13

¹Con khôn ngoan nghe lời cha khuyên bảo,
nhưng con hỗn láo chẳng thèm để ý đến lời răn dạy.
²Người nhân đức ăn lấy hoa quả của miệng mình,
nhưng kẻ gian tà chỉ ham thích sự hung bạo.
³Ai thận trọng trong lời ăn tiếng nói bảo vệ mạng sống mình,
còn kẻ phát ngôn bừa bãi sẽ bị tàn hại.
⁴Kẻ lười biếng mong mỏi nhiều mà chẳng được gì,
nhưng sự ao ước của người siêng năng sẽ được thoả mãn.
⁵Người công chính ghét điều giả dối,
còn kẻ ác làm điều ô nhục.
⁶Sự công chính bảo vệ người thanh liêm,
nhưng làm điều ác khiến kẻ có tội bị tàn hại.
⁷Có người làm bộ giàu mà thực ra chẳng có gì.
Kẻ khác làm bộ nghèo nhưng thực ra lại giàu có.
⁸Kẻ giàu có thể phải trả tiền chuộc mạng mình,
nhưng người nghèo sợ bị đe dọa.
⁹Người nhân đức nhìn tương lai xán lạn,
còn tương lai kẻ ác như lửa tắt⚓.
¹⁰Tánh kiêu căng chỉ đưa đến cãi vã,
nhưng ai nghe lời khuyên răn là người khôn.
¹¹Tiền phù vân tiêu tan nhanh chóng,
nhưng tiền dành giụm sẽ từ từ gia tăng.
¹²Không đạt được ý nguyện khiến lòng buồn rầu.
Nhưng điều ao ước thành tựu
giống như ăn trái cây sự sống.
¹³Ai gạt bỏ điều dạy bảo sẽ phải trả giá đắt,
còn kẻ vâng theo mệnh lệnh sẽ được ban thưởng.
¹⁴Lời dạy dỗ của người khôn là mạch sống.
Nó giúp người ta tránh được cạm bẫy nguy hiểm.
¹⁵Người biết phải chăng sẽ được kính trọng,
nhưng đời của kẻ không đáng tin sẽ lâm cảnh khốn khổ.
¹⁶Người thông sáng hành động khôn ngoan,
còn kẻ ngu dại phơi bày bản chất dốt nát của mình.
¹⁷Sứ giả gian ác gây lôi thôi⚓,
nhưng sứ giả đáng tin khiến mọi việc suông sẻ.
¹⁸Ai không chịu sửa dạy
sẽ lâm cảnh nghèo khó và nhục nhã,
nhưng ai nghe lời khuyên dạy sẽ được tôn trọng.
¹⁹Ước muốn thành tựu khiến tâm hồn sảng khoái,
còn kẻ ngu dại chẳng bao giờ muốn thôi làm điều ác.
²⁰Ai kết bạn với người khôn sẽ trở nên khôn ngoan,
nhưng làm bạn với kẻ dại sẽ bị tổn hại.
²¹Kẻ có tội sẽ bị chuyện lôi thôi theo đuổi,
nhưng người nhân đức sẽ vui hưởng thành công.
²²Người tốt để lại gia tài cho con cháu,
còn của cải kẻ có tội sẽ dành cho người công chính.
²³Ruộng nương kẻ nghèo sinh sản nhiều hoa lợi,
nhưng kẻ bất công cướp lấy hết⚓.
²⁴Không sửa dạy con là ghét nó,
nhưng ai thương con mình sẽ lo sửa dạy nó.
²⁵Người công chính sẽ đủ ăn,
còn kẻ ác sẽ bị đói khổ.

