18

Mỗi người gặt giống mình đã gieo

¹ Lại có lời Đức Giê-hô-va phán cùng ta như vầy: ² Các ngươi dùng câu tục ngữ nầy về đất Y-sơ-ra-ên, rằng: Cha ăn trái nho chua, mà con ghê răng, câu đó có nghĩa gì?⚓ ³ Chúa Giê-hô-va phán: Thật như ta hằng sống, các ngươi sẽ không cần dùng câu tục ngữ ấy trong Y-sơ-ra-ên nữa. ⁴ Nầy, mọi linh hồn đều thuộc về ta; linh hồn của cha cũng như linh hồn của con, đều thuộc về ta; linh hồn nào phạm tội thì sẽ chết.
⁵ Nếu người nào là công bình, làm theo luật pháp và hiệp với lẽ thật, ⁶ không ăn trên núi, không ngước mắt trông các thần tượng của nhà Y-sơ-ra-ên, không làm nhục vợ kẻ lân cận mình, không lại gần đàn bà đương có kinh nguyệt; ⁷ người mà không làm hại ai, trả của cầm lại cho kẻ mắc nợ, không cướp vật gì của ai, ban bánh cho kẻ đói, mặc áo cho kẻ trần truồng, ⁸ không cho vay mà ăn lời, không lấy thêm, rút tay lại khỏi sự gian ác, theo lẽ thật mà xét đoán trong người nầy với người khác; ⁹ noi theo luật lệ ta và vâng giữ mạng lịnh ta, ăn ở cách thật thà, thì người ấy là người công bình; chắc thật người sẽ sống, Chúa Giê-hô-va phán vậy.⚓
¹⁰ Nếu người đã sanh con là trộm cướp, làm đổ máu, làm điều nào trong những điều ác đã nói trên kia, ¹¹ chẳng làm điều nào trong những điều thiện đã nói trên kia, nhưng đã ăn trên núi, làm nhục vợ kẻ lân cận mình, ¹² làm hại kẻ nghèo nàn thiếu thốn, cướp vật gì của ai, và không trả của cầm, ngước mắt trông các thần tượng và phạm sự gớm ghiếc, ¹³ cho vay ăn lời và lấy thêm, thì đứa con đó sẽ sống không? Không, nó sẽ không sống! Vì nó đã phạm mọi sự gớm ghiếc ấy, chắc thật nó sẽ chết, và máu nó sẽ ở trên nó.
¹⁴ Nhưng, nếu người ấy sanh con trai, con thấy mọi sự tội cha mình đã phạm, thì lo sợ, không làm điều chi giống như vậy hết; ¹⁵ nếu con ấy không ăn trên núi, nếu nó không ngước mắt trông thần tượng của nhà Y-sơ-ra-ên, nếu nó không làm nhục vợ kẻ lân cận mình, ¹⁶ nếu nó không làm hại ai, nếu nó không lấy của cầm và không cướp vật gì của ai, nhưng nó ban bánh cho kẻ đói, và mặc áo cho kẻ trần truồng; ¹⁷ rút tay lại khỏi hại kẻ nghèo, không đòi lời lãi và lấy thêm, vâng giữ mạng lịnh ta và noi theo luật lệ ta, thì đứa con ấy sẽ không chết vì sự gian ác cha nó, mà chắc nó sẽ sống. ¹⁸ Còn như cha nó đã dùng sự hung bạo ức hiếp, và phạm sự trộm cướp đối với anh em mình, đã làm điều không lành giữa dân sự mình, nầy, chính nó sẽ chết trong sự gian ác mình.
