1 Chớ khoe khoang về ngày mai; Vì con chẳng biết ngày mai sẽ sanh ra điều gì.⚓ 2 Hãy để cho kẻ khác khen ngợi con, miệng con chẳng nên làm; Để cho một người ngoài tán mỹ con, môi con đừng làm. 3 Đá thì nặng, cát cũng nặng; Nhưng cơn tức giận của kẻ ngu dại còn nặng hơn cả hai. 4 Sự căm gan vốn hung dữ, và cơn giận như nước tràn ra; Nhưng ai đứng nổi trước sự ghen ghét? 5 Một lời quở trách tỏ tường Hơn là thương yêu giấu kín. 6 Bạn hữu làm cho thương tích, ấy bởi lòng thành tín; Còn sự hôn hít của kẻ ghen ghét lấy làm giả ngụy. 7 Kẻ no nê giày đạp tàng mật dưới chân mình; Song điều gì đắng cũng lấy làm ngọt cho kẻ đói khát. 8 Kẻ lưu lạc xa cách nơi ở của mình, Giống như chim bay đây đó khỏi ổ nó vậy. 9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái linh hồn; Lời khuyên do lòng bạn hữu ra cũng êm dịu dường ấy. 10 Chớ lìa bạn mình, hay là bạn của cha mình; Trong ngày hoạn nạn chớ đi đến nhà anh em mình: Một người xóm giềng gần còn hơn anh em xa. 11 Hỡi con, khá khôn ngoan, và làm vui lòng cha, Để cha có thế đáp lại cùng kẻ nào sỉ nhục cha. 12 Người khôn khéo thấy trước sự tai hại, bèn lo ẩn núp mình; Còn kẻ ngu muội cứ đi qua, và phải mang lấy tai vạ. 13 Hãy lấy áo của người, vì người đã bảo lãnh cho kẻ lạ; Khá buộc người một của cầm, vì người đã đáp thế cho người dâm phụ. 14 Kẻ nào chỗi dậy sớm chúc phước lớn tiếng cho bạn hữu mình, Người ta sẽ kể điều đó là sự rủa sả. 15 Một máng xối dột luôn luôn trong ngày mưa lớn, Và một người đàn bà hay tranh cạnh, cả hai đều y như nhau. 16 Ai muốn ngăn giữ nàng, khác nào ngăn giữ gió, Và như tay hữu cầm lấy dầu vậy. 17 Sắt mài nhọn sắt. Cũng vậy người bổ dưỡng diện mạo bạn hữu mình. 18 Ai săn sóc cây vả, sẽ ăn trái nó; Và kẻ nào hầu chủ mình ắt được tôn trọng. 19 Mặt dọi mặt trong nước thế nào, Lòng người đối với người cũng thế ấy. 20 Con mắt loài người chẳng hề chán, Cũng như Âm phủ và vực sâu không hề đầy vậy. 21 Lò thử bạc, dót thử vàng; Còn sự khen ngợi thử loài người. 22 Dầu con dùng chầy giã mà giã kẻ ngu dại trong cối Chung lộn với gạo, Thì sự điên dại nó cũng không lìa khỏi nó.
23 Hãy ráng biết cảnh trạng bầy chiên con, Và lo săn sóc các đàn bò của con; 24 Vì sự giàu có không lưu tồn mãi mãi, Và mũ triều thiên há còn đến đời đời sao? 25 Cỏ khô đã mất đi, cỏ non bèn mọc ra, Và người ta thâu nhập rau cỏ núi. 26 Lông chiên con dùng làm áo xống cho con, Giá dê đực dùng mua đồng ruộng. 27 Sữa dê có đủ làm đồ ăn cho con, Cho người nhà con, và đặng nuôi lấy các con đòi của con.
