8

Ghê-đê-ôn lại thắng dân Ma-đi-an nữa. – Ghê-đê-ôn qua đời

¹ Người Ép-ra-im bèn nói cùng Ghê-đê-ôn rằng: Vì sao ông đã đãi chúng tôi như vậy? Khi ông đi giao chiến cùng dân Ma-đi-an, sao không gọi chúng tôi đi với? Chúng cãi cùng người cách dữ dội. ² Nhưng người đáp cùng chúng rằng: Sánh với anh em, tôi há có làm được điều chi? Sự mót nho của Ép-ra-im há chẳng hơn mùa gặt nho của A-bi-ê-xe sao? ³ Đức Chúa Trời đã phó Ô-rép và Xê-ép là hai quan trưởng dân Ma-đi-an, vào tay anh em. Đem sánh với anh em, tôi nào có làm được điều gì? Khi người nói lời ấy rồi, cơn giận của chúng bèn nguôi.⚓
⁴ Ghê-đê-ôn đi tới sông Giô-đanh, sang qua cùng ba trăm người đồng theo mình; dẫu mệt nhọc, họ cũng cứ rượt theo quân nghịch. ⁵ Người bèn nói cùng dân Su-cốt rằng: Ta xin các ngươi hãy cấp một vài ổ bánh cho dân theo ta, vì chúng mệt nhọc; ta đương đuổi theo Xê-bách và Xanh-mu-na, hai vua Ma-đi-an. ⁶ Nhưng các quan trưởng Su-cốt đáp rằng: Chớ thì ông đã cầm nơi tay mình cườm tay của Xê-bách và Xanh-mu-na chưa, nên chúng tôi phải cấp bánh cho đạo binh ông? ⁷ Ghê-đê-ôn la lên rằng: Thế thì, khi Đức Giê-hô-va đã phó Xê-bách và Xanh-mu-na vào tay ta, ta sẽ lấy chông đồng vắng và nhánh gai mà đánh thịt các ngươi! ⁸ Từ đó, người đi lên đến Phê-nu-ên và cũng nói một cách ấy với dân Phê-nu-ên. Dân Phê-nu-ên đáp cùng người y như dân Su-cốt đã đáp. ⁹ Vậy, người cũng nói với dân Phê-nu-ên rằng: Khi ta trở về bình an, ắt sẽ phá hủy cái tháp nầy.
¹⁰ Xê-bách và Xanh-mu-na ở tại Cạt-cô với quân binh mình, số chừng mười lăm ngàn người, là kẻ còn sót lại trong đạo binh của các người phương Đông; vì một trăm hai mươi ngàn người có tài cầm gươm đã bị giết. ¹¹ Ghê-đê-ôn đi lên theo đường của những dân ở dưới trại, tại hướng đông Nô-bách và Giô-bê-ha, đánh bại đạo binh vẫn tưởng rằng mình bình an vô sự. ¹² Khi Xê-bách và Sanh-mu-na chạy trốn, người đuổi theo bắt được hai vua Ma-đi-an, là Xê-bách và Xanh-mu-na, và đánh cả đạo binh vỡ chạy.
¹³ Đoạn, Ghê-đê-ôn, con trai Giô-ách, ở trận trở về qua dốc Hê-re, ¹⁴ bắt một đứa trai trẻ ở Su-cốt, tra hỏi nó, rồi nó viết khai tên những quan trưởng và trưởng lão của Su-cốt, số được bảy mươi bảy người. ¹⁵ Kế đó, người đến cùng dân Su-cốt, mà nói rằng: Nầy Xê-bách và Xanh-mu-na mà các ngươi đã mắng ta rằng: Chớ thì ông đã cầm cườm tay Xê-bách và Xanh-mu-na nơi tay mình chưa, nên chúng tôi phải cấp bánh cho dân mệt nhọc của ông? ¹⁶ Vậy, người bắt các trưởng lão của thành, lấy chông gai nơi đồng vắng mà đánh phạt những người Su-cốt; ¹⁷ cũng phá hủy tháp Phê-nu-ên và giết những người của thành ấy.
¹⁸ Đoạn, người nói cùng Xê-bách và Sanh-mu-na rằng: Các người kia mà hai ngươi đã giết tại Tha-bô là làm sao? Hai vua đáp: Chúng nó cũng như ngươi; mỗi người đều có hình vóc như một hoàng tử. ¹⁹ Người tiếp: Ấy là anh em ta, con của mẹ ta. Quả thật, ta chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống mà thề, nếu hai ngươi đã để anh em ta sống, thì nay ta không giết hai ngươi! ²⁰ Đoạn, Ghê-đê-ôn nói cùng Giê-the, con đầu lòng mình, mà rằng: Hãy chỗi dậy, giết họ đi. Nhưng người trẻ chẳng rút gươm ra vì sợ; người vẫn còn thiếu niên. ²¹ Xê-bách và Xanh-mu-na nói: Chánh ngươi hãy chỗi dậy đánh chúng ta đi; vì hễ người thể nào thì sức thể ấy. Ghê-đê-ôn bèn chỗi dậy, giết Xê-bách và Xanh-mu-na; đoạn lấy đồ trang sức hình như trăng lưỡi liềm ở nơi cổ lạc đà của hai vua.
