28

Ca Ngợi Sự Khôn Ngoan

¹Bạc tất nhiên phải có mỏ,
Vàng phải có lò luyện.
²Sắt đào lên từ lòng đất,
Quặng nấu chảy ra đồng.
³Công nhân hầm mỏ rọi ánh sáng vào nơi tối tăm,
Đào cuốc đến tận hang cùng ngõ hẻm,
Tìm quặng trong bóng tối âm u.
⁴Họ khai thông đường hầm cách xa nơi người ở,
Họ bị quên lãng vì không ai đặt chân tới đó,
Họ buộc mình lủng lẳng vào sợi dây, làm việc nơi hoang vắng.
⁵Hoa màu mọc lên từ đất,
Nhưng lòng đất dường như bị lửa xáo trộn.
⁶Lẫn trong đá có ngọc lam xanh biếc,
Lóng lánh những chấm vàng.
⁷Con đường này, chim săn mồi không hề biết,
Mắt chim ưng cũng chẳng thấy,
⁸Thú rừng chưa hề giẫm chân lên,
Sư tử cũng chẳng đi ngang qua.
⁹Con người đập vỡ đá lửa,
Đào sập chân núi.
¹⁰Khi họ đục đá mở đường hầm,
Mắt họ xem xét mọi vật quý.
¹¹Họ xây đập ngăn sông tận nguồn,
Để phơi ra ánh sáng những vật giấu kín.

Sự Khôn Ngoan Không Ai Tìm Được, Cũng Không Mua Được

¹²Nhưng tìm đâu ra khôn ngoan?
Đâu là nguồn của thông sáng?
¹³Người phàm không biết đường dẫn đến khôn ngoan,⚓
Không thể tìm được khôn ngoan trên trần gian.
¹⁴Vực sâu nói: “Nó không có trong tôi,”
Biển cả nói: “Nó không ở cùng tôi.”
¹⁵Không thể trao vàng khối đổi lấy nó,
Cũng không cân bạc mua được nó.
¹⁶Không thể đánh giá nó bằng vàng Ô-phia,
Mã não quý hoặc ngọc lam xanh biếc.
¹⁷Vàng hoặc pha lê cũng không so được với nó,
Dụng cụ bằng vàng ròng cũng không đổi được nó.
¹⁸San hô và thủy tinh chẳng đáng nói đến,
Khôn ngoan quý giá hơn hồng ngọc.
¹⁹Hoàng ngọc xứ Ê-thi-ô-bi không sánh được với nó,
Cũng không thể đánh giá nó bằng vàng ròng.
²⁰Vậy, khôn ngoan đến từ đâu?
Đâu là nguồn của thông sáng?
²¹Khôn ngoan giấu kín khỏi mắt kẻ sống,
Ngay cả chim trời cũng không thấy.
²²Cõi diệt vong và sự chết nói:
“Tai chúng tôi có nghe đồn về nó.”

Đức Chúa Trời Biết Đường Dẫn Đến Khôn Ngoan

²³Chỉ một mình Đức Chúa Trời biết đường dẫn đến khôn ngoan,
Chỉ mình Ngài biết nơi nào tìm được nó,
²⁴Vì Ngài nhìn thấy tận chân trời góc biển,
Và nhìn thấy mọi sự dưới bầu trời.
²⁵Khi Ngài ban sức mạnh cho gió,
Đo lường mức độ nước,
²⁶Khi Ngài ấn định luật cho mưa,
Vạch đường cho sấm sét,
²⁷Bấy giờ Ngài nhìn thấy khôn ngoan, và công bố ra,
Ngài khảo sát và lập nó vững vàng.
²⁸Ngài phán với loài người:
“Kính sợ Chúa, chính đó là khôn ngoan,
Lìa bỏ điều ác, chính đó là thông sáng.”