27
1Tsw xob khaav txug pigkig tsua qhov koj tsw paub tas ib nub yuav muaj xwm txheej daabtsw tshwm lug. 2Ca lwm tug qhuas koj, tsw xob ca koj lub qhov ncauj rov qhuas koj. Ca luas qhuas, tsw xob ca koj daim tawv ncauj qhuas. 3Pob zeb kuj nyaav hab xuab zeb kuj nyaav, qhov kws tug tuabneeg ruag pheej zwg luas tseed nyaav dua ob yaam nuav huvsw. 4Kev npau tawg kuj ua nruj ua tswv, kev chim kuj nyaab hlo, tassws leejtwg thev tau kev khib sab? 5Raug luas ntuag taab meeg kuj zoo dua le luas hlub yug tuabywv xwb. 6Phoojywg ntaus yug kuj tso sab tau, tassws yeeb ncuab mas nwj ntau dhau. 7Tug kws noj tsau lawm, zwb ntaab nwg kuj dhuav, tassws tug kws tshaib mas txhua yaam kws ab kuj qaab zwb. 8Tug kws tswv tawm ntawm nwg lub tsev moog, kuj zoo le tug noog kws tswv tawm huv lub zeg moog. 9Roj hab tshuaj tsw qaab ua rua zoo sab, tassws phoojywg lu lug ntuag kws qaab zwb ua rua lub sab kaaj.⚓ 10Tsw xob tso koj tej kwvluag hab koj txwv tej kwvluag tseg. Nub kws koj raug ceblaaj tsw xob moog rua koj tej kwvtij tsev. Tej phoojywg kws nyob ze zoo dua tej kwvtij kws nyob deb. 11Kuv tub 'e, ca le ntse hab ua rua kuv zoo sab, sub kuv txhad le teb tau cov tuabneeg kws thuaj kuv. 12Tug kws paub taab pum xwm txheej phem tes nwg tswv nraim lawm, tassws tug tsw thoob tswb tseed phoom quas qeeg moog txhad raug ceblaaj. 13Ca le txais lub tsho ntawm tug kws muab laav lwm tug le nuj nqes, hab ca le khaws tej tiv thawj kws nwg muab laav lwm tug.⚓ 14Tug kws sawv ntxuv tsaus ntuj nti moog foom koob moov nrov nrov rua kwvtij zej zog, luas yuav suav tas tej lug hov yog foom tsw zoo. 15Naag lug kua tshauv ib nub dej nrug tuj tawv tsw tu le caag, tug quaspuj tsawm taug zoo ib yaam le ntawd. 16Qhov kws cheem nwg kuj ib yaam le cheem cua xwb, lossws zoo ib yaam le txhais teg xws tuav tsw tau roj. 17Muab hlau txhuam tau hlau ntse, tuabneeg ib leeg kuj qha tau ib leeg kuas ntse. 18Tug kws tu tej txwv cua kuj yuav tau noj cov txwv ntawd, tug qhev kws tu nwg tug lospaav zoo yuav tau koob meej. 19Tuabneeg pum tuabneeg lub plhu huv dej le caag, mas saib tej kws tuabneeg xaav kuj pum tas tuabneeg lub sab zoo le caag. 20Tub tuag teb hab qhov puam tsuaj⚓ txhaws tsw paub puv le, hab tej kws tuabneeg lub qhov muag ntshaw kuj tsw txawj txaus. 21Lub yeej vub swv nchuav cov tseem nyaj, lub cub thee swv nchuav cov tseem kub, tej lug qhuas yog swm tuabneeg lub sab. 22Txawm yog muab tug tuabneeg ruag tuav xyaw qoob rua huv qhov cug los nwg txujkev ruag tsw tawm moog. 23Koj yuav tsum paub koj paab tshws paab yaaj nyob zoo le caag, hab ua tuab zoo saib koj paab nyuj, 24tsua qhov tej txhaab nyaj yuav tsw nyob moog ib txhws, hab lub mom vaajntxwv yuav tsw nyob rua txhua tam tuabneeg. 25Thaus hlais tej nroj kws qhuav taag lawm mas hlaav dua zaub tshab tuaj, hab thaus sau tej zaub peg roob taag lawm, 26mas koj yuav tau tsho naav ntawm mivnyuas yaaj hab yuav tau nqe yuav teb ntawm tshws. 27Yuav muaj kua mig tshws txaus ua zaub mov rua koj hab koj tsev tuabneeg tau noj, hab yug tau koj tej nkauj qhev.