18

Sứ Điệp Của Tiên Tri Ê-li Cho Vua A-háp

¹Sau nhiều ngày, vào năm hạn hán thứ ba, có lời của CHÚA đến với Ê-li rằng: “Hãy đi gặp A-háp. Ta sẽ cho mưa xuống đất trở lại.” ²Vậy Ê-li đi đến gặp A-háp.
Lúc ấy, nạn đói đang hoành hành tại Sa-ma-ri. ³A-háp gọi Áp-đia, quan tổng quản hoàng cung đến. Áp-đia rất kính sợ CHÚA. ⁴Khi Giê-sa-bên giết hại các tiên tri của CHÚA, thì Áp-đia có đem một trăm tiên tri đi giấu, năm mươi người trong một hang, rồi cung cấp bánh và nước để nuôi họ. ⁵A-háp nói với Áp-đia: “Ngươi hãy đi khắp xứ, hãy đến các suối và các khe, may ra chúng ta sẽ tìm được cỏ để giữ cho ngựa và lừa sống, và chúng ta khỏi phải giết các súc vật của chúng ta hết chăng.” ⁶Vậy họ chia nhau đi khắp xứ. A-háp đi một hướng, còn Áp-đia đi một hướng khác.
⁷Đang khi Áp-đia đi đường thì Ê-li gặp ông. Áp-đia nhận ra ông, liền sấp mặt xuống đất, và hỏi: “Thưa có phải chúa tôi đây là Ê-li chăng?”
⁸Ông trả lời: “Chính tôi đây. Hãy đi, nói với chủ của ông rằng Ê-li đang ở đây.”
⁹Áp-đia đáp: “Tôi có tội tình gì mà ngài muốn trao tôi vào tay A-háp để giết tôi đi? ¹⁰Như CHÚA là Đức Chúa Trời hằng sống của ngài chứng giám, chẳng có nước nào hoặc vương quốc nào mà chủ tôi không sai người đến kiếm ngài. Khi người ta bảo rằng ngài không có ở đó, thì ông ấy đòi nước đó hoặc vương quốc đó phải thề là họ không có gặp ngài. ¹¹Nhưng bây giờ ngài bảo tôi: ‘Hãy đi, nói với chủ của ông rằng Ê-li đang ở đây.’ ¹²Nhưng vừa khi tôi rời khỏi ngài thì Thần của CHÚA đem ngài đi đến nơi nào tôi không biết. Rồi khi tôi đến nói cho A-háp, ông ấy đến mà không thấy ngài, ông ấy chắc sẽ giết tôi đi, mặc dù tôi đây, là tôi tớ ngài, đã kính sợ CHÚA từ thuở nhỏ. ¹³Người ta há không nói cho chúa tôi biết rằng tôi đã làm gì khi Giê-sa-bên giết hại các tiên tri của CHÚA sao, thể nào tôi đã đem giấu một trăm tiên tri của CHÚA, năm mươi người trong một hang, rồi cung cấp bánh và nước để nuôi họ sao? ¹⁴Bây giờ ngài bảo tôi: ‘Hãy đi, nói với chủ của ông rằng Ê-li đang ở đây’, ông ấy chắc sẽ giết tôi.”
¹⁵Nhưng Ê-li đáp: “Có CHÚA Vạn Quân, là Đấng tôi phục vụ, chứng giám, chắc chắn hôm nay tôi muốn gặp chủ của ông.”
¹⁶Vậy Áp-đia đi gặp vua A-háp và báo cho vua biết. A-háp liền đi gặp Ê-li.

Tiên Tri Ê-li Và Vua A-háp

¹⁷Khi A-háp thấy Ê-li, A-háp nói với ông: “Ngươi, kẻ gây rối cho Y-sơ-ra-ên, có phải ngươi đó chăng?”
¹⁸Ê-li đáp: “Không phải tôi gây rối cho Y-sơ-ra-ên, nhưng chính là vua và nhà cha vua. Vì vua và phụ vương của vua đã bỏ các điều răn của CHÚA, và vua lại đi theo các thần Ba-anh. ¹⁹Bây giờ xin vua hãy triệu tập toàn dân Y-sơ-ra-ên lại gặp tôi ở núi Cạt-mên, cùng với bốn trăm năm mươi tiên tri của Ba-anh và bốn trăm tiên tri của A-sê-ra, là những kẻ được Giê-sa-bên cấp dưỡng.”

