44

Giô-xép giăng bẫy

1Sau đó Giô-xép ra lệnh cho quản gia. Ông bảo, “Hãy đổ thóc đầy bao của họ, họ mang được bao nhiêu cho họ bấy nhiêu, rồi bỏ lại tiền của họ trong bao. 2Hãy lén bỏ ly bạc của ta trong bao của đứa em út cùng với tiền của nó mua thóc.” Quản gia làm y như điều Giô-xép căn dặn.
3Sáng sớm các anh em cỡi lừa lên đường về. 4Họ chưa đi xa khỏi thành bao nhiêu thì Giô-xép bảo quản gia, “Hãy đuổi theo những người đó. Khi đuổi kịp rồi thì hỏi họ, ‘Sao các anh lấy dữ trả lành? Sao mấy anh ăn cắp cái ly bạc của chủ tôi? 5Cái ly mà các anh ăn cắp là đồ chủ ta dùng để uống và để bói toán đó. Các anh làm chuyện thật gian ác!’”
6Quản gia đuổi kịp họ và nói với họ y như Giô-xép dặn.
7Nhưng các anh em bảo quản gia, “Tại sao ông lại nói thế? Chúng tôi đời nào làm chuyện ấy! 8Chúng tôi mang tiền chúng tôi tìm thấy trong bao từ xứ Ca-na-an để trả lại cho ông. Làm sao có chuyện chúng tôi ăn cắp vàng bạc từ nhà chủ ông được?
9Nếu ông tìm được cái ly bạc trong bao của ai trong chúng tôi thì người đó phải chết, còn chúng tôi sẽ làm nô lệ các ông.”
10Người đầy tớ bảo, “Thôi thì hãy làm như các anh nói. Ai lấy ly đó phải làm nô lệ cho tôi, còn các anh có thể tự do đi về.”

Bẫy giăng ra, Bên-gia-min bị kẹt

11Thế là mỗi người vội vàng hạ bao mình xuống đất và mở ra. 12Người đầy tớ lục soát hết các bao, của người lớn tuổi nhất cho đến người nhỏ tuổi nhất và tìm được cái ly trong bao của Bên-gia-min. 13Các anh em xé quần áo mình để bày tỏ sự bực tức. Rồi họ chất các bao lên lưng lừa và đi trở lại thành.
14Khi Giu-đa và các anh em trở về nhà Giô-xép thì ông vẫn còn ở đó, nên các anh em cúi mọp mình xuống đất trước mặt ông. 15Giô-xép hỏi họ, “Các anh làm chuyện gì vậy? Các anh không biết một người như ta có thể giải đoán mọi việc bằng ma thuật sao?”
16Giu-đa thưa, “Thưa Ngài, chúng tôi biết ăn nói làm sao bây giờ? Làm sao chúng tôi chứng minh được là chúng tôi vô tội? Thượng Đế đã phơi bày tội chúng tôi ra, nên tất cả chúng tôi sẽ làm nô lệ cho ngài chứ không phải chỉ một mình Bên-gia-min thôi.”
17Nhưng Giô-xép đáp, “Ta không bắt tất cả các anh làm nô lệ! Người nào ăn cắp cái ly phải làm nô lệ ta còn tất cả các anh có thể đi về bình yên với cha các anh.”

Giu-đa van xin giùm cho Bên-gia-min

18Giu-đa đến nói với Giô-xép, “Thưa Ngài xin cho phép tôi nói thẳng với ngài và đừng nổi giận. Tôi biết ngài có quyền như vua Ai-cập vậy. 19Lần trước khi chúng tôi đến đây ngài hỏi, ‘Các anh có cha hay anh em nào khác nữa không?’ 20Chúng tôi thưa, ‘Chúng tôi có một ông cha già và còn một em nữa, sinh ra trong khi cha chúng tôi đã cao tuổi. Anh của đứa em út đó đã qua đời rồi, nên nó là đứa con trai duy nhất mẹ nó sinh ra mà còn sống, nên cha tôi cưng nó lắm.’ 21Rồi ngài bảo, ‘Hãy mang đứa em đó xuống đây. Ta muốn thấy mặt nó.’ 22Chúng tôi thưa với ngài, ‘Thằng út đó không thể xa cha nó được vì nếu nó ra đi, cha nó sẽ chết.’ 23Nhưng ngài bảo, ‘Các anh không đem đứa em út xuống thì đừng mong thấy mặt ta nữa.’ 24Cho nên chúng tôi trở về cùng cha và thuật lại cho cha chúng tôi điều ngài nói.
25Sau đó cha chúng tôi bảo, ‘Hãy đi mua thêm lương thực đi.’ 26Chúng tôi thưa, ‘Chúng tôi không thể đi mà không có em út theo. Vì nếu không mang em út theo thì chúng tôi không thể được gặp ông quan đó.’ 27Cha chúng tôi bảo: Các con biết vợ của cha sinh cho cha hai con trai. 28Khi một đứa ra đi biệt tích thì cha nghĩ, ‘Chắc nó bị thú dữ xé xác rồi, và từ đó đến nay cha không thấy mặt nó. 29Bây giờ các con lại muốn mang luôn thằng nầy đi nữa. Lỡ có chuyện chẳng lành xảy ra cho nó thì cha sẽ đau khổ suốt đời cho đến ngày chết.’ 30Bây giờ nếu chúng tôi trở về cùng cha chúng tôi mà không mang em út theo thì sao? Thằng út quan trọng trong đời sống cha tôi đến nỗi 31nếu cha chúng tôi không thấy thằng nhỏ đi về với chúng tôi thì chắc chắn ông sẽ chết. Chúng tôi sẽ mang tội vì đã gây khổ não giết chết cha già.
32Tôi đã bảo đảm với cha tôi là thằng nhỏ sẽ bình yên. Tôi cam kết với cha tôi, ‘Nếu con không mang nó về thì cha cứ buộc tội con mãn đời.’ 33Nên bây giờ tôi tình nguyện ở lại đây làm nô lệ cho ngài, nhưng xin cho thằng nhỏ đi về với các anh em nó. 34Tôi không thể trở về cùng cha tôi mà không có thằng nhỏ đi theo. Tôi không nỡ nào thấy cha tôi đau khổ.”

