16

Sam-sôn và Ðê-li-la

¹Một ngày nọ Sam-sôn đến Ga-xa và thấy một kỹ nữ tại đó. Ông vào nhà nàng và ngủ đêm với nàng. ²Người trong thành Ga-xa báo cho nhau, “Sam-sôn đã đến đây!” Thế là họ vây phục nơi ông ở và nằm đợi thâu đêm ở cổng thành. Suốt đêm họ giữ không cho động tĩnh và bảo nhau, “Hãy đợi đến sáng, chúng ta sẽ giết nó.”
³Nhưng Sam-sôn nằm đó cho đến nửa đêm. Ông thức dậy, nắm hai cánh cổng thành, cùng với hai trụ cổng, mà giựt tung nó ra, luôn cả then cài; rồi ông vác chúng trên vai, đem lên đỉnh đồi, đối diện Hếp-rôn.
⁴Sau đó ít lâu, ông yêu mến một cô gái trong Thung Lũng Sô-réc, tên là Ðê-li-la. ⁵Các thủ lãnh của Phi-li-tin đến gặp nàng và bảo, “Cô hãy cố dụ hắn nói cho cô bí mật của sức mạnh phi thường hắn có, và cách nào để thắng hơn hắn, hầu chúng tôi có thể bắt trói hắn, và chế ngự hắn. Sau đó mỗi người chúng tôi sẽ thưởng cho cô một ngàn một trăm miếng bạc.”
⁶Vậy Ðê-li-la nói với Sam-sôn, “Xin anh nói cho em biết do đâu anh có sức mạnh phi thường như thế, và làm cách nào để có thể trói anh lại và chế ngự được anh.”
⁷Sam-sôn trả lời nàng, “Nếu ai trói anh bằng bảy sợi dây cung tươi, chưa khô, thì anh sẽ yếu đi như bao nhiêu người khác.”
⁸Các lãnh tụ Phi-li-tin liền mang cho nàng bảy sợi dây cung tươi, chưa khô, rồi nàng dùng chúng trói ông lại. ⁹Sau khi cho người mai phục trong phòng, nàng gọi ông, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin tấn công anh đó.” Nhưng ông bứt đứt các dây cung dễ dàng như người ta đưa những sợi chỉ vào ngọn lửa. Vậy người ta không biết bí mật của sức mạnh ông đến từ đâu. ¹⁰Ðê-li-la bèn nói với ông, “Anh đánh lừa em. Anh gạt em. Bây giờ anh nói cho em biết làm sao trói được anh đi.”
¹¹Ông nói, “Nếu có ai trói anh thật chặt bằng những dây thừng còn mới, chưa được dùng lần nào, thì anh sẽ yếu đi như bao nhiêu người khác.”
¹²Vậy Ðê-li-la lấy những dây thừng mới và trói ông lại. Sau khi cho người mai phục sẵn trong phòng, nàng gọi, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin tấn công anh đó.” Nhưng ông bứt đứt các dây thừng khỏi tay ông như bứt chỉ.
¹³Ðê-li-la bèn nói với ông, “Cho đến giờ phút nầy anh vẫn còn gạt em, anh đã nói dối với em. Nói cho em biết làm sao trói anh lại được đi.”
Ông đáp, “Nếu em dệt bảy lọn tóc của anh vào khung cửi, rồi lấy cây ghim gài chặt chúng vào đó, thì anh sẽ yếu đi như bao nhiêu người khác.” Vậy Ðê-li-la đợi cho Sam-sôn ngủ, rồi lấy bảy lọn tóc của Sam-sôn dệt vào khung cửi, ¹⁴và lấy ghim gài chặt lại. Xong nàng gọi, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin tấn công anh đó.” Ông thức dậy, bứt đứt cả ghim cài và khung cửi.
¹⁵Bấy giờ Ðê-li-la nói với ông, “Làm sao anh có thể nói, ‘Anh yêu em,’ trong khi anh không thật lòng với em. Ðây là lần thứ ba anh đã gạt em và không nói cho em biết do đâu anh có sức mạnh phi thường như vậy.” ¹⁶Cứ như thế, ngày nào nàng cũng trách móc giận hờn, khiến ông bực bội muốn chết. ¹⁷Ông bèn khai thật tất cả với nàng.
Ông nói, “Dạo cạo chưa hề đưa qua đầu anh bao giờ, bởi vì anh là người Na-xi-rê của Ðức Chúa Trời từ khi còn trong lòng mẹ. Nếu tóc anh bị cạo, thì sức mạnh của anh cũng sẽ biến mất, và anh sẽ yếu đi như bao nhiêu người khác.”
¹⁸Khi Ðê-li-la thấy rằng ông đã khai thật với nàng mọi sự, nàng liền cho người đến báo với các thủ lãnh của dân Phi-li-tin, “Hãy trở lại một lần nữa. Hắn đã khai thật với tôi tất cả rồi.” Vậy các thủ lãnh của dân Phi-li-tin trở lại, đem bạc theo trong tay.
¹⁹Nàng dỗ Sam-sôn ngủ trên đùi nàng, rồi sai người cạo sạch bảy lọn tóc trên đầu ông, và như thế nàng đã hại ông; sức lực ông đã lìa khỏi ông. ²⁰Bấy giờ nàng nói, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin tấn công anh đó.” Ông thức dậy và thầm nghĩ, “Ta sẽ thoát khỏi như những lần trước và ta sẽ gỡ mình ra.” Nhưng ông không biết rằng CHÚA đã lìa khỏi ông.
²¹Dân Phi-li-tin bắt ông, móc hai mắt ông, và đem ông xuống Ga-xa. Chúng xiềng ông bằng những sợi xích đồng, và bắt ông xay cối trong ngục. ²²Nhưng tóc của ông sau khi bị cạo đã bắt đầu mọc lại.

