42

Các anh của Giô-sép xuống Ai Cập

¹Gia-cốp được tin ở Ai Cập có bán lúa mì nên nói với các con trai: “Sao các con cứ ngồi nhìn nhau vậy? ²Nầy, cha nghe dưới Ai Cập có lúa. Các con hãy xuống đó mua lúa về cho chúng ta, để chúng ta sống mà khỏi phải chết.”⚓ ³Mười người anh của Giô-sép lên đường xuống Ai Cập để mua lúa. ⁴Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh, vì ông sợ điều không hay xảy đến cho cậu. ⁵Vậy, trong số những người đến Ai Cập mua lúa có các con trai của Y-sơ-ra-ên, vì xứ Ca-na-an cũng rơi vào nạn đói.
⁶Bấy giờ Giô-sép làm tể tướng của Ai Cập; chính ông là người bán lúa cho toàn dân trong xứ. Các anh Giô-sép đến sấp mình xuống đất trước mặt ông. ⁷Giô-sép thấy các anh thì nhận ra ngay, nhưng ông làm như người xa lạ đối với họ và hỏi họ một cách lạnh lùng: “Các ngươi từ đâu đến?” Họ trả lời: “Từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.” ⁸Giô-sép nhận biết các anh, nhưng họ không nhận ra ông. ⁹Giô-sép nhớ lại những giấc mộng mà ông đã thấy về anh em mình, nên bảo họ: “Các ngươi là gián điệp đến đây để do thám những chỗ sơ hở của xứ nầy.”⚓ ¹⁰Họ nói: “Thưa ngài, không phải vậy! Các đầy tớ ngài chỉ đến đây để mua lương thực. ¹¹Chúng tôi đều là con một cha, vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp đâu.” ¹²Ông quả quyết: “Không! Các ngươi đến để dò xét những chỗ sơ hở của xứ nầy.” ¹³Họ nói: “Các đầy tớ ngài có mười hai anh em, con cùng một cha, ở đất Ca-na-an. Đứa em út hiện ở nhà với cha chúng tôi, còn một người mất tích.” ¹⁴Giô-sép nói: “Thật, đúng như ta đã nói, các ngươi là gián điệp. ¹⁵Nhưng đây là cách ta sẽ thử các ngươi: Ta lấy mạng sống của Pha-ra-ôn mà thề rằng, các ngươi sẽ không được rời khỏi nơi nầy nếu người em út của các ngươi không đến đây. ¹⁶Hãy cử một người trong các ngươi về đưa cậu em út xuống, những người còn lại thì phải ở tù tại đây. Lời các ngươi phải được thử nghiệm xem có đúng sự thật hay không. Nếu sai sự thật thì ta chỉ mạng sống Pha-ra-ôn mà thề rằng các ngươi là gián điệp.” ¹⁷Rồi ông giam chung họ vào ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸Đến ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: “Vì ta kính sợ Đức Chúa Trời nên các ngươi muốn sống thì hãy làm thế nầy. ¹⁹Nếu các ngươi là người lương thiện thì hãy để một người ở lại trong ngục nầy, còn những người khác thì đem lương thực về cứu đói gia đình. ²⁰Sau đó, các ngươi phải đưa người em út xuống gặp ta để minh chứng lời các ngươi là thật, và các ngươi sẽ không phải chết.” Họ đồng ý như vậy.
²¹Các anh em bảo nhau: “Thật chúng ta đã có lỗi với em chúng ta. Chúng ta đã thấy nỗi khổ đau trong tâm hồn nó khi nó năn nỉ chúng ta mà chúng ta không đoái hoài đến. Vì vậy mà nay chúng ta phải chịu nỗi khổ đau nầy.” ²²Ru-bên trách họ: “Chẳng phải anh đã nói với các chú là đừng mắc tội làm hại thằng bé sao? Nhưng các chú không nghe. Bây giờ thì phải đền nợ máu nó thôi.”⚓ ²³Họ không biết rằng Giô-sép hiểu điều họ nói, vì ông vẫn dùng một người thông dịch.
²⁴Giô-sép quay đi chỗ khác mà khóc, rồi mới tiếp tục nói chuyện với họ. Trong số họ, ông truyền bắt Si-mê-ôn ra và trói lại trước mặt họ.

