4

Môi-se khuyên dân Y-sơ-ra-ên giữ các điều răn của Đức Chúa Trời

1 Hỡi Y-sơ-ra-ên, bây giờ hãy nghe những mạng lịnh và luật lệ mà ta dạy các ngươi; hãy làm theo, để các ngươi được sống và vào xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời của tổ phụ các ngươi ban cho các ngươi nhận được. 2 Các ngươi chớ thêm chi và đừng bớt chi về điều ta truyền cho, để giữ theo các điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi mà ta đã truyền.
3 Nhân dịp của Ba-anh-Phê-o, mắt các ngươi đã thấy điều Đức Giê-hô-va đã làm; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi có diệt khỏi giữa ngươi mọi kẻ tin theo Ba-anh-Phê-o. 4 Còn các ngươi, là những kẻ vẫn theo Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, ngày nay hết thảy còn sống. 5 Nầy đây, ta đã dạy các ngươi những mạng lịnh và luật lệ y như Giê-hô-va Đức Chúa Trời ta đã phán dặn ta, để các ngươi làm theo ở giữa xứ mình sẽ vào đặng nhận lấy. 6 Vậy, các ngươi phải giữ làm theo các mạng lịnh và luật lệ nầy; vì ấy là sự khôn ngoan và sự thông sáng của các ngươi trước mặt các dân tộc; họ nghe nói về các luật lệ nầy, sẽ nói rằng: Dân nầy là một dân khôn ngoan và thông sáng không hai! 7 Vả chăng, há có dân lớn nào mà có các thần mình gần như chúng ta có Giê-hô-va Đức Chúa Trời gần chúng ta, mọi khi chúng ta cầu khẩn Ngài chăng? 8 Lại, há có nước lớn nào có những mạng lịnh và luật lệ công bình như cả luật pháp nầy, mà ngày nay ta đặt trước mặt các ngươi chăng?
9 Chỉ hãy giữ lấy ngươi, lo canh cẩn thận linh hồn mình, e ngươi quên những điều mà mắt mình đã thấy, hầu cho chẳng một ngày nào của đời ngươi những điều đó lìa khỏi lòng ngươi: phải dạy cho các con và cháu ngươi. 10 Hãy nhớ ngày ngươi chầu Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi tại Hô-rếp, khi Đức Giê-hô-va phán cùng ta rằng: Hãy nhóm hiệp dân sự để ta khiến chúng nghe lời ta, hầu cho tập kính sợ ta đương lúc họ còn sống nơi thế thượng, và dạy lời đó cho con cái mình. 11 Vậy, các ngươi lại gần và đứng dưới núi. --- Vả, núi cả lửa cháy cho đến tận trời; có sự tối tăm, mây mịt mịt và đen kịt. --- 12 Từ trong lửa, Đức Giê-hô-va phán cùng các ngươi; các ngươi nghe một tiếng nói, nhưng không thấy một hình trạng nào; chỉ nghe một tiếng mà thôi. 13 Ngài rao truyền cho các ngươi biết sự giao ước của Ngài, tức là mười điều răn, khiến các ngươi gìn giữ lấy, và Ngài chép mười điều răn ấy trên hai bảng đá.
14 Trong lúc đó, Đức Giê-hô-va cũng phán dặn ta dạy các ngươi những mạng lịnh và luật lệ, để các ngươi làm theo tại trong xứ mà mình sẽ đi vào nhận lấy.
15 Vậy, các ngươi hãy cẩn thận giữ lấy linh hồn mình cho lắm, vì các ngươi không có thấy một hình trạng nào trong ngày Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, từ nơi giữa lửa phán cùng các ngươi, tại Hô-rếp; 16 e các ngươi phải làm hư hoại cho mình chăng, và làm một tượng chạm nào, tạo hình trạng của tà thần nào, hoặc hình của người nam hay người nữ, 17 Hoặc hình của con thú nào đi trên đất, hoặc hình của vật nào có cánh bay trên trời, 18 hoặc hình của loài côn trùng nào bò trên đất, hay là hình của con cá nào ở trong nước dưới đất; 19 lại, e khi ngươi ngước mắt lên trời thấy mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao, tức là toàn cả thiên binh, thì ngươi bị quyến dụ quì xuống trước các vì đó, và thờ lạy các tinh tú nầy mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã chia phân cho muôn dân dưới trời chăng. 20 Còn các ngươi, Đức Giê-hô-va đã chọn và rút các ngươi khỏi lò lửa bằng sắt kia, là xứ Ê-díp-tô, để các ngươi thành một dân riêng của Ngài, y như các ngươi đã là điều đó ngày nay. 21 Đoạn, Đức Giê-hô-va, vì cớ các ngươi, nổi giận cùng ta, có thề rằng ta không được đi ngang qua sông Giô-đanh, và chẳng đặng vào xứ tốt đẹp mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi làm sản nghiệp. 