42

Các anh của Giô-sép xuống Ai Cập

¹Gia-cốp được tin ở Ai Cập có bán lúa mì nên nói với các con trai: “Sao các con cứ ngồi nhìn nhau vậy? ²Nầy, cha nghe dưới Ai Cập có lúa. Các con hãy xuống đó mua lúa về cho chúng ta, để chúng ta sống mà khỏi phải chết.”⚓ ³Mười người anh của Giô-sép lên đường xuống Ai Cập để mua lúa. ⁴Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh, vì ông sợ điều không hay xảy đến cho cậu. ⁵Vậy, trong số những người đến Ai Cập mua lúa có các con trai của Y-sơ-ra-ên, vì xứ Ca-na-an cũng rơi vào nạn đói.
⁶Bấy giờ Giô-sép làm tể tướng của Ai Cập; chính ông là người bán lúa cho toàn dân trong xứ. Các anh Giô-sép đến sấp mình xuống đất trước mặt ông. ⁷Giô-sép thấy các anh thì nhận ra ngay, nhưng ông làm như người xa lạ đối với họ và hỏi họ một cách lạnh lùng: “Các ngươi từ đâu đến?” Họ trả lời: “Từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.” ⁸Giô-sép nhận biết các anh, nhưng họ không nhận ra ông. ⁹Giô-sép nhớ lại những giấc mộng mà ông đã thấy về anh em mình, nên bảo họ: “Các ngươi là gián điệp đến đây để do thám những chỗ sơ hở của xứ nầy.”⚓ ¹⁰Họ nói: “Thưa ngài, không phải vậy! Các đầy tớ ngài chỉ đến đây để mua lương thực. ¹¹Chúng tôi đều là con một cha, vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp đâu.” ¹²Ông quả quyết: “Không! Các ngươi đến để dò xét những chỗ sơ hở của xứ nầy.” ¹³Họ nói: “Các đầy tớ ngài có mười hai anh em, con cùng một cha, ở đất Ca-na-an. Đứa em út hiện ở nhà với cha chúng tôi, còn một người mất tích.” ¹⁴Giô-sép nói: “Thật, đúng như ta đã nói, các ngươi là gián điệp. ¹⁵Nhưng đây là cách ta sẽ thử các ngươi: Ta lấy mạng sống của Pha-ra-ôn mà thề rằng, các ngươi sẽ không được rời khỏi nơi nầy nếu người em út của các ngươi không đến đây. ¹⁶Hãy cử một người trong các ngươi về đưa cậu em út xuống, những người còn lại thì phải ở tù tại đây. Lời các ngươi phải được thử nghiệm xem có đúng sự thật hay không. Nếu sai sự thật thì ta chỉ mạng sống Pha-ra-ôn mà thề rằng các ngươi là gián điệp.” ¹⁷Rồi ông giam chung họ vào ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸Đến ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: “Vì ta kính sợ Đức Chúa Trời nên các ngươi muốn sống thì hãy làm thế nầy. ¹⁹Nếu các ngươi là người lương thiện thì hãy để một người ở lại trong ngục nầy, còn những người khác thì đem lương thực về cứu đói gia đình. ²⁰Sau đó, các ngươi phải đưa người em út xuống gặp ta để minh chứng lời các ngươi là thật, và các ngươi sẽ không phải chết.” Họ đồng ý như vậy.
²¹Các anh em bảo nhau: “Thật chúng ta đã có lỗi với em chúng ta. Chúng ta đã thấy nỗi khổ đau trong tâm hồn nó khi nó năn nỉ chúng ta mà chúng ta không đoái hoài đến. Vì vậy mà nay chúng ta phải chịu nỗi khổ đau nầy.” ²²Ru-bên trách họ: “Chẳng phải anh đã nói với các chú là đừng mắc tội làm hại thằng bé sao? Nhưng các chú không nghe. Bây giờ thì phải đền nợ máu nó thôi.”⚓ ²³Họ không biết rằng Giô-sép hiểu điều họ nói, vì ông vẫn dùng một người thông dịch.
²⁴Giô-sép quay đi chỗ khác mà khóc, rồi mới tiếp tục nói chuyện với họ. Trong số họ, ông truyền bắt Si-mê-ôn ra và trói lại trước mặt họ.

