2

Vinh Hoa Phú Quý Chỉ Là Phù Phiếm

¹Tôi tự nhủ trong lòng, “Bây giờ hãy đi, hãy thử xem những thú vui sẽ đem lại cho ta được gì.” Thế là tôi lao mình vào lạc thú. Và này, điều ấy cũng chỉ là vô nghĩa. ²Tôi nói với kẻ đang cười, “Quả là điên rồi!” và nói với kẻ đang hưởng thú vui, “Nó đem lại được gì chăng?”
³Tôi suy nghĩ trong lòng và quyết định thử tìm vui trong men rượu –mặc dù tôi vẫn để khôn ngoan điều khiển tâm trí tôi– và thử làm theo sự dại dột, với hy vọng tôi có thể thấy được điều mà người ta đã cho là tốt và đã làm dưới trời suốt đời của họ. ⁴Tôi đã làm được những việc lớn lao. Tôi đã xây cất cho tôi nhiều căn nhà và đã trồng nhiều vườn nho. ⁵Tôi đã lập cho tôi các vườn hoa và các khu vườn rộng lớn. Tôi đã trồng vào các vườn đó mọi thứ cây ăn trái. ⁶Tôi đã đào cho tôi những ao hồ để chứa nước tưới cả rừng cây. ⁷Tôi đã mua về cho tôi các nô lệ nam và nữ, và cũng có các nô lệ đã sinh ra trong nhà tôi nữa. Tôi đã làm chủ nhiều đàn bò và đàn chiên hơn tất cả những người đã sống trước tôi ở Giê-ru-sa-lem. ⁸Tôi đã tích trữ cho tôi bạc, vàng, và của cải lấy trong kho báu của các vua và của các tỉnh. Tôi đã có các nam ca sĩ và các nữ ca sĩ trình diễn các loại nhạc để tôi nghe. Tôi đã hưởng thụ các lạc thú của đời người; tôi đã có nhiều vợ và nhiều cung phi mỹ nữ.
⁹Vì thế, tôi đã trở nên vĩ đại và trỗi hơn tất cả những người sống trước tôi ở Giê-ru-sa-lem, trong khi sự khôn ngoan vẫn ở với tôi. ¹⁰Bất cứ điều gì mắt tôi muốn, tôi chẳng khước từ. Tôi không từ chối bất cứ thú vui nào lòng tôi ưa thích. Vì lòng tôi vui về mọi việc tôi đã vất vả làm ra, và đó là phần thưởng cho các công lao khó nhọc của tôi. ¹¹Sau đó, tôi nhìn lại mọi việc tay tôi đã làm và mọi công trình tôi đã vất vả thực hiện, và này, tất cả đều vô nghĩa, chỉ là công dã tràng xe cát, và chẳng ích lợi gì dưới ánh mặt trời.

Quan Niệm Yếm Thế về Cuộc Ðời

¹²Khi ấy tôi quay qua suy gẫm về sự khôn ngoan, sự điên rồ, và sự dại dột: Một người kế vị vua có thể làm được gì chăng? Bất quá là lặp lại những gì đã được làm rồi. ¹³Bấy giờ, tôi thấy sự khôn ngoan trội hơn sự điên dại như ánh sáng trội hơn bóng tối.
¹⁴Người khôn có mắt trong đầu,
Kẻ dại cứ chúi đầu vào bóng tối.
Nhưng tôi cũng biết rằng rồi đây cả hai sẽ cùng chung một kết cục. ¹⁵Bấy giờ, tôi tự hỏi trong lòng, “Những gì sẽ xảy đến cho kẻ dại cũng sẽ xảy đến cho tôi, thế thì tôi được khôn ngoan xuất chúng để làm gì?” Rồi tôi tự nhủ trong lòng: điều ấy cũng là vô nghĩa. ¹⁶Vì người ta sẽ không nhớ đến ai mãi, bất kể người ấy khôn hay dại. Rồi đây, trong những ngày đến, tất cả đều sẽ rơi vào quên lãng. Há chẳng phải người khôn cũng chết giống như kẻ dại sao? ¹⁷Vì thế tôi cảm thấy chán ghét cuộc sống, bởi vì đối với tôi, tất cả những gì đã làm ra dưới ánh mặt trời đều là xấu cả, vì tất cả đều vô nghĩa và là công dã tràng xe cát.
¹⁸Tôi chán ghét mọi công trình của tôi, mà tôi đã lao khổ làm ra dưới ánh mặt trời, vì biết rằng rồi đây tôi sẽ bỏ chúng lại cho kẻ khác, ¹⁹và ai biết được rằng kẻ ấy sẽ là người khôn hay kẻ dại? Thế nhưng kẻ ấy sẽ có quyền trên mọi công trình tôi đã lao khổ và dùng sự khôn ngoan của tôi để tạo ra dưới ánh mặt trời. Ðiều đó cũng là vô nghĩa. ²⁰Vì thế, lòng tôi cảm thấy chán chường khi nghĩ đến tất cả công lao khó nhọc tôi đã vất vả tạo ra dưới ánh mặt trời, ²¹bởi vì tất cả sự nghiệp một người đã vận dụng khôn ngoan, tri thức, và tài năng của mình để vất vả tạo ra rốt cuộc cũng phải để lại cho những kẻ đến sau không vất vả làm ra hưởng lấy. Ðiều đó cũng là vô nghĩa và là một bất hạnh lớn. ²²Vì một người sẽ được gì sau khi đã lao tâm lao lực và dốc đổ tâm huyết tạo dựng một cơ đồ dưới ánh mặt trời? ²³Vì suốt đời người ấy đã chuốc lấy biết bao sầu não, đau lòng, và gian khổ; thậm chí, đêm về tâm trí cũng không được thảnh thơi an nghỉ. Ðiều đó cũng là vô nghĩa.