22 Vì ta phải chết trong xứ nầy, không đi ngang qua sông Giô-đanh được; nhưng các ngươi sẽ đi qua và nhận lấy xứ tốt đẹp ấy. 23 Khá cẩn thận giữ lấy mình, chớ quên sự giao ước của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi đã lập cùng các ngươi, và chớ làm tượng chạm nào, hình của vật nào mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã cấm; 24 vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi như một đám lửa tiêu cháy, là Đức Chúa Trời hay kỵ tà.
25 Khi các ngươi sẽ có con cùng cháu, và khi đã ở lâu trong xứ rồi, nếu các ngươi làm bại hoại mình, làm tượng chạm nào, hình của vật chi mặc dầu, mà hành ác trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi để chọc Ngài nổi giận, 26 thì ngày nay ta bắt trời và đất làm chứng quyết cho các ngươi rằng các ngươi sẽ chết vội, và khuất mất khỏi xứ mà mình sẽ đi nhận lấy tại bên kia sông Giô-đanh. Các ngươi chẳng ở đó lâu dài đâu, nhưng sẽ bị tận diệt. 27 Đức Giê-hô-va sẽ tản lạc các ngươi trong các nước, chỉ còn lại số nhỏ trong các nước mà Đức Giê-hô-va sẽ dẫn các ngươi vào; 28 ở đó các ngươi sẽ cúng thờ những thần bằng cây và bằng đá, là công việc của tay loài người làm nên, chẳng thấy, chẳng nghe, chẳng ăn, cũng chẳng ngửi. 29 Ở đó ngươi sẽ tìm cầu Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và khi nào hết lòng hết ý tìm cầu Ngài thì mới gặp. 30 Khi ngươi bị gian nan, và các việc nầy xảy đến cho ngươi, bấy giờ trong ngày cuối cùng, ngươi sẽ trở về cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và vâng theo tiếng Ngài. 31 Vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi là Đức Chúa Trời hay thương xót sẽ không bỏ ngươi và không hủy diệt ngươi đâu; cũng chẳng quên sự giao ước mà Ngài đã thề cùng các tổ phụ ngươi.
32 Vậy, ngươi hãy hỏi học về thời kỳ có trước ngươi, từ ngày Đức Chúa Trời dựng nên loài người trên đất, tự góc trời nầy đến góc trời kia, nếu bao giờ có xảy ra việc nào lớn dường ấy, hay là người ta có nghe sự chi giống như vậy chăng? 33 tức là: há có một dân tộc nào nghe tiếng Đức Chúa Trời từ trong lửa phán ra như ngươi đã nghe, mà vẫn còn sống chăng? 34 hay là Đức Chúa Trời há có cậy lấy sự thử thách, dấu kỳ, điềm lạ, chiến tranh, cánh tay quyền năng giơ thẳng ra, cùng cậy công sự to tát và gớm ghê, đặng thử đi chiếm một dân tộc cho mình ở giữa một dân tộc khác, như mọi điều Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi đã làm cho các ngươi tại xứ Ê-díp-tô, dưới mắt mình chăng? 35 Ngươi đã chứng kiến mọi điều đó, để nhìn biết rằng Giê-hô-va, ấy là Đức Chúa Trời, chớ không ai khác hơn Ngài. 36 Ngài từ trên trời khiến cho ngươi nghe tiếng Ngài để dạy ngươi; trên đất Ngài khiến cho ngươi thấy đám lửa lớn Ngài, và từ trong lửa ngươi có nghe lời Ngài phán ra. 37 Bởi vì Ngài yêu mến các tổ phụ ngươi, nên chọn lấy dòng dõi các người ấy, và chánh Ngài nhờ quyền năng lớn mình rút ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, 38 đặng đuổi khỏi trước mặt ngươi những dân tộc lớn hơn và mạnh hơn ngươi, đặng đưa ngươi vào xứ của dân đó, và ban cho làm sản nghiệp, y như điều ấy xảy đến ngày nay. 39 Vậy, ngày nay hãy biết và ghi tạc trong lòng ngươi rằng Giê-hô-va, ấy là Đức Chúa Trời trên trời cao kia và dưới đất thấp nầy: chẳng có ai khác.
40 Hãy giữ những luật lệ và điều răn của Ngài, mà ngày nay ta truyền cho ngươi, hầu cho ngươi và con cháu ngươi đều có phước, ở lâu dài trong xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi mãi mãi.