Sam-sôn Qua Ðời

²³Các thủ lãnh của dân Phi-li-tin họp lại để dâng một của lễ trọng thể cho Ða-gôn thần của họ, và để ăn mừng, vì họ nói, “Thần của chúng ta đã trao Sam-sôn kẻ thù của chúng ta vào tay chúng ta.”
²⁴Khi dân Phi-li-tin thấy Sam-sôn, họ ca tụng thần của họ rằng,
“Thần của chúng ta đã trao kẻ thù của chúng ta vào tay chúng ta;
Ấy là kẻ đã phá hoại xứ sở của chúng ta và đã giết hại nhiều người.”
²⁵Rồi khi hứng chí, chúng gào vang, “Hãy đem Sam-sôn ra đây để hắn giúp vui cho chúng ta.” Vậy họ dẫn Sam-sôn ra khỏi ngục để ông làm trò cho họ xem. Họ để ông đứng giữa các trụ đền. ²⁶Sam-sôn nói với người hầu trẻ đang dắt tay ông, “Hãy dẫn tôi lại các trụ chống đỡ ngôi đền, để tôi có thể dựa vào đó.” ²⁷Khi ấy trong đền có rất đông người, cả nam lẫn nữ –tất cả các thủ lãnh của dân Phi-li-tin đều ở đó, và trên sân thượng của đền có khoảng ba ngàn người, cả nam lẫn nữ– chờ xem Sam-sôn làm trò.
²⁸Sam-sôn cầu nguyện với CHÚA, “Lạy CHÚA Hằng Hữu, xin Ngài nhớ đến con. Ðức Chúa Trời ôi, xin cho con có sức mạnh chỉ một lần nữa thôi, để con báo thù dân Phi-li-tin vì đôi mắt con.” ²⁹Rồi Sam-sôn vói tay vịn vào hai trụ chính chống đỡ cả ngôi đền. Ông lấy thế, vịn một tay vào trụ bên phải và một tay vào trụ bên trái. ³⁰Ðoạn Sam-sôn nói, “Xin cho tôi chết chung với dân Phi-li-tin.” Rồi ông lấy hết sức đẩy hai cây trụ ra. Ngôi đền liền đổ xuống trên các thủ lãnh và dân chúng đang ở trong đó. Ấy vậy, lúc chết Sam-sôn đã giết nhiều người hơn khi còn sống.
³¹Sau đó, các em trai ông và toàn gia đình của cha ông đi xuống, lấy xác ông về. Họ đem thi thể ông về chôn trong mộ của Ma-nô-a cha ông, khoảng giữa Xô-ra và Ếch-ta-ôn. Sam-sôn xét xử trong I-sơ-ra-ên được hai mươi năm.

16

Sam-sôn Ỡt Pỡ Vil Casa

¹Bữn muoi tangái ễn Sam-sôn loŏh tễ vil Lê-hi ễ pỡq chu vil Casa. Tâng vil Casa, án ramóh muoi noaq mansễm chếq tỗ; chơ án mut bếq cớp mansễm ki. ²Cũai Casa dáng Sam-sôn ỡt pỡ ntốq ki. Ngkíq alới ỡt lavíng crŏ́q bân ngoah toong viang vil nheq sadâu ễ cỗp án. Tỗp alới ỡt rangiac nheq sadâu, cớp chanchớm neq: “Tỗp hái cóq acoan toau toâq poang tarưp, chơ hái bữn cachĩt án.”
³Ma Sam-sôn bếq toâq muoi mpứt sâng. Chơ án yuor cớp âc ngoah toong viang vil, dếh bar ntreh tanũl cớp rakêng toong, acŏ́q dỗl dững pỡ anũol cóh choâng vil Hep-rôn.

