11
1Về phần ta, từ năm thứ nhất triều vua Đa-ri-út người Mê-đi, ta đã đứng cạnh để hỗ trợ và thêm sức cho Mi-ca-ên.
Chiến tranh giữa các vua phía bắc và phía nam
2“Bây giờ ta sẽ cho ngươi biết sự thật. Nầy, có ba vua nữa sẽ xuất hiện tại Ba Tư. Vua thứ tư giàu có hơn tất cả các vua khác. Khi của cải làm cho vua ấy trở nên hùng mạnh thì vua xúi giục dân chúng chống lại vương quốc Hi Lạp.
3Rồi sẽ có một vua hùng mạnh xuất hiện. Vua ấy sẽ thống trị với cả quyền lực to lớn và theo ý mình.
4Nhưng khi vua ấy đã đứng vững thì vương quốc của vua bị tan rã và phân chia theo hướng gió bốn phương trời, chứ không được truyền lại cho con cháu, cũng không dùng quyền lực trước đây mà cai trị nữa. Vương quốc vua sẽ bị nhổ tận gốc và trao cho những người khác không thuộc dòng dõi vua.
5Vua phương nam sẽ trở nên hùng mạnh, nhưng một trong các tướng lãnh của vua sẽ lớn mạnh hơn vua và vương quyền của người ấy sẽ lớn lắm.
6Nhiều năm sau, các vua đó sẽ liên kết nhau, công chúa phương nam được gả cho vua phương bắc để kết hòa hảo. Nhưng công chúa không duy trì được quyền lực; vua phương bắc và dòng dõi vua cũng không đứng nỗi. Lúc ấy, công chúa cùng với những người hộ tống nàng, cha nàng và chồng nàng đều sẽ bị giao nộp.
7Một chồi cùng gốc với công chúa sẽ lên nối ngôi vua phương nam. Vua ấy sẽ đem quân vào thành lũy vua phương bắc, tấn công và chiến thắng.
8Vua sẽ mang về Ai Cập các thần của họ, từ các tượng đúc đến các đồ dùng bằng vàng bằng bạc. Vua án binh, không tấn công vua phương bắc trong vài năm.
9Sau đó, vua phương bắc có tiến vào lãnh địa của vua phương nam, nhưng lại trở về xứ mình.
10Các con trai của vua phương bắc tiến hành chiến tranh. Họ chiêu mộ nhiều đoàn quân đông đúc rồi kéo quân đến, tràn lấn, vây bủa khắp nơi; họ đưa cuộc chiến đến tận các thành trì của vua phương nam.
11Bấy giờ vua phương nam tức giận, xông ra giao chiến với vua phương bắc. Dù vua phương bắc đã chiêu mộ một đoàn quân đông đúc, nhưng đoàn quân nầy cũng sẽ rơi vào tay vua phương nam.
12Khi đánh bại được đoàn quân đó, vua phương nam sinh lòng kiêu ngạo. Vua sẽ đánh bại hàng ngàn, hàng vạn địch quân nhưng không chiến thắng.
13Vua phương bắc lại sẽ chiêu mộ một đoàn quân đông đúc hơn trước, và đến cuối cùng các kỳ, tức là các năm, vua ấy lại tiến công với một đoàn quân hùng hậu, trang bị rất đầy đủ.
14Trong khi ấy, nhiều người nổi lên chống lại vua phương nam. Những kẻ bạo loạn trong dân ngươi sẽ nổi lên để làm ứng nghiệm khải tượng, nhưng chúng sẽ thất bại.
15Vua phương bắc sẽ đến xây dựng đồn lũy và chiếm được một thành kiên cố. Quân phương nam sẽ không đương đầu nổi, ngay cả đoàn quân tinh nhuệ cũng không đủ sức kháng cự.
16Vua phương bắc sẽ tiến đánh theo ý mình, và chẳng ai đương đầu nổi với vua ấy. Vua sẽ đứng trong đất vinh hiển, cầm quyền sinh sát trong tay.
17Vua quyết tâm tiến chiếm bằng sức mạnh của vương quốc mình. Vua sẽ lập giao ước với vua phương nam, gả công chúa cho vua nầy để thôn tính vương quốc, nhưng việc đó không thành, không mang lại lợi ích nào cho vua cả.
