27

1 Chớ khoe khoang về ngày mai;
 Vì con chẳng biết ngày mai sẽ sanh ra điều gì.
2 Hãy để cho kẻ khác khen ngợi con, miệng con chẳng nên làm;
 Để cho một người ngoài tán mỹ con, môi con đừng làm.
3 Đá thì nặng, cát cũng nặng;
 Nhưng cơn tức giận của kẻ ngu dại còn nặng hơn cả hai.
4 Sự căm gan vốn hung dữ, và cơn giận như nước tràn ra;
 Nhưng ai đứng nổi trước sự ghen ghét?
5 Một lời quở trách tỏ tường
 Hơn là thương yêu giấu kín.
6 Bạn hữu làm cho thương tích, ấy bởi lòng thành tín;
 Còn sự hôn hít của kẻ ghen ghét lấy làm giả ngụy.
7 Kẻ no nê giày đạp tàng mật dưới chân mình;
 Song điều gì đắng cũng lấy làm ngọt cho kẻ đói khát.
8 Kẻ lưu lạc xa cách nơi ở của mình,
 Giống như chim bay đây đó khỏi ổ nó vậy.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái linh hồn;
 Lời khuyên do lòng bạn hữu ra cũng êm dịu dường ấy.
10 Chớ lìa bạn mình, hay là bạn của cha mình;
 Trong ngày hoạn nạn chớ đi đến nhà anh em mình:
 Một người xóm giềng gần còn hơn anh em xa.
11 Hỡi con, khá khôn ngoan, và làm vui lòng cha,
 Để cha có thế đáp lại cùng kẻ nào sỉ nhục cha.
12 Người khôn khéo thấy trước sự tai hại, bèn lo ẩn núp mình;
 Còn kẻ ngu muội cứ đi qua, và phải mang lấy tai vạ.
13 Hãy lấy áo của người, vì người đã bảo lãnh cho kẻ lạ;
 Khá buộc người một của cầm, vì người đã đáp thế cho người dâm phụ.
14 Kẻ nào chỗi dậy sớm chúc phước lớn tiếng cho bạn hữu mình,
 Người ta sẽ kể điều đó là sự rủa sả.
15 Một máng xối dột luôn luôn trong ngày mưa lớn,
 Và một người đàn bà hay tranh cạnh, cả hai đều y như nhau.
16 Ai muốn ngăn giữ nàng, khác nào ngăn giữ gió,
 Và như tay hữu cầm lấy dầu vậy.
17 Sắt mài nhọn sắt.
 Cũng vậy người bổ dưỡng diện mạo bạn hữu mình.
18 Ai săn sóc cây vả, sẽ ăn trái nó;
 Và kẻ nào hầu chủ mình ắt được tôn trọng.
19 Mặt dọi mặt trong nước thế nào,
 Lòng người đối với người cũng thế ấy.
20 Con mắt loài người chẳng hề chán,
 Cũng như Âm phủ và vực sâu không hề đầy vậy.
21 Lò thử bạc, dót thử vàng;
 Còn sự khen ngợi thử loài người.
22 Dầu con dùng chầy giã mà giã kẻ ngu dại trong cối
 Chung lộn với gạo,
 Thì sự điên dại nó cũng không lìa khỏi nó.

23 Hãy ráng biết cảnh trạng bầy chiên con,
 Và lo săn sóc các đàn bò của con;
24 Vì sự giàu có không lưu tồn mãi mãi,
 Và mũ triều thiên há còn đến đời đời sao?
25 Cỏ khô đã mất đi, cỏ non bèn mọc ra,
 Và người ta thâu nhập rau cỏ núi.
26 Lông chiên con dùng làm áo xống cho con,
 Giá dê đực dùng mua đồng ruộng.
27 Sữa dê có đủ làm đồ ăn cho con,
 Cho người nhà con, và đặng nuôi lấy các con đòi của con.

27

  1Anăm pơư pơang ôh kơ tơlơi bruă ih či ngă amăng hrơi pơgi,
   yuakơ ih ƀu thâo ôh hơget tơlơi hrơi anŭn či ba rai.
  2Anăm brơi kơ amăng bah ih pơư pơang kơ ih pô ôh, samơ̆ lui brơi bĕ kơ arăng pơư pơang kơ ih,
   tơdah arăng pơkŏn ngă tơlơi anŭn jing hiam yơh, samơ̆ ƀu hiam ôh tơdah tơƀông bah ih pô ngă.

  3Boh pơtâo hăng čuah jing kơtraŏ yơh kiăng kơ gui,
   samơ̆ tơlơi pơčôih mơ̆ng mơnuih mlŭk jing tơlơi kơtraŏ hloh kơ dua mơta gơnam anŭn kiăng kơ gui yơh.
  4Pô hil jing kar hăng hlô mơnơ̆ng kheñ đet laih anŭn pô ƀrŭk hil kar hăng ia rô blai yơh,
   samơ̆ ƀu hơmâo hlơi pô ôh dưi dŏ grơ̆ng hăng pô rơkơi ga̱r.

  5Sa tơlơi ƀuăh pơtô rơđah rơđo̱ng kơ sa čô gơyut
   jing hiam hloh kơ sa tơlơi khăp hơeng pơdŏp hơgŏm ƀu pơrơđah ôh.
  6Sa čô mơnuih dưi đaŏ kơnang kơ gơyut gơyâo ƀuăh pơtô kơ ñu,
   samơ̆ tơlơi čum čit mơ̆ng mơnuih rŏh ayăt jing kơnơ̆ng kơ pleč ƀlŏr đôč yơh.