44

Yô-sep Chim Sễm Ai Án

1Chơ Yô-sep ớn cũai táq ranáq án neq: “Chóq poân crơng sana tâng bau cũai ki, maléq rơi alới dững. Cớp dŏq loah práq alới dũ náq tâng ngoah bau alới. 2Chóq cachoc práq khong cứq tâng ngoah bau a‑ễm ralŏ́h. Cớp chóq loah máh práq tâng bau án tê.”
 Ngkíq cũai táq ranáq ki táq puai ĩn parnai Yô-sep pai.
3Toâq poang tarưp, máh sễm ai ki loŏh tễ ntốq ki cớp aséh dễn alới. 4Alới loŏh tễ vil ki, ma alới pỡq tỡ yũah yơng. Chơ Yô-sep atỡng cũai sốt ranáq tâng dống án neq: “Mới rapuai cũai ki. Toâq mới satỡm alới, ki blớh alới neq: ‘Nŏ́q ncháu cứq táq o chóq anhia, ma anhia táq sâuq chóq án? 5Nŏ́q anhia tutuoiq cachoc dỡq ncháu cứq? Cachoc dỡq nâi la cachoc ống ncháu hếq sâng dốq nguaiq dỡq, cớp dốq ễ mumưl. Anhia táq ranáq nâi la sâuq lứq!’”
6Ngkíq, cũai táq ranáq yỗn Yô-sep rapuai satỡm máh sễm ai ki; cớp án pai ĩn santoiq Yô-sep khoiq atỡng án. 7Ma máh sễm ai ki ta‑ỡi án neq: “Cỗ nŏ́q ncháu hếq pai ngkíq? Lứq samoât, hếq tỡ nai chanchớm ễ táq ranáq sâuq ngkíq. 8Máh práq hếq ramóh loah tâng bau, la hếq dững asuoi loah chơ yỗn anhia tễ cruang Cana-an. Hếq ễ tuoiq táq ntrớu práq tỡ la yễng tễ dống ncháu anhia? 9Khân achuaih chuaq tamóh crơng ki tâng bau cũai aléq tễ tỗp hếq ca táq ranáq achuaih, ki yỗn án ki cuchĩt chíq. Ma hỡn tễ ki ễn, nheq náq hếq pruam cỡt sũl ncháu anhia hỡ.”
10Cũai ki ta‑ỡi neq: “Ơq! Thỗi! Anhia táq ĩn anhia khoiq pai nơ. Cũai aléq ma bữn cachoc ki, lứq án cóq cỡt sũl cứq. Ma aléq ca tỡ bữn bữn cachoc ki, ki anhia tỡ bữn lôih ntrớu.”
11Ngkíq, dũ náq alới tál tháng acŏ́q asễng bau pỡ cutễq, cớp pớh bau alới. 12Cũai táq ranáq yỗn Yô-sep chuaq nheq dũ bau alới, tễ bau ai clúng toau toâq bau a‑ễm ralŏ́h. Tữ toâq pỡ bau a‑ễm ralŏ́h, án ramóh muoi lám cachoc ki. 13Máh ai án, alới háq tampâc alới, táq tếc alới sâng ngua lứq. Cớp alới patiang loah bau tâng cloong aséh dễn. Chơ alới píh loah chu vil.
14Chơ Yuda cớp nheq máh sễm ai Yô-sep toâq loah pỡ dống Yô-sep. Ma Yô-sep noâng ỡt tâng dống ki. Nheq náq alới cucốh cucũoi sĩa choâng moat Yô-sep. 15Yô-sep blớh alới neq: “Nŏ́q anhia táq ranáq nâi? Anhia dáng ma tỡ bữn, cứq bữn ngê mumưl?”
16Yuda ta‑ỡi loah neq: “Nŏ́q hếq ễ ta‑ỡi ncháu? Parnai ntrớu hếq ễ ta‑ỡi? Cớp ranáq ntrớu hếq têq táq yỗn anhia dáng hếq tỡ bữn táq ranáq nâi? Yiang Sursĩ toâp dáng ŏ́c lôih hếq. Nheq náq hếq nâi lứq cỡt cũai sũl anhia, dếh án ca bữn cachoc anhia tâng bau hỡ.”
