5
Mười Điều Răn
(Xuất 20:1-17)
“Hỡi Y-sơ-ra-ên, hãy nghe những luật lệ và mệnh lệnh mà ngày nay tôi rao truyền vào tai anh em; anh em phải học tập và cẩn thận làm theo những điều đó.
2Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta đã lập giao ước với chúng ta tại núi Hô-rếp.⚓
3Không phải Đức Giê-hô-va lập giao ước nầy với tổ phụ chúng ta mà với chúng ta, là tất cả những người hôm nay đang còn sống tại đây.
4Từ trong đám lửa trên núi, Đức Giê-hô-va đã phán mặt đối mặt với anh em.
5Lúc đó, tôi đứng giữa Đức Giê-hô-va và anh em để truyền đạt lời của Ngài cho anh em vì anh em thấy lửa và sợ, không đi lên núi. Ngài phán:
6‘Ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con, Đấng đã đem con ra khỏi đất Ai Cập là nhà nô lệ.
7Ngoài Ta, con không được thờ phượng thần nào khác.
8Con không được làm cho mình một hình tượng nào theo hình dạng của những vật trên trời cao kia, hoặc nơi đất thấp nầy, hoặc trong nước sâu.⚓
9Con không được quỳ lạy trước các hình tượng đó hay phụng thờ chúng, vì Ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con, là Đức Chúa Trời kỵ tà. Đối với những kẻ ghét Ta, Ta sẽ vì tội đó của tổ tiên mà trừng phạt con cháu họ đến ba bốn thế hệ.⚓
10Nhưng Ta sẽ làm ơn đến hàng nghìn thế hệ cho những người yêu mến Ta và vâng giữ các điều răn Ta.
11Con không được lạm dụng danh của Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con, vì Đức Giê-hô-va sẽ không dung tha kẻ lạm dụng danh Ngài.⚓
12Hãy giữ ngày nghỉ để làm nên ngày thánh như Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con đã truyền dạy.⚓
13Con phải làm tất cả công việc mình trong sáu ngày,⚓
14nhưng ngày thứ bảy là ngày nghỉ dành cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con. Trong ngày đó, con, con trai con gái, tôi trai tớ gái, bò lừa hay bất cứ súc vật nào của con, cả đến ngoại kiều ở trong thành của con đều không được làm việc, để cho tôi trai tớ gái của con cũng được nghỉ như con.
15Hãy nhớ rằng con đã làm nô lệ trong xứ Ai Cập, và Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con đã dang cánh tay đầy quyền năng đem con ra khỏi đó. Vì vậy, Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con đã truyền dạy con phải giữ ngày nghỉ.
16Hãy hiếu kính cha mẹ của con, như Giê-hô-va Đức Chúa Trời đã truyền dạy, để con được sống lâu và hưởng phước trên đất mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời của con ban cho con.⚓
17Con không được giết người.⚓
18Con không được phạm tội tà dâm.⚓
19Con không được trộm cắp.⚓
20Con không được làm chứng dối hại người lân cận mình.⚓
21Con không được tham muốn vợ của người lân cận, cũng không được tham muốn nhà cửa, đồng ruộng, tôi trai tớ gái, bò, lừa hay bất cứ vật gì thuộc về người lân cận của con.’⚓
22Đó là những lời mà từ trên núi Đức Giê-hô-va đã dùng tiếng lớn truyền phán với toàn thể hội chúng Y-sơ-ra-ên qua đám lửa, giữa đám mây đen mù mịt. Ngài không thêm điều gì khác nhưng Ngài viết những lời đó trên hai bảng đá và trao cho tôi.⚓
23Khi nghe tiếng phát ra từ giữa bóng tối và núi đang bốc lửa thì anh em cùng tất cả các trưởng bộ tộc, các trưởng lão của anh em, đến gần tôi và nói:
24‘Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng tôi đã cho chúng tôi thấy vinh quang và sự oai nghiêm Ngài, và chúng tôi đã nghe tiếng Ngài phán từ trong đám lửa. Hôm nay, chúng tôi đã thấy rằng Đức Chúa Trời phán với loài người mà loài người vẫn còn sống.
25Nhưng bây giờ tại sao chúng tôi phải gặp nguy cơ bị đám lửa lớn nầy thiêu rụi? Nếu cứ tiếp tục nghe tiếng của Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng tôi, thì chúng tôi chết mất.
26Vì có người phàm nào nghe tiếng Đức Chúa Trời hằng sống phán ra từ giữa đám lửa như chúng tôi mà còn sống không?
27Vậy, xin ông đến gần và lắng nghe mọi điều Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng tôi phán dạy, rồi truyền lại cho chúng tôi mọi điều Ngài phán bảo ông. Chúng tôi sẽ nghe và làm theo.’