  7Tơdang mơnuih trơi laih, wơ̆t tơdah ia hơni hiam, ñu ăt hơngah hĭ mơ̆n;
   samơ̆ bơ kơ mơnuih ư̆ rơpa, wơ̆t tơdah hơget tơlơi jing phĭ̱, ăt jing gơnam ƀơ̆ng jơma̱n mơ̆n.

  8Mơnuih khŏm đuaĭ hyu ataih hĭ mơ̆ng sang ñu
   jing kar hăng čim khŏm pŏr hyu jrôk ataih hĭ mơ̆ng hruh ñu yơh.

  9Tơlơi djru pơmĭn mơ̆ng gơyut gơyâo ba rai tơlơi mơak,
   kar hăng ia ƀâo mơngưi laih anŭn jrao ƀâo hiam pơmơak kơ pran jua yơh.

  10Anăm đuaĭ lui hĭ ôh gơyut ih laih anŭn gơyut ama ih,
   laih anŭn anăm đuaĭ nao pơ sang ayŏng adơi ih ataih ôh tơdang tơlơi răm rai truh tơl ƀơi ih,
   yuakơ hiam hloh nao kơnang kơ pô gơyut dŏ jĕ ih anŭn hloh kơ nao kơnang kơ ayŏng adơi ih dŏ ataih mơ̆ng ih.

  11Ơ dăm, jing hĭ rơgơi bĕ! Tui anŭn, ih či pơmơak kơ pran jua kâo,
   laih anŭn tơdang hlơi pô djik djak kơ kâo, kâo dưi pơư ih kơ pô anŭn yơh.

  12Mơnuih răng pơñen ƀuh tơlơi hyưt huĭ laih anŭn pơpĕ đuaĭ hĭ,
   samơ̆ mơnuih ƀu thâo phe pho mŭt nao amăng tơlơi anŭn laih anŭn tŭ ruă nuă yơh.

  13Tơdah sa čô pơkơjăp kơ mơnuih tuai, mă djă̱ lui bĕ ao jao ñu,
   sĭt ih khŏm djă̱ kơ̆ng lui bĕ ao anŭn huĭdah pô tuai anŭn ƀu kla ôh.

  14Tơdah hlơi pô pơhiăp ju̱m čơkă kraih hăng pô re̱ng gah ñu amăng mơguah ưm,
   pô anŭn či yap tơlơi ñu ngă anŭn jing kar hăng tơlơi hơtŏm păh yơh.

  15Sa čô bơnai juăt pơrơdjơ̆ pơrơsao
   jing hrup hăng ia tơdjŏh ƀlĕ amăng sang nanao amăng hrơi hơjan yơh.
  16Kiăng kơ rơkơi pơkhư̆ hĭ bơnai ñu anŭn jing tơnap biă mă yơh
   jing tơnap hloh kơ pơgăn hĭ angĭn ƀôdah păn mă ia rơmuă ƀơi tơngan yơh.

  17Tơdah dua čô mơnuih pơtô pơhrăm kơ tơdruă, tơlơi thâo rơđah abih dua gơñu jing tơma,
   jing kar hăng pơsơi săh tơma kơ pơsơi yơh.

  18Hlơi pô răng wai brơi tơlơi bruă khua ñu, ñu anŭn či hơmâo tơlơi pơpŭ pơyom mơ̆ng khua ñu yơh,
   pô răk wai khul kơyâo hra, či ƀơ̆ng boh kơyâo hra anŭn yơh.

  19Jua pơmĭn mơnuih pơrơđah hĭ kơnuih ñu pô
   jing hrup hăng ia pơdah pơčrang ƀô̆ mơta yơh.

  20Ƀing mơnuih mơnam mơta amoaih kiăng gơñu kơ dram gơnam ƀu thâo hrăp ôh,
   kar hăng anih ƀing djai Seôl ƀu či bă hrăp ôh.

  21Tơlơi lông lăng kơ mơnuih jing mơ̆ng tơlơi arăng pơpŭ pơyom kơ ñu,
   kar hăng mơnuih mơnam čruih pơrơgoh amrăk hăng mah amăng gŏ tuh yơh.

  22Wơ̆t tơdah ih juă jơlit mơnuih mlŭk amăng rơsŭng jơlit
   jing kar hăng juă jơlit braih mơ̆ng hơkam,
   samơ̆ ih ƀu dưi mă pơđuaĭ hĭ ôh tơlơi kơmlư mơ̆ng mơnuih mlŭk anŭn.

  23Brơi ih thâo sĭt bĕ anih hơdip hơdơ̆ng khul triu bơbe ih,
   pơñen răk rong brơi hiam bĕ khul rơmô ih.
  24Ih khŏm ngă tui anŭn yuakơ tơlơi pơdrŏng ƀu či dŏ dơnơ̆ng hlŏng lar ôh,
   wơ̆t tơdah gơnam yom biă mă kar hăng đoăn pơtao kŏn pơkơjăp lơi kơ abih bang rơnŭk hơdip.
  25Samơ̆ tơdơi kơ ih yuă laih rơ̆k krô kơ hlô mơnơ̆ng, rơ̆k mơda yơh či čă rai,
   laih anŭn ih ăt dưi pơƀut glaĭ mơ̆n rơ̆k mơ̆ng tơdron đang amăng čư̆ čan.
  26Giŏng anŭn, blâo khul ană triu ih dưi yua mơñam ƀôdah pơkra ao,
   laih anŭn nua bơbe tơno yua kiăng blơi đang hơma yơh.
  27Ih či hơmâo bă blai ia tơsâo bơbe ania
   kiăng kơ čem rong abih sang anŏ ih
   laih anŭn ăt kiăng kơ rong ba ƀing ding kơna đah kơmơi ih mơ̆n.