13

Thí dụ về nước Đức Chúa Trời

(Mac 4:1-12,30-32; Lu 8:4-10; 13:8-9)

¹ Cũng ngày ấy, Đức Chúa Jêsus ra khỏi nhà, ngồi bên mé biển. ² Đoàn dân nhóm họp xung quanh Ngài đông lắm, đến nỗi Ngài phải xuống thuyền mà ngồi, còn cả đoàn dân đứng trên bờ.⚓ ³ Ngài dùng thí dụ mà giảng nhiều điều cùng họ.
Ngài phán như vầy: Có người gieo giống đi ra đặng gieo. ⁴ Khi đương gieo, một phần giống rơi dọc đường, chim bay xuống và ăn. ⁵ Một phần khác rơi nhằm chỗ đất đá sỏi, chỉ có ít đất thịt, bị lấp không sâu, liền mọc lên; ⁶ song khi mặt trời mọc lên, thì bị đốt, và vì không có rễ, nên phải héo. ⁷ Một phần khác rơi nhằm bụi gai, gai mọc rậm lên, phải nghẹt ngòi. ⁸ Một phần khác nữa rơi nhằm chỗ đất tốt, thì sanh trái; hoặc một hột ra được một trăm, hoặc một hột sáu chục, hoặc một hột ba chục. ⁹ Ai có tai, hãy nghe!
¹⁰ Môn đồ bèn đến gần Ngài mà hỏi rằng: Sao thầy dùng thí dụ mà phán cùng chúng vậy? ¹¹ Ngài đáp rằng: Bởi vì đã ban cho các ngươi được biết những điều mầu nhiệm của nước thiên đàng, song về phần họ, thì không ban cho biết. ¹² Vì sẽ cho thêm kẻ nào đã có, thì họ sẽ được dư dật; nhưng kẻ nào không có, thì lại cất luôn điều họ đã có nữa.⚓ ¹³ Vậy nên ta phán thí dụ cùng chúng; vì họ xem mà không thấy, lắng tai mà không nghe, và không hiểu chi hết. ¹⁴ Vậy, về họ, đã được ứng nghiệm lời tiên tri của Ê-sai rằng:
Các ngươi sẽ lóng tai nghe, mà chẳng hiểu chi;
Lấy mắt xem mà chẳng thấy chi.
¹⁵ Vì lòng dân nầy đã cứng cỏi;
Đã làm cho nặng tai
Và nhắm mắt mình lại,
E khi mắt mình thấy được,
Tai mình nghe được,
Lòng mình hiểu được,
Họ tự hối cải lại,
Và ta chữa họ được lành chăng.⚓
¹⁶ Nhưng phước cho mắt các ngươi vì thấy được; phước cho tai các ngươi, vì nghe được!⚓ ¹⁷ Quả thật, ta nói cùng các ngươi, có nhiều đấng tiên tri, nhiều người công chính đã ước ao thấy điều các ngươi thấy, mà chẳng được thấy; ước ao nghe điều các ngươi nghe, mà chẳng được nghe.
¹⁸ Ấy vậy, các ngươi hãy nghe nghĩa ví dụ về kẻ gieo giống là gì. ¹⁹ Khi người nào nghe đạo nước thiên đàng, mà không hiểu, thì quỉ dữ đến cướp điều đã gieo trong lòng mình; ấy là kẻ chịu lấy hột giống rơi ra dọc đàng. ²⁰ Người nào chịu lấy hột giống nơi đất đá sỏi, tức là kẻ nghe đạo, liền vui mừng chịu lấy; ²¹ song trong lòng không có rễ, chỉ tạm thời mà thôi, đến khi vì đạo mà gặp sự cực khổ, sự bắt bớ, thì liền vấp phạm. ²² Kẻ nào chịu lấy hột giống nơi bụi gai, tức là kẻ nghe đạo; mà sự lo lắng về đời nầy, và sự mê đắm về của cải, làm cho nghẹt ngòi đạo và thành ra không kết quả. ²³ Song, kẻ nào chịu lấy hột giống nơi đất tốt, tức là kẻ nghe đạo và hiểu; người ấy được kết quả đến nỗi một hột ra một trăm, hột khác sáu chục, hột khác ba chục.