18Sau đó, vua chuyển hướng về vùng duyên hải và chiếm được nhiều nơi. Nhưng một tướng lãnh sẽ chấm dứt thái độ kiêu căng của vua, làm cho chính tính kiêu căng của vua chống lại vua.
19Vua quay trở về với các thành lũy trên đất mình; nhưng sẽ phải vấp ngã và té nhào, và chẳng ai còn gặp lại vua ấy nữa.
20Người lên kế vị vua ấy sẽ sai người đi bóc lột thuế khóa để duy trì sự xa xỉ của vương quốc, nhưng chẳng bao lâu sau vua ấy sẽ bị sát hại mà không phải vì oán giận hay chiến trận nào cả.
21Lên kế vị vua là một tay bần tiện, không được trao vương quyền. Hắn bất chợt xuất hiện, dùng thủ đoạn xảo quyệt chiếm đoạt vương quốc.
22Quân ngoại xâm tràn vào như nước lũ sẽ bị cuốn trôi và tan vỡ trước mặt vua ấy, cả đến thủ lĩnh của giao ước cũng vậy.
23Sau khi lập hòa ước với các nước khác, vua ấy thực hiện các mưu đồ gian dối để củng cố lực lượng, dù với quốc gia nhỏ bé.
24Vua ấy sẽ bất chợt tiến chiếm các khu đất trù phú nhất trong tỉnh và sẽ làm điều mà cha ông, tổ tiên mình chưa từng làm. Vua đem chiến lợi phẩm, những đồ vật đã cướp được và của cải phân phát cho các thuộc hạ. Vua cũng lên kế hoạch tiến đánh các thành lũy, nhưng chỉ trong một thời gian mà thôi.
25Sau đó, vua dốc lòng dốc sức đem một quân lực hùng mạnh tiến đánh vua phương nam. Vua phương nam sẽ nghênh chiến bằng một dạo quân đông đúc và vô cùng hùng hậu, nhưng không thể chống cự nổi vì có âm mưu phản bội vua.
26Chính những kẻ ăn bánh trên bàn vua sẽ hại vua; đạo quân của vua sẽ bị quét sạch, nhiều người bị thương vong.
27Còn hai vua ấy, trong lòng đều toan tính hại nhau; họ ngồi cùng một bàn tiệc nhưng trao đổi nhau những lời dối trá. Tuy nhiên, mưu định đó không thành vì sự cuối cùng sẽ đến vào thời điểm ấn định.
28Vua phương bắc sẽ trở về xứ với rất nhiều của cải; nhưng lòng vua quyết định chống lại giao ước thánh. Vua sẽ thực hiện ý đồ nầy trên đường trở về xứ sở mình.
29Đến thời điểm ấn định vua ấy sẽ trở lại và tiến vào phương nam, nhưng lần nầy không giống như lần trước.
30Tàu bè từ Kít-tim sẽ tấn công vua nên vua hoảng sợ rút lui và giận dữ chống lại giao ước thánh. Vua ấy sẽ trở về và ưu ái những kẻ từ bỏ giao ước thánh.
31Quân lính do vua ấy gửi đến chiếm đóng và làm ô uế thành lũy của đền thánh. Chúng dẹp bỏ tế lễ thiêu hằng hiến và lập lên điều ghê tởm gây ra cảnh hoang tàn.⚓
32Vua dùng lời đường mật mà quyến dụ những kẻ xem thường giao ước; nhưng những người nhận biết Đức Chúa Trời sẽ kiên quyết chống lại.
33Những người khôn sáng trong dân chúng sẽ dạy dỗ nhiều người, dù trong một thời gian, họ sẽ phải gục ngã bởi gươm đao và lửa hừng, bởi tù đày và cướp bóc.
34Trong khi họ gục ngã, sự trợ giúp họ nhận được không nhiều, nhưng lại có lắm kẻ dùng lời giả dối mà theo họ.
35Một số trong những người khôn sáng sẽ sa ngã để nhờ đó mà được luyện lọc, thanh tẩy và phiếu trắng cho kỳ cuối cùng, vì còn phải chờ cho đến thời điểm ấn định.
36Vua phương bắc sẽ làm theo ý mình, tự cao tự đại, tôn mình cao hơn mọi thần. Vua ấy sẽ nói những lời kỳ quặc chống lại Đức Chúa Trời của các thần. Vua sẽ thành công cho đến khi cơn thịnh nộ chấm dứt, vì việc gì Chúa đã định thì phải được thi hành.⚓
37Vua ấy sẽ không quan tâm đến các thần của tổ phụ mình hay thần mà phụ nữ sùng bái. Vua sẽ chẳng coi thần nào ra gì vì tự tôn mình cao hơn tất cả.