²² Bấy giờ, những người Y-sơ-ra-ên nói cùng Ghê-đê-ôn rằng: Xin ông, con trai, và cháu ông hãy quản trị chúng tôi, vì ông đã giải cứu chúng tôi khỏi tay dân Ma-đi-an. ²³ Nhưng Ghê-đê-ôn đáp cùng chúng rằng: Ta chẳng quản trị các ngươi, con trai ta cũng không quản trị các ngươi đâu; Đức Giê-hô-va sẽ quản trị các ngươi.
²⁴ Đoạn, Ghê-đê-ôn nói cùng chúng rằng: Ta chỉ xin các ngươi một điều nầy, là mỗi người trong các ngươi phải giao cho ta những vòng mình đã đoạt lấy. (Vả, quân nghịch có những vòng vàng, vì chúng nó vốn là dân Ích-ma-ên). ²⁵ Chúng đáp: Chúng tôi sẵn lòng giao cho ông. Họ trải một áo tơi ra, rồi hết thảy đều ném vào đó những vòng của mình đã đoạt lấy. ²⁶ Những vòng vàng mà Ghê-đê-ôn đã xin, cân được một ngàn bảy trăm siếc-lơ vàng, không kể những đồ trang sức hình như trăng lưỡi liềm, hoa tai, và áo sắc điều của vua Ma-đi-an thường mặc, cùng những kiềng nơi cổ lạc đà. ²⁷ Ghê-đê-ôn lấy vật đó làm một cái ê-phót, để trong thành mình tại Óp-ra. Cả Y-sơ-ra-ên đều cúng thờ cái ê-phót đó; nó trở thành một cái bẫy cho Ghê-đê-ôn và cả nhà người.
²⁸ Dân Ma-đi-an bị phục trước mặt dân Y-sơ-ra-ên, chẳng cất đầu lên được nữa; nên trong đời Ghê-đê-ôn, xứ được hòa bình trọn bốn mươi năm. ²⁹ Giê-ru-ba-anh, con trai Giô-ách, trở về và ở trong nhà mình. ³⁰ Vả, Ghê-đê-ôn sanh được bảy mươi con trai, vì người có nhiều vợ. ³¹ Vợ lẽ người ở tại Si-chem, cũng sanh cho người một con trai, đặt tên là A-bi-mê-léc.
³² Đoạn, Ghê-đê-ôn, con trai Giô-ách, qua đời, tuổi tác đã cao, được chôn trong mả của Giô-ách, cha người, tại Óp-ra, là thành dân A-bi-ê-xê-rít.
³³ Sau khi Ghê-đê-ôn qua đời, dân Y-sơ-ra-ên trở lại hành dâm cùng các Ba-anh, và chọn Ba-anh-Bê-rít làm thần. ³⁴ Như vậy, dân Y-sơ-ra-ên không nhớ đến Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, là Đấng đã giải cứu họ khỏi tay các kẻ thù nghịch ở chung quanh; ³⁵ và cũng không có lòng thảo chút nào với nhà Giê-ru-ba-anh, là Ghê-đê-ôn, về các ơn mà người đã làm cho Y-sơ-ra-ên.

8

¹Lúc ấy người Ép-ra-im cật vấn Ghi-đê-ôn: "Sao ông không gọi chúng tôi ngày ông khởi binh đánh Ma-đi-an?" Và họ trách móc ông nặng nề. ^2,3Nhưng Ghi-đê-ôn đáp: "Thượng Đế đã cho anh em bắt được Ô-rép và Xê-ép, công của anh em lớn lắm, chúng tôi đâu có công trạng gì sánh nổi? Cả mùa nho của người A-bia-xe cũng không bằng nho mót trong vườn người Ép-ra-im." Nghe thế, họ mới nguôi giận.
⁴Ghi-đê-ôn với ba trăm nghĩa quân mặc dù mệt mỏi lắm, nhưng vẫn băng sông Giô-đan, đuổi theo quân địch. ⁵Đến Su-cốt, ông yêu cầu dân chúng: "Xin cấp cho quân ta một số bánh, vì họ đói lả, trong khi tôi phải đuổi theo Xê-bách và Xanh-nu-na, hai vua Ma-đi-an." ⁶Nhưng các người lãnh đạo của dân Su-cốt đáp: "Ông đã bắt được Xê-bách và Xanh-nu-na đâu mà bảo chúng tôi đem bánh cho quân của ông ăn." ⁷Ghi-đê-ôn nói: "Thế thì khi Chúa Hằng Hữu cho tôi bắt được Xê-bách và Xanh-nu-na rồi, tôi sẽ lấy gai gốc sa mạc đánh rách thịt các người ra."
⁸Rồi ông tiếp tục lên đường. Đến Phê-mu-ên, ông cũng hỏi xin bánh cho nghĩa quân. Dân Phê-nu-ên cũng trả lời giống như dân Su-cốt. ⁹Ông nói: "Khi tôi an toàn trở về, tôi sẽ phá đổ cái tháp này.”
