27

1 Chớ khoe khoang về ngày mai;
 Vì con chẳng biết ngày mai sẽ sanh ra điều gì.
2 Hãy để cho kẻ khác khen ngợi con, miệng con chẳng nên làm;
 Để cho một người ngoài tán mỹ con, môi con đừng làm.
3 Đá thì nặng, cát cũng nặng;
 Nhưng cơn tức giận của kẻ ngu dại còn nặng hơn cả hai.
4 Sự căm gan vốn hung dữ, và cơn giận như nước tràn ra;
 Nhưng ai đứng nổi trước sự ghen ghét?
5 Một lời quở trách tỏ tường
 Hơn là thương yêu giấu kín.
6 Bạn hữu làm cho thương tích, ấy bởi lòng thành tín;
 Còn sự hôn hít của kẻ ghen ghét lấy làm giả ngụy.
7 Kẻ no nê giày đạp tàng mật dưới chân mình;
 Song điều gì đắng cũng lấy làm ngọt cho kẻ đói khát.
8 Kẻ lưu lạc xa cách nơi ở của mình,
 Giống như chim bay đây đó khỏi ổ nó vậy.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái linh hồn;
 Lời khuyên do lòng bạn hữu ra cũng êm dịu dường ấy.
10 Chớ lìa bạn mình, hay là bạn của cha mình;
 Trong ngày hoạn nạn chớ đi đến nhà anh em mình:
 Một người xóm giềng gần còn hơn anh em xa.
11 Hỡi con, khá khôn ngoan, và làm vui lòng cha,
 Để cha có thế đáp lại cùng kẻ nào sỉ nhục cha.
12 Người khôn khéo thấy trước sự tai hại, bèn lo ẩn núp mình;
 Còn kẻ ngu muội cứ đi qua, và phải mang lấy tai vạ.
13 Hãy lấy áo của người, vì người đã bảo lãnh cho kẻ lạ;
 Khá buộc người một của cầm, vì người đã đáp thế cho người dâm phụ.
14 Kẻ nào chỗi dậy sớm chúc phước lớn tiếng cho bạn hữu mình,
 Người ta sẽ kể điều đó là sự rủa sả.
15 Một máng xối dột luôn luôn trong ngày mưa lớn,
 Và một người đàn bà hay tranh cạnh, cả hai đều y như nhau.
16 Ai muốn ngăn giữ nàng, khác nào ngăn giữ gió,
 Và như tay hữu cầm lấy dầu vậy.
17 Sắt mài nhọn sắt.
 Cũng vậy người bổ dưỡng diện mạo bạn hữu mình.
18 Ai săn sóc cây vả, sẽ ăn trái nó;
 Và kẻ nào hầu chủ mình ắt được tôn trọng.
19 Mặt dọi mặt trong nước thế nào,
 Lòng người đối với người cũng thế ấy.
20 Con mắt loài người chẳng hề chán,
 Cũng như Âm phủ và vực sâu không hề đầy vậy.
21 Lò thử bạc, dót thử vàng;
 Còn sự khen ngợi thử loài người.
22 Dầu con dùng chầy giã mà giã kẻ ngu dại trong cối
 Chung lộn với gạo,
 Thì sự điên dại nó cũng không lìa khỏi nó.

23 Hãy ráng biết cảnh trạng bầy chiên con,
 Và lo săn sóc các đàn bò của con;
24 Vì sự giàu có không lưu tồn mãi mãi,
 Và mũ triều thiên há còn đến đời đời sao?
25 Cỏ khô đã mất đi, cỏ non bèn mọc ra,
 Và người ta thâu nhập rau cỏ núi.
26 Lông chiên con dùng làm áo xống cho con,
 Giá dê đực dùng mua đồng ruộng.
27 Sữa dê có đủ làm đồ ăn cho con,
 Cho người nhà con, và đặng nuôi lấy các con đòi của con.

