8

Ghi-đê-ôn Chiến Thắng và Báo Thù

¹Bấy giờ người Ép-ra-im bắt bẻ Ghi-đê-ôn rằng, “Tại sao ông đối xử với chúng tôi như vậy? Tại sao khi đi đánh dân Mi-đi-an ông không cho gọi chúng tôi đi chung?” Họ đả kích Ghi-đê-ôn nặng lời.
²Nhưng Ghi-đê-ôn đáp lời họ, “Những gì tôi làm có thể sánh được với anh em sao? Há chẳng phải nho mót của Ép-ra-im còn hơn cả một mùa nho của A-bi-ê-xe sao? ³Ðức Chúa Trời đã phó vào tay anh em hai thủ lãnh của dân Mi-đi-an là Ô-rép và Xê-ép, thì những gì tôi đã làm có thể sánh được với anh em sao?” Khi nghe ông nói thế, cơn giận của họ bèn dịu xuống. ⁴Ghi-đê-ôn đến Sông Giô-đanh và qua sông. Ông và ba trăm người đi với ông đều mệt đuối, nhưng họ vẫn cố sức truy đuổi quân thù. ⁵Ghi-đê-ôn đến nói với dân Su-cốt rằng, “Xin quý vị cho những người theo tôi ít bánh, vì họ kiệt sức quá rồi, và tôi đang truy kích Xê-ba và Xanh-mun-na, các vua của dân Mi-đi-an.”
⁶Nhưng các lãnh tụ ở Su-cốt đáp, “Chắc gì ông sẽ cầm được tay của Xê-ba và Xanh-mun-na trong tay ông, mà chúng tôi phải lấy bánh cho binh lính của ông ăn?”
⁷Ghi-đê-ôn đáp, “Nếu vậy thì khi CHÚA đã phó Xê-ba và Xanh-mun-na vào tay tôi, tôi sẽ lấy gai trong đồng hoang và gai thạch nam mà đánh nát thịt các người.”
⁸Từ đó ông tiến lên Pê-nu-ên, và cũng hỏi dân Pê-nu-ên như vậy, nhưng họ cũng đáp lại với ông giống như dân Su-cốt đã đáp. ⁹Vì thế ông nói với dân Pê-nu-ên, “Khi tôi chiến thắng trở về, tôi sẽ phá tan cái tháp nầy.”
¹⁰Bấy giờ Xê-ba và Xanh-mun-na đang ở tại Cạc-cơ với khoảng mười lăm ngàn binh lính. Ðó là quân số còn lại của đại quân các dân phương đông, vì một trăm hai mươi ngàn người cầm gươm đã ngã chết. ¹¹Ghi-đê-ôn đi lên theo ngả của dân du mục, về phía đông của Nô-ba và Gióp-bê-ha, và tấn công vào trại quân trong khi họ tưởng rằng đã bình an vô sự. ¹²Xê-ba và Xanh-mun-na liền chạy trốn. Ông đuổi theo họ và bắt được hai vua của dân Mi-đi-an là Xê-ba và Xanh-mun-na, vì thế tàn quân rối loạn, mạnh ai nấy chạy cứu mạng.
¹³Ghi-đi-ôn con của Giô-ách từ chiến trường trở về, theo ngả Dốc Hê-rê. ¹⁴Ông bắt được một cậu thiếu niên ở Su-cốt, và tra hỏi cậu ấy. Cậu ấy liền kê khai cho Ghi-đê-ôn tên tất cả những người lãnh đạo và các trưởng lão của Thành Su-cốt, gồm bảy mươi bảy người. ¹⁵Sau đó Ghi-đê-ôn đến với dân Su-cốt và nói, “Ðây là Xê-ba và Xanh-mun-na, những người mà các ông đã mỉa mai tôi rằng, ‘Chắc gì ông sẽ cầm được tay của Xê-ba và Xanh-mun-na trong tay, mà chúng tôi phải lấy bánh cho binh lính của ông ăn?’” ¹⁶Nói xong ông ra lịnh bắt các trưởng lão trong thành lại, rồi lấy gai trong đồng hoang và gai thạch nam đánh phạt họ và dạy các lãnh tụ ở Su-cốt một bài học. ¹⁷Ông cũng phá hủy tháp Pê-nu-ên và giết các lãnh tụ của thành ấy. ¹⁸Kế đó Ghi-đê-ôn hỏi Xê-ba và Xanh-mun-na, “Những người các ngươi giết ở Ta-bô như thế nào?”
Họ đáp, “Họ cũng giống như ông; người nào cũng trông như một vương tử.”
¹⁹Ông đáp, “Họ là anh em ta, các con trai của mẹ ta. Có CHÚA Hằng Sống chứng giám, nếu các ngươi đã để cho họ sống, thì ta sẽ không giết các ngươi.” ²⁰Rồi ông bảo Giê-the con đầu lòng của ông, “Con hãy lại giết họ đi.” Nhưng cậu ấy không dám rút gươm ra, vì cậu ấy nhát, bởi cậu còn trẻ.
²¹Xê-ba và Xanh-mun-na bèn nói, “Chính ông hãy giết chúng tôi, vì người sao thì sức vậy.” Vậy Ghi-đê-ôn tiến đến và giết Xê-ba và Xanh-mun-na; rồi ông lấy những vật hình lưỡi liềm đeo nơi cổ các lạc đà của họ.