38Thay vào đó, vua lại tôn kính thần của các thành lũy. Vua lấy vàng, bạc, đá quý và các báu vật dâng cho thần mà tổ phụ mình không biết.
39Vua sẽ nhờ thần ngoại bang để chiếm đóng các thành lũy vững bền. Người nào công nhận vua sẽ được ban bổng lộc giàu sang, giao quyền cai trị rộng rãi và được phân chia đất đai để thưởng công.
40Đến thời kỳ cuối cùng, vua phương nam sẽ tấn công vua phương bắc. Nhưng vua phương bắc đem chiến xa, kỵ binh và nhiều tàu chiến phản công như vũ bão. Vua nầy còn xâm lăng các nước, tràn lấn như nước lũ.
41Vua cũng tiến vào vùng đất vinh hiển. Hàng vạn người sẽ ngã gục, nhưng dân Ê-đôm, Mô-áp và thành phần ưu tú của dân Am-môn sẽ thoát khỏi tay vua ấy.
42Vua ấy sẽ dang tay trên các nước, ngay cả Ai Cập cũng không thoát khỏi.
43Vua sẽ kiểm soát các kho vàng bạc và tất cả báu vật của Ai Cập. Dân Li-by và Ê-thi-ô-pi đều chạy theo vua ấy.
44Nhưng tin tức từ phương đông và phương bắc sẽ làm cho vua bối rối. Vua sẽ giận dữ đem quân đi tàn phá và tiêu diệt nhiều người.
45Vua sẽ dựng lều trại hoàng gia tại khoảng giữa biển và núi thánh vinh quang. Nhưng ngày tận số của vua sẽ đến mà không một ai cứu giúp cả.”
11
1“Yie ganh aeqv, Mi^ndie nyei hungh, Ndaa^li^atc, gunv da'yietv hnyangx wuov hnyangx, yie jiez daaih baav jienv tengx Mi^kaa^en henv.
Naamh Bung Caux Baqv Bung Nyei Hungh Diex
2“Ih zanc yie oix zorqv zien leiz biux mengh bun meih. Corc maaih buo dauh hungh oix yiem Besie cuotv daaih. Aengx maaih da'feix dauh gauh butv zoih jiex wuov deix yietc zungv. Laaix butv zoih ninh ziouc henv, coqv zuangx mienh tengx jienv mborqv Gikc Guoqv.
3Nqa'haav aengx maaih dauh gauh henv jiex nyei hungh cuotv daaih,⚓ gunv guoqv jangv! nyei, yaac sueih ganh nyei eix zoux.
4Ninh jiez daaih henv nyei ziangh hoc, ninh nyei guoqv ziouc mbaaix, bun nqoi zoux biei gouv.⚓ Ninh nyei hoz doic zeiv-fun yaac maiv duqv nzipc. Gunv guoqv nyei qaqv yaac maiv ndongc ninh nyei, weic zuqc ninh nyei guoqv zuqc tuix cuotv bun ganh deix mienh gunv.
5“Jiex daaih, Naamh Bung nyei hungh⚓ ziouc henv jiez daaih, mv baac maaih dauh ninh nyei domh baeng-bieiv gauh henv, duqv gunv guoqv gauh jangv.
6Jiex liuz ziex hnyangx, Naamh Bung nyei hungh caux Baqv Bung nyei hungh⚓ oix gapv hnyouv. Naamh Bung nyei hungh ziouc bungx ninh nyei sieqv bun Baqv Bung nyei hungh. Mv baac naaiv dauh sieqv tengx nyei qaqv se maiv duqv lauh. Wuov dauh sieqv caux ninh nyei nqox, ninh mbuo nyei fu'jueiv⚓ caux dorh ninh mingh nyei mienh zuqc daix daic.
7“Nqa'haav maiv lauh maaih dauh ninh nyei cien-ceqv⚓ cuotv daaih div zoux hungh diex. Ninh oix daaih mborqv Baqv Bung nyei jun-baeng, bieqc hungh diex weih wuonv nyei dorngx mborqv hingh ninh mbuo.