Ê-li Thắng Các Tiên Tri Ba-anh

²⁰Vậy A-háp sai người đi khắp Y-sơ-ra-ên và triệu tập các tiên tri tại núi Cạt-mên. ²¹Ê-li đến gần dân chúng và nói: “Các ngươi cứ khập khiễng đi hàng hai cho đến chừng nào? Nếu CHÚA là Đức Chúa Trời thì hãy theo Ngài, còn nếu Ba-anh là Đức Chúa Trời thì hãy theo hắn.”
Nhưng dân chúng lặng thinh.
²²Bấy giờ Ê-li nói với dân chúng: “Tôi, chỉ một mình tôi, là tiên tri của CHÚA còn sót lại; nhưng ở đây có bốn trăm năm mươi tiên tri của Ba-anh. ²³Bây giờ hãy cho chúng tôi hai con bò đực. Hãy để họ chọn một con cho họ trước đi. Hãy sả con bò ra từng mảnh, rồi chất trên củi, nhưng không được châm lửa. Tôi sẽ sả con bò kia, chất nó trên củi, nhưng cũng không châm lửa. ²⁴Rồi các ông hãy kêu cầu danh thần của các ông, còn tôi, tôi sẽ kêu cầu danh CHÚA. Vị thần nào đáp lời bằng lửa thì vị đó chính là Đức Chúa Trời.”
Toàn thể dân chúng hiện diện nói: “Đề nghị rất hữu lý!”
²⁵Bấy giờ Ê-li nói với các tiên tri của Ba-anh: “Các ông hãy chọn lấy cho mình một con bò và sả thịt nó trước đi, vì các ông đông người; rồi hãy kêu cầu danh thần của các ông, nhưng không được châm lửa đấy nhé.” ²⁶Vậy họ bắt một con bò đực đem đến đó, sả thịt nó ra, rồi kêu cầu danh thần Ba-anh từ sáng đến trưa. Họ cầu rằng, “Lạy thần Ba-anh, xin hãy đáp lời chúng tôi.” Nhưng chẳng có tiếng nào, cũng chẳng có ai trả lời. Họ nhảy khập khiễng xung quanh bàn thờ họ đã dựng.
²⁷Đến trưa Ê-li chế nhạo họ rằng: “Hãy kêu cầu lớn hơn chút nữa. Ba-anh chính là thần đó mà. Có thể thần đang tĩnh tâm, hay là thần bận đi đâu đó, không chừng thần kẹt đi xa, hay là thần đang ngủ cũng có, phải đánh thức thần dậy.” ²⁸Nghe thế họ lại càng kêu cầu lớn hơn nữa, và theo như thói tục của họ, họ lấy gươm và giáo rạch mình đến chảy máu. ²⁹Đến quá trưa, họ vẫn tiếp tục nói tiên tri theo kiểu như thế cho đến giờ dâng tế lễ buổi chiều, nhưng chẳng có tiếng nào đáp lại, cũng chẳng ai trả lời, và chẳng ai quan tâm đến.
³⁰Bấy giờ Ê-li nói với toàn dân: “Hãy đến gần tôi.” Toàn dân kéo lại gần ông. Trước hết, ông sửa lại bàn thờ của CHÚA đã bị sụp đổ. ³¹Ê-li lấy mười hai phiến đá, theo số chi tộc của các con trai Gia-cốp, là người mà lời của CHÚA đã phán, “Y-sơ-ra-ên sẽ là tên ngươi.” ³²Ê-li dùng các phiến đá đó xây lại một bàn thờ cho danh CHÚA. Rồi ông đào một đường mương chung quanh bàn thờ, rộng cỡ chứa được hai thúng hạt giống. ³³Kế đến ông sắp củi trên bàn thờ. Đoạn ông sả con bò ra từng mảnh, rồi chất nó trên củi. Xong ông bảo: “Hãy múc đầy bốn bình nước, rồi đem đổ trên của lễ thiêu và củi.”
³⁴Ông bảo họ: “Hãy làm lần thứ nhì.” Họ làm lần thứ nhì. Ông lại bảo họ: “Hãy làm lần thứ ba.” Họ làm lần thứ ba, ³⁵đến nỗi nước chảy ướt đẫm xung quanh bàn thờ và đầy tràn cái mương.
³⁶Đến giờ dâng tế lễ buổi chiều, tiên tri Ê-li đến gần và cầu nguyện rằng: “Lạy CHÚA là Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, I-sác, và Y-sơ-ra-ên. Ngày hôm nay xin Ngài hãy cho thiên hạ biết rằng Ngài là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, rằng con đây là đầy tớ Ngài, và con đã làm mọi sự nầy là do Ngài phán bảo. ³⁷Lạy CHÚA, xin nhậm lời con, để dân nầy biết rằng chính Ngài, Chúa ôi, là Đức Chúa Trời, và sẽ khiến lòng dân nầy quay trở lại.”
³⁸Bấy giờ lửa của CHÚA giáng xuống, thiêu rụi của lễ thiêu, củi, đá, bụi đất, và làm khô hết nước trong mương.
³⁹Khi toàn dân thấy vậy, họ liền sấp mặt xuống đất và nói: “CHÚA quả thật là Đức Chúa Trời! CHÚA quả thật là Đức Chúa Trời!”
⁴⁰Ê-li nói với họ: “Hãy bắt các tiên tri của Ba-anh. Đừng để thoát một ai.” Họ liền bắt những người ấy. Ê-li đem họ xuống khe Kít-sôn và giết hết họ tại đó.