Anh em của Giô-sép trở về Ca-na-an

²⁵Giô-sép truyền xúc lúa mì đổ đầy các bao và trả tiền lại; tiền của ai thì để trong bao người nấy, đồng thời cũng cấp thêm lương thực đi đường. Người ta làm đúng như vậy.
²⁶Các anh em chất lúa lên lưng lừa rồi ra đi. ²⁷Đến quán trọ, một người trong họ mở bao lấy lúa cho lừa ăn thì thấy tiền của mình nằm ở miệng bao. ²⁸Người ấy nói với anh em: “Xem nầy, người ta đã trả tiền lại cho tôi. Nó nằm trong miệng bao tôi đây!” Như người mất hồn, họ run sợ nói với nhau: “Đức Chúa Trời đã làm gì cho chúng ta thế nầy?”

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹Khi trở về gặp cha là Gia-cốp tại xứ Ca-na-an, họ thuật lại cho ông nghe mọi việc đã xảy ra. Họ nói: ³⁰“Người đang làm chúa tể xứ Ai Cập đã nói với chúng con cách gay gắt, gán cho chúng con là gián điệp đến do thám xứ ấy. ³¹Chúng con đã thưa với ông ta: ‘Chúng tôi vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp. ³²Chúng tôi có mười hai anh em, con một cha; một người đã mất tích, người em út hiện đang ở nhà với cha tại Ca-na-an.’ ³³Nhưng người đang làm chúa tể của xứ ấy bảo: ‘Đây là cách giúp ta biết các ngươi có phải là người lương thiện không. Hãy để một người trong các ngươi ở lại đây với ta, còn những người khác hãy đi, đem lương thực về cứu đói gia đình, ³⁴rồi đưa người em út đến gặp ta. Như vậy, ta mới chắc rằng các ngươi không phải là gián điệp mà là những người lương thiện. Ta sẽ giao lại người anh em kia, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.’”
³⁵Khi trút lúa ra khỏi bao, họ thấy trong bao người nào cũng có gói tiền của mình. Thấy những gói tiền, họ và cả người cha đều rất sợ hãi. ³⁶Gia-cốp, cha họ, nói: “Chúng mầy đã cướp đi các con ta! Giô-sép mất tích, Si-mê-ôn không còn, bây giờ lại còn muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa! Mọi chuyện đều đổ lên đầu ta hết!” ³⁷Ru-bên nói với cha: “Xin cha giao em cho con, con sẽ đưa nó về cho cha. Nếu con không đem nó về, xin cha cứ giết hai đứa con của con.” ³⁸Nhưng Gia-cốp nói: “Con út ta sẽ chẳng xuống đó với các con đâu, vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn lại một mình nó thôi. Nếu dọc đường nó gặp phải tai họa thì các con làm cho kẻ đầu bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.”

42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ai-cập mua lúa - Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹Nghe nước Ai-cập có lúa, Gia-cốp bảo các con trai: "Sao các con cứ ngồi đó nhịn đói mà nhìn nhau? ²Này, cha nghe bên Ai- cập bán lúa, các con qua mua, để chúng ta khỏi chết." ³Mười người anh Giô-sép lên đường qua Ai-cập mua lúa. ⁴Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép đi theo các anh, vì sợ bị nguy hiểm. ⁵Vậy các con trai Y-sơ-ra-ên đến Ai-cập mua lúa cùng với bao nhiêu người khác, vì xứ Ca-na-an cũng bị đói lớn. ⁶Lúc ấy Giô- sép làm Tể tướng nước Ai-cập, kiêm việc bán lúa cho nhân dân. Các anh Giô-sép đến quỳ gối, sấp mình xuống đất trước mặt ông. ⁷Thấy họ, Giô-sép nhận ra ngay, nhưng giả vờ không biết, gay gắt hỏi: "Mấy anh ở đâu tới?" Họ đáp: "Chúng tôi từ Ca-na-an đến mua lúa." ⁸Dù Giô-sép biết họ, họ vẫn không nhận ra ông. ⁹Nhớ lại giấc mơ về các anh ngày trước, ông quát: "Các anh làm gián điệp, đến đây trinh thám đất nước ta!" ¹⁰Họ phân trần: "Thưa ông, các tôi tớ ông đây chỉ đến mua lương thực. ¹¹Chúng tôi đều là anh em ruột, thuộc gia đình lương thiện, không phải là gián điệp." ¹²Giô-sép quả quyết: "Không, các anh chỉ đến đây do thám để biết rõ nhược điểm của đất nước này!" ¹³Họ lại thưa: "Các tôi tớ ông đây gồm 12 người, anh em cùng cha, quê tại Ca-na-an. Hiện người út ở nhà với cha, còn một người mất tích." ¹⁴Nhưng Giô-sép đáp: "Như ta đã nói, các anh làm gián điệp. ¹⁵Đây là cách ta thử các anh. Ta thề trên mạng sống của vua, các anh chẳng được rời khỏi Ai-cập nếu em út các anh không đến đây. ¹⁶Một người trong các anh trở về đem em út đến, còn tất cả sẽ bị giam vào ngục. Ta sẽ kiểm chứng lời khai các anh. Nếu nói dối, chắc hẳn các anh làm gián điệp." ¹⁷Rồi Giô-sép tống giam họ trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc các anh phải đem Bên-gia- min xuống

