1 Con ruồi chết làm cho thúi dầu thơm của thợ hòa hương; cũng vậy, một chút điên dại làm nhẹ danh một người khôn ngoan sang trọng. 2 Trái tim của người khôn ở bên hữu; còn trái tim của kẻ dại ở bên tả. 3 Lại khi kẻ dại đi đường, rõ ra là thiếu mất lẽ phải; nó nói cho mọi người rằng mình là kẻ dại. 4 Nếu người cai quản nổi giận cùng ngươi, chớ lìa khỏi chỗ mình; vì sự mềm mại ngăn ngừa được tội lỗi lớn. 5 Có một tai nạn ta đã thấy ở dưới mặt trời, như một sự lỗi lầm do quan trưởng phạm: 6 Ấy là kẻ ngu muội được đặt ở nơi cao, còn người giàu lại ngồi chỗ thấp. 7 Ta đã thấy kẻ tôi tớ đi ngựa, còn quan trưởng đi bộ như tôi tớ vậy. 8 Kẻ nào đào hầm sẽ sa xuống đó, còn kẻ phá vách tường phải bị rắn cắn.⚓9 Ai lăn đá khỏi chỗ nó, sẽ bị thương; kẻ bửa củi có khi phải hiểm nghèo. 10 Cái rìu lụt mà không mài lưỡi nó lại, ắt phải ráng sức càng nhiều; nhưng sự khôn ngoan có ích đặng dẫn dắt. 11 Nếu rắn cắn trước khi bị ếm chú, thì thầy ếm chú chẳng làm ích gì. 12 Lời của miệng người khôn ngoan có ơn; nhưng môi của kẻ khờ dại lại nuốt lấy nó. 13 Lời nói của miệng nó, khởi đầu là ngu dại, cuối cùng vẫn điên cuồng nguy hiểm. 14 Kẻ ngu muội hay nói nhiều lời; dầu vậy, người ta chẳng biết điều sẽ xảy đến; và ai là kẻ tỏ ra được cho nó sự sẽ có sau mình? 15 Công lao kẻ ngu muội làm cho mệt nhọc chúng nó, vì chẳng biết phải bắt đường nào đặng đi đến thành. 16 Hỡi xứ, khốn thay cho mầy khi có vua còn thơ ấu, và các quan trưởng mầy ăn từ lúc buổi sáng! 17 Hỡi xứ, phước cho mầy khi có vua là dòng cao sang, và các quan trưởng mầy ăn theo giờ xứng đáng, để bổ sức lại, chớ chẳng phải để đắm say! 18 Tại tay làm biếng nên rường nhà sụp; vì tay nhác nhớm nên nhà dột. 19 Người ta bày tiệc đặng vui chơi; rượu khiến cho đời vui; có tiền bạc thì ứng cho mọi sự. 20 Dầu trong tư tưởng ngươi cũng chớ nguyền rủa vua; dầu trong phòng ngủ ngươi cũng chớ rủa sả kẻ giàu có; vì chim trời sẽ đồn ra tiếng ngươi, và loài có cánh sẽ thuật việc ra.
10
1As dead flies give perfume a bad smell, so a little folly outweighs wisdom and honor. 2The heart of the wise inclines to the right, but the heart of the fool to the left. 3Even as fools walk along the road, they lack sense and show everyone how stupid they are. 4If a ruler’s anger rises against you, do not leave your post; calmness can lay great offenses to rest.
5There is an evil I have seen under the sun, the sort of error that arises from a ruler: 6Fools are put in many high positions, while the rich occupy the low ones. 7I have seen slaves on horseback, while princes go on foot like slaves.
8Whoever digs a pit may fall into it; whoever breaks through a wall may be bitten by a snake. 9Whoever quarries stones may be injured by them; whoever splits logs may be endangered by them.
10If the ax is dull and its edge unsharpened, more strength is needed, but skill will bring success.
11If a snake bites before it is charmed, the charmer receives no fee.
12Words from the mouth of the wise are gracious, but fools are consumed by their own lips. 13At the beginning their words are folly; at the end they are wicked madness— 14and fools multiply words.
No one knows what is coming— who can tell someone else what will happen after them?
15The toil of fools wearies them; they do not know the way to town.
16Woe to the land whose king was a servant⚓ and whose princes feast in the morning. 17Blessed is the land whose king is of noble birth and whose princes eat at a proper time— for strength and not for drunkenness.
18Through laziness, the rafters sag; because of idle hands, the house leaks.
19A feast is made for laughter, wine makes life merry, and money is the answer for everything.
20Do not revile the king even in your thoughts, or curse the rich in your bedroom, because a bird in the sky may carry your words, and a bird on the wing may report what you say.