8

Sự quí trọng của sự khôn ngoan

1 Sự khôn ngoan há chẳng kêu lên sao?
 Sự thông sáng há không vang tiếng mình ra ư?
2 Sự khôn ngoan đứng trên chót các nơi cao,
 Ngoài đường, tại các ngã tư.
3 Gần bên cửa thành, tại nơi vào thành,
 Ở chỗ đông trong cửa thành, sự khôn ngoan la lên rằng:
4 Hỡi loài người, ta kêu gọi các ngươi,
 Và tiếng ta hướng về con cái loài người!
5 Hỡi kẻ ngu muội, hãy hiểu sự khôn khéo;
 Hỡi kẻ dại dột, lòng ngươi khá nên thông sáng.
6 Hãy nghe, vì ta sẽ nói điều tốt lành,
 Ta hở môi ra mà dạy điều ngay thẳng.
7 Vì miệng ta sẽ nói chân thật;
 Còn môi ta ghét sự gian ác.
8 Các lời miệng ta đều xứng hiệp sự công bình,
 Trong nó chẳng có điều chi cong vạy hoặc gian tà.
9 Thảy đều rõ ràng cho người nào hiểu biết,
 Và ngay thẳng cho người nào tìm được sự tri thức.
10 Khá nhận sự khuyên dạy ta, chớ lãnh tiền bạc,
 Thà lãnh sự tri thức hơn là vàng chọn lựa;
11 Vì sự khôn ngoan có giá hơn châu ngọc,
 Và các vật mình ưa thích hơn hết chẳng sánh bằng nó đặng.
12 Ta, là sự khôn ngoan, đồng ở với sự thông minh,
 Và tìm được sự hiểu biết và sự dẽ dặt.
13 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va, ấy là ghét điều ác;
 Ta ghét sự kiêu ngạo, xấc xược, con đường ác, và miệng gian tà.
14 Mưu luận và sự thông thạo đều thuộc về ta;
 Ta là sự thông sáng; năng lực vốn thuộc về ta.
15 Nhờ ta, các vua cai trị,
 Và những quan trưởng định sự công bình.
16 Nhờ ta, các quan trưởng, người tước vị,
 Và các quan xét thế gian đều quản hạt.
17 Ta yêu mến những người yêu mến ta,
 Phàm ai tìm kiếm ta sẽ gặp ta.
18 Sự giàu có, sự tôn trọng,
 Của cải bền lâu, và sự công bình, đều ở nơi ta.
19 Bông trái ta tốt hơn vàng, đến đỗi hơn vàng ròng;
 Hoa lợi của ta quí hơn bạc cao.
20 Ta đi trong con đường công bình,
 Giữa các lối ngay thẳng,
21 Đặng làm cho kẻ yêu mến ta hưởng được của cải thật,
 Và làm cho đầy dẫy các kho tàng của họ.

22 Trong buổi Đức Giê-hô-va khởi cuộc tạo hóa,
 Về thời thái cổ, trước khi chưa dựng nên muôn vật thì Ngài đã có ta.
23 Ta đã được lập từ trước vô cùng,
 Từ khi nguyên thuỷ, trước khi dựng nên trái đất.
24 Lúc chưa có vực sâu, chưa có nguồn chảy nước nhiều,
 Thì ta đã sanh ra rồi.
25 Trước khi núi non chưa lập nên,
 Và các gò nổng chưa có;
26 Trước khi Đức Giê-hô-va chưa có dựng nên đất, đồng ruộng,
 Và tro bụi đầu tiên của thế gian, thì ta đã sanh ra rồi.
27 Khi Đức Chúa Trời lập các từng trời,
 Và đặt cái vòng trên mặt vực sâu, thì có ta ở đó.
28 Khi Ngài làm cho kiên cố các từng mây trên cao,
 Khiến các nguồn vực sâu vững chắc,
29 Định bờ cõi cho biển,
 --- Để nước không tràn phạm điều răn của Ngài, ---
 Và khi Ngài lập nên trái đất,
30 Thì ta ở bên Ngài làm thợ cái,
 Hằng ngày ta là sự khoái lạc Ngài,
 Và thường thường vui vẻ trước mặt Ngài.
31 Ta lấy làm vui vẻ về chỗ có người ở trên trái đất của Ngài,
 Và sự vui thích ta ở nơi con cái loài người.

32 Vậy bây giờ, các con ơi! Hãy nghe ta;
 Ai giữ đạo ta lấy làm có phước thay.
33 Khá nghe lời khuyên dạy, và ở khôn ngoan,
 Chớ nên từ chối nó.
34 Người nào nghe lời ta,
 Hằng ngày tỉnh thức tại nơi cửa ta,
 Và chờ đợi ở bên các trụ cửa ta, lấy làm có phước thay.
35 Vì hễ ai tìm được ta, thì gặp sự sống,
 Và sẽ được ơn của Đức Giê-hô-va;
36 Nhưng ai phạm đến ta, làm hại cho linh hồn mình;
 Còn kẻ nào ghét ta, ắt ưa thích sự chết.