Sam-sôn Cớp Niang Dali-la

⁴Vớt ki, Sam-sôn ayooq muoi noaq mansễm ramứh Dali-la. Niang ki ỡt tâng avúng cóh Sô-réc. ⁵Bữn sỡng náq puo tỗp Phi-li-tin pỡq ramóh Dali-la cớp pai neq: “Yỗn mới achũor Sam-sôn cớp blớh án, cỗ nŏ́q án bữn rêng lứq. Cớp táq nŏ́q têq hếq riap cớp bữn chŏ́q án. Chơ tỗp hếq dũ náq ễ yỗn mới práq, muoi noaq muoi ngin muoi culám ŏ́c.”
⁶Ngkíq Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Sễq mới atỡng yỗn cứq dáng samoât, cỗ nŏ́q mới bữn rêng lứq? Khân bữn cũai ễ chŏ́q mới, cóq táq nŏ́q yỗn mới ŏ́q rêng?”
⁷Sam-sôn ta‑ỡi: “Khân chŏ́q cứq toâq tapul ntreh samữ parlo tamĩang tamái yũah khỗ, ki cứq ŏ́q rêng noâng, cỡt riang cũai canŏ́h tê.”
⁸Chơ máh puo cũai Phi-li-tin ĩt tapul ntreh samữ parlo tamĩang tamái tỡ yũah khỗ, chơ yỗn pỡ Dali-la. Ngkíq Dali-la chŏ́q Sam-sôn. ⁹Ma Dali-la khoiq ớn muoi tỗp samiang ỡt crŏ́q tâng clống cheq ki; chơ án cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
Ma Sam-sôn catũaq samữ ta-ŏh nheq, rachũan ariang ũih cat. Cỗ tễ ranáq nâi, cũai Phi-li-tin tỡ bữn dáng raloaih Sam-sôn bữn rêng tễ léq.
¹⁰Vớt ki, Dali-la pai chóq Sam-sôn ễn: “Mới phếq cứq, cớp táq ntỡng lauq! Sễq mới atỡng cứq, táq nŏ́q têq chŏ́q mới?”
¹¹Sam-sôn atỡng án: “Khân noau chŏ́q cứq toâq panũar tamái tỡ bữn ĩt tâc yũah, rêng cứq pứt nheq, chơ cứq cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
¹²Ngkíq Dali-la ĩt panũar tamái lứq tỡ bữn tâc yũah; chơ án chŏ́q Sam-sôn, dếh cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
Bữn máh samiang ỡt acoan ễ cỗp Sam-sôn tâng muoi clống canŏ́h. Ma Sam-sôn catũaq panũar ki ta-ŏh sĩa.
¹³Chơ Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Mới noâng phếq cứq! Sễq mới atỡng cứq nứng, táq nŏ́q têq chŏ́q mới yỗn tỡ bữn racláh?”
Sam-sôn atỡng án: “Khân mới ĩt sóc cứq tapul lansũa, chơ tan cớp catếh toâq pưm yỗn khâm, ki cứq ŏ́q rêng, cớp cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
¹⁴Dali-la anoam Sam-sôn yỗn bếq langêt. Chơ án ĩt sóc Sam-sôn tapul lansũa, tan cớp catếh toâq pưm yỗn khâm lứq, cớp cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
Sam-sôn yuor tayứng, chơ âc pưm aloŏh cớp catớq priei ta-ŏh nheq.
¹⁵Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Nŏ́q mới khớn pai mới ayooq cứq? Mới pai lauq sâng. Mới phếq thũ cứq khoiq pái trỗ nâi chơ. Mới tỡ bữn atỡng cứq ŏ́c lứq tễ léq mới bữn rêng.”
¹⁶Dali-la blớh níc cu rangái, táq yỗn Sam-sôn sâng ngoâi, toau án sarlốq tâng santoiq Dali-la. ¹⁷Parsốt lứq, Sam-sôn atỡng ŏ́c lứq yỗn Dali-la dáng neq: “Cứq tỡ nai cứt sóc tễ tangái mpiq cứq canỡt; mpiq mpoaq cứq khoiq chiau sang cứq yỗn Yiang Sursĩ, yỗn cỡt cũai Nasa-rit. Khân cứt sóc plỡ, rêng cứq pứt toâp, chơ cứq cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
¹⁸Tữ Dali-la dáng Sam-sôn atỡng án ŏ́c lứq, ngkíq án cơiq santoiq atỡng máh puo cũai Phi-li-tin neq: “Sễq mơi anhia píh loah muoi trỗ ễn; yuaq Sam-sôn khoiq atỡng ŏ́c lứq yỗn cứq dáng.”
Ngkíq máh puo píh loah, dững dếh práq hỡ. ¹⁹Dali-la yỗn Sam-sôn bếq tacỗl tâng nlu án toau langêt. Chơ án arô muoi noaq samiang yỗn toâq cứt tapul lansũa sóc Sam-sôn. Moâm ki án acứr amoaih Sam-sôn yỗn tamỡ, ma Sam-sôn ŏ́q rêng noâng. ²⁰Dali-la cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
Yóiq toâp Sam-sôn yuor, cớp án chanchớm neq: “Cứq yuor pỡq ien khễ ariang tễ nling sĩa.”
Ma án tỡ bữn dáng Yiang Sursĩ tỡ bữn ỡt noâng cớp án. ²¹Tỗp Phi-li-tin cỗp án, cớp culáiq aloŏh bar ŏ́c moat án. Chơ tỗp alới dững án chu vil Casa cớp clữong án toâq sái-sô sapoan, dếh ễp án yỗn cliet bỗt pỡ cuaq tũ hỡ. ²²Ma sóc Sam-sôn ntôm hon loah.