Cơn Hạn Hán Chấm Dứt

⁴¹Ê-li nói với A-háp: “Xin mời vua đi lên, ăn và uống. Vì tôi nghe có tiếng mưa rào.” ⁴²Vậy A-háp đi lên, ăn và uống. Ê-li đi lên đỉnh núi Cạt-mên. Tại đó, ông sấp mặt xuống đất, giữa hai đầu gối.
⁴³Ông nói với người đầy tớ ông: “Hãy đi, nhìn về hướng biển.”
Người ấy đi, nhìn, rồi trở lại nói: “Con chẳng thấy gì cả.”
Ông bảo: “Hãy đi trở lại, và làm bảy lần như thế.”
⁴⁴Lần thứ bảy người ấy nói: “Kìa, con thấy có một đám mây, cỡ bằng bàn tay, đang nổi lên ngoài biển.”
Ông bảo: “Hãy đến nói với A-háp: ‘Xin vua hãy thắng xe và đi xuống mau, kẻo mưa sẽ giữ vua lại.’ ”
⁴⁵Chẳng mấy chốc, mây đen kéo đến phủ khắp bầu trời và gió cuồn cuộn thổi. Một trận mưa lớn đổ xuống. A-háp vội vàng lên xe, chạy đến Gít-rê-ên. ⁴⁶Tay của CHÚA đặt trên Ê-li. Ông thắt lưng và chạy trước xe A-háp, cho đến lúc vào thành Gít-rê-ên.