¹⁰Lúc ấy Xê-bách, Xanh-nu-na và liên quân đang đóng ở Ca-co. Đó là tàn quân của các dân miền Đông, nay chỉ còn có mười lăm ngàn người, vì có đến một trăm hai mươi ngàn người đã tử trận.
¹¹Ghi-đê-ôn theo đường của bọn du mục ở phía đông Nô-bách và Giô-bê-ha, bất thần tấn công địch quân. ¹²Xê-bách và Xanh-nu-na chạy trốn; Ghi-đê-ôn đuổi theo bắt được, còn quân của hai vua ấy bị đánh tan .
¹³Chiến thắng xong, Ghi-đê-ôn theo đường đèo Hê-re quay về. ¹⁴Ông bắt một thanh niên người Su-cốt để thẩm vấn. Người này viết ra tên của hai mươi bảy người lãnh đạo Su-cốt. ¹⁵Ghi-đê-ôn vào thành Su-cốt, nói: "Các người có mắng tôi, bảo rằng tôi đâu đã bắt được Xê-bách và Xanh-mu-na, mà đòi cho quân sĩ ăn trong khi họ đói lả. Thì đây, Xê-bách và Xanh-mu-na!" ¹⁶Rồi ông bắt những người lãnh đạo Su-cốt, dùng gai gốc sa mạc đánh phạt một trận. ¹⁷Ông cũng phá đổ tháp Phê-nu-ên; nam đinh trong thành đều bị giết.
¹⁸Ghi-đê-ôn hỏi Xê-bách và Xanh-nu-na: "Những người bị hai ông giết ở Tha-bô tầm vóc thế nào?"
Họ đáp: "Họ trông giống như ông, như các hoàng tử vậy." ¹⁹Ông nói: "Họ là anh em ruột thịt của tôi. Nếu các ông không giết họ, chắc chắn tôi cũng không giết các ông." ²⁰Rồi ông quay sang bảo Giê-the, con trưởng nam mình: "Con đứng dậy giết họ đi!" Nhưng cậu thiếu niên non gan nên lưỡng lự không dám rút kiếm. ²¹Xê-bách và Xanh-nu-na nói: "Ông giết chúng tôi đi! Chết dưới tay một người anh hùng lực lưỡng như ông vẫn hơn." Ghi-đê-ôn đứng lên giết Xê-bách và Xanh-nu-na, rồi thu đồ trang sức⚓ đeo nơi cổ lạc đà của họ.
²²Người Y-sơ-ra-ên thỉnh cầu Ghi-đê-ôn: "Xin ông và con cháu ông cai trị chúng tôi, vì ông đã giải phóng chúng tôi khỏi quyền lực Ma-đi-an."
²³Nhưng Ghi-đê-ôn đáp: "Tôi và con tôi sẽ không cai trị Y-sơ-ra-ên đâu, nhưng chính Chúa Hằng Hữu sẽ cai trị." ²⁴Ông tiếp: "Tuy nhiên, tôi xin anh em một điều: "Xin đem cho tôi các vòng đeo tai anh em lấy được của địch." (Quân địch là người Ích-ma-ên, nên có đeo vòng vàng nơi tai).
²⁵Họ đáp: "Chúng tôi sẵn lòng" rồi trải một cái áo ra, bỏ tất cả vòng vàng thu được vào đấy. ²⁶Tổng số vàng nặng tương đương với một ngàn bảy trăm lạng vàng⚓; không kể các vòng cổ, đồ trang sức, áo màu tím của các vua Ma-đi-an mặc, cùng đồ trang sức đeo nơi cổ lạc đà họ cưỡi. ²⁷Ghi-đê-ôn dùng vàng ấy làm thành một ê-phót⚓ để tại Óp-ra, thành ông đang ở. Người Y-sơ-ra-ên kính thờ ê-phót ấy, và nó trở thành nguyên nhân gây cho Ghi-đê-ôn và gia đình ông vấp ngã.⚓
²⁸Vậy, Ma-đi-an bị Y-sơ-ra-ên trấn áp, không còn ngóc đầu lên được. Và đất nước Y-sơ-ra-ên được thái bình trong bốn mươi năm, trong đời Ghi-đê-ôn.
²⁹Giê-ru-ba-anh, con Giô-ách quay về nhà mình. ³⁰Ông có đến bảy mươi con trai, vì nhiều vợ. ³¹Ông còn có vợ bé ở Si-chem. Bà này sinh được một cậu trai tên là A-bi-mê-léc. ³²Ông mất vào lúc tuổi cao, được chôn trong mộ của cha mình, tại Óp-ra, trong đất A-bia-xe.
³³Nhưng Ghi-đê-ôn vừa chết đi, người Y-sơ-ra-ên lại thờ cúng Ba-anh, chọn Ba-anh Bê-rít làm thần mình. ³⁴Họ không còn nhớ đến Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế đã giải cứu họ khỏi tay quân thù sống chung quanh. ³⁵Họ cũng không tỏ lòng thuận thảo⚓ với gia đình Giê-ru-ba-anh (Ghi-đê-ôn), không nhớ ơn ông gì nữa.