27

1Tsis txhob khav rau tagkis. Koj twb tsis paub hais tias thaum tseem tsis tau txog tagkis yuav muaj xwm dabtsi.
2Cia lwm tus thiab tej qhua qhuas koj, koj tsis txhob rov qhuas koj.
3Tej kev nyuaj siab uas cov neeg ruam rhawv muaj hnyav dua pobzeb thiab suabzeb.
4Kev chim yog kev nruj tsiv thiab kev puastsuaj, tiamsis txojkev khib tseem phem heev dua.
5Tabmeeg sib qhia zoo dua li cia nws xav hais tias koj tsis quavntsej nws.
6Koj tus phoojywg ua rau koj mob siab tsis txog txij twg, tiamsis thaum koj tus yeebncuab cev tes puag koj xubpwg yuav tsum ceevfaj.
7Thaum koj tsau plab, txawm yog zib ntab los tsis xav noj lawm, tiamsis thaum koj tshaib plab, txawm yog noj zaub mov iab los yeej qab zib.
8Tus neeg uas ncaim nws lub tsev mus deb lawm, zoo ib yam li tus noog uas nrug deb ntawm nws lub zes.
9Roj thiab tshuaj tsw qab ua rau koj txaus siab heev, tiamsis kev nyuaj siab ua rau kev kaj siab ploj mus.
10Tsis txhob tso koj tej phoojywg lossis koj txiv tej phoojywg tseg. Thaum koj raug kev nyuaj siab, tsis txhob mus cuag koj cov kwvtij uas nyob deb, tej phoojywg zejzog uas nyob ze tseem pab tau koj dua cov kwvtij uas nyob deb.
11Metub, cia li ua neeg ntse, kuv thiaj yuav zoo siab thiab muaj lus teb tej neeg uas saib tsis taus kuv.
12Tus neeg paub qabhau pom tej xwm uas yuav raug nws, nws txawm zam kev lawm, tiamsis tus neeg ruam too hau ntsoov mus rau qhov ntawd, thaum uas nws tau chaw ti nws mam li xeev xwm.
13Yog tus neeg ruam mus coglus them lwm tus tej nuj nqi, yuav tau kom muab nws tej qhov txhia chaw mus yuam nqi ua ntej.
14Yog koj mus tsa koj tus phoojywg thaum sawv ntxov, ces ib yam li yog koj cem nws ntag.
15Tus pojniam uas yws taus zoo ib yam li dej nag nrog tuj tauv. 16Koj yuav txwv tsis tau nws kom tsis txhob yws ib yam li koj txwv tsis tau cua lossis muab phoovtes cug roj.
17Hlau hov hlau li cas, tej neeg ib leeg kawm ntawm ib leeg ib yam li ntawd.
18Tu koj tej txiv ncuavpias kom zoo koj thiaj tau noj. Tus tubtxib uas tu nws tus tswv zoo yuav tau txais lus qhuas.
19Koj pom koj tus duab hauv dej li cas thiab koj lub siab xav li cas, ces koj tes haujlwm zoo li ntawd.
20Txojkev tuag txhaws tsis paub puv li cas, neeg txojkev ntshaw tsis paub txaus ib yam li ntawd.
21Nyiaj thiab kub muab hluavtaws sim; kev qhuas sim neeg lub siab.
22Txawm yog koj yuav muab tus neeg ruam ntaus tshuav tuag los nws tseem ruam nws li qub.
23Saib koj tej yaj tej nyuj kom zoo, 24rau qhov kev npluanuj tsis nyob mus ibtxhis. Txawm yog txhua haivneeg los yeej tsis nyob mus ibtxhis. 25Thaum koj sau tej zaub nyuj qhuav thiab hlais tej nyom pem tej ntav toj tas lawm, ces tej zaub twb pib hlav mos nyoos tuaj lawm. 26Koj muab tej plaub yaj los xaws ris tsho hnav thiab muab tej nyiaj uas koj muag tshis mus yuav teb. 27Dua li tej tshis uas seem cia tso kua mis yug koj thiab koj tsevneeg, thiab koj tej ntxhais qhev kom muaj noj muaj haus tsis tu.