Ghi-đê-ôn Ðúc Ê-phót

²²Bấy giờ dân I-sơ-ra-ên nói với Ghi-đê-ôn, “Xin ông lãnh đạo chúng tôi –ông, con trai ông, và cháu ông– vì ông đã giải thoát chúng tôi khỏi tay dân Mi-đi-an.”
²³Ghi-đê-ôn đáp với họ, “Tôi sẽ không lãnh đạo anh em, con trai tôi cũng sẽ không lãnh đạo anh em. CHÚA sẽ lãnh đạo anh em.” ²⁴Rồi Ghi-đê-ôn nói tiếp, “Tôi có một lời yêu cầu anh em. Xin mỗi người cho tôi một vòng đeo tai mà anh em đã lấy làm chiến lợi phẩm.” Số là quân giặc đều đeo khoen tai bằng vàng, bởi họ là dòng dõi của Ích-ma-ên.
²⁵Họ đáp, “Chúng tôi rất sẵn sàng trao cho ông.” Vậy họ trải một áo choàng ra, rồi mỗi người ném vào một vòng đeo tai mà họ đã lấy làm chiến lợi phẩm. ²⁶Số vàng của các vòng đeo tai mà Ghi-đê-ôn xin cân được mười chín ký-lô rưỡi, không kể những đồ trang sức hình lưỡi liềm, những trân châu, những bộ vương phục màu tím của các vua Mi-đi-an, và những kiềng trang sức trên cổ lạc đà của họ. ²⁷Ghi-đê-ôn lấy những vàng đó đúc thành một ê-phót, rồi đặt nó trong thành của ông, tại Óp-ra. Toàn dân I-sơ-ra-ên phạm tội tà dâm với nó bằng cách thờ nó, và nó đã trở thành một cái bẫy cho Ghi-đê-ôn và gia đình ông.
²⁸Vậy dân Mi-đi-an bị khuất phục trước dân I-sơ-ra-ên, và chúng chẳng ngất đầu lên được nữa. Trọn đời của Ghi-đê-ôn, xứ được bình yên trong bốn mươi năm.

