phau-lô cớp Ba-naba rưoh cũai tễ tỗp sa‑âm cu vil dŏq cỡt sốt tâng tỗp sa‑âm vil ki. Alới rôm câu, cớp alới ót sana. Chơ alới chiau pỡ Yiang Sursĩ máh cũai alới khoiq rưoh, sễq Yiang Sursĩ bán kĩaq máh cũai ki, yuaq máh cũai ki sa‑âm Yiang Sursĩ samoât samơi. 24Vớt ki Phau-lô cớp Ba-naba pỡq luat cruang Bi-sadi, chơ toâq pỡ cruang Bam-phuli. 25Alới mut tâng vil Pêr-ca; chơ alới atỡng parnai o tễ Yiang Sursĩ tâng vil ki. Moâm ki alới mut tâng vil A-talia ễn; chơ alới chỗn tâng tuoc chu loah pỡ vil Anti-ôt tâng cruang Si-ri. 26Tỗp sa‑âm tâng vil Anti-ôt khoiq rôm câu yỗn Phau-lô cớp Ba-naba bo ki, nhũang alới tỡ yũah pỡq atỡng. Tỗp ki khoiq sễq Yiang Sursĩ chuai alới bar náq pỡq táq ranáq Yiang Sursĩ rưoh yỗn alới táq. Sanua alới bar náq khoiq táq moâm chơ máh ranáq ki. 27Tữ Phau-lô cớp Ba-naba toâq loah pỡ vil Anti-ôt, alới parỗm loah máh tỗp sa‑âm Yê-su yoc atỡng loah yỗn alới ki dáng máh ranáq Yiang Sursĩ khoiq chuai alới táq. Cớp alới atỡng tỗp sa‑âm ki dáng Yiang Sursĩ yỗn cũai ca tỡ cỡn cũai I-sarel sa‑âm parnai án tê. 28Chơ Phau-lô cớp Ba-naba ỡt dũn cớp tỗp puai Yê-su tâng vil Anti-ôt cruang Si-ri.