Anh em của Giô-sép trở về Ca-na-an

²⁵Giô-sép truyền xúc lúa mì đổ đầy các bao và trả tiền lại; tiền của ai thì để trong bao người nấy, đồng thời cũng cấp thêm lương thực đi đường. Người ta làm đúng như vậy.
²⁶Các anh em chất lúa lên lưng lừa rồi ra đi. ²⁷Đến quán trọ, một người trong họ mở bao lấy lúa cho lừa ăn thì thấy tiền của mình nằm ở miệng bao. ²⁸Người ấy nói với anh em: “Xem nầy, người ta đã trả tiền lại cho tôi. Nó nằm trong miệng bao tôi đây!” Như người mất hồn, họ run sợ nói với nhau: “Đức Chúa Trời đã làm gì cho chúng ta thế nầy?”

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹Khi trở về gặp cha là Gia-cốp tại xứ Ca-na-an, họ thuật lại cho ông nghe mọi việc đã xảy ra. Họ nói: ³⁰“Người đang làm chúa tể xứ Ai Cập đã nói với chúng con cách gay gắt, gán cho chúng con là gián điệp đến do thám xứ ấy. ³¹Chúng con đã thưa với ông ta: ‘Chúng tôi vốn là người lương thiện chứ không phải là gián điệp. ³²Chúng tôi có mười hai anh em, con một cha; một người đã mất tích, người em út hiện đang ở nhà với cha tại Ca-na-an.’ ³³Nhưng người đang làm chúa tể của xứ ấy bảo: ‘Đây là cách giúp ta biết các ngươi có phải là người lương thiện không. Hãy để một người trong các ngươi ở lại đây với ta, còn những người khác hãy đi, đem lương thực về cứu đói gia đình, ³⁴rồi đưa người em út đến gặp ta. Như vậy, ta mới chắc rằng các ngươi không phải là gián điệp mà là những người lương thiện. Ta sẽ giao lại người anh em kia, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.’”
³⁵Khi trút lúa ra khỏi bao, họ thấy trong bao người nào cũng có gói tiền của mình. Thấy những gói tiền, họ và cả người cha đều rất sợ hãi. ³⁶Gia-cốp, cha họ, nói: “Chúng mầy đã cướp đi các con ta! Giô-sép mất tích, Si-mê-ôn không còn, bây giờ lại còn muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa! Mọi chuyện đều đổ lên đầu ta hết!” ³⁷Ru-bên nói với cha: “Xin cha giao em cho con, con sẽ đưa nó về cho cha. Nếu con không đem nó về, xin cha cứ giết hai đứa con của con.” ³⁸Nhưng Gia-cốp nói: “Con út ta sẽ chẳng xuống đó với các con đâu, vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn lại một mình nó thôi. Nếu dọc đường nó gặp phải tai họa thì các con làm cho kẻ đầu bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.”