¹⁹ Các ngươi còn nói rằng: làm sao đứa con không mang sự gian ác của cha nó? Ấy là đứa con đã làm theo luật pháp và hiệp với lẽ thật; ấy là nó đã giữ hết thảy luật lệ ta và làm theo; chắc thật nó sẽ sống. ²⁰ Linh hồn nào phạm tội thì sẽ chết. Con sẽ không mang sự gian ác của cha, và cha không mang sự gian ác của con. Sự công bình của người công bình sẽ được kể cho mình, sự dữ của kẻ dữ sẽ chất trên mình.⚓ ²¹ Song nếu kẻ dữ xây bỏ hết thảy tội mình đã phạm, nếu nó giữ mọi luật lệ ta, và nếu nó làm theo luật pháp và hiệp với lẽ thật, chắc thật nó sẽ sống và không chết đâu. ²² Không có một tội nào nó đã phạm sẽ bị nhớ lại nghịch cùng nó; nó sẽ sống vì cớ sự công bình nó đã làm. ²³ Chúa Giê-hô-va phán rằng: Ta há có vui chút nào về sự chết của kẻ dữ sao? Há chẳng thà vui về sự nó xây bỏ đường lối mình và nó sống sao? ²⁴ Nhưng nếu kẻ công bình xây bỏ sự công bình của mình, nếu nó phạm sự gian ác, nếu nó bắt chước mọi sự gớm ghiếc mà kẻ dữ tự làm, thì nó sẽ sống không? Không có một việc công bình nào nó đã làm sẽ được nhớ lại; vì cớ sự phạm pháp mà nó đã làm, và tội lỗi nó đã phạm, nên nó sẽ chết trong đó.
²⁵ Các ngươi lại nói rằng: Đường lối của Chúa là không bằng phẳng! Vậy, hỡi nhà Y-sơ-ra-ên, hãy nghe: Đường lối của ta há không bằng phẳng sao? Há chẳng phải đường lối của các ngươi là không bằng phẳng sao? ²⁶ Nếu kẻ công bình xây bỏ sự công bình mình, nếu nó phạm sự gian ác, và nếu nó vì cớ ấy mà chết; ấy là vì tội ác nó đã phạm mà nó chết. ²⁷ Nếu kẻ dữ xây bỏ sự dữ mình đã phạm, nếu nó làm theo luật pháp và hiệp với lẽ thật thì nó sẽ cứu linh hồn mình cho được sống. ²⁸ Vì nó suy xét và xây bỏ mọi sự phạm pháp mình đã làm, chắc thật nó sẽ sống và không chết đâu.
²⁹ Nhưng mà nhà Y-sơ-ra-ên nói rằng: Đường lối của Chúa là không bằng phẳng. Hỡi nhà Y-sơ-ra-ên có phải là đường lối của ta không bằng phẳng sao? Há chẳng phải đường lối của các ngươi là không bằng phẳng sao?
³⁰ Vậy nên Chúa Giê-hô-va phán rằng: Hỡi nhà Y-sơ-ra-ên, ta sẽ đoán xét các ngươi, mỗi người theo việc làm của nó. Hãy trở lại và xây bỏ mọi sự phạm pháp của các ngươi; vậy thì sự gian ác không trở nên cớ hư nát cho các ngươi. ³¹ Hãy liệng xa các ngươi mọi sự phạm pháp mà tự mình đã làm. Hãy làm cho mình lòng mới và thần mới; vì, hỡi nhà Y-sơ-ra-ên, làm sao mà các ngươi muốn chết? ³² Chúa Giê-hô-va phán rằng: Thật vậy, ta không vui đâu về sự chết của kẻ phải chết, vậy các ngươi hãy xây lại, mà được sống!

18

Mpỗl Dũ Náq Cũai

¹Yiang Sursĩ atỡng cứq neq: ²“Santoiq pali panha ntrớu máh cũai dốq pai tâng cruang I-sarel? Dốq alới pai neq: ‘Mpiq mpoaq cha palâi nho nhŏ́q, ma máh con alới cỡt sakĩer canễng.’”
³Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai pai neq: “Lứq samoât, cứq Yiang Sursĩ ca tamoong mantái níc, tỡ yỗn anhia pai noâng santoiq pali panha nâi tâng cruang I-sarel. ⁴Dũ dỡi tamoong cũai, cứq toâp ndỡm, cớp ndỡm dếh dỡi tamoong cũai cỡt mpiq mpoaq, cớp máh con acái cũai hỡ. Cũai aléq táq lôih, cũai ki toâp cóq cuchĩt.