Ba thành ẩn náu ở bên kia sông Giô-đanh

41 Môi-se bèn biệt ra ba cái thành ở bên kia sông Giô-đanh, về hướng mặt trời mọc, 42 để kẻ sát nhân vô ý giết người lân cận mình, mà không có ghét trước, được thế trốn tránh và ẩn núp trong một của các thành nầy, và được sống. 43 Ấy là Bết-se nơi rừng vắng, trong xứ đồng bằng, để cho người Ru-bên; Ra-mốt nơi Ga-la-át, để cho người Gát, và Gô-lan nơi Ba-san, để cho người Ma-na-se.

Bài giảng thứ nhì: Môi-se truyền luật pháp cho dân Y-sơ-ra-ên

44 Nầy là luật pháp mà Môi-se đặt trước mặt dân Y-sơ-ra-ên. 45 Nầy là chứng cớ, mạng lịnh, và luật lệ mà Môi-se truyền cho dân Y-sơ-ra-ên khi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, 46 ở bên kia sông Giô-đanh, trong trũng đối ngang Bết-Phê-o, tại xứ Si-hôn, vua dân A-mô-rít, ở Hết-bôn, mà Môi-se và dân Y-sơ-ra-ên đánh bại khi ra khỏi xứ Ê-díp-tô. 47 Dân Y-sơ-ra-ên chiếm xứ người luôn với xứ Óc, vua Ba-san, là hai vua dân A-mô-rít, ở tại bên kia sông Giô-đanh, về hướng mặt trời mọc, từ A-rô-e 48 trên bờ khe Ạt-nôn, cho đến núi Si-ri-ôn, nghĩa là Hẹt-môn, 49 và toàn đồng bằng bên kia sông Giô-đanh, về phía đông cho đến biển của đồng bằng, dưới triền núi Phích-ga.