Sam-sôn Cuchĩt

²³Puo Phi-li-tin táq rit cha bũi tức toŏng yiang Dacôn, la yiang alới. Tỗp alới ũat cansái neq: “Yiang tỗp hái yỗn hái bữn riap Sam-sôn, la cũai par‑ũal hái.”
²⁴Tữ nheq tữh cũai proai hữm Sam-sôn, tỗp alới khễn yiang alới neq: “Yiang tỗp hái yỗn hái bữn riap cũai par‑ũal hái, la cũai talốh cruang cutễq hái cớp khoiq cachĩt cũai hái sa‑ữi náq.”
²⁵Mứt pahỡm alới sâng bũi hỡr lứq. Chơ alới pai neq: “Dững aloŏh Sam-sôn yỗn táq rayiauq yỗn hái nhêng.”
Chơ noau dững aloŏh Sam-sôn tễ cuaq tũ, chơ yỗn án táq rayiauq.
Toâq alới yỗn án tayứng mpứng dĩ máh tanũl, ²⁶án pai chóq cũai tếc án neq: “Sễq mới tếc cứq chu tanũl, cứq yoc ễ caniq.”
²⁷Tâng dống sang nâi bữn cũai mansễm samiang clứng lứq, dếh sỡng náq puo Phi-li-tin hỡ. Tâng mpuol dống tapín bữn cũai mansễm samiang mán pái ngin náq. Tỗp alới nhêng cloân chu Sam-sôn ntôm táq rayiauq.
²⁸Chơ Sam-sôn câu neq: “Ơ Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai ơi! Sễq anhia sanhữ cứq nứng. Ơ Yiang Sursĩ ơi! Sễq anhia yỗn cứq bữn loah rêng muoi trỗ nâi sâng, yuaq cứq ễ carláh dỡq chóq máh cũai Phi-li-tin, cỗ tỗp alới khoiq culáiq bar ŏ́c moat cứq.”
²⁹Ngkíq Sam-sôn yống bar ntreh tanũl ca cloaq dống ki, chơ án cutóng nheq rêng cutớl tanũl bar ntreh, ³⁰cớp án pai neq: “Sễq yỗn cứq cuchĩt muoi prớh cớp tỗp Phi-li-tin nâi.”
Án cutớl tanũl toau dống sarũq catễt sỡng náq puo cớp máh cũai proai ỡt ngki. Bo án cuchĩt, án bữn cachĩt cũai sa‑ữi hỡn tễ bo án noâng tamoong.
³¹Tỗp sễm ai cớp cũai tễ dống sũ án toâq ĩt sac án. Chơ alới dững achu, cớp tứp pỡ ntốq noau tứp Manũa mpoaq án, bân mpứng dĩ bar coah vil Sô-ra cớp vil E-satôl. Sam-sôn cỡt cũai rasữq tỗp I-sarel bar chít cumo.