⁵“Sacâm neq: Bữn muoi noaq samiang tanoang o, sabớng lứq, cớp táq níc ranáq pĩeiq. ⁶Án tỡ bữn cucốh sang máh rup yiang tỗp I-sarel táq, tỡ la cha crơng sana noau chiau sang tâng prông khớt. Án tỡ bữn cooc lacuoi noau, tỡ la bếq parnơi cớp mansễm toâq prêng. ⁷Án tỡ bữn raphếq rathũ tỡ la lôp cũai canŏ́h. Án culáh loah máh crơng noau câm pỡ án; án chứm siem máh cũai panhieih khlac, cớp yỗn cũai ŏ́q tampâc bữn sớp tampâc. ⁸Án yỗn cũai voaq práq, ma án tỡ bữn ĩt lơi. Án tỡ bữn táq ranáq tỡ pĩeiq, cớp án parchĩn parnai tanoang lứq yỗn máh cũai ralỗih. ⁹Án trĩh máh ŏ́c cứq patâp, cớp táq puai samoât samơi máh phễp rit cứq khoiq chiau. Án cỡt cũai tanoang o, cớp bữn tamoong dũn. Cứq Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai pai máh santoiq nâi.
¹⁰“Cớp sacâm ễn neq: Cũai samiang nâi bữn muoi lám con samiang dốq rapốn cớp cachĩt cũai, dếh táq ranáq sâuq canŏ́h hỡ;⚓ ¹¹ma mpoaq án tỡ nai táq ranáq ki. Cớp con samiang ki, án cha crơng noau chiau sang tâng prông khớt cớp cooc lacuoi noau. ¹²Án lôp cũai cadĩt, rapốn crơng noau, cớp tỡ bữn culáh máh crơng noau dững câm pỡ án. Án cucốh máh rup yiang nhơp nhuo tâng máh ntốq khớt. ¹³Án yỗn noau voaq práq, chơ ĩt lơi sa‑ữi. Án têq tamoong dũn tỡ? Lứq tỡ têq. Án táq moang ranáq sâuq; yuaq ngkíq án cóq cuchĩt. Cóq án roap loah bữm mpỗl án.
¹⁴“Sacâm ễn neq: Samiang ca táq ranáq sâuq ki bữn muoi lám con samiang ễn. Tữ con samiang án hữm máh ranáq lôih mpoaq án táq, ma án tỡ bữn táq puai mpoaq án. ¹⁵Án tỡ bữn cucốh sang máh rup yiang tỗp I-sarel táq, tỡ la cha crơng sana khoiq noau chiau sang tâng prông khớt. Án tỡ bữn cooc lacuoi noau, ¹⁶tỡ la padâm, tỡ la rapốn. Án culáh loah máh crơng noau dững câm pỡ án. Án chứm siem máh cũai panhieih khlac, cớp án yỗn tampâc pỡ cũai ŏ́q tampâc tâc. ¹⁷Án tỡ ễq táq ranáq sâuq, cớp án yỗn cũai mian práq, ma tỡ bữn ĩt lơi. Án yống pacái lứq máh phễp rit cứq, cớp trĩh máh ŏ́c cứq patâp. Noau tỡ têq cachĩt án cỗ tian tễ ŏ́c lôih mpoaq án, ma án bữn tamoong. ¹⁸Mpoaq án dốq lôp cớp dốq pốn cũai canŏ́h, dếh táq ranáq sâuq chóq dũ náq cũai. Ngkíq, mpoaq án cóq cuchĩt cỗ tian ranáq sâuq án khoiq táq.
¹⁹“Cŏh lơ anhia ễ blớh neq: ‘Cỗ nŏ́q con samiang nâi tỡ bữn roap tôt tễ máh ranáq lôih mpoaq án khoiq táq?’ La cỗ con samiang án táq ranáq tanoang cớp ranáq pĩeiq. Án yống pacái lứq máh phễp rit cứq, cớp táq puai máh ŏ́c cứq patâp; ngkíq án bữn tamoong. ²⁰Cũai aléq táq lôih, cũai ki toâp cóq cuchĩt; tỡ cỡn con cóq roap tôt tễ ranáq mpoaq án khoiq táq; tỡ la mpoaq cóq roap tôt cỗ tian máh ranáq con samiang án táq. Cũai tanoang o bữn roap loah cóng o, puai loah ranáq án khoiq táq; ma cũai sâuq cóq roap loah cóng sâuq, puai loah máh ranáq sâuq án táq.