8

Cong-Mengh Se Longx Haic

  1Cong-mengh heuc jienv maiv zeiz?
   Mengh baeqc nyei jauv heuc qiex hlo nyei maiv zeiz?
  2Ninh yiem jauv-hlen hlang nyei dorngx,
   souv jienv jaapv-maaz jauv.
  3Ninh yiem bieqc zingh nyei laatc gaengh ga'hlen,
   yiem bieqc gaengh nyei dorngx heuc mbui nyei gorngv,
  4“Zuangx mienh aah! Yie heuc meih mbuo.
   Yie hungx jienv yietc zungv baamh mienh heuc.
  5Maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh aah!
   Meih mbuo oix zuqc hoqc guai.
  Mienh hngongx mienh aah! Meih mbuo nyei hnyouv oix zuqc mengh baeqc.
  6Muangx maah! Yie oix gorngv longx haic nyei waac.
   Haaix nyungc horpc nyei oix yiem yie nyei nzuih cuotv,
  7weic zuqc yie nyei nzuih oix gorngv zien leiz,
   yie nyei nzuih meix gamh nziev haic orqv nyei jauv.
  8Yie nyei nzuih gorngv nyei yietc zungv waac horpc nyei,
   maiv maaih yietc deix ngau fai njuotv.
  9Weic haih bieqc hnyouv nyei mienh, naaiv deix yietc zungv waac se zaqc nyei.
   Weic duqv wuonh zaang nyei mienh, naaiv deix waac se horpc nyei.
  10Ginv longc yie njaaux nyei waac maiv zeiz nyaanh,
   ginv wuonh zaang maiv zeiz zien jiem,
  11weic zuqc cong-mengh se gauh longx jiex la'bieiv-jaaix,
   dongh meih oix nyei yietc zungv ga'naaiv maiv haih beiv duqv cong-mengh.
  12“Yie se cong-mengh. Yie bun mienh haih hnamv duqv tong,
   maaih wuonh zaang yaac guai.
  13Taaih Ziouv nyei jauv se nzorng orqv nyei sic.
   Yie nzorng ceng-hlo, zoux maux nyei sic,
   zoux orqv nyei jauv caux gorngv-baeqc nduov mienh nyei waac.
  14Yie haih tengx daav za'eix, maaih cong-mengh longx.
   Yie haih mengh baeqc yaac maaih qaqv.
  15Hungh diex bangc yie gunv.
   Zoux hlo nyei mienh bangc yie liepc baengh fim nyei leiz.
  16Mouz dauh bieiv zeiv caux zoux hlo nyei mienh
   bangc yie gunv lungh ndiev.
  17Hnamv yie wuov deix, yie yaac hnamv ninh mbuo,
   jienh lorz yie wuov deix yaac lorz duqv buatc.
  18Zinh zoih caux njang-laangc yiem yie,
   yaac maaih yiem duqv wuonv nyei fuqv-loqc caux gong-fim.
  19Meih yiem yie duqv daaih nyei se gauh longx jiex jiem,
   zungv gauh longx jiex zien haic nyei jiem,
   yie cuotv nyei yaac gauh longx jiex zien nyaanh.
  20Yie yangh zoux horpc nyei jauv,
   gan baengh fim nyei jauv-louc.
  21Yie bun hnamv yie wuov deix nzipc zinh zoih
   bun ninh siou jaaix nyei ga'naaiv nyei dorngx buangv nzengc.

Cong-Mengh Nyei Gorn-Nyuonh

  22“Ziouv jiez gorn zoux ninh nyei gong wuov zanc, ninh zeix yie ndaangc jiex,
   se ninh loz-hnoi zoux daaih nyei daauh nyungc gong.
  23Yiem loz-hnoi dongh cor wuov,
   maiv gaengh maaih baamh gen wuov zanc
   ninh liepc yie jiez daaih.
  24Maiv gaengh maaih koiv,
   maiv gaengh maaih wuom camv nyei wuom-zingv
   yie cuotv seix daaih aqv.
  25Domh mbong maiv gaengh duqv yiem dingc,
   fiuv-mbong yaac maiv gaengh maaih, yie zungv cuotv seix.
  26Yie cuotv seix ndaangc Tin-Hungh zeix ndau caux lingh deic.
   Lungh ndiev diqv dien nyei nie-mbung yaac maiv gaengh maaih.
  27Ninh liepc lungh
   yaac guetv huing gormx koiv-minc nyei lungh gorn wuov zanc, yie yiem naaic.
  28Ninh bun lungh gu'nguaaic yiem duqv wuonv,
   yaac liepc ndau-ndiev nyei wuom-zingv wuov zanc,
  29ninh dingc koiv nyei gapv-jaaix
   weic bun wuom maiv jiex ndaangc ninh hatc nyei waac,
   ninh yaac liepc dingc ndau nyei gorn-ndoqv,
  30wuov zanc yie yiem ninh nyei ga'hlen hnangv dauh zaangc mienh.
  Ninh hnoi-hnoi weic yie a'hneiv,
   yie yaac zanc-zanc yiem ninh nyei nza'hmien njien-youh haic.
  31Yie a'hneiv ninh nyei baamh gen,
   yaac a'hneiv haic baamh mienh.
  32“Yie nyei dorn aac, ih zanc muangx yie maah!
   Ei jienv yie nyei jauv zoux wuov deix maaih orn-lorqc.
  33Oix zuqc muangx yie njaaux nyei waac ziouc duqv cong-mengh,
   maiv dungx bungx lorx.
  34Muangx yie nyei waac wuov dauh maaih orn-lorqc,
   ninh hnoi-hnoi yiem yie nyei gaengh ndaangc mangc,
   yiem yie nyei gaengh ga'hlen zuov.
  35Haaix dauh lorz buatc yie ziouc duqv maengc ziangh.
   Ziouv yaac horpc hnyouv ninh.
  36Mv baac haaix dauh lorz maiv buatc yie, ziouc hoic zuqc ganh.
   Nzorng yie wuov deix yietc zungv a'hneiv zuqc daic nyei jauv.”