8

Sự quí trọng của sự khôn ngoan

1 Sự khôn ngoan há chẳng kêu lên sao?
 Sự thông sáng há không vang tiếng mình ra ư?
2 Sự khôn ngoan đứng trên chót các nơi cao,
 Ngoài đường, tại các ngã tư.
3 Gần bên cửa thành, tại nơi vào thành,
 Ở chỗ đông trong cửa thành, sự khôn ngoan la lên rằng:
4 Hỡi loài người, ta kêu gọi các ngươi,
 Và tiếng ta hướng về con cái loài người!
5 Hỡi kẻ ngu muội, hãy hiểu sự khôn khéo;
 Hỡi kẻ dại dột, lòng ngươi khá nên thông sáng.
6 Hãy nghe, vì ta sẽ nói điều tốt lành,
 Ta hở môi ra mà dạy điều ngay thẳng.
7 Vì miệng ta sẽ nói chân thật;
 Còn môi ta ghét sự gian ác.
8 Các lời miệng ta đều xứng hiệp sự công bình,
 Trong nó chẳng có điều chi cong vạy hoặc gian tà.
9 Thảy đều rõ ràng cho người nào hiểu biết,
 Và ngay thẳng cho người nào tìm được sự tri thức.
10 Khá nhận sự khuyên dạy ta, chớ lãnh tiền bạc,
 Thà lãnh sự tri thức hơn là vàng chọn lựa;
11 Vì sự khôn ngoan có giá hơn châu ngọc,
 Và các vật mình ưa thích hơn hết chẳng sánh bằng nó đặng.
12 Ta, là sự khôn ngoan, đồng ở với sự thông minh,
 Và tìm được sự hiểu biết và sự dẽ dặt.
13 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va, ấy là ghét điều ác;
 Ta ghét sự kiêu ngạo, xấc xược, con đường ác, và miệng gian tà.
14 Mưu luận và sự thông thạo đều thuộc về ta;
 Ta là sự thông sáng; năng lực vốn thuộc về ta.
15 Nhờ ta, các vua cai trị,
 Và những quan trưởng định sự công bình.
16 Nhờ ta, các quan trưởng, người tước vị,
 Và các quan xét thế gian đều quản hạt.
17 Ta yêu mến những người yêu mến ta,
 Phàm ai tìm kiếm ta sẽ gặp ta.
18 Sự giàu có, sự tôn trọng,
 Của cải bền lâu, và sự công bình, đều ở nơi ta.
19 Bông trái ta tốt hơn vàng, đến đỗi hơn vàng ròng;
 Hoa lợi của ta quí hơn bạc cao.
20 Ta đi trong con đường công bình,
 Giữa các lối ngay thẳng,
21 Đặng làm cho kẻ yêu mến ta hưởng được của cải thật,
 Và làm cho đầy dẫy các kho tàng của họ.

22 Trong buổi Đức Giê-hô-va khởi cuộc tạo hóa,
 Về thời thái cổ, trước khi chưa dựng nên muôn vật thì Ngài đã có ta.
23 Ta đã được lập từ trước vô cùng,
 Từ khi nguyên thuỷ, trước khi dựng nên trái đất.
24 Lúc chưa có vực sâu, chưa có nguồn chảy nước nhiều,
 Thì ta đã sanh ra rồi.
25 Trước khi núi non chưa lập nên,
 Và các gò nổng chưa có;
26 Trước khi Đức Giê-hô-va chưa có dựng nên đất, đồng ruộng,
 Và tro bụi đầu tiên của thế gian, thì ta đã sanh ra rồi.
27 Khi Đức Chúa Trời lập các từng trời,
 Và đặt cái vòng trên mặt vực sâu, thì có ta ở đó.
28 Khi Ngài làm cho kiên cố các từng mây trên cao,
 Khiến các nguồn vực sâu vững chắc,
29 Định bờ cõi cho biển,
 --- Để nước không tràn phạm điều răn của Ngài, ---
 Và khi Ngài lập nên trái đất,
30 Thì ta ở bên Ngài làm thợ cái,
 Hằng ngày ta là sự khoái lạc Ngài,
 Và thường thường vui vẻ trước mặt Ngài.
31 Ta lấy làm vui vẻ về chỗ có người ở trên trái đất của Ngài,
 Và sự vui thích ta ở nơi con cái loài người.

32 Vậy bây giờ, các con ơi! Hãy nghe ta;
 Ai giữ đạo ta lấy làm có phước thay.
33 Khá nghe lời khuyên dạy, và ở khôn ngoan,
 Chớ nên từ chối nó.
34 Người nào nghe lời ta,
 Hằng ngày tỉnh thức tại nơi cửa ta,
 Và chờ đợi ở bên các trụ cửa ta, lấy làm có phước thay.
35 Vì hễ ai tìm được ta, thì gặp sự sống,
 Và sẽ được ơn của Đức Giê-hô-va;
36 Nhưng ai phạm đến ta, làm hại cho linh hồn mình;
 Còn kẻ nào ghét ta, ắt ưa thích sự chết.