8Ninh oix bienh ninh mbuo nyei zienh caux ninh mbuo dox daaih nyei miuc-fangx caux ninh mbuo longc jiem nyaanh zoux daaih jaaix nyei jaa-dorngx caangv mingh Naamh Bung. Ziex hnyangx gu'nyuoz ninh guangc, maiv mborqv Baqv Bung nyei hungh.
9Nqa'haav Baqv Bung nyei hungh ziouc daaih caangv bieqc Naamh Bung hungh nyei guoqv mv baac nzuonx ninh ganh nyei deic-bung mi'aqv.
10Ninh nyei hungh dorn oix liuc leiz mborqv jaax ziouc diuc nzoih jun-baeng guanh camv! nyei. Maaih dauh hungh dorn nyei jun-baeng mingh ndaangc hnangv wuom yiemx nor, aengx mingh mborqv Naamh Bung nyei hungh nyei yietc norm weih wuonv nyei dorngx.
11“Naamh Bung nyei hungh diex qiex jiez! haic, ziouc cuotv daaih mborqv Baqv Bung nyei hungh, dongh liuc leiz ziangx yietc domh guanh jun-baeng, mv baac zuqc jiu bun yiem Naamh Bung nyei hungh nyei buoz-ndiev.
12Naamh Bung nyei hungh duqv caangv baeng-guanh camv nyei ziouc yiem hnyouv zoux maux. Ninh daix mienh benx waanc-waanc dauh, mv baac maiv duqv hingh lauh.
13Baqv Bung nyei hungh aengx diuc nzoih jun-baeng zungv gauh camv zinh ndaangc wuov nzunc. Nqaeqv ziex hnyangx ninh ziouc dorh jienv domh guanh jun-baeng daaih aengx dorh nzoih ninh mbuo qiemx longc nyei ga'naaiv.
14“Wuov zanc maaih mienh camv nyei oix ngaengc Naamh Bung nyei hungh. Ndaa^ni^en aac, meih nyei juangc fingx mienh maaih deix mienh doqc mienh oix bun sic cuotv ziux naaiv deix hinc yaangh nyei jauv. Ninh mbuo ziouc oix jiez daaih ngaengc jienv mv baac ninh mbuo oix zuqc baaic.
15Baqv Bung nyei hungh ziouc daaih ceix mborqv jaax nyei jaa-sic weih jienv ziouc caangv duqv norm weih wuonv nyei zingh. Naamh Bung nyei jun-baeng maiv haih mborqv maiv hingh. Liemh ginv daaih gauh longx jiex nyei baeng yaac maiv maaih qaqv gaux ngaengc duqv hingh.
16Baqv Bung nyei hungh, dongh daaih mborqv ninh mbuo wuov dauh, ziouc sueih ganh nyei eix zoux, yaac maiv maaih haaix dauh haih ngaengc duqv ninh. Ninh oix liepc ninh ganh yiem wuov norm Njang-Laangc nyei Deic-Bung. Ninh yaac oix duqv qaqv mietc wuov norm deic-bung.⚓
17Baqv Bung nyei hungh ziouc dingc hnyouv longc nzengc ninh nyei yietc norm guoqv nyei qaqv daaih, yaac daav za'eix caux Naamh Bung hungh dongh hnyouv yaac ei jienv zoux. Ninh ziouc oix zorqv ganh nyei sieqv⚓ bungx bun Naamh Bung nyei hungh, hnamv oix mietc wuov norm guoqv. Mv baac ninh hnamv cuotv nyei za'eix maiv ziangh sic, yaac maiv tengx ninh.
18Nqa'haav ninh oix huin mingh koiv-hlen, mborqv duqv koiv-hlen nyei zingh camv nyei. Mv baac maaih dauh domh baeng-bieiv oix bun naaiv dauh zoux maux nyei hungh zuqc baaic hmien. Zungv bun naaiv deix baaic hmien nyei jauv hoic zuqc ninh ganh.
19Hungh diex ziouc huin nzuonx hungx jienv ninh ganh nyei deic-bung weih wuonv nyei dorngx. Mv baac ninh oix zuqc suei,⚓ ninh setv mueiz nyei ziangh hoc ziouc taux aqv.⚓
20“Nqa'haav maaih dauh oix nzipc jienv ninh zoux hungh. Ninh ziouc paaiv dauh siou nzou mienh mingh siou nzou ceix ninh nyei guoqv maaih njang-laangc. Maiv lauh⚓ ninh ziouc zuqc daic, yaac maiv zeiz weic qiex jiez nyei jauv fai mborqv jaax.