18

Eliya rov mus ntsib Ahaj

¹Tau ntau hnub tom qab Yawmsaub hais lus tuaj rau Eliya rau xyoo uas peb tias, “Cia li mus tshwm plaws rau Ahaj pom koj, mas kuv yuav tso nag los rau hauv lub tebchaws.” ²Eliya kuj mus yuav tshwm rau Ahaj pom. Tej kev tshaib nqhis ntawd hnyav kawg rau hauv Xamali tebchaws. ³Ahaj txawm hu Aupadiya uas yog tus thawj saib vajntxwv tsev tuaj cuag nws. Aupadiya hwm Yawmsaub heev. ⁴Thaum Yexenpee tua Yawmsaub cov xibhwb cev lus, Aupadiya coj ib puas tus xibhwb mus zais rau hauv tej qhov tsua ib lub qhov tsua tsib caug leej, thiab muab ncuav muab dej yug lawv. ⁵Ahaj hais rau Aupadiya tias, “Cia li mus rau txhua lub qhov dej txhawv thiab txhua lub hav thoob plaws lub tebchaws. Tej zaum wb yuav nrhiav tau zaub los cawm tej nees tej luj txwv txojsia thiab tej tsiaj thiaj tsis tuag.” ⁶Yog li ntawd ob tug thiaj li muab lub tebchaws faib rau ob tug mus nrhiav. Ahaj thiaj mus dua ib txojkev, Aupadiya mus dua ib txojkev.
⁷Thaum Aupadiya tabtom taug kev mus, ua ciav Eliya tuaj ntsib nws. Aupadiya cim tau nws ces txawm khwb nkaus pe nws hais tias, “Kuv tus tswv Eliya, yog koj tiag lov?” ⁸Eliya teb tias, “Yog kuv ntag. Koj cia li mus hais rau koj tus tswv tias, ‘Eliya nyob ntawm no.’ ” ⁹Aupadiya hais tias, “Kuv ua txhaum dabtsi es koj yuav muab kuv uas yog koj tus qhev rau hauv Ahaj txhais tes rau nws tua pov tseg? ¹⁰Muaj koj tus Vajtswv Yawmsaub muaj txojsia nyob pom, tsis muaj ib haiv neeg lossis ib lub tebchaws twg uas kuv tus tswv tsis txib kuv mus txog. Thaum lawv hais tias, ‘Eliya tsis nyob ntawm no,’ mas Ahaj yuav kom haiv neeg ntawd lossis lub tebchaws ntawd cog lus twv tias lawv nrhiav tsis tau koj. ¹¹Nimno koj tseem hais tias, ‘Cia li mus hais rau koj tus tswv tias, Eliya nyob ntawm no.’ ¹²Ces thaum kuv tawm ntawm koj mus lawd, Yawmsaub tus Ntsuj Plig yuav coj koj mus rau qhovtwg kuv tsis paub. Yog li ntawd, thaum kuv mus hais rau Ahaj es nws tuaj nrhiav tsis tau koj, ces nws yuav muab kuv tua pov tseg xwb, txawm yog kuv uas yog koj tus qhev tau hwm Yawmsaub txij thaum hluas los kuj xij. ¹³Tsis muaj leejtwg hais rau koj uas yog kuv tus tswv paub tias kuv tau ua dabtsi rau thaum Yexenpee tua Yawmsaub cov xibhwb uas cev lus lov? Kuv muab Yawmsaub cov xibhwb ntawd ib puas leej zais hauv tej qhov tsua ib lub qhov tsua tsib caug leej, thiab muab ncuav muab dej yug lawv. ¹⁴Nimno koj hais tias, ‘Cia li mus hais rau koj tus tswv tias, Eliya nyob ntawm no,’ ces vajntxwv yuav muab kuv tua pov tseg.” ¹⁵Mas Eliya hais tias, “Yawmsaub uas muaj hwjchim loj kawg nkaus uas kuv ua koom muaj txojsia nyob pom, hnub no kuv yeej yuav tshwm plaws rau Ahaj pom.” ¹⁶Aupadiya thiaj mus cuag Ahaj thiab qhia nws paub. Ces Ahaj txawm mus ntsib Eliya.
¹⁷Thaum Ahaj pom dheev Eliya, Ahaj hais rau nws tias, “No yog koj lov, tus uas ua ceeblaj rau cov Yixayee?” ¹⁸Mas Eliya teb tias, “Tsis yog kuv ua kev ceeblaj rau cov Yixayee, yog koj ua ntag thiab koj txiv tsev neeg ua, rau qhov nej tau tso Yawmsaub tej lus nkaw tseg mus raws kua tej dab Npa‑as. ¹⁹Vim li no koj cia li xa xov thiab sau cov Yixayee sawvdaws tuaj ua ke cuag kuv rau saum lub roob Khamee, thiab hu plaub puas tsib caug leej txiv neeb uas teev dab Npa‑as thiab plaub puas leej txiv neeb uas teev dab Asela tuaj, yog cov uas nrog Yexenpee koom rooj noj haus ua ke.”

