15

Năm giải thích. – Sự cứu giúp kẻ nghèo. Về tôi tớ Hê-bơ-rơ. Về con đầu lòng của súc vật

¹ Cuối mỗi năm thứ bảy, ngươi phải làm năm giải thích. ² Nầy là lệ của sự giải thích. Phàm chủ nợ phải giải thích món vay mà mình đã chịu cho kẻ lân cận mình vay: ngươi chớ thúc kẻ lân cận mình hay là anh em mình trả lại, vì người ta đã cáo rao năm giải thích cho Đức Giê-hô-va. ³ Ngươi được thúc người ngoại bang trả lại; song ví anh em ngươi có vật chi thuộc về mình, thì phải tha vật ấy cho người. ⁴ Nhưng nơi ngươi chẳng nên có kẻ nghèo nàn, vì Đức Giê-hô-va sẽ quả hẳn ban phước cho ngươi trong xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi nhận lấy làm sản nghiệp, ⁵ miễn ngươi chăm chỉ nghe theo tiếng của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, cẩn thận làm theo các điều răn mà ta truyền cho ngươi ngày nay. ⁶ Vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ ban phước cho ngươi, y như Ngài đã phán; ngươi sẽ cho nhiều nước vay, còn chánh ngươi không vay ai; ngươi sẽ quản hạt nhiều nước, song các nước ấy sẽ chẳng quản hạt ngươi.
⁷ Nếu trong thành nào của xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho, ở giữa ngươi có một người anh em bị nghèo, thì chớ cứng lòng nắm tay lại trước mặt anh em nghèo của mình đó.⚓ ⁸ Nhưng khá sè tay mình ra, cho người vay món chi cần dùng trong sự nghèo nàn của người. ⁹ Khá coi chừng, kẻo có một ác tưởng nơi lòng ngươi, rằng: Năm thứ bảy tức là năm giải thích, hầu gần! Khá coi chừng, kẻo mắt ngươi chẳng đoái thương anh em nghèo của mình, không giúp cho người gì hết, e người kêu cùng Đức Giê-hô-va về ngươi, và ngươi sẽ mắc tội chăng. ¹⁰ Ngươi phải giúp cho người, chớ cho mà có lòng tiếc; vì tại cớ ấy, Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ ban phước cho mọi công việc của ngươi, và mọi điều ngươi đặt tay vào mà làm. ¹¹ Vì sẽ có kẻ nghèo trong xứ luôn luôn, nên ta mới dặn biểu ngươi mà rằng: Khá sè tay mình ra cho anh em bị âu lo và nghèo khó ở trong xứ ngươi.⚓
¹² Khi một trong các anh em ngươi, là người Hê-bơ-rơ, bất luận nam hay nữ, bị bán cho ngươi, thì sẽ hầu việc ngươi trong sáu năm, song qua năm thứ bảy, ngươi phải giải phóng người.⚓ ¹³ Khi ngươi giải phóng người, chớ cho người đi ra tay không. ¹⁴ Phải cấp cho người một vật chi, hoặc trong bầy mình, hoặc của sân đạp lúa mình, hoặc của hầm rượu mình, tức là cấp cho người vật bởi trong của cải mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã ban phước cho ngươi. ¹⁵ Hãy nhớ rằng mình đã làm tôi mọi trong xứ Ê-díp-tô, và Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã chuộc ngươi; bởi cớ ấy, ngày nay ta truyền cho ngươi làm các điều nầy. ¹⁶ Nhưng nếu kẻ tôi mọi ngươi nói rằng: Tôi không muốn đi ra khỏi nhà chủ, --- vì nó mến ngươi và gia quyến ngươi, lấy làm thỏa lòng phục dịch ngươi, --- ¹⁷ thì bấy giờ, ngươi phải lấy một cái dùi, để tai người kề cửa mà xỏ, vậy người sẽ làm tôi tớ ngươi luôn luôn. Ngươi cũng phải làm như vậy cho tớ gái mình. ¹⁸ Ngươi chớ có nặng lòng mà giải phóng người, vì người đã phục dịch ngươi sáu năm, ăn phân nửa công giá của một người làm mướn; vậy Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ ban phước cho ngươi trong mọi công việc ngươi làm.
¹⁹ Ngươi phải biệt riêng ra thánh cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi mọi con đầu lòng đực sanh trong bầy bò hay chiên của ngươi. Chớ cày bằng con đầu lòng của bò cái mình, và chớ hớt lông con đầu lòng của chiên cái mình.⚓ ²⁰ Mỗi năm, ngươi và gia quyến ngươi sẽ ăn nó trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, tại nơi mà Ngài sẽ chọn. ²¹ Nhưng nếu nó có tì vít chi, què hay đui, hoặc bị tật nặng khác, thì chớ dâng nó cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, ²² phải ăn nó trong thành mình: kẻ bị ô uế và kẻ được sạch cũng đều được ăn hết, như ăn con hoàng dương hay là con nai đực. ²³ Chỉn ngươi chớ ăn huyết nó; phải đổ huyết trên đất như nước vậy.⚓