42

Joseph’s Brothers Go to Egypt

¹When ⚓Jacob saw that there was grain in Egypt, Jacob said to his sons, “Why do you look at one another?” ²And he said, “Indeed I have heard that there is grain in Egypt; go down to that place and buy for us there, that we may ⚓live and not die.”
³So Joseph’s ten brothers went down to buy grain in Egypt. ⁴But Jacob did not send Joseph’s brother Benjamin with his brothers, for he said, ⚓“Lest some calamity befall him.” ⁵And the sons of Israel went to buy grain among those who journeyed, for the famine was ⚓in the land of Canaan.
⁶Now Joseph was governor ⚓over the land; and it was he who sold to all the people of the land. And Joseph’s brothers came and ⚓bowed down before him with their faces to the earth. ⁷Joseph saw his brothers and recognized them, but he acted as ⚓a stranger to them and spoke roughly to them. Then he said to them, “Where do you come from?”
And they said, “From the land of Canaan to buy food.”
⁸So Joseph recognized his brothers, but they did not recognize him. ⁹Then Joseph ⚓remembered the dreams which he had dreamed about them, and said to them, “You are spies! You have come to see the nakedness of the land!”
¹⁰And they said to him, “No, my lord, but your servants have come to buy food. ¹¹We are all one man’s sons; we are honest men; your servants are not spies.”
¹²But he said to them, “No, but you have come to see the nakedness of the land.”
¹³And they said, “Your servants are twelve brothers, the sons of one man in the land of Canaan; and in fact, the youngest is with our father today, and one ⚓is no more.”
¹⁴But Joseph said to them, “It is as I spoke to you, saying, ‘You are spies!’ ¹⁵In this manner you shall be tested: ⚓By the life of Pharaoh, you shall not leave this place unless your youngest brother comes here. ¹⁶Send one of you, and let him bring your brother; and you shall be kept in prison, that your words may be tested to see whether there is any truth in you; or else, by the life of Pharaoh, surely you are spies!” ¹⁷So he put them all together in prison ⚓three days.
¹⁸Then Joseph said to them the third day, “Do this and live, ⚓for I fear God: ¹⁹If you are honest men, let one of your brothers be confined to your prison house; but you, go and carry grain for the famine of your houses. ²⁰And bring your young⚓est brother to me; so your words will be verified, and you shall not die.”
And they did so. ²¹Then they said to one another, ⚓“We are truly guilty concerning our brother, for we saw the anguish of his soul when he pleaded with us, and we would not hear; ⚓therefore this distress has come upon us.”
²²And Reuben answered them, saying, ⚓“Did I not speak to you, saying, ‘Do not sin against the boy’; and you would not listen? Therefore behold, his blood is now ⚓required of us.” ²³But they did not know that Joseph understood them, for he spoke to them through an interpreter. ²⁴And he turned himself away from them and ⚓wept. Then he returned to them again, and talked with them. And he took ⚓Simeon from them and bound him before their eyes.

The Brothers Return to Canaan

²⁵Then Joseph ⚓gave a command to fill their sacks with grain, to ⚓restore every man’s money to his sack, and to give them provisions for the journey. ⚓Thus he did for them. ²⁶So they loaded their donkeys with the grain and departed from there. ²⁷But as ⚓one of them opened his sack to give his donkey feed at the encampment, he saw his money; and there it was, in the mouth of his sack. ²⁸So he said to his brothers, “My money has been restored, and there it is, in my sack!” Then their hearts failed them and they were afraid, saying to one another, “What is this that God has done to us?”
²⁹Then they went to Jacob their father in the land of Canaan and told him all that had happened to them, saying: ³⁰“The man who is lord of the land ⚓spoke roughly to us, and took us for spies of the country. ³¹But we said to him, ‘We are honest men; we are not spies. ³²We are twelve brothers, sons of our father; one is no more, and the youngest is with our father this day in the land of Canaan.’ ³³Then the man, the lord of the country, said to us, ⚓‘By this I will know that you are honest men: Leave one of your brothers here with me, take food for the famine of your households, and be gone. ³⁴And bring your ⚓youngest brother to me; so I shall know that you are not spies, but that you are honest men. I will grant your brother to you, and you may ⚓trade in the land.’ ”
³⁵Then it happened as they emptied their sacks, that surprisingly ⚓each man’s bundle of money was in his sack; and when they and their father saw the bundles of money, they were afraid. ³⁶And Jacob their father said to them, “You have ⚓bereaved me: Joseph is no more, Simeon is no more, and you want to take ⚓Benjamin. All these things are against me.”
³⁷Then Reuben spoke to his father, saying, “Kill my two sons if I do not bring him back to you; put him in my hands, and I will bring him back to you.”
³⁸But he said, “My son shall not go down with you, for ⚓his brother is dead, and he is left alone. ⚓If any calamity should befall him along the way in which you go, then you would ⚓bring down my gray hair with sorrow to the grave.”