42

Các anh của Giô-sép xuống Ai Cập

¹Gia-cốp được tin ở Ai Cập có bán lúa mì nên nói với các con trai: “Sao các con cứ ngồi nhìn nhau vậy? ²Nầy, cha nghe dưới Ai Cập có lúa. Các con hãy xuống đó mua lúa về cho chúng ta, để chúng ta sống mà khỏi phải chết.”⚓ ³Mười người anh của Giô-sép lên đường xuống Ai Cập để mua lúa. ⁴Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh, vì ông sợ điều không hay xảy đến cho cậu. ⁵Vậy, trong số những người đến Ai Cập mua lúa có các con trai của Y-sơ-ra-ên, vì xứ Ca-na-an cũng rơi vào nạn đói.
⁶Bấy giờ Giô-sép làm tể tướng của Ai Cập; chính ông là người bán lúa cho toàn dân trong xứ. Các anh Giô-sép đến sấp mình xuống đất trước mặt ông. ⁷Giô-sép thấy các anh thì nhận ra ngay, nhưng ông làm như người xa lạ đối với họ và hỏi họ một cách lạnh lùng: “Các ngươi từ đâu đến?” Họ trả lời: “Từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.” ⁸Giô-sép nhận biết các anh, nhưng họ không nhận ra ông. ⁹Giô-sép nhớ lại những giấc mộng mà ông đã thấy về anh em mình, nên bảo họ: “Các ngươi là gián điệp đến đây để do thám những chỗ sơ hở của xứ nầy.”⚓ ¹⁰Họ nói: “Thưa ngài, không phải vậy! Các đầy tớ ngài chỉ đến đây để mua lương thực. ¹¹Chúng tôi đều là con một cha, vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp đâu.” ¹²Ông quả quyết: “Không! Các ngươi đến để dò xét những chỗ sơ hở của xứ nầy.” ¹³Họ nói: “Các đầy tớ ngài có mười hai anh em, con cùng một cha, ở đất Ca-na-an. Đứa em út hiện ở nhà với cha chúng tôi, còn một người mất tích.” ¹⁴Giô-sép nói: “Thật, đúng như ta đã nói, các ngươi là gián điệp. ¹⁵Nhưng đây là cách ta sẽ thử các ngươi: Ta lấy mạng sống của Pha-ra-ôn mà thề rằng, các ngươi sẽ không được rời khỏi nơi nầy nếu người em út của các ngươi không đến đây. ¹⁶Hãy cử một người trong các ngươi về đưa cậu em út xuống, những người còn lại thì phải ở tù tại đây. Lời các ngươi phải được thử nghiệm xem có đúng sự thật hay không. Nếu sai sự thật thì ta chỉ mạng sống Pha-ra-ôn mà thề rằng các ngươi là gián điệp.” ¹⁷Rồi ông giam chung họ vào ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸Đến ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: “Vì ta kính sợ Đức Chúa Trời nên các ngươi muốn sống thì hãy làm thế nầy. ¹⁹Nếu các ngươi là người lương thiện thì hãy để một người ở lại trong ngục nầy, còn những người khác thì đem lương thực về cứu đói gia đình. ²⁰Sau đó, các ngươi phải đưa người em út xuống gặp ta để minh chứng lời các ngươi là thật, và các ngươi sẽ không phải chết.” Họ đồng ý như vậy.
²¹Các anh em bảo nhau: “Thật chúng ta đã có lỗi với em chúng ta. Chúng ta đã thấy nỗi khổ đau trong tâm hồn nó khi nó năn nỉ chúng ta mà chúng ta không đoái hoài đến. Vì vậy mà nay chúng ta phải chịu nỗi khổ đau nầy.” ²²Ru-bên trách họ: “Chẳng phải anh đã nói với các chú là đừng mắc tội làm hại thằng bé sao? Nhưng các chú không nghe. Bây giờ thì phải đền nợ máu nó thôi.”⚓ ²³Họ không biết rằng Giô-sép hiểu điều họ nói, vì ông vẫn dùng một người thông dịch.
²⁴Giô-sép quay đi chỗ khác mà khóc, rồi mới tiếp tục nói chuyện với họ. Trong số họ, ông truyền bắt Si-mê-ôn ra và trói lại trước mặt họ.