4

Mauxes Ntuas Cov Yixalayees

1Ces Mauxes hais rau cov Yixalayees hais tias, “Nej yuav tsum coj raws li tej lus uas kuv qhia rau nej, nej thiaj muaj sia nyob ntev, thiab kav lub tebchaws uas tus TSWV uas yog nej cov yawgkoob tus Vajtswv muab pub rau nej. 2Nej tsis txhob ntxiv ib lo lus rau tej lus uas kuv hais tseg rau nej lossis rho ib lo lus tseg li. Nej yuav tsum ua raws li tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv tej lus uas kuv hais rau nej txhua lo huv tibsi. 3Nej puavleej pom tej uas tus TSWV ua saum Roob Pe-aus lawm. Tus TSWV tua cov neeg uas pe tus mlom Npa-as txhua tus povtseg huv tibsi, 4tiamsis nej cov uas muab siab npuab tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv, nej sawvdaws puavleej tseem ua neej nyob los txog niaj hnub no.
5“Kuv twb qhia tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv tej kevcai uas nws kom kuv qhia rau nej tas lawm. Thaum nej mus nyob hauv lub tebchaws uas nej tabtom yuav mus tua, nej yuav tsum ua raws li tej kevcai ntawd. 6Nej yuav tsum muab siab npuab thiab ua raws li tej kevcai no, luag lwm haivneeg thiaj pom hais tias nej muaj tswvyim. Thaum luag hnov txog tej kevcai no, luag yuav hais ncha ntws hais tias, ‘Haivneeg no muaj tswvyim thiab txawj ntse kawg li!’
7“Tsis muaj ib haivneeg twg uas muaj tus tswv nrog lawv nyob thiab pab lawv ib yam li tus TSWV uas yog peb tus Vajtswv nrog peb thiab pab peb, txawm yog haivneeg ntawd muaj hwjchim loj npaum twg los xij, yeej tsis muaj ib tug uas yuav pab lawv li. Tiamsis thaum twg peb tsa ncauj thov tus TSWV, nws yeej pab peb. 8Tsis muaj ib haivneeg tseemceeb twg uas muaj tej kevcai ncaj ncees li tej uas hnub no kuv qhia rau nej. 9Nej yuav tsum ceevfaj thiab nco ntsoov tej uas nej qhovmuag pom no mus tas nej simneej. Nej yuav tsum muab piav qhia rau nej tej tubki thiab tej xeebntxwv mloog 10txog tej xwm uas hnub nej mus cuag tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv saum lub Roob Xinais. Hnub ntawd nws hais rau kuv hais tias, ‘Koj cia li hu cov pejxeem tuaj ua ke, kuv xav qhia kuv tej lus rau lawv mloog, kom lawv thiaj paub hwm thiab mloog kuv lus tas lawv tiamneej thiab lawv thiaj paub qhia lawv tej tubki kom mloog kuv tej lus.’
11“Nej yuav tsum piav qhia rau nej tej menyuam mloog hais tias, hnub ntawd nej mus sawv ntawm taw roob, muaj huab tsaus nti li pa taws thiab muaj nplaim taws cig nto ntuj. 12Nej qhia rau lawv hais tias, tus TSWV hais lus hauv cov nplaim taws tuaj rau nej, nws hais li cas rau nej los nej yeej hnov txhua lo, tiamsis nej tsis pom nws. 13Nws qhia tej uas nej yuav tsum tau ua rau nej, nej thiaj yuav coj tau raws li tej lus uas nws cog tseg rau nej lawm. Nws hais kom nej ua raws li Kaum Nqe Kevcai uas nws tau sau rau ntawm ob daim txiagzeb. 14Tus TSWV kom kuv qhia nws tej kevcai rau nej paub thiab nej yuav tsum coj, thaum nej mus nyob hauv lub tebchaws uas nej tabtom mus tua ntawd.