²⁴ Đức Chúa Jêsus phán ví dụ khác cùng chúng rằng: Nước thiên đàng giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. ²⁵ Nhưng đương khi người ta ngủ, thì kẻ thù chủ ruộng liền đến, gieo cỏ lùng vào trong lúa mì, rồi đi. ²⁶ Đến khi lúa mì lớn lên, và trổ bông, thì cỏ lùng cũng lòi ra. ²⁷ Các đầy tớ của chủ nhà bèn đến thưa rằng: Thưa chủ, chủ không gieo giống tốt trong ruộng chủ sao? Vậy thì cỏ lùng bởi đâu mà ra? ²⁸ Chủ đáp rằng: Ấy là một kẻ thù đã làm điều đó. Các đầy tớ thưa rằng: Vậy chủ có muốn chúng tôi đi nhổ cỏ đó chăng? ²⁹ Chủ rằng: Chẳng nên, e khi nhổ cỏ lùng, hoặc các ngươi nhổ lộn lúa mì đi chăng. ³⁰ Hãy để cho cả hai thứ cùng lớn lên cho đến mùa gặt; đến mùa gặt, ta sẽ dặn con gặt rằng: Trước hết hãy nhổ cỏ lùng, bó lại từng bó mà đốt đi; song hãy thâu trữ lúa mì vào kho ta.
³¹ Ngài lấy ví dụ khác mà phán rằng: Nước thiên đàng giống như một hột cải mà người kia lấy gieo trong ruộng mình; ³² hột ấy thật nhỏ hơn cả các giống khác, song khi đã mọc lên, thì lớn hơn các thứ rau, và trở nên cây cối, cho đến nỗi chim trời tới làm ổ trên nhành nó được.
³³ Ngài lấy ví dụ khác nữa mà phán rằng: Nước thiên đàng giống như men mà người đàn bà kia lấy trộn vào trong ba đấu bột, cho đến chừng nào bột dậy cả lên.
³⁴ Đức Chúa Jêsus lấy lời ví dụ mà phán những điều đó cùng đoàn dân, Ngài chẳng phán điều gì cùng họ mà không dùng lời ví dụ, ³⁵ để được ứng nghiệm lời đấng tiên tri rằng:
Ta sẽ mở miệng ra mà nói lời ví dụ,
Ta sẽ rao bảo những điều kín nhiệm từ khi dựng nên trời đất.⚓
³⁶ Bấy giờ, Đức Chúa Jêsus cho chúng về, rồi vào nhà; môn đồ đến gần mà hỏi Ngài rằng: Xin thầy giải lời ví dụ về cỏ lùng trong ruộng cho chúng tôi. ³⁷ Ngài đáp rằng: Kẻ gieo giống tốt, là Con người; ³⁸ ruộng, là thế gian; giống tốt, là con cái nước thiên đàng; cỏ lùng, là con cái quỉ dữ; ³⁹ kẻ nghịch thù gieo cỏ ấy, là ma quỉ; mùa gặt, là ngày tận thế; con gặt, là các thiên sứ. ⁴⁰ Còn người ta nhổ cỏ lùng mà đốt trong lửa thể nào, thì ngày tận thế cũng sẽ như vậy; ⁴¹ Con người sẽ sai các thiên sứ Ngài thâu mọi gương xấu và những kẻ làm ác khỏi nước Ngài, ⁴² và quăng những người đó vào lò lửa, là nơi sẽ có khóc lóc và nghiến răng. ⁴³ Khi ấy, những người công bình sẽ chói rạng như mặt trời trong nước của Cha mình. Ai có tai, hãy nghe!
⁴⁴ Nước thiên đàng giống như của báu chôn trong một đám ruộng kia. Một người kia tìm được thì giấu đi, vui mừng mà trở về, bán hết gia tài mình, mua đám ruộng đó.
⁴⁵ Nước thiên đàng lại giống như một người lái buôn kiếm ngọc châu tốt, ⁴⁶ khi đã tìm được một hột châu quí giá, thì đi bán hết gia tài mình mà mua hột châu đó.
⁴⁷ Nước thiên đàng cũng giống như một tay lưới thả xuống biển, bắt đủ mọi thứ cá. ⁴⁸ Khi lưới được đầy rồi, thì người đánh cá kéo lên bờ; đoạn, ngồi mà chọn giống tốt để riêng ra, đem bỏ vào rổ, còn giống xấu thì ném đi. ⁴⁹ Đến ngày tận thế cũng như vậy: Các thiên sứ sẽ đến và chia kẻ ác với người công bình ra, ⁵⁰ ném những kẻ ác vào lò lửa; ở đó sẽ có khóc lóc và nghiến răng.
⁵¹ Các ngươi có hiểu mọi điều đó chăng? Các môn đồ thưa rằng: Có hiểu. ⁵² Ngài bèn phán rằng: Vì cớ ấy, mọi thầy thông giáo đã học thông đạo về nước thiên đàng, thì giống như một người chủ nhà kia, đem những vật mới và cũ ở trong kho mình ra.