Ghi-đê-ôn Qua Ðời

²⁹Giê-ru-ba-anh con trai Giô-ách trở về sống trong nhà ông. ³⁰Ông có bảy mươi con trai; ấy là những con ruột của ông, vì ông có nhiều vợ. ³¹Một tỳ thiếp của ông, quê ở Sê-chem, cũng sinh cho ông một con trai; ông đặt tên cho đứa con ấy là A-bi-mê-léc. ³²Rồi Ghi-đê-ôn con trai Giô-ách qua đời trong tuổi già nua. Người ta chôn ông trong mộ của Giô-ách cha ông, tại Óp-ra, thuộc địa phận của dòng họ A-bi-ê-xe.
³³Vừa khi Ghi-đê-ôn qua đời, dân I-sơ-ra-ên liền sa ngã và phạm tội tà dâm với các Thần Ba-anh. Họ tôn Ba-anh Bê-rít làm thần của họ. ³⁴Dân I-sơ-ra-ên chẳng nhớ rằng CHÚA là Thần của họ, Ðấng đã giải cứu họ khỏi tay quân thù tứ phía. ³⁵Họ cũng chẳng bày tỏ lòng trung thành với gia đình của Giê-ru-ba-anh, tức Ghi-đê-ôn, để đền đáp những điều tốt đẹp mà ông đã làm cho I-sơ-ra-ên.