28

Sự Khôn Ngoan của Con Người Có Hạn

¹Chắc hẳn là có mỏ bạc;
Và phải có nơi để người ta luyện vàng.
²Sắt được lấy ra từ lòng đất;
Nấu quặng chảy ra người ta lấy được đồng.
³Người ta xua tan bóng tối và đào bới cho đến nơi cùng tận;
Họ tìm kiếm quặng mỏ trong nơi tối tăm và mù mịt.
⁴Họ đào một đường sâu vào lòng đất, nơi không người ở;
Họ vào tận nơi sâu thẳm không dấu chân người;
Họ dùng dây leo xuống nơi xa cách người sống;
Họ bị đong đưa qua lại dưới vực sâu thăm thẳm mịt mù.
⁵Ðất, nơi tạo ra cơm bánh nuôi người;
Thế mà sâu bên dưới là lửa hừng nóng chảy.
⁶Ðá dưới lòng đất là nơi cho ra ngọc bích;
Bụi của nó lại có vàng lẫn lộn ở trong.
⁷Chim săn mồi không biết đường đến đó;
Mắt chim ưng không thấy nó bao giờ.
⁸Các thú dữ chưa hề đặt chân đến đó;
Sư tử hung tàn cũng chưa đến đó khi nào.
⁹Người ta tra tay vào những tảng đá hoa cương cứng ngắc;
Họ làm cho núi đổ đến tận gốc;
¹⁰Họ đào những đường hầm trong núi đá;
Mắt họ thấy mọi báu vật của quặng mỏ trong lòng đất.
¹¹Họ lấp nguồn suối nước để nó không rỉ ra;
Và những gì kín giấu đã được mang ra ánh sáng.

¹²Nhưng người ta phải tìm sự khôn ngoan ở đâu?
Ai biết sự thông sáng ở nơi nào?
¹³Phàm nhân không biết được giá trị của nó;
Nó không thể tìm thấy trong đất của người sống.
¹⁴Vực sâu nói, “Nó không ở trong tôi”;
Ðại dương nói, “Nó không ở với tôi.”
¹⁵Người ta không thể dùng vàng để mua nó;
Không ai có thể cân bạc để trả tiền mua nó bao giờ.
¹⁶Nó không thể định giá trị bằng vàng Ô-phia,
Hoặc đem so với ngọc mã não quý báu hay ngọc bích.
¹⁷Vàng và kim cương không thể so sánh với nó được;
Ðồ trang sức bằng vàng ròng không thể dùng để đổi nó.
¹⁸Ðá san hô và đá quý đều không có giá trị gì so với nó;
Giá trị của khôn ngoan rất cao so với các ngọc trai.
¹⁹Ngọc hoàng bửu của Ê-thi-ô-pi không thể sánh với nó;
Giá trị của nó không thể so với vàng ròng.
²⁰Vậy sự khôn ngoan đến từ đâu?
Sự thông sáng ở nơi nào?
²¹Nó bị che khuất khỏi mắt của mọi loài đang sống;
Nó bị che kín khỏi mắt của các chim trời.
²²Ðịa ngục và tử thần nói,
“Tai chúng tôi có nghe tiếng đồn về nó.”
²³Duy chỉ Ðức Chúa Trời mới hiểu biết đường lối nó;
Một mình Ngài biết nó ở nơi nào.
²⁴Vì Ngài nhìn thấy mọi nơi ở tận cùng trái đất;
Ngài trông thấy mọi sự ở dưới trời.
²⁵Ngài định vận tốc cho gió;
Ngài phân phối lượng nước mưa theo mực độ của Ngài.
²⁶Ngài lập quy luật cho mưa;
Ngài vạch lằn cho sấm chớp;
²⁷Bấy giờ Ngài trông thấy sự khôn ngoan và công bố nó;
Ngài thiết lập nó và khám xét nó.
²⁸Ðoạn Ngài phán với loài người,
“Này, kính sợ Chúa ấy là khôn ngoan; lánh xa điều ác ấy là thông sáng.”