16
Samsôn Hăng HʼDelilah
1Hơmâo sa hrơi, Samsôn nao pơ plei pơnăng Gaza. Pơ anŭn ñu ƀuh sa čô đah kơmơi rĭh răm laih anŭn mŭt nao đŏm mlam hăng pô anŭn yơh.
2Tơdang ƀing ană plei amăng plei Gaza hơmư̆ Samsôn hlak dŏ pơ anŭn, ƀing gơñu wang dar hĭ anih Samsôn dŏ anŭn laih anŭn amăng abih mlam mơtam ƀing gơñu dŏ krăp kơ Samsôn ƀơi amăng ja̱ng plei. Ƀing gơñu ƀu pơpư̆ pơgơi ôh tơdang mlam laih anŭn ƀing gơñu pơlaĭ pơhoč⚓ tui anai, “Ƀơi mơguah yơh ƀing ta či pơdjai hĭ ñu.”
3Samơ̆ Samsôn đih pơ anŭn kơnơ̆ng truh kơ krah mlam đôč. Giŏng anŭn, ñu tơgŭ nao laih anŭn djă̱ abih dua boh amăng ja̱ng plei buč đĭ hrŏm hăng dua ƀĕ tơmĕh laih anŭn kơyâo pơgăn, glăm nao pioh pơ kơčŏng bŏl čư̆ anăp nao pơ gah plei pơnăng Hebrôn.
4Tơdơi ƀiă kơ anŭn, Samsôn khăp hăng sa čô đah kơmơi amăng dơnung Sôrêk, anăn ñu jing HʼDelilah.
5Ƀing khua djă̱ akŏ ƀing Philistia nao pơ pô đah kơmơi anŭn hăng laĭ tui anai, “Lăng bĕ, tơdah ih dưi plư ñu pơrơđah brơi phŭn tơlơi kơtang ñu laih anŭn hiư̆m pă ƀing gơmơi dưi kơtang hĭ hloh kơ ñu kiăng kơ ƀing gơmơi dưi mă akă pơtơdu hĭ ñu yơh. Tơdah ih dưi ngă tui anŭn, rĭm čô amăng ƀing gơmơi anai či pha brơi kơ ih sa-rơbâo sa-rơtuh sekel amrăk yơh!”
6Tui anŭn, HʼDelilah rơkâo kơ Samsôn tui anai, “Ruai bĕ kơ kâo phŭn tơlơi kơtang ih laih anŭn hiư̆m pă arăng dưi mă akă pơtơdu hĭ ih.”
7Samsôn laĭ glaĭ kơ ñu tui anai, “Tơdah hlơi pô akă hĭ kâo hăng tơjuh djoi hrĕ arăt hlô mơnơ̆ng aka thu krô, kâo či jing hĭ tơdu kar hăng ƀing mơnuih pơkŏn yơh.”
8Tơdơi kơ HʼDelilah ră ruai tơlơi anŭn kơ ƀing khua djă̱ akŏ ƀing Philistia, ƀing gơñu ba rai kơ HʼDelilah tơjuh djoi hrĕ arăt hlô mơnơ̆ng aka thu krô ôh laih anŭn ñu akă hĭ Samsôn hăng khul hrĕ anŭn.
9Tơdang anŭn ƀing Philistia hlak dŏ kơdŏp amăng anih anŭn, pô đah kơmơi anŭn iâu Samsôn tui anai, “Ơ Samsôn, ƀing Philistia kơsung rai pơ ih adih!” Samơ̆ Samsôn kơtŭng tơĭ hĭ khul hrĕ anŭn amuñ hrup hăng mơrai bơnga hơmlơi tĕk djơ̆ jơlah apui yơh. Tui anŭn, ƀing gơñu ƀu thâo krăn ôh phŭn tơlơi kơtang ñu.
10Tơdơi kơ anŭn, HʼDelilah laĭ kơ Samsôn tui anai, “Ih hơmâo pơhiăp pơmlŭk hĭ laih kâo! Ih pơhiăp ƀlŏr kơ kâo! Ră anai rơkâo kơ ih ruai sĭt bĕ kơ kâo hiư̆m pă arăng dưi mă akă hĭ ih lĕ.”
11Samsôn laĭ glaĭ, “Tơdah hlơi pô akă hĭ kâo kơjăp hăng khul hrĕ kuĭ phrâo arăng aka ƀu yua ôh, sĭt kâo či jing hĭ tơdu kar hăng mơnuih pơkŏn yơh.”