¹⁸Ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: "Ta kính sợ Thượng Đế, nên sẽ đối xử khoan hồng với các anh. ¹⁹Nếu các anh lương thiện, ta chỉ giam giữ một người, còn tất cả được về nhà, mang theo lương thực nuôi gia đình. ²⁰Sau đó, phải trở lại đây với người em út để xác nhận lời khai các anh. Nếu các anh nói thật, sẽ được trả tự do." Họ vâng lệnh Giô-sép. ²¹Các anh em bảo nhau: "Chúng ta mắc họa vì có tội với em chúng ta. Lúc nó đau khổ tuyệt vọng van xin, chúng ta đã chẳng thương xót!" ²²Ru-bên trách: "Anh đã bảo đừng hại đứa trẻ mà các em không nghe. Bây giờ chúng ta phải trả nợ máu." ²³Họ không ngờ Giô-sép nghe và hiểu, vì lúc nói chuyện ông vẫn dùng người thông dịch. ²⁴Giô-sép bước ra ngoài khóc, rồi quay lại, sai người trói Si-mê-ôn trước mặt họ. ²⁵Ông ra lệnh đầy tớ đổ lúa vào bao các anh, để tiền lại trong mỗi bao, cũng cấp thêm lương thực đi đường. ²⁶Các anh em chất lúa trên lưng lừa, và lên đường. ²⁷Đến quán trọ, một người mở bao lúa cho lừa ăn, thấy tiền mình trong miệng bao, ²⁸liền gọi các anh em: "Này, tiền của tôi sao người ta để lại trong bao?" Họ kinh sợ, run rẩy bảo nhau: "Thượng Đế làm gì cho chúng ta đây?"

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹Họ về nhà Gia-cốp cha mình tại xứ Ca- na-an, tường trình mọi việc: ³⁰“Tể tướng nước Ai-cập nói rất gay gắt, tình nghi chúng con làm gián điệp. ³¹Chúng con thưa: Chúng tôi là người lương thiện, không phải gián điệp. ³²Chúng tôi mười hai người, anh em cùng cha, một người mất tích, người út ở nhà với cha, tại xứ Ca-na-an. ³³Tể tướng bảo chúng con: Đây là cách ta xét lời khai các anh. Hãy để một người ở đây làm con tin, và đem lương thực về nuôi gia đình. ³⁴Rồi đưa em út đến để chứng tỏ các anh lương thiện, không làm gián điệp. Ta sẽ thả người kia, và các anh được tự do đến xứ này mua lúa." ³⁵Khi các anh em mở bao đổ lúa ra, thấy tiền mỗi người vẫn còn trong bao, cả nhà đều sợ hãi. ³⁶Gia-cốp than trách: "Chúng mày làm mất con tao; mất Giô-sép, mất Si-mê-ôn, bây giờ muốn đem Bên-gia-min đi nữa. Sao tao khổ quá thế này!" ³⁷Ru-bên thưa: "Nếu con không đem em về, xin cha cứ giết hai đứa con của con. Cha giao em cho con, con xin chịu trách nhiệm." ³⁸Nhưng Gia-cốp đáp: "Con tao sẽ không đi với chúng mày đâu! Anh nó chết, tao chỉ còn một mình nó, nếu nó bị nguy hiểm dọc dường, lão già này sẽ sầu khổ mà chết."