8

¹Lúc ấy người Ép-ra-im cật vấn Ghi-đê-ôn: "Sao ông không gọi chúng tôi ngày ông khởi binh đánh Ma-đi-an?" Và họ trách móc ông nặng nề. ^2,3Nhưng Ghi-đê-ôn đáp: "Thượng Đế đã cho anh em bắt được Ô-rép và Xê-ép, công của anh em lớn lắm, chúng tôi đâu có công trạng gì sánh nổi? Cả mùa nho của người A-bia-xe cũng không bằng nho mót trong vườn người Ép-ra-im." Nghe thế, họ mới nguôi giận.
⁴Ghi-đê-ôn với ba trăm nghĩa quân mặc dù mệt mỏi lắm, nhưng vẫn băng sông Giô-đan, đuổi theo quân địch. ⁵Đến Su-cốt, ông yêu cầu dân chúng: "Xin cấp cho quân ta một số bánh, vì họ đói lả, trong khi tôi phải đuổi theo Xê-bách và Xanh-nu-na, hai vua Ma-đi-an." ⁶Nhưng các người lãnh đạo của dân Su-cốt đáp: "Ông đã bắt được Xê-bách và Xanh-nu-na đâu mà bảo chúng tôi đem bánh cho quân của ông ăn." ⁷Ghi-đê-ôn nói: "Thế thì khi Chúa Hằng Hữu cho tôi bắt được Xê-bách và Xanh-nu-na rồi, tôi sẽ lấy gai gốc sa mạc đánh rách thịt các người ra."
⁸Rồi ông tiếp tục lên đường. Đến Phê-mu-ên, ông cũng hỏi xin bánh cho nghĩa quân. Dân Phê-nu-ên cũng trả lời giống như dân Su-cốt. ⁹Ông nói: "Khi tôi an toàn trở về, tôi sẽ phá đổ cái tháp này.”
¹⁰Lúc ấy Xê-bách, Xanh-nu-na và liên quân đang đóng ở Ca-co. Đó là tàn quân của các dân miền Đông, nay chỉ còn có mười lăm ngàn người, vì có đến một trăm hai mươi ngàn người đã tử trận.
¹¹Ghi-đê-ôn theo đường của bọn du mục ở phía đông Nô-bách và Giô-bê-ha, bất thần tấn công địch quân. ¹²Xê-bách và Xanh-nu-na chạy trốn; Ghi-đê-ôn đuổi theo bắt được, còn quân của hai vua ấy bị đánh tan .
¹³Chiến thắng xong, Ghi-đê-ôn theo đường đèo Hê-re quay về. ¹⁴Ông bắt một thanh niên người Su-cốt để thẩm vấn. Người này viết ra tên của hai mươi bảy người lãnh đạo Su-cốt. ¹⁵Ghi-đê-ôn vào thành Su-cốt, nói: "Các người có mắng tôi, bảo rằng tôi đâu đã bắt được Xê-bách và Xanh-mu-na, mà đòi cho quân sĩ ăn trong khi họ đói lả. Thì đây, Xê-bách và Xanh-mu-na!" ¹⁶Rồi ông bắt những người lãnh đạo Su-cốt, dùng gai gốc sa mạc đánh phạt một trận. ¹⁷Ông cũng phá đổ tháp Phê-nu-ên; nam đinh trong thành đều bị giết.
¹⁸Ghi-đê-ôn hỏi Xê-bách và Xanh-nu-na: "Những người bị hai ông giết ở Tha-bô tầm vóc thế nào?"
Họ đáp: "Họ trông giống như ông, như các hoàng tử vậy." ¹⁹Ông nói: "Họ là anh em ruột thịt của tôi. Nếu các ông không giết họ, chắc chắn tôi cũng không giết các ông." ²⁰Rồi ông quay sang bảo Giê-the, con trưởng nam mình: "Con đứng dậy giết họ đi!" Nhưng cậu thiếu niên non gan nên lưỡng lự không dám rút kiếm. ²¹Xê-bách và Xanh-nu-na nói: "Ông giết chúng tôi đi! Chết dưới tay một người anh hùng lực lưỡng như ông vẫn hơn." Ghi-đê-ôn đứng lên giết Xê-bách và Xanh-nu-na, rồi thu đồ trang sức⚓ đeo nơi cổ lạc đà của họ.
²²Người Y-sơ-ra-ên thỉnh cầu Ghi-đê-ôn: "Xin ông và con cháu ông cai trị chúng tôi, vì ông đã giải phóng chúng tôi khỏi quyền lực Ma-đi-an."
²³Nhưng Ghi-đê-ôn đáp: "Tôi và con tôi sẽ không cai trị Y-sơ-ra-ên đâu, nhưng chính Chúa Hằng Hữu sẽ cai trị." ²⁴Ông tiếp: "Tuy nhiên, tôi xin anh em một điều: "Xin đem cho tôi các vòng đeo tai anh em lấy được của địch." (Quân địch là người Ích-ma-ên, nên có đeo vòng vàng nơi tai).
²⁵Họ đáp: "Chúng tôi sẵn lòng" rồi trải một cái áo ra, bỏ tất cả vòng vàng thu được vào đấy. ²⁶Tổng số vàng nặng tương đương với một ngàn bảy trăm lạng vàng⚓; không kể các vòng cổ, đồ trang sức, áo màu tím của các vua Ma-đi-an mặc, cùng đồ trang sức đeo nơi cổ lạc đà họ cưỡi. ²⁷Ghi-đê-ôn dùng vàng ấy làm thành một ê-phót⚓ để tại Óp-ra, thành ông đang ở. Người Y-sơ-ra-ên kính thờ ê-phót ấy, và nó trở thành nguyên nhân gây cho Ghi-đê-ôn và gia đình ông vấp ngã.⚓
²⁸Vậy, Ma-đi-an bị Y-sơ-ra-ên trấn áp, không còn ngóc đầu lên được. Và đất nước Y-sơ-ra-ên được thái bình trong bốn mươi năm, trong đời Ghi-đê-ôn.
²⁹Giê-ru-ba-anh, con Giô-ách quay về nhà mình. ³⁰Ông có đến bảy mươi con trai, vì nhiều vợ. ³¹Ông còn có vợ bé ở Si-chem. Bà này sinh được một cậu trai tên là A-bi-mê-léc. ³²Ông mất vào lúc tuổi cao, được chôn trong mộ của cha mình, tại Óp-ra, trong đất A-bia-xe.
³³Nhưng Ghi-đê-ôn vừa chết đi, người Y-sơ-ra-ên lại thờ cúng Ba-anh, chọn Ba-anh Bê-rít làm thần mình. ³⁴Họ không còn nhớ đến Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế đã giải cứu họ khỏi tay quân thù sống chung quanh. ³⁵Họ cũng không tỏ lòng thuận thảo⚓ với gia đình Giê-ru-ba-anh (Ghi-đê-ôn), không nhớ ơn ông gì nữa.