12Tui anŭn, HʼDelilah mă khul hrĕ kuĭ prŏng phrâo laih anŭn akă hĭ Samsôn. Giŏng anŭn, tơdang hơmâo mơnuih dŏ kơdŏp amăng anih dŏ ñu anŭn, ñu iâu Samsôn tui anai, “Ơ Samsôn, ƀing Philistia kơsung rai pơ ih adih!” Samơ̆ ñu kơtŭng tơĭ hĭ khul hrĕ anŭn mơ̆ng tơngan ñu hrup hăng kơtŭng tơĭ hĭ hrĕ mơrai yơh.
13Giŏng anŭn, HʼDelilah laĭ kơ Samsôn, “Truh kơ ră anai, ih ăt dŏ pơhiăp pơmlŭk kơ kâo laih anŭn pơhiăp ƀlŏr hăng kâo. Ruai bĕ kơ kâo hiư̆m pă kiăng kơ arăng dưi mă akă ih.”
Ñu laĭ glaĭ, “Tơdah ih mơñam tơjuh tơkŭl ƀŭk kâo mŭt nao amăng mơrai mơñam ih laih anŭn pơ̆k ñu kơjăp hăng prư̆ mơñam ih, kâo či jing hĭ tơdu hrup hăng arăng pơkŏn yơh.” Tui anŭn, tơdang ñu hlak pĭt, HʼDelilah mă tơjuh tơkŭl ƀŭk ƀơi akŏ ñu, mơñam mŭt nao amăng mơrai mơñam
14laih anŭn pơ̆k kơjăp ƀŭk ñu hăng prư̆ mơñam yơh.
Tal anai dơ̆ng HʼDelilah iâu Samsôn tui anai, “Ơ Samsôn, ƀing Philistia kơsung rai ƀơi ih adih!” Samsôn mơdưh mơ̆ng pĭt laih anŭn kơtŭng tơĭ hĭ abih bang gơnam mơñam wơ̆t hăng mơrai mơñam anŭn mơ̆n.
15Giŏng anŭn, HʼDelilah laĭ kơ ñu tui anai, “Hiư̆m pă ih dưi laĭ ih khăp kơ kâo, samơ̆ pran jua ih ƀu đaŏ kơnang kơ kâo ôh lĕ? Anai jing tal klâo laih ih pơhiăp pơmlŭk hĭ kâo laih anŭn ƀu laĭ pơthâo ôh kơ kâo phŭn tơlơi kơtang prŏng ih anŭn.”
16Rĭm hrơi ñu pơtơpăk kơ gơ̆ hăng khul boh hiăp plư hrup hăng anŭn tơl gơ̆ gleh rơmơ̆n biă mă yơh.
17Hơnăl tuč, ñu ruai kơ HʼDelilah abih bang tơlơi sĭt tui anai, “Arăng ƀu hơmâo yuă kuăh hĭ ôh kâo čơdơ̆ng mơ̆ng hrơi tơkeng kơ kâo yuakơ kâo jing sa čô Nazir, jing pô Ơi Adai ruah pioh hơjăn kơ Ñu pô čơdơ̆ng mơ̆ng hrơi tơkeng kơ kâo anŭn. Tơdah arăng yuă kuăh hĭ akŏ kâo, tơlơi kơtang kâo či đuaĭ hĭ yơh mơ̆ng kâo. Tui anŭn, sĭt kâo či jing hĭ tơdu hrup hăng mơnuih pơkŏn yơh.”
18Tơdang HʼDelilah ƀuh gơ̆ ruai tơbiă abih bang tơlơi sĭt, ñu mơit nao hiăp kơ ƀing khua djă̱ akŏ ƀing Philistia tui anai, “Wơ̆t glaĭ bĕ pơ anai sa wơ̆t dơ̆ng; ñu hơmâo ruai kơ kâo abih bang tơlơi sĭt laih.” Tui anŭn, ƀing khua djă̱ akŏ ƀing Philistia wơ̆t glaĭ djă̱ ba amrăk yơh hrŏm hăng ƀing gơñu.
19Ñu ngă brơi Samsôn pĭt ƀơi tơŭt ñu laih anŭn iâu arăng rai yuă hĭ abih tơjuh tơkŭl ƀŭk gơ̆ kiăng kơ ƀing gơñu dưi hĭ hloh kơ ñu. Yuakơ tơlơi anŭn yơh Samsôn jing hĭ tơdu laih anŭn tơlơi kơtang ñu đuaĭ hĭ mơtam yơh.