28Đức Giê-hô-va nghe những lời anh em nói với tôi nên Ngài phán với tôi: ‘Ta đã nghe những lời dân nầy nói với con. Những gì họ nói với con là đúng.
29Nếu như dân nầy luôn có lòng kính sợ Ta, thường xuyên vâng giữ các điều răn Ta, thì họ và con cháu họ sẽ được phước đời đời!
30Con hãy đi nói với dân chúng trở về trại đi.
31Nhưng con hãy ở lại đây với Ta, Ta sẽ truyền cho con các điều răn, luật lệ và mệnh lệnh mà con sẽ dạy lại cho dân chúng để họ thực hành trong xứ mà Ta sẽ ban cho họ làm cơ nghiệp.’
32Vậy, anh em phải cẩn thận thực hành mọi việc đúng như Giê-hô-va Đức Chúa Trời anh em đã truyền dạy; anh em không được xây qua bên phải hoặc bên trái.
33Nhưng phải đi đúng đường lối mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời đã truyền dạy để anh em được sống, hưởng phước hạnh và được trường thọ trong xứ mà anh em sẽ nhận làm sản nghiệp.”
5
Ziepc Diuh Leiz-Latc
(Beiv mangc Cuotv I^yipv 20:1-17)
1Mose heuc I^saa^laa^en nyei zuangx mienh daaih zunv ziouc gorngv, “O I^saa^laa^en Mienh aac, muangx longx yie ih hnoi oix gorngv mbuox meih mbuo nyei leiz-latc caux leiz. Oix zuqc hoqc linc yaac longc hnyouv ei jienv zoux.
2Ziouv, mbuo nyei Tin-Hungh, yiem Holepv Mbong⚓ caux mbuo liepc jiez ngaengc waac.
3Naaiv deix ngaengc waac Ziouv maiv daan caux mbuo nyei ong-taaix mbuo liepc hnangv, yaac caux mbuo, dongh ih hnoi ziangh jienv yiem naaiv nyei zuangx mienh liepc.
4Ziouv yiem mbong gu'nguaaic, douz gu'nyuoz, caux meih mbuo hmien doix hmien gorngv waac.
5Wuov zanc yie souv jienv Ziouv caux meih mbuo mbu'ndongx, zunh Ziouv nyei waac bun meih mbuo muangx, weic zuqc meih mbuo gamh nziex douz ziouc maiv faaux mbong. Ziouv gorngv,
6“Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, dongh dorh meih mbuo cuotv I^yipv Deic-Bung zoux nouh nyei dorngx.
7“Cuotv liuz yie, maiv dungx zaangc ganh dauh zienh.
8“Maiv dungx weic ganh zoux haaix nyungc miuc-fangx,⚓ maiv gunv yiem gu'nguaaic lungh, yiem ga'ndiev ndau fai yiem ndau-ndiev nyei wuom gu'nyuoz haaix nyungc nyei fangx.
9Maiv dungx gueic njiec baaix naaiv deix miuc-fangx yaac maiv dungx zaangc, weic zuqc yie, Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, nzaeng jienv meih mbuo. Yie oix dingc nzorng yie wuov deix mienh nyei zuiz, dingc taux ninh mbuo nyei buo biei doic zeiv-fun.⚓
10Haaix dauh hnamv yie, ei jienv yie nyei leiz-latc zoux, yie ziouc hnamv ninh jiex mingh taux yietc cin doic.⚓
11“Maiv dungx la'guaih longc Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh nyei mbuox.⚓ Haaix dauh la'guaih longc Ziouv nyei mbuox, Ziouv oix dingc wuov dauh nyei zuiz.
12“Oix zuqc ziux Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, hatc nyei waac siou ⟨Dingh Gong Hnoi⟩ benx cing-nzengc hnoi.⚓
13Maaih juqv hnoi zoux meih mbuo nyei yietc zungv gong,⚓
14mv baac da'cietv hnoi se Dingh Gong Hnoi weic fungx bun Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh. Wuov hnoi maiv dungx zoux haaix nyungc gong. Meih mbuo ganh caux meih mbuo nyei naamh nyouz, meih mbuo nyei nouh gauv nouh beiz, meih mbuo nyei ngongh, meih mbuo nyei lorh, fai meih mbuo nyei haaix nyungc saeng-kuv, fai yiem meih mbuo nyei zingh nyei ganh fingx mienh, maiv dungx zoux haaix nyungc gong, weic bun meih mbuo nyei nouh gauv nouh beiz duqv caux meih mbuo fih hnangv nyei hitv kuonx.
15Oix zuqc jangx jienv meih mbuo yiem I^yipv Deic-Bung zoux jiex nouh, Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, sung henv haic nyei buoz, longc domh qaqv dorh meih mbuo cuotv daaih. Weic naaiv Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, hatc meih mbuo siou Dingh Gong Hnoi.