21“Aengx maaih dauh youx haic nyei mienh cuotv daaih nzipc jienv ninh zoux hungh, yaac maiv zeiz maaih haaix nyungc hungh lingc zoux. Baeqc fingx jangx maiv zaaic nyei ziangh hoc ninh ziouc daaih longc guv guaix nyei waac caangv deic-bung.
22Jun-baeng oix zuqc guaatv mingh yaac zuqc baaic waaic, liemh laengz ngaengc waac nyei hungh dorn.
23Mienh yietv caux ninh gapv hnyouv daaih ninh ziouc lorz jauv nduov. Maiv gunv ninh nyei guoqv faix, ninh gunv zoux gunv henv.
24Dongh mienh maiv gorqc jaang nyei ziangh hoc, ninh ziouc caangv bieqc gauh benx jiex nyei saengv, yaac zoux dongh ninh nyei ong-taaix-ngaeqv maiv zoux jiex nyei sic. Ninh oix zorqv ninh caangv daaih luv daaih nyei caux yietc zungv zinh zoih bun nqoi gan ninh nyei mienh. Ninh oix daav za'eix mborqv weih wuonv nyei dorngx, mv baac ninh nyei ziangh hoc maiv lauh jiex mi'aqv.
25“Ninh oix bun ninh nyei qaqv henv jienv faaux, daamv hlo nyei caux jun-baeng camv nyei mingh mborqv Naamh Bung nyei hungh. Naamh Bung nyei hungh caux gauh hlo gauh henv nyei jun-baeng caux ninh mborqv jaax, mv baac Naamh Bung nyei hungh maiv duqv hingh, weic zuqc maaih guv guaix nyei za'eix cuotv daaih hoic ninh.
26Caux hungh diex juangc nyanc nyei mienh yaac oix mbienv hnyouv bun ninh. Ninh nyei jun-baeng yaac oix zuqc guaatv mingh. Zuqc daix daic nyei mienh yaac camv nyei.
27Nqa'haav naaiv deix i dauh hungh diex hnyouv hnamv cuotv waaic nyei za'eix. Ninh mbuo juangc dieh nyanc hnaangx, laanh gorngv-baeqc mbuox laanh. Mv baac ninh mbuo nyei za'eix zoux maiv cuotv, weic zuqc setv mueiz ziux dingc daaih nyei ziangh hoc maiv gaengh taux.
28Baqv Bung nyei hungh ziouc nzuonx ninh ganh nyei buonv-guoqv yaac dorh jienv ninh caangv daaih nyei ga'naaiv camv nyei. Mv baac ninh nyei hnyouv oix zoux waaic cing-nzengc nyei ngaengc waac. Ninh ziouc sueih eix zoux, nqa'haav nzuonx ninh ganh nyei deic-bung.
29“Taux dingc daaih nyei ziangh hoc ninh aengx mingh caangv bieqc Naamh Bung. Mv baac nqa'haav naaiv nzunc yaac maiv hnangv zinh ndaangc wuov nzunc.
30Weic zuqc Kitv^tim nyei nzangv nyei jun-baeng oix daaih mborqv ninh, ninh ziouc gamh nziex. Ninh nzuonx mingh qiex jiez! haic, ngaengc jienv cing-nzengc nyei ngaengc waac. Ninh ziouc nzuonx daaih gan jienv guangc cing-nzengc nyei ngaengc waac wuov deix mienh.
31“Ninh paaiv daaih nyei baeng-guanh ziouc bun zaangc Ziouv nyei biauv caux weih wuonv nyei dorngx yietc zungv maaih uix. Yaac zorqv nqoi, maiv bun hnoi-hnoi fongc horc buov ziec.⚓ Ninh mbuo yaac oix liepc jiez ⟨zoux bun nyungc-nyungc waaic wuov dauh domh hieh youx.⟩⚓
32Ninh longc ceng nyei waac nduov baamz ngaengc waac wuov deix mienh gan ninh. Mv baac, dongh hiuv duqv ninh mbuo nyei Tin-Hungh wuov deix mienh oix yiem wuonv, zungv oix ngaengc jienv ninh.