20Giŏng anŭn, HʼDelilah iâu kraih tui anai, “Ơ Samsôn, ƀing Philistia kơsung rai pơ ih adih!” Tui anŭn, Samsôn mơdưh mơ̆ng pĭt laih anŭn pơmĭn, “Kâo či tơbiă nao hrup hăng hlâo adih kiăng pơrơngai hĭ kâo pô yơh.” Samơ̆ Samsôn ƀu thâo ôh Yahweh hơmâo đuaĭ hĭ laih mơ̆ng ñu.
21Giŏng anŭn, ƀing Philistia mă ñu, khoĕk⚓ tơbiă hĭ mơta ñu laih anŭn ba ñu trŭn nao pơ plei pơnăng Gaza. Ƀing gơñu akă hĭ ñu hăng khul hrĕ čuăk ko̱ng laih anŭn brơi gơ̆ mă bruă dar boh pơtâo jơlit pơdai amăng sang mơnă yơh.
22Samơ̆ ƀŭk ñu čơdơ̆ng čă rai dơ̆ng yơh tơdơi kơ arăng yuă hĭ laih.
Tơlơi Samsôn Djai
23Hlak anŭn, ƀing khua djă̱ akŏ ƀing Philistia pơkra sa tơlơi phet prŏng kiăng pơyơr đĭ sa tơlơi ngă yang prŏng kơ yang rơba̱ng gơñu Dagon laih anŭn kiăng kơ djă̱ hơdơr. Ƀing gơñu laĭ tui anai, “Yang ta hơmâo jao hĭ laih Samsôn jing rŏh ayăt ta amăng tơngan tơlơi dưi ta.”
24Tơdang ƀing mơnuih pơ anŭn ƀuh Samsôn, gơñu bơni kơ yang rơba̱ng gơñu tui anai,
“Pô anŭn hơmâo pơrai hĭ laih anih lŏn ta
laih anŭn ăt jing pô pơdjai hĭ lu mơnuih ta biă mă mơ̆n,
samơ̆ yang ta hơmâo jao hĭ laih rŏh ayăt ta
amăng tơngan tơlơi dưi ta.”
25Tơdang pran jua gơñu hlak dŏ mơak mơai biă mă, ƀing gơñu ur kraih tui anai, “Ba rai Samsôn bĕ kiăng kơ ñu ngă ngor kơ ƀing ta klao.” Tui anŭn, ƀing ding kơna gơñu ba tơbiă Samsôn mơ̆ng sang mơnă laih anŭn gơ̆ ngă ngor kơ ƀing gơñu klao yơh.
Tơdang ƀing gơñu brơi gơ̆ dŏ dơ̆ng kơplăh wăh tơmĕh prŏng,
26Samsôn laĭ kơ pô ding kơna hlak djă̱ ƀơi tơngan ñu tui anai, “Ba bĕ kâo nao pơ anih kâo dưi pơmưn khul tơmĕh prŏng grơ̆ng brơi kơ sang yang anai, tui anŭn kâo dưi ăh kơnang ƀơi khul tơmĕh anŭn.”
27Hlak anŭn, amăng sang yang anŭn hơmâo lu mơnuih biă mă hrŏm hăng đah rơkơi wơ̆t hăng đah kơmơi mơ̆n. Abih bang ƀing khua djă̱ akŏ ƀing khua Philistia dŏ pơ anŭn laih anŭn ƀơi ngŏ bơbŭng sang hơmâo truh kơ klâo-rơbâo čô đah rơkơi wơ̆t hăng đah kơmơi hlak dŏ lăng Samsôn ngă ngor.
28Giŏng anŭn, Samsôn iâu laĭ kơ Yahweh tui anai, “Ơ Khua Yang Yahweh hơi, hơdơr kơ kâo đa. Ơ Ơi Adai ăh, rơkâo Ih pơkơtang glaĭ kâo kơnơ̆ng sa wơ̆t dơ̆ng bĕ kiăng kơ kâo dưi rŭ nua ƀơi ƀing Philistia hăng sa wơ̆t glưh yuakơ ƀing gơñu khoĕk hĭ laih dua gah mơta kâo.”