Chúa về Na-xa-rét

(Mac 6:1-6; Lu 4:16-30)

⁵³ Đức Chúa Jêsus phán các lời ví dụ ấy rồi, thì đi khỏi chỗ đó. ⁵⁴ Ngài về đến quê hương, rồi dạy dỗ trong nhà hội, đến nỗi ai nghe cũng lấy làm lạ, mà nói rằng: Bởi đâu mà người nầy được khôn ngoan và những phép lạ nầy? ⁵⁵ Có phải là con người thợ mộc chăng? Mẹ người có phải là Ma-ri, và anh em người là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn, Giu-đe chăng? ⁵⁶ Chị em người đều ở giữa chúng ta chăng? Bởi đâu mà người nầy được mọi điều ấy như vậy? ⁵⁷ Họ bèn vì cớ Ngài mà vấp phạm. Song Đức Chúa Jêsus phán cùng họ rằng: Đấng tiên tri chỉ bị trong xứ mình và người nhà mình khinh dể mà thôi.⚓ ⁵⁸ Ở đó, Ngài không làm nhiều phép lạ, vì chúng không có lòng tin.

13

Chuyện Ngụ Ngôn Về Người Gieo Giống

(Mác 4:1-20; Lu 8:4-15)

¹Cũng trong ngày đó Đức Giê-su rời khỏi nhà, ra ngồi bên bờ biển. ²Nhiều đoàn người đến với Ngài, đến nỗi Ngài phải xuống ngồi trên một chiếc thuyền, còn tất cả dân chúng đứng trên bờ. ³Ngài dùng ngụ ngôn dạy dỗ dân chúng nhiều điều. Ngài kể: “Một người kia đi ra gieo giống. ⁴Đang khi gieo giống, một số hạt rơi trên đường đi, chim đến ăn hết. ⁵Một số khác rơi nhằm chỗ có đá, không có nhiều đất nên mọc lên ngay vì đất không sâu. ⁶Nhưng khi mặt trời mọc lên, bị sém nắng và vì không có rễ nên chết khô. ⁷Một số khác rơi nhằm bụi gai, gai mọc lên làm lúa bị nghẹt. ⁸Nhưng một số rơi vào chỗ đất tốt nên kết quả, hạt ra một trăm, hạt ra sáu chục, hạt ra ba chục. ⁹Ai có tai, hãy lắng nghe.”
¹⁰Các môn đệ đến hỏi Ngài: “Sao Thầy dùng ngụ ngôn để dạy dân chúng?”
¹¹Ngài đáp: “Vì các con được ban cho hiểu biết sự huyền nhiệm về Nước Thiên Đàng, nhưng họ thì không. ¹²Vì người có lại được cho thêm và đầy dẫy. Nhưng người không có, ngay cả điều họ có cũng bị cất đi. ¹³Lý do Ta kể chuyện ngụ ngôn vì họ nhìn nhưng không thấy, lắng tai mà chẳng nghe, chẳng hiểu. ¹⁴Lời tiên tri I-sa nói về họ đã được ứng nghiệm:
‘Các ngươi cứ nghe nhưng không hiểu,
Cứ nhìn nhưng không thấy.
¹⁵Vì lòng dân này đã chai lì,
Tai đã nặng,
Mắt nhắm kín,
Nếu không, mắt họ đã thấy
Tai đã nghe
Và tâm trí họ hiểu rõ,