Tsis Txhob Puab Mlom

15“Thaum tus TSWV hais lus hauv cov nplaim taws uas nyob saum Roob Xinais tuaj rau nej, nej tsis pom nws. Yog nej xav tau zoo, nej yuav tsum ceevfaj 16tsis txhob puab ib tus mlom dabtsi hlo li, tsis hais zoo li pojniam lossis zoo li txivneej, 17tsis hais zoo li tus tsiaj lossis zoo li tus noog, 18tsis hais zoo li tus nab lossis zoo li tus ntses. Yog nej puab tej ntawd, ces nej ua txhaum ntag. 19Nej tsis txhob teev lossis pe tej uas nej pom nyob saum nruab ntug, tsis hais lub hnub lossis lub hli thiab tej hnubqub. Tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv cia lwm haivneeg pe tej ntawd. 20Tiamsis Vajtswv coj nej tawm nram tebchaws Iziv uas zoo li lub cub tawg los ua nws haivneeg, ib yam li niaj hnub no nej yog nws haivneeg. 21Tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv chim rau kuv twb yog vim nej ntag, tus TSWV thiaj hais tias, nws tsis pub kuv hla tus Dej Yauladees mus nyob tim lub tebchaws av rog thiab zoo qoob uas nws tabtom muab pub rau nej. 22Kuv yuav tuag rau hauv lub tebchaws no, kuv yuav tsis tau hla tus Dej Yauladees mus rau sab tid, tiamsis nej yuav tau hla mus nyob hauv lub tebchaws uas av rog thiab zoo qoob ntawd. 23Nej yuav tsum nco ntsoov tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv tej lus uas nws cog tseg rau nej lawm. Nej yuav tsum mloog tus TSWV tej lus uas qhia rau nej hais tias, nej tsis txhob puab ib yam mlom dabtsi rau nej pe hlo li, 24rau qhov tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv khib nej heev, nws zoo ib yam li tej nplaim taws uas cig laim lias.
25“Txawm yog nej mus nyob hauv lub tebchaws ntawd tau ntev, thiab muaj tub muaj ki, muaj xeebntxwv lawm los nej tsis txhob puab ib yam mlom dabtsi li, yog nej puab mlom, ces nej ua txhaum lawm ntag. Qhov uas neeg puab mlom yog kev txhaum uas ua rau tus TSWV chim. 26Hnub no kuv thov lub ntuj thiab lub teb nrog kuv ua timkhawv, yog nej tsis mloog kuv lus, tsis ntev nej yuav puastsuaj tas rau hauv lub tebchaws ntawd. Nej yuav tsis tau nyob ntev hauv lub tebchaws uas nej tabtom yuav hla tus Dej Yauladees mus nyob ntawd. Nej yuav puastsuaj tas huv tibsi. 27Tus TSWV yuav ua rau nej tawg ua sab ua sua mus nrog lwm haivneeg nyob, nej cov neeg tsuas tshuav cov tsawg thiaj dim kev puastsuaj thiab muaj sia ua neej nyob xwb. 28Nej yuav tau teev luag tej mlom hauv tej tebchaws uas nej mus nyob ntawd, tsis hais tej mlom uas yog ntoo lossis pobzeb, tej mlom ntawd yeej tsis hnov lus thiab tsis pomkev, tsis txawj noj thiab tsis hnov ntxhiab dabtsi hlo li. 29Thaum nej mus nyob hauv luag tej tebchaws, yog nej muab siab rau nrhiav tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv tiag, nej yeej yuav ntsib nws. 30Thaum tej xwm no los raug nej thiab nej raug kev txomnyem ntxhov siab, thaum ntawd nej yuav tig rov los cuag tus TSWV thiab mloog nws lus. 31Nws yog tus Vajtswv uas muaj kev hlub. Nws yuav tsis tso nej tseg lossis ua rau nej puastsuaj, nws yuav nco ntsoov tej lus uas thaum ub nws tau cog tseg rau nej cov yawgkoob lawm.
32“Nej sim mus nug saib tiam thaum ub uas tseem tsis tau yug nej, suav txij thaum Vajtswv tsim muaj neeg nyob rau lub ntiajteb no los, puas muaj tej xwm loj npaum li tej uas nej pom no los tsis muaj? Nej sim mus nug thoob ntiajteb saib, puas muaj leejtwg hnov tej xwm zoo li no los tsis hnov? 33Puas muaj leej twg hnov Vajtswv hais lus hauv cov nplaim taws tuaj, thiab nws tseem ciaj sia nyob ib yam li thaum nej hnov Vajtswv hais, es nej tseem muaj sia nyob? 34Puas muaj ib tug vajtswv twg muaj cuabkav coj tau ib haivneeg tawm hauv lwm haivneeg lub tebchaws los ua nws haivneeg, li tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv tau coj nej tawm nram tebchaws Iziv los? Twb yog Vajtswv lub hwjchim thiab nws lub zog, ua siv ua npog, ua tsov ua rog, ua tej txujci tseemceeb uas loj kawg nkaus, thiab ua tej xwmtxheej uas neeg ntshai tabmeeg rau nej qhovmuag pom ntag. 35Tus TSWV ua tej no qhia rau nej paub hais tias, nws tib leeg xwb thiaj yog Vajtswv, tsis muaj dua lwm tus Vajtswv. 36Tus TSWV ua rau nej hnov nws lub suab hais saum ntuj tuaj, nws thiaj qhia tau nej; thiab cia nej pom nws tej nplaim taws uas tseemceeb hauv ntiajteb no, nej hnov nws lub suab hais lus hauv tej nplaim taws ntawd tuaj. 37Nws hlub nej cov yawgkoob, nws thiaj xaiv nej thiab nws lub hwjchim uas loj kawg nkaus coj nej tawm nram tebchaws Iziv los. 38Thaum nej txav zuj zus mus rau tom hauv ntej, tus TSWV ntiab tej haivneeg uas loj thiab muaj zog dua nej khiav tawm ua ntej nej mus txog, nws ua li ntawd twb yog nws coj nej mus nyob hauv lawv lub tebchaws uas nws muab pub rau nej nyob ua nej tug lawm. 39Yog li ntawd, hnub no nej yuav tsum nco ntsoov rau nruab siab hais tias, tus TSWV uas yog Vajtswv, nws kav saum ntuj thiab hauv ntiajteb. Tsis muaj dua lwm tus vajtswv nyob qhovtwg li, tsuas yog muaj nws tib leeg xwb thiaj yog Vajtswv. 40Nej yuav tsum ua raws li tus TSWV tej kevcai uas hnub no kuv qhia rau nej txhua nqe, nej thiab nej tej tubki thiaj yuav noj qab nyob zoo. Nej yuav muaj sia ua neej nyob ntev hauv lub tebchaws uas tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv yuav muab rau nej ua nej tug mus ibtxhis.”