15

Năm giải trừ nợ nần

¹Cuối mỗi bảy năm là thời kỳ giải trừ nợ nần. ²Các chủ nợ sẽ hủy bỏ mọi món nợ đã cho anh em đồng bào mình vay mượn, không được đòi nữa, vì thời kỳ giải nợ được công bố theo lệnh Chúa. ³Việc giải nợ này chỉ áp dụng giữa người Y-sơ-ra-ên với nhau, không áp dụng cho ngoại kiều. ^4-6Tuy nhiên, nếu đồng bào vâng lời Chúa, tuân hành các luật lệ tôi truyền hôm nay, sẽ không có một người Y-sơ-ra-ên nào nghèo khổ. Vì Chúa sẽ ban phước lành dồi dào cho đồng bào trong đất hứa như Ngài đã nói. Y-sơ-ra-ên sẽ cho các nước khác vay chứ không cần vay mượn ai, sẽ cai trị các nước khác chứ không phải bị trị.
^7,8Nhưng nếu trong lãnh thổ Y-sơ-ra-ên có người nghèo, đồng bào không được keo kiệt nhưng phải rộng lòng, cho họ mượn rộng rãi để họ thỏa mãn mọi nhu cầu. ⁹Phải cảnh giác, đừng để tư tưởng đê tiện xúi giục mình nghĩ rằng thời kỳ giải nợ sắp đến, rồi lờ anh em mình đi, không cho mượn gì cả. Nếu người nghèo kêu đến Chúa, đồng bào phải chịu tội. ¹⁰Phải sẵn lòng cho mượn, đừng vừa cho vừa thầm tiếc, như thế mới được Chúa ban phước lành, và mọi công việc của đồng bào mới được thịnh vượng. ¹¹Thế nào trong nước cũng có người nghèo nên tôi mới bảo đồng bào phải rộng lòng cho mượn.

Phóng thích nô lệ

¹²Nếu đồng bào mua một người Hy-bá-lai khác - dù đàn ông hay đàn bà - làm nô lệ, đến năm thứ bảy, người ấy phải được phóng thích. ¹³Nhưng không được để người ấy ra đi với hai bàn tay trắng. ¹⁴Phải cho người ấy gia súc, dầu, rượu dồi dào tùy theo số lượng lợi tức Chúa đã cho đồng bào. ¹⁵Phải nhớ rằng đồng bào đã làm nô lệ trong nước Ai-cập và đã được Chúa giải cứu. Vì vậy tôi mới truyền cho đồng bào lệnh này. ¹⁶Trong trường hợp người nô lệ không muốn đi vì có lòng mến gia đình chủ, vì không khí hòa thuận, ¹⁷đồng bào là chủ, phải lấy một cái dùi, kê tai người ấy vào cửa mà xỏ, và như thế người ấy sẽ làm nô lệ trọn đời. Thể thức này cũng áp dụng cho nữ nô lệ.
¹⁸Trường hợp người nô lệ ra đi, đừng buồn tiếc. Vì trong sáu năm người ấy phục dịch, đồng bào chỉ tốn chừng phân nửa số tiền dùng để mướn một người làm công. Và như vậy, Chúa còn ban phước lành cho mọi công việc của đồng bào nữa.

Con thú sinh đầu lòng

¹⁹Trong bầy gia súc, phải dành riêng các con đực sinh đầu lòng ra cho Chúa. Đừng bắt bò đực sinh đầu lòng làm việc, cũng đừng cắt lông cừu đực đầu lòng. ²⁰Nhưng đồng bào và gia đình mình sẽ ăn thịt các con vật ấy hàng năm tại Đền thờ, trước mặt Chúa. ²¹Nếu con vật sinh đầu lòng này bị què, mù, hoặc có tật nguyền gì khác, không được dâng nó cho Chúa; ²²nhưng để nó ở nhà làm thịt mà ăn, cả người không tinh sạch cũng được ăn, như trường hợp người ta ăn thịt nai, thịt mang vậy. ²³Tuy nhiên, phải nhớ không được ăn huyết, phải đổ huyết xuống đất như đổ nước.