Để quay trở lại và Ta sẽ chữa lành cho.’ ”⚓
¹⁶“Nhưng phước cho các con có mắt thấy được, có tai nghe được. ¹⁷Vì thật, Ta bảo các con, nhiều tiên tri và người công chính mong ước được thấy những điều các con thấy, nghe lời các con nghe, mà không được.
¹⁸Thế thì, các con hãy nghe ý nghĩa chuyện ngụ ngôn về người gieo giống. ¹⁹Tất cả những ai nghe đạo Nước Đức Chúa Trời mà không hiểu thì quỷ dữ đến cướp mất hạt giống đã gieo trong lòng họ, đây là hạt giống rơi xuống đường. ²⁰Hạt giống rơi nhằm chỗ đất có đá chỉ về người nghe đạo liền vui mừng tiếp nhận, ²¹nhưng không đâm rễ trong lòng, chỉ tạm thời nên khi gặp khó khăn hay bị bắt bớ vì đạo, họ bỏ đạo ngay. ²²Hạt giống rơi nhằm bụi gai chỉ về người nghe đạo nhưng lòng lo lắng về đời này, ham mê giàu sang, làm đạo chết nghẹt, không kết quả được. ²³Hạt giống rơi nhằm đất tốt chỉ về người nghe, hiểu đạo và kết quả, một thành trăm, một thành sáu chục, một thành ba chục.”

Ngụ Ngôn Về Cỏ Lùng Lẫn Trong Lúa

²⁴Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. ²⁵Nhưng đang khi mọi người ngủ, kẻ thù đến gieo cỏ lùng vào ruộng lúa của ông rồi bỏ đi. ²⁶Thế là lúa lớn lên và kết hạt, nhưng đồng thời cỏ lùng cũng xuất hiện.
²⁷Đầy tớ của chủ nhà đến trình: ‘Thưa chủ, chủ không gieo giống lúa tốt trong ruộng sao? Tại sao lại có cỏ lùng mọc trong ruộng?’
²⁸Chủ trả lời: ‘Kẻ thù đã làm đấy.’ Các đầy tớ thưa: ‘Chủ muốn chúng tôi đi nhổ cỏ không?’
²⁹Chủ đáp: ‘Không nên, e rằng khi nhổ cỏ các anh sẽ nhổ cả gốc lúa đi chăng. ³⁰Cứ để cả lúa lẫn cỏ mọc lên cho đến mùa gặt. Lúc ấy ta sẽ bảo thợ gặt nhổ cỏ trước, bó lại rồi đốt, sau đó sẽ gặt lúa đem trữ trong kho của ta.’ ”

Ngụ Ngôn Về Hạt Cải Và Men

(Mác 4:30-32; Lu 13:18-21)

³¹Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một hạt cải người ta gieo trong vườn. ³²Hạt cải vốn nhỏ nhất trong tất cả các loại hạt nhưng khi lớn lại to hơn hết các loại rau khác, trở thành cây, chim trời đến làm tổ trên cành.”
³³Ngài cũng kể thêm một ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như chất men một phụ nữ lấy trộn với ba thùng⚓ bột cho đến khi tất cả bột dậy lên.”