Cov Nroog Cawm Siav Sab Hnubtuaj

41Mauxes xaiv tau peb lub nroog uas nyob sab hnubtuaj ntawm tus Dej Yauladees 42tseg rau tus uas yuam kev tua tus neeg uas tsis yog nws tus yeebncuab tau khiav mus cawm siav. Nws khiav mus nyob hauv cov nroog ntawd ib lub kom luag tsis txhob muab nws tua. 43Xeem Lunpees tau lub nroog Npexeles uas nyob ntawm tiaj suabpuam; xeem Khas tau lub nroog Lamaus uas nyob hauv cheebtsam Nkile-as; thiab xeem Manaxes tau lub nroog Nkaulas uas nyob hauv cheebtsam Npasas.

Qhia Vajtswv Txoj Kevcai

44Mauxes qhia Vajtswv tej kevcai rau cov Yixalayees. 45-46Mauxes muab tus TSWV tej kevcai no qhia rau lawv, tom qab uas lawv tsiv nram tebchaws Iziv los nyob rau hauv lub hav ntawm tus Dej Yauladees sab hnubtuaj uas saib ntsoov lub nroog Npepe-aus. Lub hav ntawd nyob hauv cov Amaules tus Vajntxwv Xihoos uas kav lub nroog Hesenpoos lub tebchaws. Thaum Mauxes thiab cov Yixalayees tsiv nram tebchaws Iziv los, lawv tua yeej Vajntxwv Xihoos. 47Lawv kav tagnrho Vajntxwv Xihoos lub tebchaws, thiab Vajntxwv Aunkas lub tebchaws uas yog cheebtsam Npasas, Aunkas yog cov Amaules tus vajntxwv uas nyob ntawm tus Dej Yauladees sab hnubtuaj. 48Lub tebchaws no tus ciam txij ntua ntawm lub nroog Alu-es uas nyob ntawm ntug Dej Alenoos mus rau sab qaumteb ti nkaus lub Roob Xili-oos uas yog lub roob Helemoos. 49Thiab tagnrho cheebtsam uas nyob ntawm tus Dej Yauladees sab hnubtuaj, thiab mus ti nkaus rau nram Hiavtxwv Tuag uas nyob sab qabteb, thiab mus txog ntua ntawm taw Roob Pinkas uas nyob sab hnubtuaj.