33“Yiem baeqc fingx mbu'ndongx maaih cong-mengh wuov deix ziouc bun mienh camv bieqc hnyouv, maiv gunv weic caamx baav maaih deix zuqc nzuqc ndaauv daix, zuqc douz buov daic, zuqc wuonx loh yaac zuqc luv.
34Ninh mbuo zuqc daix jienv yiem nyei ziangh hoc, ninh mbuo duqv deix baav tengx hnangv. Maaih mienh camv nyei oix caux ninh mbuo juangc mv baac wuov deix mienh beih zaqc hnyouv njuotv.
35Maaih deix wuov deix cong-mengh nyei mienh yaac zuqc daix, ziouc bun yiem mbu'ndongx nyei mienh duqv cing-nzengc, baeqc nyei taux setv mueiz nyei ziangh hoc, weic zuqc wuov deix ziangh hoc ziux dingc daaih nyei hnoi-nyieqc oix taux.
Taaih Ganh Zoux Hlo Wuov Dauh Hungh Diex
36“Baqv Bung nyei hungh ziouc sueih ninh ganh nyei eix zoux. Ninh oix bungx waac-maux ceng ganh gauh hlo jiex dauh dauh zienh. Ninh oix gorngv mbuoqc horngh nyei waac ki maanc zienh nyei Tin-Hungh. Ninh oix duqv longx taux Tin-Hungh qiex jiez buangv soux mouc, weic zuqc dingc daaih nyei jauv-louc za'gengh oix cuotv.⚓
37Ninh maiv nyiemc ninh nyei ong-taaix nyei zienh, yaac maiv nyiemc m'sieqv dorn hnamv nyei zienh. Ninh zungv maiv nyiemc haaix dauh zienh weic zuqc ninh ceng ganh gauh hlo jiex ninh mbuo yietc zungv.
38Daaux nzuonx ninh zaangc weih wuonv nyei dorngx nyei zienh, se ninh nyei ong-taaix mbuo maiv hiuv nyei zienh. Ninh longc jiem nyaanh, jaaix nyei la'bieiv caux maaih jaax-zinh nyei zingh nyeic zaangc naaiv dauh zienh.
39Ninh oix kaux ganh fingx nyei zienh tengx ninh mborqv gauh longx jiex weih wuonv nyei dorngx. Haaix dauh nyiemc ninh, ninh ziouc taaih wuov dauh. Ninh oix bun ninh mbuo gunv mienh camv yaac zorqv ndau paaiv bun ninh mbuo weic zoux zingh nyeic.⚓
40“Taux setv mueiz nyei ziangh hoc, Naamh Bung nyei hungh oix daaih caux ninh mborqv jaax. Mv baac Baqv Bung nyei hungh oix dorh jienv ninh mbuo nyei mborqv jaax nyei maaz-cie caux geh maaz-baeng caux nzangv camv nyei daaih hnangv domh nziaaux-zunc. Ninh oix bieqc ziex ziex norm guoqv hnangv wuom yiemx jiex gu'nguaaic.
41Ninh zungv oix caangv bieqc wuov norm Nzueic nyei Deic-Bung, daix cin-cin waanc-waanc mienh. Mv baac biaux duqv ndutv nyei, maiv zuqc yiem ninh nyei buoz-ndiev maaih E^ndom Mienh caux Mo^apc Mienh, yaac maaih Ammon Mienh gauh camv jiex nyei buonc biaux ndutv.
42Ninh oix sung buoz mingh mborqv wuov deix guoqv. I^yipv Deic-Bung yaac biaux maiv ndutv.
43Ninh oix luv I^yipv Deic-Bung nyei jiem nyaanh caux yietc zungv jaaix nyei ga'naaiv. Li^mbie Mienh caux E^ti^o^bie Mienh yaac zuqc yiem ninh nyei buoz-ndiev.
44Mv baac yiem dong bung caux baqv bung daaih nyei fienx oix haeqv ninh gamh nziex. Ninh ziouc qiex jiez! haic, cuotv mingh mborqv, oix daix mienh zutc nzengc.
45Ninh ziouc yiem koiv caux njang-laangc nyei cing-nzengc mbong mbu'ndongx liepc ninh nyei hungh dinc nyei ndopv-liuh. Mv baac ninh daic nyei ziangh hoc, maiv maaih haaix dauh tengx.