Mục Đích Của Ngụ Ngôn

(Mác 4:33-34)

³⁴Đức Giê-su dùng ngụ ngôn để dạy tất cả những điều này cho đám đông, không một điều gì Ngài dạy họ mà không dùng ngụ ngôn. ³⁵Điều này để ứng nghiệm lời tiên tri rằng:
“Ta sẽ mở miệng dạy dỗ bằng ngụ ngôn.
Ta sẽ bày tỏ những điều bí ẩn từ khi sáng tạo thế giới.”⚓

Chúa Giải Thích Ngụ Ngôn Cỏ Lùng

³⁶Sau khi Đức Giê-su rời khỏi đám đông đi vào nhà, các môn đệ đến thưa: “Xin Thầy giải thích cho chúng con rõ ngụ ngôn cỏ lùng trong ruộng.”
³⁷Ngài phán: “Người gieo giống tốt là Con Người. ³⁸Ruộng là thế gian, hạt giống tốt là con dân Nước Đức Chúa Trời, cỏ lùng là con cái quỷ vương. ³⁹Kẻ thù gieo cỏ là quỷ dữ, mùa gặt là ngày tận thế, thợ gặt là thiên sứ.
⁴⁰Như cỏ bị nhổ và đốt trong lửa thế nào thì ngày tận thế cũng như thế. ⁴¹Con Người sẽ sai thiên sứ nhặt khỏi vương quốc Ngài tất cả những kẻ gây tội ác và những kẻ phạm pháp, ⁴²rồi ném chúng vào lò lửa, là nơi đầy tiếng than khóc và rên xiết. ⁴³Còn người công chính sẽ chiếu sáng như mặt trời trong nước của Cha họ. Ai có tai, hãy lắng nghe.”

Ngụ Ngôn Về Châu Báu

⁴⁴“Nước Thiên Đàng ví như kho châu báu chôn giấu trong ruộng. Có một người tìm thấy kho báu đó thì đem giấu. Quá mừng rỡ, người ấy đi bán hết gia tài mình để mua thửa ruộng đó.”

Ngụ Ngôn Về Ngọc Trai

⁴⁵“Nước Thiên Đàng cũng ví như một thương gia đi tìm ngọc trai quý. ⁴⁶Khi tìm được viên ngọc quý giá, liền đi bán hết gia tài để mua viên ngọc ấy.

Ngụ Ngôn Về Chài Lưới

⁴⁷Nước Thiên Đàng cũng ví như lưới thả xuống biển bắt được đủ mọi loại cá. ⁴⁸Khi đầy lưới, người ta kéo lên bờ, ngồi xuống lựa cá tốt bỏ vào thùng, còn cá xấu thì ném đi. ⁴⁹Ngày tận thế cũng sẽ như vậy. Thiên sứ sẽ đến phân cách kẻ ác khỏi người công chính ⁵⁰và ném kẻ ác vào lò lửa, nơi đó sẽ có than khóc và rên xiết.
⁵¹Các con có hiểu được mọi điều đó không?” Họ thưa: “Dạ hiểu.”
⁵²Ngài bảo tiếp: “Vì vậy mỗi chuyên gia kinh luật khi học làm môn đệ Nước Thiên Đàng thì giống như một người chủ nhà kia lấy ra khỏi kho tàng mình những bảo vật mới lẫn cũ.”

Chúa Về Quê

(Mác 6:1-6; Lu 4:16-30)

⁵³Đức Giê-su dạy xong các ngụ ngôn kia, Ngài rời khỏi chỗ đó. ⁵⁴Về đến quê mình, Ngài dạy dỗ dân chúng trong hội đường khiến ai nghe cũng ngạc nhiên hỏi: “Nhờ đâu người này được thông sáng và làm nổi những việc quyền năng nầy? ⁵⁵Người này không phải là con của ông thợ mộc sao? Mẹ người chẳng phải là bà Ma-ri và các em người là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn và Giu-đê hay sao? ⁵⁶Và các em gái người chẳng phải tất cả đang ở giữa vòng chúng ta đây sao? Nhờ đâu người được mọi điều này?” ⁵⁷Họ vấp phạm vì Ngài, song Đức Giê-su phán cùng họ: “Tiên tri được tôn trọng mọi nơi ngoại trừ tại quê hương và nhà mình.”
⁵⁸Ngài không làm nhiều việc quyền năng tại đó vì lòng vô tín của họ.