Sib twv saum lub roob Khamee

²⁰Ahaj txawm xa xov mus thoob plaws cov Yixayee sawvdaws thiab sau zog cov txiv neeb tuaj ua ke rau saum lub roob Khamee. ²¹Eliya txawm txav los ze rau ntawm cov pejxeem sawvdaws thiab hais tias, “Nej tseem yuav ua siab ywj fab ywj fwj rau ob tog mus ntev li cas? Yog Yawmsaub yog Vajtswv, cia li raws nws qab mus. Yog dab Npa‑as yog Vajtswv, cia li raws nws qab mus.” Cov pejxeem tsis teb nws ib los li. ²²Ces Eliya txawm hais rau cov pejxeem tias, “Kuv mas tshuav kuv tib leeg yog Yawmsaub tus xibhwb cev lus xwb. Tiamsis Npa‑as cov txiv neeb muaj plaub puas tsib caug leej. ²³Thov muab ob tug txiv nyuj rau peb. Cia lawv xaiv ib tug rau lawv, muab txiav ua tej ywb yav thiab muab tso rau saum cub tawg tiamsis tsis txhob rauv taws. Thiab kuv yuav npaj dua ib tug txiv nyuj tso rau saum cub tawg thiab tsis rauv taws. ²⁴Nej cia li hu nej tus dab lub npe thov mas kuv yuav hu Yawmsaub lub npe thov. Saib tug twg tso hluavtaws los teb mas tus ntawd thiaj yog Vajtswv tiag.” Cov pejxeem sawvdaws teb tias, “Ua li uas hais kod zoo lawm.” ²⁵Eliya hais rau dab Npa‑as cov txiv neeb tias, “Nej cia li xaiv ib tug txiv nyuj rau nej thiab npaj ua ntej rau qhov nej muaj coob leej. Nej cia li thov hu nej tus dab lub npe, tiamsis tsis txhob rauv taws.” ²⁶Lawv txawm coj tus txiv nyuj uas muab rau lawv los thiab npaj thiab hu dab Npa‑as lub npe thaum sawv ntxov mus txog tav su thov hais tias, “Au Npa‑as, thov teb peb lauj!” Tiamsis tsis muaj ib lub suab tsis muaj leejtwg teb kiag li. Lawv dhia ua nchia taw puag ncig lub thaj uas lawv ua ntawd. ²⁷Thaum tav su Eliya hais twm lawv tias, “Hu nrov nrov li, rau qhov nws yog ib tug timtswv. Tej zaum nws lub siab yuj mus rau lwm qhov lawm lossis nws mus tom hav nroj lossis mus kev deb lawm, lossis tej zaum nws tseem tsaug zog thiab nej yuav tsum tsa nws sawv.” ²⁸Lawv kuj qw nrov nrov, thiab muab ntaj muab hmuv los suam lawv lub cev raws li lawv kevcai ua ntshav los liab pes vog lawv ib ce. ²⁹Thaum dhau tav su lawd lawv qw vwm loj vwm leg mus txog lub sijhawm uas teem cia ua kevcai hlawv xyeem los tsis muaj ib lub suab tsis muaj leejtwg teb tsis muaj leejtwg quav ntsej li.
³⁰Ces Eliya txawm hais rau cov pejxeem sawvdaws tias, “Cia li txav los ze kuv.” Cov pejxeem sawvdaws kuj txav los ze nws. Mas nws kho Yawmsaub lub thaj uas raug muab rhuav pob tag lawd. ³¹Eliya nqa kaum ob lub pob zeb los npaum li Yakhauj cov tub li xeem, yog tus uas Yawmsaub hais lus tuaj rau nws tias, “Koj npe yuav hu ua Yixayee,” ³²thiab nws muab cov pob zeb ntawd los teeb ua lub thaj rau Yawmsaub lub npe. Nws khawb ib tug kwj vij lub thaj txaus ntim ob xe‑a⚓ noob qoob. ³³Nws muab taws tso tib zoo thiab muab tus txiv nyuj txiav ua tej ywb yav thiab muab tso rau saum cov taws. Nws hais tias, “Cia li ntaus dej ntim rau plaub lub hub thiab muab hliv ywg rau saum tej uas yuav hlawv xyeem thiab saum cov taws.” ³⁴Nws hais tias, “Cia li rov qab ywg zaum ob.” Lawv kuj ywg zaum ob. Nws hais tias, “Cia li ywg zaum peb.” Lawv kuj ywg zaum peb. ³⁵Mas dej ntws nto puag ncig lub thaj thiab puv nkaus tus kwj.
³⁶Thaum txog lub sijhawm uas teem cia ua kevcai hlawv xyeem, Eliya uas cev Vajtswv lus txav los ze thiab hais tias, “Au Yawmsaub uas yog Aplahas, Yiha thiab Yixayee tus Vajtswv, hnub no thov qhia sawvdaws paub tias koj yog Vajtswv hauv cov Yixayee thiab paub tias kuv yog koj tus tub qhe thiab kuv ua tej no huvsi raws li koj tej lus. ³⁷Thov teb kuv, au Yawmsaub, thov teb kuv, xwv cov neeg no thiaj paub tias Yawmsaub koj yog Vajtswv thiab koj ua kom lawv lub siab tig rov los.” ³⁸Ces Yawmsaub tso hluavtaws poob los kub tej uas muab ua kevcai hlawv xyeem thiab kub cov taws thiab tej pob zeb thiab tej hmoov av thiab ua cov dej hauv tus kwj qhuav tag. ³⁹Thaum cov neeg sawvdaws pom tej ntawd, lawv kuj khwb pes nkaus thiab hais tias, “Yawmsaub nws yog Vajtswv, Yawmsaub nws yog Vajtswv tiag.” ⁴⁰Thiab Eliya hais rau lawv tias, “Cia li ntes dab Npa‑as cov txiv neeb, tsis txhob cia ib tug khiav dim li.” Mas lawv ntes cov ntawd los, mas Eliya coj cov ntawd mus rau nram tus dej Khisoo thiab muab tua rau qhov ntawd.