17Ma Yô-sep ta‑ỡi loah án neq: “Cứq tỡ bữn chanchớm ễ táq ranáq ngkíq. Ma án ca ĩt cachoc cứq, lứq án ki toâp cóq cỡt sũl cứq. Ma máh anhia, ki têq anhia chu ien khễ pỡ dống mpoaq anhia.”
18Moâm Yô-sep pai ngkíq, Yuda toâq pỡ án cớp pai neq: “Cứq sễq lôih ncháu! Cứq sễq tễ ncháu muoi ramứh. Cứq sễq ncháu chỗi nhôp cứq, la cũai táq ranáq anhia. Lứq samoât, ncháu bữn chớc lĩ-ralĩ cớp puo. 19Tễ nhũang, ncháu khoiq blớh hếq neq: ‘Anhia noâng bữn mpoaq cớp a‑ễm samiang canŏ́h tỡ?’ 20Ngkíq hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Bữn, bữn mpoaq, ma án khoiq thâu chơ. Cớp hếq bữn muoi lám a‑ễm samiang ralŏ́h. Mpoaq hếq amia án bo mpoaq hếq khoiq thâu chơ. Án ki muoi mpiq cớp a‑ễm hếq ca khoiq cuchĩt. Yuaq ngkíq, mpoaq hếq ma ayooq lứq án, cỗ noâng manoaq án toâp tễ mpiq ki.’
21“Moâm ki ncháu atỡng hếq neq: ‘Cóq anhia dững a‑ễm ralŏ́h toâq pỡ cứq; cứq yoc ễ hữm án!’ 22Ma hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Cũai póng nâi, án tỡ têq ratáh tễ mpoaq. Khân án loŏh, ki mpoaq án cuchĩt toâp.’ 23Ma ncháu khoiq atỡng hếq neq: ‘Khân anhia tỡ bữn dững án toâq cớp anhia, ki anhia tỡ bữn hữm noâng cứq.’ 24Ngkíq, toâq hếq chu pỡ mpoaq hếq, la cũai táq ranáq anhia, hếq atỡng loah yỗn án dáng tễ máh parnai ncháu pai.
25“Ntun ki mpoaq hếq ớn hếq neq: ‘Cóq anhia pỡq chỡng loah máh crơng sana yỗn hái cha.’ 26Ma hếq ta‑ỡi án neq: ‘Hếq tỡ têq pỡq khân a‑ễm ralŏ́h ma tỡ bữn pỡq nứng hếq. Khân hếq pỡq ống hếq, la hếq tỡ têq hữm noâng cũai sốt.’
27“Ngkíq mpoaq hếq ta‑ỡi neq: ‘Anhia khoiq dáng chơ lacuoi cứq Rachel canỡt bar lám con samiang sâng yỗn cứq. 28Manoaq khoiq loŏh tễ cứq chơ, cớp cứq chanchớm charán pla háq chíq tỗ án. Toau tangái nâi cứq tỡ bữn hữm noâng án. 29Khân anhia ĩt con ralŏ́h nâi ễn tễ cứq, cớp khân án tamóh ŏ́c croŏq ntrớu, ki cứq la cũai thâu lứq sâng ngua, cớp cứq cuchĩt toâp.’
30-31“Yuaq ngkíq, khân cứq chu loah pỡ mpoaq cứq, ma tỡ bữn cũai póng nâi chu nứng cứq, ki mpoaq cứq cuchĩt toâp, cỗ mứt pahỡm án pasếq lứq cớp con ralŏ́h án. Khân lứq toâq ŏ́c ki, hếq lứq táq yỗn mpoaq hếq cỡt ngua cớp ariang hếq cachĩt chíq án. 32Cứq chĩuq tôt cớp mpoaq cứq, khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu cớp cứq. Ki cứq bữn lôih mantái níc cớp mpoaq cứq. 33Yuaq ngkíq, sễq ncháu yỗn cứq pláih tang a‑ễm nâi cỡt sũl anhia, ncháu ơi. Sễq ncháu acláh yỗn a‑ễm nâi chu cớp sễm ai án. 34Khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu, nŏ́q khớn cứq chu pỡ mpoaq cứq? Cứq tỡ rơi nhêng mpoaq cứq ma chĩuq ŏ́c tỗiq bap cỗ ŏ́c ngua lứq nâi.”