8

Boh Hiăp Rơgơi Iâu Mơthưr Kơ Abih Bang Djuai Mơnuih

  1Boh hiăp rơgơi ƀu iâu mơthưr ôh hă?
   Tơlơi thâo rơđah ƀu ur pơyơ̆ng đĭ jua pơhiăp ñu ôh hă?
  2Ƀơi khul pơnăng glông kơtuai jơlan,
   jing ƀơi anih khul jơlan pơbưp yơh, ñu dŏ dơ̆ng.
  3Jĕ amăng ja̱ng mŭt nao pơ plei prŏng,
   jing ƀơi khul bah amăng plei anŭn yơh ñu ur kraih tui anai:
  4“Ơ ƀing mơnuih mơnam, kâo iâu mơthưr kơ ƀing gih yơh;
   kâo pơyơ̆ng đĭ jua pơhiăp kâo kơ abih bang djuai mơnuih.
  5Ơ ƀing mơnuih ƀu thâo phe pho ăh, mă tŭ bĕ tơlơi thâo pơphŭn,
   Ơ ƀing pơtŏ̱ ăh, brơi bĕ kơ jua pơmĭn gih mă tŭ tơlơi thâo hluh.
  6Pơđi̱ng tơngia hơmư̆ bĕ, yuakơ kâo hơmâo khul tơlơi năng lăp kiăng kơ pơhiăp;
   kâo ha̱ tơƀông bah kâo kiăng kơ pơhiăp tơlơi djơ̆.
  7Amăng bah kâo pơhiăp hơdôm tơlơi sĭt,
   yuakơ kâo hơƀak drak kơ tơƀông pơhiăp tơlơi ƀlŏr.
  8Abih bang tơlơi pơhiăp mơ̆ng amăng bah kâo jing tơpă hơnơ̆ng;
   amăng boh hiăp anŭn ƀu hơmâo sa tơlơi jing wĕ wŏ ƀôdah plư pleč ôh.
  9Kơ hlơi pô hơmâo tơlơi thâo rơđah, abih bang boh hiăp anŭn jing djơ̆ tơpă yơh,
   sĭt gơñu jing rơđah rơđo̱ng kơ hlơi pô hơmâo tơlơi thâo krăn.
  10Ruah mă bĕ tơlơi kâo pơtô jing hiam hloh kơ ruah mă amrăk,
   laih anŭn tơlơi thâo krăn pơala kơ mah hiam hloh,
  11sĭt boh hiăp rơgơi jing yom hloh kơ abih bang boh pơtâo yom biă mă;
   ƀu hơmâo tơlơi amoaih kiăng pă ôh dưi pơhơmu hăng boh hiăp rơgơi anŭn.

  12“Kâo yơh, Boh Hiăp Rơgơi, dŏ hrŏm hăng tơlơi răng pơñen;
   tơlơi thâo krăn laih anŭn tơlơi kơsem răng ăt lŏm kơ kâo mơ̆n.
  13Tơlơi huĭ pơpŭ kơ Yahweh jing tơlơi pơrơmut kơ tơlơi sat.
   Kâo pơrơmut kơ tơlơi pơgao laih anŭn tơlơi ngă ang,
   wơ̆t hăng hơdră jơlan sat ƀai laih anŭn tơlơi pơhiăp pleč ƀlŏr mơ̆n.
  14Tơlơi djru pơmĭn hiam laih anŭn tơlơi thâo rơđah jing anŏ kâo;
   tơlơi thâo hluh laih anŭn tơlơi dưi kơtang lŏm kơ kâo.
  15Yua mơ̆ng kâo yơh pơtao dưi git gai
   laih anŭn ƀing khua djă̱ akŏ dưi pơkra khul tơlơi juăt tơpă djơ̆.
  16Sĭt yua mơ̆ng kâo yơh ƀing khua ba akŏ hăng ƀing kơdrưh kơang dưi git gai,
   jing abih bang ƀing khua thâo phat kơđi găl djơ̆ ƀơi lŏn tơnah yơh.
  17Bơ kơ kâo khăp kơ ƀing hlơi khăp kơ kâo,
   laih anŭn ƀing hlơi pô hơduah sem kâo sĭt či hơduah ƀuh kâo yơh.
  18Kâo hơmâo tơlơi pơdrŏng săh laih anŭn tơlơi pơpŭ pơyom kiăng kơ pha brơi,
   wơ̆t hăng mŭk dram laih anŭn tơlơi đĭ kơyar ƀu thâo abih mơ̆n.
  19Boh čroh kâo jing hiam hloh kơ mah phŭn;
   sĭt gơnam tăm tơbiă rai mơ̆ng tơlơi pĕ hơpuă kâo jing yom hloh kơ amrăk hiam hloh yơh.
  20Kâo rơbat amăng jơlan tơlơi tơpă hơnơ̆ng,
   kơtuai khul tơlo̱ng tơlơi djơ̆ tơpă,
  21pioh brơi mŭk dram ƀơi ƀing hlơi khăp kơ kâo
   laih anŭn ngă brơi khul gơnam pơkom pioh gơñu bă be̱ng.