Vajtswv tso nag los

⁴¹Eliya hais rau Ahaj tias, “Koj cia li mus noj mus haus rau qhov muaj suab tuam tsam nag los lawm.” ⁴²Ahaj thiaj mus noj haus. Ces Eliya txawm nce mus rau saum lub ncov roob Khamee. Nws khoov ntshis rau hauv av lub plhu ti nkaus ob lub hauv caug. ⁴³Thiab nws hais rau nws tus qhev tias, “Cia li sawv tsees saib mus rau nram hiavtxwv.” Nws thiaj sawv tsees mus saib thiab hais tias, “Tsis muaj dabtsi li.” Eliya hais tias, “Cia li rov mus saib dua xya zaus.” ⁴⁴Thaum txog zaum xya tus qhev hais tias, “Saib nawj, muaj ib qho huab me me dav li lub xib teg tawm hauv hiavtxwv tuaj.” Mas Eliya hais tias, “Koj cia li mus hais rau Ahaj tias, ‘Koj cia li hwbxwm tsheb nees es rov mus tsev tsam ces nag los tav koj kev.’ ” ⁴⁵Ib pliag ntshis xwb lub ntuj txawm tsaus ntais muaj huab thiab cua mas nag los hlob heev. Ahaj caij tsheb nees rov qab mus rau lub moos Yile‑ee. ⁴⁶Yawmsaub txhais tes los rau saum Eliya, nws thiaj qaws kiag tsho rau ntawm duav thiab dhia huas Ahaj ntej xub mus txog ntawm rooj loog Yile‑ee.