13

¹Du huê kon bu klâu blau mĭn iăt nau mbơ̆ păng nti;
ƀiălah bunuyh mưch mâu ŭch iăt ôh nau bu nduyh.
²Bunuyh ueh sa play ueh tĭng nâm nau păng ngơi,
ƀiălah huêng phung ƀlêp ƀlêr mra sa nau djơh mhĭk.
³Mbu nơm blau njrăng ma bâr mbung păng, mât chiă nau rêh păng nơm;
mbu nơm nđar huy mbung păng hăn ma nau rai yot.
⁴Bunuyh ƀlao geh nau kơnh ƀiălah mâu geh ndô ndơ ôh;
bi ma huêng phung bunuyh gơih mra dơi geh ăp ntil ndơ.
⁵Bunuyh sŏng tâm rmot ma nau mƀruh; ƀiălah bunuyh djơh mhĭk ƀư nau bu tâm rmot jêh ri ma nau bêk-prêng.
⁶Nau sŏng king mbu nơm gŭ ngao sŏng srăng,
ƀiălah nau tih mhĭk n'glưh lơi phung ƀư tih.
⁷Geh bunuyh n'hi săk ƀư ndrŏng, ƀiălah mâu geh du ntil ndô ndơ ôh; ăt geh lĕ nơm êng n'hi săk ƀư bunuyh o-ach, ƀiălah geh âk drăp ndơ.
⁸Rnoh tâm chuai ma nau rêh păng, nây jêng drăp ndơ păng nơm;
bi ma bunuyh o ach mâu ŭch iăt ôh nau bu nduyh.
⁹Ŭnh kađen phung sŏng dơi sol ang,
ƀiălah ŭnh kađen phung ƀai bu mra khôm nhhât.
¹⁰Nau sưr njŭn tât ma nau tâm djrel,
bi ma nau blau mĭn gŭ ndrel ma bunuyh iăt nau bu ntĭm nti.
¹¹Nau ndrŏng tă bơh nau ndơm mra roh mbrơi mbrơi,
ƀiălah mbu nơm bun prăp tă bơh mpang ti ntop mbrơi mbrơi mra hao lơn.
¹²Ŭch njong nau kâp gân ƀư nuih n'hâm geh nau ji,
ƀiălah nau kâp gân tât jêh jêng nâm bu tơm si nau rêh.
¹³Mbu nơm tâm rmot ma nau bu nti, ƀư ngroh lơi săk păng nơm;
bi ma nơm klach yơk ma nau bu ntăm, nây mơ geh nau nkhôm.
¹⁴Nau ntĭm nti bơh bunuyh blau mĭn jêng tu nau rêh.
Gay ăn bu der bơh dăk nau khĭt.
¹⁵Nau gĭt rbăng ngăn dơi geh nau yô̆,
ƀiălah trong phung tih jêng nau rêh ni ngăn.
¹⁶Bunuyh blau njrăng pah kan ma nau gĭt vât;
ƀiălah bunuyh rluk tâm mpơl nau păng rluk mâl.
¹⁷Bunuyh mhĭk njŭn leo tât tâm nau uh ah;
bi ma oh mon răp jăp nâm bu dak si tam rjăp.
¹⁸Mbu nơm dun nau bu ntĭm nti mra jêng o ach jêh ri dơn nau bêk prêng;
ƀiălah mbu nơm dơn nau bu nduyh nkra mra geh nau bu yơk.
¹⁹Nau vơl ŭch tât jêng ndơ ăn ma huêng, bi ma nau chalơi nau mhĭk,
nây jêng nau ăn ma phung rluk tâm rmot.
²⁰Mbu nơm dơh dăch đah bunuyh blau mĭn, mra dơi jêng blau mĭn;
ƀiălah mbu nơm sa jiăng đah bunuyh rluk mra dơn nau roh rai.
²¹Nau rêh ni tĭng groi phung ƀư tih;
ƀiălah nau ueh lăng jêng nau nkhôm ma bunuyh sŏng.
²²Bunuyh ueh ăn drăp ma phung kon sau păng ndơn;
ƀiălah drăp ndơ phung tih prăp ma bunuyh sŏng.
²³Mir mhe bunuyh o ach dơi geh play ndơ sông sa tŏng rmeh;
ƀiălah geh bunuyh lĕ roh jêh yor lah bu mâu geh nau sŏng.
²⁴Mbu nơm mâu rpăt nkra kon khân păng nơm; tâm rmot ma ôbăl yơl;
ƀiălah mbu rŏng ma kon păng ăn gơih nkra ntĭm ôbăl.
²⁵Bunuyh sŏng geh mpa sông tŏng ma păng nơm;
ƀiălah ndŭl phung ƀai geh nau ji ngot.