27

¹ Chớ khoe khoang về ngày mai;
Vì con chẳng biết ngày mai sẽ sanh ra điều gì.⚓
² Hãy để cho kẻ khác khen ngợi con, miệng con chẳng nên làm;
Để cho một người ngoài tán mỹ con, môi con đừng làm.
³ Đá thì nặng, cát cũng nặng;
Nhưng cơn tức giận của kẻ ngu dại còn nặng hơn cả hai.
⁴ Sự căm gan vốn hung dữ, và cơn giận như nước tràn ra;
Nhưng ai đứng nổi trước sự ghen ghét?
⁵ Một lời quở trách tỏ tường
Hơn là thương yêu giấu kín.
⁶ Bạn hữu làm cho thương tích, ấy bởi lòng thành tín;
Còn sự hôn hít của kẻ ghen ghét lấy làm giả ngụy.
⁷ Kẻ no nê giày đạp tàng mật dưới chân mình;
Song điều gì đắng cũng lấy làm ngọt cho kẻ đói khát.
⁸ Kẻ lưu lạc xa cách nơi ở của mình,
Giống như chim bay đây đó khỏi ổ nó vậy.
⁹ Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái linh hồn;
Lời khuyên do lòng bạn hữu ra cũng êm dịu dường ấy.
¹⁰ Chớ lìa bạn mình, hay là bạn của cha mình;
Trong ngày hoạn nạn chớ đi đến nhà anh em mình:
Một người xóm giềng gần còn hơn anh em xa.
¹¹ Hỡi con, khá khôn ngoan, và làm vui lòng cha,
Để cha có thế đáp lại cùng kẻ nào sỉ nhục cha.
¹² Người khôn khéo thấy trước sự tai hại, bèn lo ẩn núp mình;
Còn kẻ ngu muội cứ đi qua, và phải mang lấy tai vạ.
¹³ Hãy lấy áo của người, vì người đã bảo lãnh cho kẻ lạ;
Khá buộc người một của cầm, vì người đã đáp thế cho người dâm phụ.
¹⁴ Kẻ nào chỗi dậy sớm chúc phước lớn tiếng cho bạn hữu mình,
Người ta sẽ kể điều đó là sự rủa sả.
¹⁵ Một máng xối dột luôn luôn trong ngày mưa lớn,
Và một người đàn bà hay tranh cạnh, cả hai đều y như nhau.
¹⁶ Ai muốn ngăn giữ nàng, khác nào ngăn giữ gió,
Và như tay hữu cầm lấy dầu vậy.
¹⁷ Sắt mài nhọn sắt.
Cũng vậy người bổ dưỡng diện mạo bạn hữu mình.
¹⁸ Ai săn sóc cây vả, sẽ ăn trái nó;
Và kẻ nào hầu chủ mình ắt được tôn trọng.
¹⁹ Mặt dọi mặt trong nước thế nào,
Lòng người đối với người cũng thế ấy.
²⁰ Con mắt loài người chẳng hề chán,
Cũng như Âm phủ và vực sâu không hề đầy vậy.
²¹ Lò thử bạc, dót thử vàng;
Còn sự khen ngợi thử loài người.
²² Dầu con dùng chầy giã mà giã kẻ ngu dại trong cối
Chung lộn với gạo,
Thì sự điên dại nó cũng không lìa khỏi nó.

²³ Hãy ráng biết cảnh trạng bầy chiên con,
Và lo săn sóc các đàn bò của con;
²⁴ Vì sự giàu có không lưu tồn mãi mãi,
Và mũ triều thiên há còn đến đời đời sao?
²⁵ Cỏ khô đã mất đi, cỏ non bèn mọc ra,
Và người ta thâu nhập rau cỏ núi.
²⁶ Lông chiên con dùng làm áo xống cho con,
Giá dê đực dùng mua đồng ruộng.
²⁷ Sữa dê có đủ làm đồ ăn cho con,
Cho người nhà con, và đặng nuôi lấy các con đòi của con.