²¹“Khân muoi noaq cũai sâuq ma tỡ bữn táq noâng ranáq sâuq, cớp khân án táq puai samoât lứq máh phễp rit cứq, cớp táq máh ranáq o cớp ranáq pĩeiq, ki án tỡ bữn cuchĩt, ma án bữn tamoong. ²²Nheq máh ranáq sâuq án khoiq táq, cứq táh nheq lôih án, cớp án bữn tamoong, cỗ án táq máh ranáq pĩeiq ễn.”
²³Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai pai neq: “Nŏ́q anhia chanchớm cứq bũi pahỡm tỡ, bo hữm manoaq cũai lôih cuchĩt? Lứq tỡ cỡn ngkíq! Cứq sâng bũi khân hữm manoaq cũai lôih ma rapĩen loah cỡt mứt tamái cớp án bữn tamoong.
²⁴“Ma khân bữn muoi noaq cũai tanoang o mŏ tỡ bữn táq noâng ranáq o, cớp án tantun máh ranáq cũai sâuq dốq táq, têq án bữn tamoong tỡ? Lứq tỡ têq! Máh ranáq o án khoiq táq tễ nhũang tỡ bữn noau sanhữ noâng. Án cóq cuchĩt, cỗ tian ranáq tỡ bữn tanoang tapứng cớp ranáq sâuq án khoiq táq.
²⁵“Ma anhia noâng ễ pai neq: ‘Ranáq Yiang Sursĩ táq la tỡ pĩeiq.’ Ơ máh cũai I-sarel ơi! Cóq anhia tamứng yỗn samoât! Cỗ nŏ́q anhia chanchớm ranáq cứq táq la tỡ bữn pĩeiq? Lứq samoât, máh ranáq anhia toâp la tỡ bữn pĩeiq. ²⁶Khân bữn muoi noaq cũai tanoang o, ma án pĩen táq ranáq sâuq ễn, lứq án cuchĩt. Án cuchĩt la cỗ tian tễ ranáq lôih án bữm. ²⁷Khân cũai loâi mŏ tỡ bữn táq noâng ranáq sâuq, cớp pĩen táq ranáq o cớp ranáq pĩeiq, ki án chuai loah dỡi tamoong án bữm yỗn vớt tễ ŏ́c cuchĩt. ²⁸Án chanchớm loah tễ máh ranáq án khoiq táq, chơ án tỡ bữn táq noâng ranáq sâuq. Yuaq ngkíq, án tỡ bữn cuchĩt, ma án bữn tamoong. ²⁹Ma anhia cũai I-sarel dốq tếq cứq pai neq: ‘Máh ranáq Yiang Sursĩ táq la tỡ pĩeiq.’ Nŏ́q anhia chanchớm ranáq cứq táq tỡ bữn pĩeiq? Lứq samoât, máh ranáq anhia toâp la tỡ bữn pĩeiq.
³⁰“Ma sanua, cứq Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai atỡng tỗp I-sarel neq: Cứq ễ rablớh dũ náq anhia, puai loah máh ranáq anhia khoiq táq. Cóq anhia cutiang táh nheq máh ranáq sâuq anhia táq sanua, cớp chỗi yỗn ranáq sâuq ki radững anhia pỡq chu ntốq cuchĩt pứt. ³¹Cóq anhia cachian táh nheq máh ranáq sâuq anhia dốq táq; cóq anhia chanchớm loah tamái cớp rapĩen mứt pahỡm tamái. Cỗ nŏ́q anhia tỗp I-sarel mŏ yoc ễ cuchĩt? ³²Cứq tỡ ễq muoi noaq aléq cuchĩt pứt. Cóq anhia táh nheq máh ranáq sâuq anhia khoiq táq, chơ anhia bữn tamoong. Cứq Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai pai máh santoiq nâi.”