  22“Yahweh hơmâo rai kâo ƀơi čơdơ̆ng phŭn amăng bruă mơnuă Ñu,
   hlâo kơ Ñu hrih pơjing abih bang tơlơi mơnơ̆ng Ñu đưm đă adih;
  23Ñu ruah mă kâo čơdơ̆ng mơ̆ng rơnŭk hlŏng lar,
   čơdơ̆ng mơ̆ng phŭn, hlâo kơ kơyâo pơtâo mơnơ̆ng mơnuă hơmâo rai yơh.
  24Hlak aka ƀu hơmâo khul ia bluh bă blai hăng ia,
   jing tơdang aka ƀu hơmâo ia rơsĭ ôh, Yahweh hơmâo rai kâo laih.
  25Hlâo kơ Ñu pioh khul čư̆ čan ƀơi anih dŏ gơñu,
   jing hlâo kơ hơmâo khul bŏl čư̆, Ñu hơmâo rai kâo laih,
  26anŭn jing hlâo kơ Ñu pơjing rai lŏn tơnah ƀôdah khul đang hơma lŏn tơnah
   ƀôdah ƀruih lŏn amăng lŏn tơnah anai yơh.
  27Tơdang Yahweh pioh khul tal adai amăng anih dŏ gơñu pô,
   tơdang Ñu ča̱r jơlan ƀơi tŏng krah adai hăng ia rơsĭ, kâo dŏ hăng Ñu yơh.
  28Tơdang Ñu pơkô̆ rai kơthul gah ngŏ
   laih anŭn pơkra kơjăp khul phŭn ia rơsĭ, kâo dŏ hăng Ñu mơ̆n.
  29Tơdang Ñu pha brơi guai kơ ia rơsĭ
   kiăng kơ ia ƀu či đuaĭ rơgao hĭ tơlơi Ñu khă pơtă ôh,
   laih anŭn tơdang Ñu treh pioh khul atur lŏn tơnah mơ̆n, kâo dŏ hăng Ñu mơ̆n.
  30Hlak anŭn kâo yơh jing pô dŏ ƀơi djeo Yahweh.
   Ƀơi anih anŭn, kâo bă hăng tơlơi mơak yơh amăng rĭm hrơi,
   hơ̆k mơak nanao ƀơi anăp Ñu,
  31sĭt kâo hơ̆k mơak yuakơ lŏn tơnah hăng abih bang djuai mơnơ̆ng amăng anŭn,
   laih anŭn hơ̆k kơdơ̆k yuakơ mơnuih mơnam Ñu hrih pơjing yơh.”

  32Boh hiăp rơgơi klah čŭn tui anai, “Hơnŭn yơh ră anai, Ơ ƀing dăm hơi, hơmư̆ kâo bĕ.
   Mơyŭn hiam yơh kơ ƀing hlơi pô djă̱ pioh khul jơlan kâo.
  33Hơmư̆ tui bĕ tơlơi pơtô kâo kiăng kơ jing rơgơi;
   anăm djik djak kơ tơlơi anŭn ôh.
  34Mơyŭn hiam yơh kơ ƀing hlơi hơmư̆ tui kâo,
   jing tơdang krăp lăng rĭm hrơi ƀơi khul bah amăng kâo,
   laih anŭn dŏ tơguan jĕ ƀơi amăng mŭt kâo.
  35Hơnŭn yơh, hlơi pô hơduah ƀuh kâo, ñu anŭn ăt hơduah ƀuh tơlơi hơdip rơnŭk rơno̱m yơh,
   laih anŭn Yahweh či mơak yuakơ pô anŭn yơh.
  36Samơ̆ hlơi pô hơngah ƀu kiăng hơduah sem kâo ôh, ñu anŭn pơrăm hĭ ñu pô yơh,
   sĭt abih bang ƀing hlơi pô pơrơmut kơ kâo, ƀing gơñu anŭn khăp kơ tơlơi djai yơh.”