29Giŏng anŭn, Samsôn ăh tơngan ñu pô ƀơi dua ƀĕ tơmĕh phŭn tŏng krah sang yang. Tơngan gah hơnuă ñu ƀơi sa ƀĕ anai laih anŭn tơngan gah ieo ñu ƀơi sa ƀĕ adih, hăng laĭ tui anai,
30“Brơi bĕ kâo djai hrŏm hăng ƀing Philistia!” Giŏng anŭn, ñu tơlư̆ hăng abih tơlơi kơtang ñu. Tui anŭn, sang anŭn glưh trŭn ƀơi ƀing khua djă̱ akŏ laih anŭn ƀơi abih bang mơnuih amăng anŭn. Tui anŭn yơh, ƀing mơnuih ñu pơdjai hĭ tơdang ñu djai anai jing lu hloh kơ ƀing mơnuih ñu pơdjai tơdang ñu dŏ hơdip.
31Tơdơi kơ anŭn, ƀing ayŏng adơi Samsôn laih anŭn abih bang ƀing sang anŏ ama ñu rai mă atâo ñu. Ƀing gơñu ba glaĭ dơ̱r gơ̆ pơ anih kơplăh wăh plei Zorah hăng plei pơnăng Estaôl amăng pơsat ama ñu Manôah. Samsôn hơmâo dui ba laih ƀing Israel amăng duapluh thŭn.
16
Sam-sôn xuống Ga-xa
1Một hôm Sam-sôn xuống Ga-xa thấy một cô gái điếm. Ông vào ngủ với nàng.
2Khi người Ga-xa nghe biết, “Sam-sôn có mặt ở đây!” họ liền bao vây nơi đó và rình ông gần cửa thành suốt đêm. Họ thì thầm bảo nhau, “Sáng mai chúng ta sẽ giết hắn!”
3Nhưng Sam-sôn chỉ ngủ với cô gái điếm đến nửa đêm thôi. Rồi ông thức dậy và nắm các cánh cửa và hai cây cột cửa của thành nhổ lên cùng với thanh gài, xong vác chúng lên vai mang lên đỉnh đồi đối diện thành Hếp-rôn.
Sam-sôn và Đa-li-la
4Sau đó Sam-sôn yêu một thiếu nữ tên Đa-li-la, trong thung lũng Sô-réc.
5Các quan trưởng Phi-li-tin đến bảo Đa-li-la, “Hãy tìm xem tại sao Sam-sôn mạnh như thế. Dụ hắn để hắn cho chị biết làm sao chúng tôi có thể đè hắn xuống, bắt và trói hắn lại. Nếu chị làm được thì mỗi chúng tôi sẽ cho chị hai mươi tám cân bạc.”
6Vì thế Đa-li-la liền hỏi Sam-sôn, “Anh hãy cho em biết tại sao anh mạnh như vậy. Làm sao người ta có thể trói bắt anh được?”
7Sam-sôn đáp, “Nếu ai lấy bảy dây cung mới chưa dùng mà trói anh thì anh sẽ trở thành yếu ớt như mọi người.”
8Các quan Phi-li-tin liền mang cho Đa-li-la bảy sợi dây cung mới tinh chưa dùng, rồi nàng dùng chúng trói Sam-sôn lại.
9Lúc đó có mấy người đang núp trong một phòng khác. Đa-li-la liền kêu, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin đến kìa!” Nhưng Sam-sôn bứt đứt các dây cung như dây bị lửa cháy. Người Phi-li-tin không tìm được bí quyết về sức mạnh phi thường của Sam-sôn.
10Đa-li-la liền bảo Sam-sôn, “Anh gạt em. Anh nói dối với em. Thôi bây giờ anh hãy cho em biết làm sao người ta trói anh được.”
11Sam-sôn trả lời, “Người ta phải dùng dây thừng mới chưa dùng trói anh mới được. Lúc đó anh sẽ trở nên yếu ớt như những người khác.”
12Vậy Đa-li-la dùng các dây thừng mới trói Sam-sôn. Lúc đó có người núp trong một phòng kế cận. Nàng liền kêu, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin đây rồi!” Nhưng Sam-sôn bứt đứt các dây thừng như những sợi chỉ vậy.
13Đa-li-la liền nói với Sam-sôn, “Anh lại gạt em nữa. Anh nói dối với em. Bây giờ anh hãy cho em biết làm sao người ta trói anh được.”
Ông bảo, “Hãy lấy khung cửi, dệt bảy lọn tóc của anh vào trong khung vải, rồi siết lại bằng một cái kẹp thì anh sẽ yếu ớt như những người khác.” Trong khi Sam-sôn đang ngủ, Đa-li-la dệt bảy lọn tóc của ông vào khung vải.
14Rồi lấy cái kẹp giữ chặt lại. Xong nàng kêu Sam-sôn, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin đây rồi!” Sam-sôn thức dậy giật cái kẹp, khung cửi và con thoi⚓ ra cùng với vải.