27

¹Maiv dungx bungx waac-maux gorngv njang hnoi nyei sic,
weic zuqc meih maiv hiuv duqv
yietc hnoi yietc hnoi oix maaih haaix nyungc sic cuotv.⚓
²Bun ganh dauh ceng meih, maiv zeiz longc meih ganh nyei nzuih.
Bun nyiec nyei mienh ceng meih, maiv zeiz ganh nyei nzuih ceng.
³La'bieiv se hniev, saa-ziou yaac maaih hniev-daauh,
mv baac mienh hngongx mienh cuoqv mienh
zungv gauh hniev naaiv deix i nyungc.
⁴Mienh nouz se ciouv, mienh qiex jiez haih baaic waaic,
mv baac mienh mueic jieqv, haaix dauh haih ngaengc duqv jienv?
⁵Dorng jienv mienh gorngv-hemx,
se gauh longx maiv bun mienh hiuv duqv meih hnamv ninh.
⁶Loz-gaeng doic bun meih zuqc mun se ziepc zuoqv nyei zoux,
mv baac win-wangv zom hmien jiex ndaangc zien nyei jauv.
⁷Nyanc beuv nyei mienh ziouc youx mueiz-dorngh,
mv baac hnyouv sie nyei mienh,
liemh im nyei ga'naaiv yaac gaam nyei.
⁸Mienh leih nqoi ganh nyei biauv,
se hnangv norm norqc leih nqoi ninh nyei lauz.
⁹Youh ndaang caux wuom-ndaang bun hnyouv a'hneiv.
Loz-gaeng doic longc hnyouv kuinx bun hnyouv orn-lorqc.⚓
¹⁰Meih maiv dungx guangc meih nyei loz-gaeng doic caux meih nyei die nyei loz-gaeng doic.
Zuqc zeqc naanc nyei hnoi yaac maiv dungx mingh meih nyei muoz-doic nyei biauv.
Yiem fatv nyei juangc laangz mienh se gauh longx yiem go nyei muoz-doic.
¹¹Yie nyei dorn aac, meih oix zuqc zoux cong-mengh mienh,
yaac bun yie nyei hnyouv njien-youh.
Haaix dauh daanh yie, yie ziouc maaih waac dau.
¹²Mienh guai mienh buatc haih maaih sic cuotv ziouc simv nqoi,
mv baac maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh hungx jienv mingh ziouc zuqc kouv aqv.
¹³Se gorngv mienh beu ga'nyiec nyei mienh,
oix zuqc zorqv laengz beu nyei mienh nyei lui daaih dorngx.
Se gorngv ninh beu ganh fingx mienh,
zungv oix zuqc zorqv ninh nyei lui dorngx jienv.⚓
¹⁴Haaix dauh jiez sin nziouv,
qiex hlo nyei heuc jienv buang waac bun juangc laangz mienh,
daaux nzuonx mienh funx benx zioux nyei waac.
¹⁵Zanc-zanc nzaeng jaax nyei m'sieqv dorn,
se hnangv duih mbiungc nyei hnoi maaih mbiungc zanc-zanc ndiepv njiec, maiv dingh.
¹⁶Dangv jienv ninh se hnangv dangv jienv nziaaux,
fai longc mbiaauc jieqv buoz nanv youh.
¹⁷Hnangv hlieqv nzioux hlieqv laic daaih,
laanh caux laanh⚓ yaac hnangv wuov nor.
¹⁸Haaix dauh goux ngongh nyorx ndiangx ziouc duqv nyanc ndiangx nyei biouv.
Haaix dauh goux ninh nyei ziouv, wuov dauh ziouc duqv mienh taaih.
¹⁹Mangc wuom buatc ganh nyei hmien,
mienh nyei hnyouv fih hnangv nyei bun cing mienh hnangv haaix nor.⚓
²⁰Yiemh gen caux zuqc mietc nyei mienh yiem nyei dorngx,⚓ yietc liuz maiv buangv.
Mienh nyei m'zing buatc oix duqv nyei, yietc liuz yaac maiv gaux.
²¹Nyaanh korqv se weic sinx nyaanh, louh se weic sinx jiem,
ceng nyei waac yaac haih seix duqv cuotv mienh.
²²Maiv gunv zorqv mienh hngongx mienh caux zong muonc nyei mbiauh
dapv jienv da'komv aengx longc da'juih zong,
mienh hngongx mienh m'daaih hnangv naaic hngongx aqv.
²³Meih oix zuqc hiuv duqv meih nyei ba'gi yungh guanh hnangv haaix nor,
yaac mangc longx meih nyei ngongh guanh,
²⁴weic zuqc zinh zoih maiv haih yietc liuz maaih.
Hungh ningv yaac haih yiem taux maanc gouv maanc doic fai?
²⁵Gaatv miev-nqaai mingh,
miev-lunx aengx cuotv daaih,
mbong zaangc nyei lai-miev yaac siou nzengc,
²⁶wuov zanc meih ziouc duqv ba'gi yungh dorn nyei biei
weic zoux meih nyei lui-houx.
Yungh yaac benx lingh deic nyei jaax-zinh.
²⁷Maaih yungh nyorx gaux zoux meih nyei nyanc hopv,
yaac gaux meih nyei yietc biauv mienh,
liemh meih nyei m'sieqv bou.