Anh em của Giô-sép trở về Ca-na-an

²⁵Giô-sép truyền xúc lúa mì đổ đầy các bao và trả tiền lại; tiền của ai thì để trong bao người nấy, đồng thời cũng cấp thêm lương thực đi đường. Người ta làm đúng như vậy.
²⁶Các anh em chất lúa lên lưng lừa rồi ra đi. ²⁷Đến quán trọ, một người trong họ mở bao lấy lúa cho lừa ăn thì thấy tiền của mình nằm ở miệng bao. ²⁸Người ấy nói với anh em: “Xem nầy, người ta đã trả tiền lại cho tôi. Nó nằm trong miệng bao tôi đây!” Như người mất hồn, họ run sợ nói với nhau: “Đức Chúa Trời đã làm gì cho chúng ta thế nầy?”

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹Khi trở về gặp cha là Gia-cốp tại xứ Ca-na-an, họ thuật lại cho ông nghe mọi việc đã xảy ra. Họ nói: ³⁰“Người đang làm chúa tể xứ Ai Cập đã nói với chúng con cách gay gắt, gán cho chúng con là gián điệp đến do thám xứ ấy. ³¹Chúng con đã thưa với ông ta: ‘Chúng tôi vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp. ³²Chúng tôi có mười hai anh em, con một cha; một người đã mất tích, người em út hiện đang ở nhà với cha tại Ca-na-an.’ ³³Nhưng người đang làm chúa tể của xứ ấy bảo: ‘Đây là cách giúp ta biết các ngươi có phải là người lương thiện không. Hãy để một người trong các ngươi ở lại đây với ta, còn những người khác hãy đi, đem lương thực về cứu đói gia đình, ³⁴rồi đưa người em út đến gặp ta. Như vậy, ta mới chắc rằng các ngươi không phải là gián điệp mà là những người lương thiện. Ta sẽ giao lại người anh em kia, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.’”
³⁵Khi trút lúa ra khỏi bao, họ thấy trong bao người nào cũng có gói tiền của mình. Thấy những gói tiền, họ và cả người cha đều rất sợ hãi. ³⁶Gia-cốp, cha họ, nói: “Chúng mầy đã cướp đi các con ta! Giô-sép mất tích, Si-mê-ôn không còn, bây giờ lại còn muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa! Mọi chuyện đều đổ lên đầu ta hết!” ³⁷Ru-bên nói với cha: “Xin cha giao em cho con, con sẽ đưa nó về cho cha. Nếu con không đem nó về, xin cha cứ giết hai đứa con của con.” ³⁸Nhưng Gia-cốp nói: “Con út ta sẽ chẳng xuống đó với các con đâu, vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn lại một mình nó thôi. Nếu dọc đường nó gặp phải tai họa thì các con làm cho kẻ đầu bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.”