16“Oix zuqc tongx nimc meih mbuo nyei diex maac⚓ ziux Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, hatc nyei waac, weic bun meih mbuo ziangh duqv siouc nyuonh ndaauv yaac duqv longx yiem Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, jiu bun meih mbuo nyei deic-bung.
17“Maiv dungx daix mienh.⚓
18“Maiv dungx hienx auv hienx nqox.⚓
19“Maiv dungx zoux zaqc.⚓
20“Maiv dungx zoux jaav zorng-zengx hoic mienh.⚓
21“Maiv dungx mauv mienh nyei auv. Yaac maiv dungx mueic jieqv mienh nyei biauv fai lingh deic, ninh nyei nouh gauv nouh beiz, ninh nyei ngongh fai lorh, fai ninh maaih nyei haaix nyungc ga'naaiv.”⚓
22Naaiv deix leiz-latc se Ziouv yiem mbong gu'nguaaic, yiem douz caux mbuonx caux om jienv hmuangx nyei dorngx gu'nyuoz, longc qiex hlo nyei gorngv mbuox gapv zunv nyei zuangx mienh. Ninh yaac maiv tipv haaix nyungc waac. Nqa'haav ninh zorqv naaiv deix leiz-latc fiev jienv i kuaaiv la'bieiv-benv jiu bun yie.⚓
Baeqc Fingx Gamh Nziex Haic
(Beiv mangc Cuotv I^yipv 20:18-21)
23Meih mbuo haiz gorngv waac nyei qiex yiem hmuangx gu'nyuoz cuotv, yaac buatc douz zieqc jienv mbong nyei ziangh hoc, meih mbuo fingx-fingx nyei bieiv zeiv caux mienh gox daaih lorz yie
24ziouc gorngv, “Mangc maah! Ziouv, mbuo nyei Tin-Hungh, hinc ninh nyei njang-laangc bun mbuo duqv buatc yaac biux mengh ninh nyei njang-laangc caux qaqv. Mbuo haiz ninh nyei qiex yiem douz gu'nyuoz gorngv cuotv. Ih hnoi mbuo buatc Tin-Hungh caux mienh gorngv waac, mienh corc duqv ziangh jienv nyei.
25Mv baac ih zanc mbuo weic haaix diuc oix zuqc daic? Naaiv guaax gamh nziex nyei douz oix buov mietc mbuo. Se gorngv mbuo aengx haiz Ziouv, mbuo nyei Tin-Hungh, nyei qiex gauh lauh, mbuo ziouc daic aqv.
26Weic zuqc maaih haaix dauh baamh mienh haiz jiex ziangh jienv nyei Tin-Hungh nyei qiex yiem douz gorngv cuotv hnangv mbuo haiz nor, corc maaih maengc ziangh jienv nyei fai?
27Mose aac, tov meih mingh fatv muangx Ziouv, mbuo nyei Tin-Hungh, gorngv nyei yietc zungv waac. Aengx dorh Ziouv, mbuo nyei Tin-Hungh, caux meih gorngv wuov deix waac nzuonx daaih mbuox yie mbuo, yie mbuo ziouc muangx yaac ei jienv zoux.”
28Meih mbuo caux yie gorngv waac wuov zanc Ziouv haiz mi'aqv. Ziouv gorngv mbuox yie, “Yie haiz naaiv deix mienh caux meih gorngv nyei waac. Ninh mbuo gorngv nyei waac se horpc nyei.
29O feix duqv ninh mbuo zanc-zanc maaih hnyouv hnangv naaic nor. Ninh mbuo ziouc taaih yie, ei jienv yie nyei yietc zungv leiz-latc, weic bun ninh mbuo caux ninh mbuo nyei fu'jueiv fun-faqv yietc liuz duqv longx.
30“Meih oix zuqc mingh mbuox ninh mbuo nzuonx ganh nyei ndopv-liuh aqv.
31Mv baac meih ganh caux yie yiem naaiv. Yie oix zorqv yietc zungv leiz-latc caux lingc caux leiz jiu bun meih. Meih oix zuqc njaaux ninh mbuo, bun ninh mbuo yiem yie oix jiu bun ninh mbuo nzipc nyei deic-bung ei jienv zoux.”
32I^saa^laa^en Mienh aac, meih mbuo oix zuqc longc hnyouv ei jienv Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, hatc meih mbuo nyei waac. Yaac maiv dungx bungx ndortv yietc diuh.⚓
33Oix zuqc ei jienv Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, mbuox nyei naaiv deix diuh diuh leiz zoux, meih mbuo ziouc duqv ziangh jienv, duqv longx, yaac duqv yiem meih mbuo oix nzipc nyei deic-bung lauh.