10

Các ý luận khác

¹ Con ruồi chết làm cho thúi dầu thơm của thợ hòa hương; cũng vậy, một chút điên dại làm nhẹ danh một người khôn ngoan sang trọng.
² Trái tim của người khôn ở bên hữu; còn trái tim của kẻ dại ở bên tả. ³ Lại khi kẻ dại đi đường, rõ ra là thiếu mất lẽ phải; nó nói cho mọi người rằng mình là kẻ dại.
⁴ Nếu người cai quản nổi giận cùng ngươi, chớ lìa khỏi chỗ mình; vì sự mềm mại ngăn ngừa được tội lỗi lớn.
⁵ Có một tai nạn ta đã thấy ở dưới mặt trời, như một sự lỗi lầm do quan trưởng phạm: ⁶ Ấy là kẻ ngu muội được đặt ở nơi cao, còn người giàu lại ngồi chỗ thấp. ⁷ Ta đã thấy kẻ tôi tớ đi ngựa, còn quan trưởng đi bộ như tôi tớ vậy.
⁸ Kẻ nào đào hầm sẽ sa xuống đó, còn kẻ phá vách tường phải bị rắn cắn.⚓ ⁹ Ai lăn đá khỏi chỗ nó, sẽ bị thương; kẻ bửa củi có khi phải hiểm nghèo.
¹⁰ Cái rìu lụt mà không mài lưỡi nó lại, ắt phải ráng sức càng nhiều; nhưng sự khôn ngoan có ích đặng dẫn dắt. ¹¹ Nếu rắn cắn trước khi bị ếm chú, thì thầy ếm chú chẳng làm ích gì.
¹² Lời của miệng người khôn ngoan có ơn; nhưng môi của kẻ khờ dại lại nuốt lấy nó. ¹³ Lời nói của miệng nó, khởi đầu là ngu dại, cuối cùng vẫn điên cuồng nguy hiểm. ¹⁴ Kẻ ngu muội hay nói nhiều lời; dầu vậy, người ta chẳng biết điều sẽ xảy đến; và ai là kẻ tỏ ra được cho nó sự sẽ có sau mình? ¹⁵ Công lao kẻ ngu muội làm cho mệt nhọc chúng nó, vì chẳng biết phải bắt đường nào đặng đi đến thành.
¹⁶ Hỡi xứ, khốn thay cho mầy khi có vua còn thơ ấu, và các quan trưởng mầy ăn từ lúc buổi sáng!
¹⁷ Hỡi xứ, phước cho mầy khi có vua là dòng cao sang, và các quan trưởng mầy ăn theo giờ xứng đáng, để bổ sức lại, chớ chẳng phải để đắm say!
¹⁸ Tại tay làm biếng nên rường nhà sụp; vì tay nhác nhớm nên nhà dột.
¹⁹ Người ta bày tiệc đặng vui chơi; rượu khiến cho đời vui; có tiền bạc thì ứng cho mọi sự.
²⁰ Dầu trong tư tưởng ngươi cũng chớ nguyền rủa vua; dầu trong phòng ngủ ngươi cũng chớ rủa sả kẻ giàu có; vì chim trời sẽ đồn ra tiếng ngươi, và loài có cánh sẽ thuật việc ra.

10

¹Dead flies putrefy the perfumer’s ointment,
And cause it to give off a foul odor;
So does a little folly to one respected for wisdom and honor.
²A wise man’s heart is at his right hand,
But a fool’s heart at his left.
³Even when a fool walks along the way,
He lacks wisdom,
⚓And he shows everyone that he is a fool.
⁴If the spirit of the ruler rises against you,
⚓Do not leave your post;
For ⚓conciliation pacifies great offenses.
⁵There is an evil I have seen under the sun,
As an error proceeding from the ruler:
⁶⚓Folly is set in great dignity,
While the rich sit in a lowly place.
⁷I have seen servants ⚓on horses,
While princes walk on the ground like servants.
⁸⚓He who digs a pit will fall into it,
And whoever breaks through a wall will be bitten by a serpent.
⁹He who quarries stones may be hurt by them,
And he who splits wood may be endangered by it.
¹⁰If the ax is dull,
And one does not sharpen the edge,
Then he must use more strength;
But wisdom brings success.
¹¹A serpent may bite ⚓when it is not charmed;
The babbler is no different.
¹²⚓The words of a wise man’s mouth are gracious,
But ⚓the lips of a fool shall swallow him up;
¹³The words of his mouth begin with foolishness,
And the end of his talk is raving madness.
¹⁴⚓A fool also multiplies words.
No man knows what is to be;
Who can tell him ⚓what will be after him?
¹⁵The labor of fools wearies them,
For they do not even know how to go to the city!
¹⁶⚓Woe to you, O land, when your king is a child,
And your princes feast in the morning!
¹⁷Blessed are you, O land, when your king is the son of nobles,
And your ⚓princes feast at the proper time—
For strength and not for drunkenness!
¹⁸Because of laziness the building decays,
And ⚓through idleness of hands the house leaks.
¹⁹A feast is made for laughter,
And ⚓wine makes merry;
But money answers everything.
²⁰⚓Do not curse the king, even in your thought;
Do not curse the rich, even in your bedroom;
For a bird of the air may carry your voice,
And a bird in flight may tell the matter.