Niềm Vui Tạm Bợ

²⁴Thiết tưởng không có gì tốt hơn cho một người là ăn, uống, và cho linh hồn mình hưởng kết quả do công lao khó nhọc của mình làm ra. Tôi thấy rằng phước đó cũng là do tay Ðức Chúa Trời ban thưởng. ²⁵Vì ai có thể ăn mà biết ngon, và ai có thể cảm thấy sảng khoái nếu không phải do Ngài ban cho? ²⁶Vì hễ ai được đẹp lòng Ngài, Ngài ban cho khôn ngoan, tri thức, và niềm vui; còn kẻ tội lỗi, Ngài bắt phải làm lụng vất vả, thâu trữ, và chất chứa của cải, để rồi sẽ trao lại hết cho người được đẹp lòng Ngài. Ðiều đó cũng là vô nghĩa và là công dã tràng xe cát.

2

The Vanity of Pleasure

¹I said ⚓in my heart, “Come now, I will test you with ⚓mirth; therefore enjoy pleasure”; but surely, ⚓this also was vanity. ²I said of laughter—“Madness!”; and of mirth, “What does it accomplish?” ³⚓I searched in my heart how to gratify my flesh with wine, while guiding my heart with wisdom, and how to lay hold on folly, till I might see what was⚓good for the sons of men to do under heaven all the days of their lives.
⁴I made my works great, I built myself ⚓houses, and planted myself vineyards. ⁵I made myself gardens and orchards, and I planted all kinds of fruit trees in them. ⁶I made myself water pools from which to water the growing trees of the grove. ⁷I acquired male and female servants, and had servants born in my house. Yes, I had greater possessions of herds and flocks than all who were in Jerusalem before me. ⁸⚓I also gathered for myself silver and gold and the special treasures of kings and of the provinces. I acquired male and female singers, the delights of the sons of men, and musical instruments of all kinds.
⁹⚓So I became great and excelled ⚓more than all who were before me in Jerusalem. Also my wisdom remained with me.
¹⁰Whatever my eyes desired I did not keep from them.
I did not withhold my heart from any pleasure,
For my heart rejoiced in all my labor;
And ⚓this was my reward from all my labor.
¹¹Then I looked on all the works that my hands had done
And on the labor in which I had toiled;
And indeed all was⚓vanity and grasping for the wind.
There was no profit under the sun.

The End of the Wise and the Fool

¹²Then I turned myself to consider wisdom ⚓and madness and folly;
For what can the man do who succeeds the king?—
Only what he has already ⚓done.
¹³Then I saw that wisdom ⚓excels folly
As light excels darkness.
¹⁴⚓The wise man’s eyes are in his head,
But the fool walks in darkness.
Yet I myself perceived
That ⚓the same event happens to them all.
¹⁵So I said in my heart,
“As it happens to the fool,
It also happens to me,
And why was I then more wise?”
Then I said in my heart,
“This also is vanity.”
¹⁶For there is⚓no more remembrance of the wise than of the fool forever,
Since all that now is will be forgotten in the days to come.
And how does a wise man die?
As the fool!
¹⁷Therefore I hated life because the work that was done under the sun was distressing to me, for all is vanity and grasping for the wind.
¹⁸Then I hated all my labor in which I had toiled under the sun, because ⚓I must leave it to the man who will come after me. ¹⁹And who knows whether he will be wise or a fool? Yet he will rule over all my labor in which I toiled and in which I have shown myself wise under the sun. This also is vanity. ²⁰Therefore I turned my heart and despaired of all the labor in which I had toiled under the sun. ²¹For there is a man whose labor is with wisdom, knowledge, and skill; yet he must leave his heritage to a man who has not labored for it. This also is vanity and a great evil. ²²⚓For what has man for all his labor, and for the striving of his heart with which he has toiled under the sun? ²³For all his days are⚓sorrowful, and his work burdensome; even in the night his heart takes no rest. This also is vanity.
²⁴⚓Nothing is better for a man than that he should eat and drink, and that his soul should enjoy good in his labor. This also, I saw, was from the hand of God. ²⁵For who can eat, or who can have enjoyment, more than I? ²⁶For God gives ⚓wisdom and knowledge and joy to a man who is good in His sight; but to the sinner He gives the work of gathering and collecting, that ⚓he may give to him who is good before God. This also is vanity and grasping for the wind.