15Đa-li-la bảo ông, “Làm sao anh nói, ‘Anh yêu em’ mà anh không tin em? Đây là lần thứ ba anh gạt em. Anh chưa cho em biết bí quyết sức mạnh phi thường của anh.”
16Ngày nầy sang ngày khác nàng làm Sam-sôn bực mình về bí quyết sức mạnh của mình đến nỗi ông muốn chết phứt cho rồi!
17Nên ông cho nàng biết hết sự thật. Ông bảo, “Anh chưa bao giờ hớt tóc vì anh đã được biệt riêng cho Thượng Đế làm người Na-xi-rê từ lúc mới sinh. Nếu ai cạo đầu anh, anh sẽ không còn sức mạnh và rồi sẽ yếu ớt như những ngươi khác.”
18Khi Đa-li-la thấy Sam-sôn khai thật hết với mình thì nàng nhắn các quan Phi-li-tin. Nàng bảo, “Hãy xuống đây lần nữa vì hắn đã khai thật hết với tôi.” Vậy người Phi-li-tin đến cùng Đa-li-la mang bạc theo.
19Đa-li-la dụ cho Sam-sôn ngủ tựa đầu trên lòng nàng. Rồi nàng bảo một người cắt hết bảy lọn tóc Sam-sôn. Vậy Sam-sôn trở thành yếu ớt, sức mạnh không còn.
20Rồi nàng kêu, “Sam-sôn ơi, người Phi-li-tin đây rồi!” Sam-sôn thức giấc và tự nghĩ, “Ta sẽ ra đi như trước và giải thoát mình.” Nhưng ông không biết CHÚA đã lìa bỏ mình.
21Người Phi-li-tin liền bắt Sam-sôn, móc hai con mắt ông, rồi mang ông xuống Ga-xa. Chúng lấy xiềng sắt trói ông lại và bắt ông xay cối trong ngục.
22Nhưng tóc ông bắt đầu mọc lại.
Sam-sôn qua đời
23Các lãnh tụ Phi-li-tin họp nhau lại ăn mừng và dâng một của lễ lớn cho Đa-gôn, thần của chúng. Chúng bảo, “Thần của chúng ta đã trao Sam-sôn kẻ thù chúng ta vào tay chúng ta.”
24Khi dân chúng thấy Sam-sôn họ liền ca tụng thần mình và bảo,
“Người nầy đã phá hoại xứ chúng ta!
Hắn đã giết nhiều người của dân ta!
Nhưng thần chúng ta đã trao kẻ thù chúng ta vào tay chúng ta.”
25Trong khi đang reo hò kỷ niệm vui vẻ, thì dân chúng bảo, “Hãy mang Sam-sôn ra làm trò vui cho chúng ta.” Vậy họ mang Sam-sôn ra khỏi ngục rồi ông làm trò cho họ xem. Họ cho ông đứng giữa hai cây cột.
26Sam-sôn bảo người đầy tớ nắm tay mình, “Hãy để cho tôi sờ các cây cột giữ đền thờ để tôi dựa vào.”
27Đền thờ lúc đó đông nghẹt đàn ông, đàn bà. Tất cả các lãnh tụ Phi-li-tin có mặt đông đủ ở đó, và trên nóc đền thờ có khoảng ba ngàn người đàn ông đàn bà xem Sam-sôn diễn trò.
28Sam-sôn liền cầu nguyện cùng CHÚA, “Lạy CHÚA là Thượng Đế, xin nhớ đến tôi. Xin ban cho tôi sức mạnh lần nầy nữa thôi để tôi trả thù người Phi-li-tin về việc chúng móc hai con mắt tôi!”
29Rồi Sam-sôn xoay về phía hai cây cột giữa đỡ nguyên cái đền. Ông gồng mình giữa hai cây cột, tay mặt chịu một cột, tay trái chịu cột kia.
30Sam-sôn nói, “Nguyện tôi chết chung với bọn Phi-li-tin nầy!” Rồi ông ráng hết sức xô hai cây cột khiến cả đền thờ sập xuống đổ nhào trên các lãnh tụ và dân chúng trong đó. Như thế khi chết Sam-sôn giết nhiều người Phi-li-tin hơn khi còn sống.
31Các anh em và cả gia đình Sam-sôn xuống lấy xác ông mang về chôn trong mộ của Ma-nô-a, cha ông, nằm giữa hai thành Xô-ra và Ếch-ta-ôn. Sam-sôn làm quan án trong Ít-ra-en hai mươi năm.