42

Các Anh của Giô-sép Xuống Ai-cập

¹Khi Gia-cốp nghe rằng ở Ai-cập có lúa gạo, ông nói với các con trai ông, “Sao các con cứ ở đó mà nhìn nhau?” ² Ông nói tiếp, “Cha nghe người ta nói ở Ai-cập vẫn còn có lúa. Hãy đi xuống đó và mua lúa về cho chúng ta, để chúng ta có thể sống và khỏi chết.” ³ Vậy mười người anh của Giô-sép đi xuống Ai-cập để mua lúa. ⁴ Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min em trai Giô-sép đi theo các anh chàng, vì ông nói, “Rủi có tai họa gì xảy đến cho nó thì sao?”
⁵ Các con trai của I-sơ-ra-ên nhập cùng đoàn người đi mua lúa, vì xứ Ca-na-an cũng bị nạn đói. ⁶ Khi ấy Giô-sép đang là người có quyền trong nước. Ông là người bán lúa cho toàn dân trong nước. Các anh của Giô-sép đến và quỳ sấp mặt xuống đất trước mặt ông. ⁷Khi thấy các anh của ông, Giô-sép nhận ra họ ngay, nhưng ông làm ra vẻ như người xa lạ và nói chuyện với họ cách gắt gỏng. Ông hỏi họ, “Các ngươi từ đâu đến?”
Họ đáp, “Chúng tôi từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.”
⁸ Thế là Giô-sép biết họ đúng là các anh của ông, nhưng họ không nhận ra ông. ⁹ Bấy giờ Giô-sép nhớ lại những điềm chiêm bao mà ông đã thấy về họ, ông bảo họ, “Các ngươi đúng là quân do thám rồi! Các ngươi đến đây để dòm ngó những sơ hở của xứ nầy!”
¹⁰ Họ đáp, “Thưa ngài, không phải đâu, các tôi tớ ngài chỉ đến để mua lương thực.
¹¹ Tất cả chúng tôi đều là con một cha. Chúng tôi đều là người chân thật. Chúng tôi không phải là quân do thám.”
¹² Nhưng ông nói với họ, “Không được. Ðúng là các ngươi đến đây để tìm xem những sơ hở của xứ nầy.”
¹³ Họ đáp, “Các tôi tớ ngài gồm mười hai anh em, con cùng một cha, ở xứ Ca-na-an. Ðứa út hiện đang ở nhà với cha chúng tôi, còn một người thì bây giờ không còn nữa.”
¹⁴ Giô-sép nói với họ, “Ðúng như ta đã nói với các ngươi, ‘Các ngươi quả là quân do thám!’
¹⁵ Ðây là điều các ngươi phải chứng minh cho ta: Ta chỉ sinh mạng của Pha-ra-ôn mà thề rằng các ngươi sẽ không được rời khỏi nơi đây, nếu em út các ngươi không đến đây gặp ta. ¹⁶ Hãy sai một người trong các ngươi đi về, đem em út các ngươi đến đây. Tất cả những người còn lại sẽ bị giam vào ngục, để xem những lời các ngươi nói có đúng sự thật không; nếu không, ta chỉ sinh mạng của Pha-ra-ôn mà thề, các ngươi đích thực là quân do thám!”
¹⁷ Ðoạn ông truyền lịnh bắt họ giam vào ngục suốt ba ngày. ¹⁸ Ðến ngày thứ ba, Giô-sép nói với họ, “Hãy làm thế nầy để các ngươi được sống, vì ta kính sợ Ðức Chúa Trời. ¹⁹ Nếu các ngươi là những người thành thật, hãy chọn một người trong số anh em các ngươi để ở lại trong nhà tù này. Còn các ngươi, hãy đi, mang lúa về nuôi gia đình các ngươi đang đói. ²⁰ Nhưng phải đem em út các ngươi đến gặp ta, để xác thật những lời các ngươi đã nói, và các ngươi sẽ khỏi chết.” Họ đồng ý làm như vậy.
²¹ Ðoạn họ nói với nhau, “Chúng ta thật sự đã có tội với em chúng ta, vì chúng ta đã thấy linh hồn nó đau đớn biết bao khi nó van xin chúng ta, nhưng chúng ta chẳng chịu nghe. Vì thế giờ đây chúng ta phải chịu cảnh khốn đốn nầy.”
²² Ru-bên nói với họ, “Anh há chẳng đã nói với các em, ‘Ðừng gây nên tội với đứa nhỏ,’ mà các em không chịu nghe sao? Vì thế, bây giờ chúng ta phải trả nợ máu cho nó.” ²³ Họ không biết rằng Giô-sép hiểu tất cả những gì họ nói với nhau, vì ông nói chuyện với họ qua một người thông ngôn. ²⁴ Bấy giờ ông bước qua nơi khác và khóc. Sau đó ông trở lại và nói chuyện với họ. Ðoạn ông ra lịnh bắt Si-mê-ôn ở giữa họ và trói ngay trước mặt họ.

