1 Hỡi các con, hãy nghe lời khuyên dạy của một người cha, Khá chú ý vào, hầu cho biết sự thông sáng; 2 Vì ta ban cho các con một đạo lý tốt lành; Chớ lìa bỏ lời dạy dỗ của ta. 3 Khi còn thơ ấu, ta là con trai của cha ta, Một đứa con một của mẹ ta yêu mến. 4 Cha ta có dạy ta rằng: Lòng con khá ghi nhớ các lời ta; Hãy gìn giữ mạng lịnh ta, thì con sẽ được sống. 5 Khá cầu lấy sự khôn ngoan, khá cầu lấy sự thông sáng, Chớ quên, chớ xây bỏ các lời của miệng ta; 6 Đừng lìa bỏ sự khôn ngoan, ắt người⚓ sẽ gìn giữ con; Hãy yêu mến người, thì người sẽ phù hộ con. 7 Sự khôn ngoan là điều cần nhứt; vậy, khá cầu lấy sự khôn ngoan; Hãy dùng hết của con đã được mà mua sự thông sáng. 8 Hãy tôn tặng sự khôn ngoan, thì sự khôn ngoan sẽ thăng con lên, Làm cho con được vinh hiển, khi con hoài niệm đến. 9 Sự khôn ngoan sẽ đội trên đầu con một dây hoa mĩ, Và ban cho con một mão triều thiên vinh quang.
10 Hỡi con, hãy nghe và tiếp nhận các lời ta; Thì năm tháng của đời con sẽ được thêm nhiều lên. 11 Ta đã dạy dỗ con đường khôn ngoan, Dẫn con đi trong các lối ngay thẳng. 12 Khi con đi, bước chân con sẽ không ngập ngừng, Và khi con chạy, con sẽ không vấp ngã. 13 Hãy nắm chắc điều khuyên dạy, chớ buông ra; Khá gìn giữ nó, vì là sự sống của con. 14 Chớ vào trong lối kẻ hung dữ, Và đừng đi đường kẻ gian ác. 15 Hãy tránh đường ấy, chớ đi ngang qua nó; Hãy xây khỏi nó và cứ đi thẳng. 16 Vì nếu chúng nó không làm điều ác, thì ngủ không đặng; Bằng chưa gây cho người nào vấp phạm, thì giấc ngủ bị cất khỏi chúng nó. 17 Vì chúng nó ăn bánh của sự gian ác, Và uống rượu của sự hung hăng. 18 Nhưng con đường người công bình giống như sự sáng chiếu rạng, Càng sáng thêm lên cho đến giữa trưa. 19 Còn nẻo kẻ gian ác vẫn như tăm tối; Chúng nó chẳng biết mình vấp ngã vì đâu.
20 Hỡi con, hãy chăm chỉ về các lời ta, Khá nghiêng tai nghe những bài giảng thuyết ta. 21 Các lời ấy chớ để xa khỏi mắt con, Hãy giữ lấy nơi lòng con. 22 Vì lời ấy là sự sống cho người nào tìm được nó, Và sự khỏe mạnh cho toàn thân thể của họ. 23 Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết, Vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra. 24 Con hãy dẹp ra sự gian tà của miệng, Và bỏ cách xa con sự giả dối của môi. 25 Mắt con hãy ngó ngay trước mặt, Và mí mắt con khá xem thẳng trước mặt con. 26 Hãy ban bằng cái nẻo của chân con đi, Và lập cho vững vàng các đường lối con,⚓ 27 Chớ xây qua bên hữu hay bên tả; Hãy dời chân con khỏi sự ác.
4
Sự khôn ngoan vô cùng quan trọng
1Các con ơi, hãy nghe lời dạy dỗ của cha; hãy chú ý để hiểu biết. 2Lời ta nói ra đều tốt lành, cho nên chớ quên điều ta dạy con. 3Khi ta còn là con trong nhà cha ta, ta như đứa con duy nhất của mẹ ta, 4Cha ta thường dạy ta như sau, “Hãy hết lòng nghe lời dạy của cha. Vâng theo lời chỉ dạy của cha thì con sẽ sống. 5Hãy tìm kiếm sự khôn ngoan và trí hiểu biết. Đừng quên hay bỏ qua lời ta dạy. 6Đừng lìa xa sự khôn ngoan thì nó sẽ chăm sóc con. Yêu mến nó thì nó sẽ giữ con an toàn. 7Sự khôn ngoan vô cùng quan trọng; cho nên hãy cố gắng có được sự khôn ngoan. Dù tốn kém bao nhiêu cũng hãy ráng tìm được sự thông hiểu. 8Hãy quí trọng sự khôn ngoan, nó sẽ khiến con được cao trọng; nắm giữ nó thì nó sẽ mang vinh dự đến cho con. 9Nó sẽ như hoa trên tóc con, như mão triều rực rỡ trên đầu con.” 10Con ơi, hãy lắng nghe và chấp nhận điều cha nói, thì con sẽ sống lâu. 11Cha dạy con đi theo đường khôn ngoan, cha dẫn con đi trên lối ngay thẳng. 12Khi con đi, sẽ không có gì kềm giữ con lại; lúc con chạy, con sẽ không bị vấp ngã. 13Hãy luôn luôn ghi nhớ điều con đã được dạy, đừng quên lãng. Hãy giữ lấy điều con đã học vì nó vô cùng quan trọng cho đời con. 14Đừng bước vào con đường kẻ ác; cũng đừng làm như chúng. 15Hãy tránh xa lối ấy, chớ chạy theo chúng. Hãy tránh xa khỏi đường ấy và tiếp tục đi đường con. 16Chúng không thể ngủ yên được cho đến khi làm cho người khác vấp ngã. Chúng không nghỉ ngơi được cho đến khi đã làm hại người khác. 17Chúng ăn nuốt điều ác và điều hung bạo như thể ăn bánh và uống rượu. 18Đường lối của người công chính như ánh bình minh, càng ngày càng rực sáng cho đến giữa trưa. 19Nhưng con đường kẻ ác rất tăm tối; chúng không biết tại sao mình vấp ngã. 20Con ơi, hãy lưu ý lời cha, nghe cho kỹ điều cha nói đây. 21Đừng bao giờ bỏ qua lời cha; hãy ghi tạc nó trong trí con. 22Vì chúng là sự sống cho ai tìm được; chúng mang sức khoẻ cho cả thân thể. 23Trên hết mọi việc hãy giữ tấm lòng của con, vì sự sống phát xuất từ đó⚓. 24Chớ dùng miệng lưỡi mình mà nói dối; Hãy lấy môi gian dối ra khỏi con. 25Mắt con hãy nhìn thẳng phía trước, hãy nhìn thẳng trước mặt. 26Hãy thận trọng điều con làm, thì các bước đi của con sẽ vững chắc. 27Chớ quay qua bên phải hay bên trái; hãy tránh xa con đường độc ác.