Các Anh của Giô-sép Trở Về Ca-na-an

²⁵ Giô-sép truyền lịnh đổ lúa đầy các bao của họ, và trả bạc của mỗi người lại trong bao lúa của họ và cung cấp họ thực phẩm đi đường. Ông đối xử với họ như vậy. ²⁶ Vậy họ chất lúa lên lưng lừa và ra đi. ²⁷ Nhưng dọc đường, khi họ hạ trại để nghỉ đêm, một người trong họ mở miệng bao để lấy ít lúa cho lừa ăn, ông thấy số bạc mua lúa của ông, kìa, nó nằm đó, nơi miệng bao lúa của ông. ²⁸ Người ấy nói với các anh em mình, “Số bạc mua lúa của tôi sao lại bị trả lại. Nó nằm kia kìa, ngay trong bao lúa của tôi!” Thế là mọi người đều rầu rĩ và lo sợ. Họ nói với nhau, “Ðức Chúa Trời đã làm gì cho chúng ta thế?”
²⁹ Họ trở về gặp Gia-cốp cha họ trong xứ Ca-na-an và thuật lại cho ông tất cả những gì đã xảy ra cho họ trong nước Ai-cập. Họ nói, ³⁰ “Người làm chúa xứ đó nói chuyện với chúng con cách gắt gỏng. Ông ấy bảo chúng con là quân đi do thám xứ. ³¹ Nhưng chúng con trả lời rằng chúng con là những người thành thật, không phải là quân do thám. ³² Chúng con có mười hai anh em, con của một cha. Một người không còn nữa, còn em út ở nhà với cha trong xứ Ca-na-an. ³³ Ông ấy, người làm chúa của xứ đó, nói với chúng con, ‘Hãy làm điều nầy để chứng tỏ các ngươi là những người thành thật: Hãy để một người trong anh em các ngươi ở lại đây với ta. Hãy lấy lương thực, mang về nuôi gia đình các ngươi đang đói, và đi đi. ³⁴ Sau đó hãy đem đứa em út của các ngươi đến đây gặp ta, để chứng tỏ rằng các ngươi không phải là quân do thám nhưng là những người chân thật. Bấy giờ ta sẽ thả người anh em bị nhốt của các ngươi ra, rồi các ngươi có thể mua bán trong nước của ta.’”
³⁵ Sau đó họ đổ lúa trong các bao của họ ra, mỗi người đều kinh ngạc khi thấy túi bạc của mình đã trả bây giờ lại ở trong bao lúa của mình. Khi họ và cha họ thấy các túi bạc ấy, họ thảy đều lo sợ.
³⁶ Gia-cốp cha họ nói với họ, “Các con đã làm mất con của cha. Giô-sép đã không còn, Si-mê-ôn cũng không còn, mà bây giờ các con còn muốn bắt Bên-gia-min đem đi. Tất cả những việc nầy đều gây hại cho cha.”
³⁷ Bấy giờ Ru-bên thưa với cha ông, “Xin cha cứ giết hai đứa con của con, nếu con không đem em về cho cha. Xin cha giao nó cho con, con sẽ đem nó về cho cha.”
³⁸ Nhưng ông nói, “Con trai cha sẽ không đi xuống đó với con đâu, vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn một mình nó. Lỡ có chuyện gì rủi ro xảy ra cho nó dọc đường, các con sẽ làm cho đầu bạc nầy của cha phải mang âu sầu xuống âm phủ.”